Anlatım Biçimleri Soruları

24. insan olmanın ilk koşulu, iki ayağının üzerinde dura- bilmektir. Bizler dizlerimizin üzerinde değil, ayaklarımızın üzerinde durabilmek için özel yaşamımızda ve iş haya- tımızda bazı ilkelere uymak zorundayız. Iki ayağının üze- rinde durmaya çabalayan biz insanlar, duyarlıyızdır. İtil- meye kakılmaya pek gelemeyiz. Onur, çoğumuz için önemlidir. Çıkarı için yalana başvuran, onurunu ayaklar altına alanlar olabilir ama onlar da içlerinde duydukları üzüntüyü, burukluğu kendi vicdanlarından saklayamaz. Bu parçaya göre, aşağıdakilerden hangisi "ayaklarının üzerinde duran" insanın özelliklerinden biri değildir? A) Duyarlı olmak B) Küçümsenmeyi kabul etmemek C) Öz saygılı olmak Duygularıyla hareket etmek Davranışlarını sorgulamak 3

(1) Defne Suman'ın Saklambaç ve Emanet Zamanı yapıtla- rindan sonra yeni romanı Yaz Sıcağı yayımlandı. (II) Suman; hızlı yazan ama çalakalem yazmayan bir yazar olarak bu kaliteli romanıyla da okurları selamladı. (III) Romanında; anlattığı hikâyelerin olgusal, tarihsel, mekânsal boyutlarını araştırmış ki bu, çoğu hevesli genç yazarda olmayan bir özellik. (IV) Öncekilerden farklı olarak bu romanında insan- ların yazgılarının, kişiliklerinin, yaşamlarının kendi dışların- daki toplumsal-siyasal gelişmelerle nasıl etkilendiğini; aşk- ların, duyguların, bireysel kimliklerin toplumsal-siyasal akış- la nasıl belirlendiğini anlatıyor. (V) Yoğun ve çetrefilli bir hikâyeden kendini okutan ve her türlü toplumsal çalkantı- ya rağmen insana dokunan bir roman çıkarmayı başarıyor. (VI) Toplumsal olayların; insanların hayatlarını etkