Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler Soruları
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerAşağıdaki cümlelerin hangisinde deyimin anlamı ayraç
() içindeki sözle uyuşmamaktadır?
A) Ağabeyi, parası pulu ile gözdağı vermeye kalktı onlara.
(Önem vermemek)
Bu soruya evet cevabını vermekle bir hataya düşmüş sa-
yılmayız. (Yanılmak)
o Orada insanlığın, faziletin, sevginin havasını teneffüs ede-
ceğiz. (Ortamı yaşamak)
D) İçtikleri su ayrı gitmez, her derdini onunla paylaşırdı.
(Arkadaş olmak)
Ankara Yayıncılık
E) Bu ziyafete elimiz erişmiyor, uzaktan ağzımın suyu akıyor.
(Çok beğenip istemek)
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerSÖZCÜĞÜN YAPISI - 3
1. "Komşulardan üçü, bu akşam bize gelecekmiş."
cümlesinde altı çizili ek, aşağıdakilerden hangisinde
aynı işlevde kullanılmıştır?
A) Evlerden getirilen kilimler bahçeye serildi.
B) Bakkaldan alınan yoğurdun tarihi geçmiş.
C) Bu kuru üzümler Manisa'dan mı gelmiş?
D) Bu elmalardan hangileri Amasya'danmış?
E) Sabahleyin minareden yanık bir ses yükseldi.
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerA KITAPÇIĞI
5.
Berna Moran'a göre aslında ilk roman yazarlarımız
roman türünü örneklemeye başladıkları sırada
geleneksel (ananevi) anlatı türlerini "akıl dışı olaylara
yer verdikleri için ilkel (zaman bakımından eski) ve ço-
||
cukça bulmuşlar" ve uzak durmaya çalışmışlardır. An-
cak roman yazmayı denemexe (girişimde bulunmak)
TH
IN/
başladıklarında çocukluklarından beri tanıdıkları ve
şuuraltlarında (bilinçaltlarında) biriktirdikleri bu türler-
IV
den faydalanmak (özümsemek) durumunda kalmış-
V
lardır.
Bu parçada altı çizili sözlerden hangisinin anla-
mi parantez ( ) içinde verilen açıklamayla uyuş-
mamaktadır?
AI
BHT CITT
DTTV
7.
E) V
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler-uyid 10525
Lubyovixions
aimney lünöp stans2 (8
12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyimin vanlıs kul-
lanılması anlatım bozukluğuna vol acmıştır?
nebA)
A) Evi dip bucak aramış ancak proje ödevini bulamamış-
in haben nobisinisysis ined on unua (O
ti.
osoby on girlab eelson0200 (0
eveB) Dosya dolabını da altüst etmis ararken.oviail.sp
C) Başarıyı göze alan insanlara gıpta ederim.me 3
iesangue de a folo
D) Bu yılki Oskar Ödül Töreni'nde göstere göstere şike
100
yaptılar.
E) Otuz iki dişe keman çaldıran bir soğuk var bugün.
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler8. Az çok (birazcık) farklılık taşıyan nitelikte de olsa, not
almayı alışkanlık haline getirenler, o alanda dönüş-
me ve gelişme olanağını (ihtimalini) bulabilmişlerdir.
II
Ne var ki (gelgelelim), Fransa'da not alma gelişkinli-
III
ği yok denecek kadar azdır (neredeyse hiç yok). ABD'de
IV
ve İngiltere'de ise "not almak", öğrenmeyi kolaylaş-
tiran en önemli (çok dikkate alınan) araç olarak ken-
V
dini ortaya koymuştur.
Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangisi, ay-
raç içindeki sözün anlamıyla örtüşmemektedir?
AN
C) II
DUV.
BIL
E) V.
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcüklersor
Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi ad
aktarması yoluyla topluluk ismi özelliği kazan-
mıştır?
A) Dünya ve Ay hem kendi etrafında hem de Güneş
etrafında düzenli olarak döner.
B) Bizimle gelemeyeceğini, dünyalar kadar işi oldu-
ğunu söyledi.
Bayram sabahında bütün köy, bayramlaşmak
için meydanda toplanır.
D) Kasabanın küçük çobanı sürüyü önüne katmış
yaylaya doğru ilerliyordu.
E) Gönüllüler tarafından tüm okul beyaza boyandı.
5
nin 5
ARE
TA
i şeklinde
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerKonsantrasyon Anlam Bilgisi
5. Batılı şairlerden biri; ben suya taş atan bir adamım,
diyor. Buradaki sudan maksat kamuoyu değil midir?
Şair; havuz kenarında eğlenen bir çocuk gibi bu suya
taş atıyor ve her taş, kendi ağırlığına göre birtakım
halkalar oluşturarak ve sesler çıkararak suyun dibine
dalıyor. İşte bir zamanlar bizim şairlerimizin de taş
attığı yer, hiç dalgalanmayan ve hiç ses vermeyen
ISSız bir denizdi.
Bu paragrafta geçen "hiç dalgalanmayan ve hiç
ses vermeyen issiz bir deniz" sözüyle anlatılmak
istenen aşağıdakilerden hangisidir?
Eleştirmenlerin şiire kayıtsız kaldığı bir zaman
dilimi
B) Gerçek sanatçıların bulunmadığı dönem
C) Sanatçıların topluma karşı sergiledikleri yanlış
tutum
D) Sanat yapıtlarında estetik düşüncesinin
önemsendiği devir
Sanat yapıtlarının değerinin anlaşılmadığı dönem
7. D
yo
b
C
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükleri
Yüksek zekâya sahip insanların çoğu (geneli) diğer
bireylere göre çevrelerindeki dünya ile daha fazla
uyum içindedir. Her türlü tehdide (gözdağına) karşı
aşırı duyarlı oldukları için rahat davranmaları (kolay
bu onlar
hareket etmeleri) zorlaşır. Çevreden gelen ani yük-
sek sesler bile paniklemelerine sebep olabilir (you
IV
açabilir). O kadar hızlıdırlar ki etraflarındaki insanlar
duydukları sesi anlamaya (fark etmeye) çalışırken
V
hızlı düşünen bu insanlar çoktan "ya bir silah ya da
bomba olsaydı" düşünce döngüsüne girmişlerdir.
Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisinin
anlamı parantez içinde verilen açıklamayla uyuş
mamaktadır?
A) I
B) II
C) 11
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükleriçin
Jlar-
rile-
uğu
la-
er
iz
www.pelikankitabevi.com.tr
3. Muhabir:
Yönetmen:
Konuşmalarımın filmi ortaya çıkardığını biliyordum.
Röportajlar bu anlamda önemli bir durumdadır.
Kimse röportaj verip filmin büyüsünü bozmak iste-
mez ama ben tam tersi düşünüyorum. Filmle ilgili
ipucu verirseniz merak unsuru daha da artacaktır.
Muhabir:
(11) --
Yönetmen:
Biraz düşündürücü olsa da güzel sonuçtu. Filmin
bu mesajla gündeme gelmesi isteğim doğrultusun-
da gerçekleşti.
Bu diyalogdaki numaralanmış yerlere aşağıdaki
sorulardan hangileri getirilmelidir?
1. Röportajların film etkileri için neler söylersiniz?
II. Vermek istediğiniz mesajın konuşulduğu doğru
mudur?
(B) I. Röportaj yapıldıktan sonra filmle ilgili birçok şe-
yin bilinmesi güzel mi?
II. Sizin filmin sonunda vermek istediğiniz mesaj bu
muydu?
1. Konuşmalarınızın filmin etkisini azalttığına ne
diyorsunuz?
II. Son sahnedeki olayların doğru algılandığını dü-
şünüyor musunuz?
I. Röportajların önemi hakkında neler diyeceksi-
niz?
II. Sizin filmlerinizdeki mesajlar neden bu kadar
nettir?
I. Röportajın film üzerinde olumlu etkisi olabilece-
ğine inanıyor musunuz?
II. Izleyicinin film üzerindeki olumlu algısında sizin
etkiniz nedir?
Bu soruyu parçaladığına eminim ama gel bir de benden
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükleroku-
öy-
ğı-
ni
www.pelikanki
6. Muhabir:
Yazar:
Insanların görüşleriyle benim görüşlerim arasında
bir fark var mı bakarım. Insanlarla diyaloğa bu yüz-
den önem veririm. Onlarla konuşurken her cümleye
dikkat eder, yine onların kurdukları her cümleyi de
titizlikle incelerim. Esere geçince bunları tek tek ya-
zarım.
1
Bu diyalogda boş bırakılan yere aşağıdaki sorular-
dan hangisi getirilmelidir?
Ansanlarla diyalog kurmak, eserinizin kaynakları
arasında mıdır?
B) Eserinizi yazarken kendi düşüncelerinizi neden ön
plana koyarsınız?
insanların düşünceleri sizin düşüncelerinizden de-
ğerli olabilir mi?
Kendi görüşleriniz dışında da eserinize aldığınız
görüşler var mıdır?
E) Kendi görüşlerinizi esere yansıtmak için neyi bek-
lersiniz?
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcüklersinde ikileme
VIZır Vizir araç geçiyor.
miz, her yeri ışıl ışıl
il şırıl su sesi
gucur ses çıkararak
ar meydana girdi.
HOCALARA GELDİK
AJI
B
D) 19
10. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi "işi uygun şekilde
yapmayanlarla alay etmek için" söylenir?
A) Acemi nalbant gavur eşeğinde dener kendini.
B) Acemi katır kapı önünde yük indirir.
C) Acemi avcıların oltasına takılacak ahmak balıklar
çoktur.
Acemi marangozun talaşı, tahtasından çok olur.
E) Herkes ektiğini biçer, acemi bahçıvanlar hariç.
D)
Başka yazarların kita
yapılmış alıntıları a
Küçük parçalar biçi
metinlerin kitap hål
2. Başka yazarların sat
yararlanma, her zam
Aksine kimi zaman c
Örneğin usta bir yaz
rayını çoktan bulmu
uyumlu kullanır ki b
güzelliğini eksiltme
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcüklery
12. Aşağıdaki cümlelerin hangisine altı çizili sözün kattığı
anlam ötekilerden farklıdır?
A) İlk yazılı belgeler hakkında derinliğine bir araştırma
yaptı.
B) Böyle önemli bir konuyu enine boyuna tartışmak gerek.
C) Yeni projeyi ana çizgileriyle tanıttı.
D) Tüm bildiklerini ayrıntılı olarak anlattı.
E) Her şeyi uzun uzadıya tartıştıktan sonra karara vardık.
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler8.
Kadın ufak tefekti (kısa boylu ve zayıf) ama
1
koltuğu öne doğru iyice yaklaştırmış, beceriyle
Il
(ustalıkla) kullanıyordu arabayı. İstanbul'un trafi-
ğine alışık yatkın) olduğu belliydi. Adam sağ
|||
beraberine (koltuğa) oturmuş, oturmuş da şiirdeki
JV
gibi bir şarkı tutturmuştu." Kimseye etmem
şikayet ağlarım ben halime..." Kadın ağzından yel
V
alır gibi (gerçekleşmemiş gibi bir korkuyla) kaptı
ikinci dizeyi, giderek alçalan bir ses tonuyla
mırıldandı: "Titrerim mücrim gibi baktıkça
istikbalime."
Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangi-
sinin anlamı parantez () içinde verilen açıkla-
mayla uyuşmamaktadır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerT/TÜRKÇE
Dili doğru ve güzel konuşmak dilcilerin işidir, diyenler bir
ükü omuzlarından atmış olmanın verdiği rahatlıkla sözcük-
erin kaşını gözünü parçalıyorlar. Dilin düşüncenin aynası
olduğunu akla bile getirmiyorlar, sonra da düşüncelerinin
anlaşılmamasından yakınıyorlar. Artık bunların şikâyetleri
abak tadı vermeye başladı. Ben onlara aynalarının üstün-
leki tozu, kiri silmelerini salık veriyorum.
Wukarıdaki parçada altı çizili sözlerin anlamını içeren bir
öze aşağıdakilerden hangisinde yer verilmemiştir?
Toplumun değerlerini yaşatmayı istiyoruz ama aydınım
diyen birçok kişi, sorumluluktan kaçınıyor.
3) Sosyal medyanın kullanımı arttıkça dili doğru kullanma-
yanların sayısı, çığ gibi büyüyor.
) Hesaba katmadığımız ve basit bir ayrıntı olarak gördüğü-
müz bazı şeyler, hayatımızı altüst edebiliyor.
) Futbol konuşmalarının uzayıp gitmesi, beni usandırmaya
başlamıştı ki Orhan Bey, asıl konuya girdi.
Beni en çok eleştiren dostlarım, zamanı geldiğinde benim
için en büyük özveride bulundular.
6.
1.
L
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcüklerkullanılm
ya
TÜRKÇE
Ders Notları
1.
Şiirin herkesçe geçerli kurallarla tanımlanması veya be-
lirli kalıplara sokulmaya çalışılması nafile bir çaba. Şiirsel
anlatım ve anlam, yüzlerce girişi ve çıkışı olan ancak ka-
pıları estetik yönlerden tavizsiz olan bir yapı gibidir. Bu
kapılardan geçenler farklı şeyler görüp, farklı şeyler dü-
şünüp, farklı duygulara kapılıp, farklı sonuçlara ulaşabi-
lir. Böylesine hem karmaşık hem basit, böylesine gerçek,
böylesine büyülü bir olguyu şablonlar içine hapsetmeye
çalışmanın gereği de yararı da yok.
Cik
una çıkara
imlesi aş
Fizili sözü
SÖZCÜK
Aşağıdakilerden hangisi bu parçadaki altı çizili söz-
lerden hiçbiriyle ilişkilendirilemez?
A)
Sanatsallıktan ödün vermeyen'
B) Yararı olmayan boş bir uğraş ✓✔
C) Kanıksanmış, basmakalıp sınırlar belirleme
D) Eleştiriye elverişli olmayan
Kişisel anlatıma ve anlamlandırmaya uygun
✓
4.
TES
Aşağ
savu
anla
A)
B)
()
D
5.
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcüklersoruları aşağıdaki parçaya göre
cevaplayınız.
2
XIX. yüzyılla birlikte Avrupa'da anatomi, fizyoloji, nöroloji,
kimya gibi alanlarda bilimsel gelişmeler hızlanmış ve bu
gelişmeler sonucunda ruhsal hastalıkların beyin
işlevlerindeki bozukluklardan kaynaklanabileceği görüşü
geçerlik kazanmıştı. Ne var ki çeşitli klinik muayenelere
ve araştırmalara karşın hastaların yarısından çoğunda
organik bir patoloji saptayıp ruhsal hastalığı bu nedene
bağlamak mümkün olmuyordu. Bu şaşırtıcı sonucu bazı
araştırmacılar o günün laboratuvar tekniklerinin yetersiz
kalmasına bağlıyor ve beyinde kesinlikle var olan
bozukluğu ortaya çıkaracak araçların henüz
geliştirilemediğinden söz ediyorlardı. Bazıları ise
sonuçlardaki boşlukları kalıtımla açıklamaya çalışıyor,
belli davranış bozukluklarının nedenlerini henüz niteliği
bilinemeyen ve dolayısıyla çaresi de olmayan genetik
bozukluklarla ilişkilendiriyordu. XX. yüzyılın başlarına
gelindiğinde ise psikanaliz, beyin patolojisinin davranış
bozukluklarının tek nedeni olduğu görüşüne kökten karşı
çıkan devrimci bir düşünce olarak belirmeye başladı.
Bazı ruhsal bozuklukların organik kökenli değil, psikolojik
temelli oluştuğu görüşünü savunan psikanaliz kuramına
göre günlük yaşamda olağan nitelikteki bazı
engellemeler ve çatışmalar bazen kişiye aşılamaz
görünmekte ve böyle bir kişi, içinde bulunduğu
durumlara uyum sağlama çabalarında sağlıksız yollara
başvurabilmekteydi.
33. Bu parçada altı çizili söz yerine aşağıdakilerden
hangisi getirilebilir?
A) tutarsızlıkları
C) düzensizlikleri
C
B) yanlışlıkları
D) uyumsuzlukları
Ebelirsizlikleri
34.
akları ÖS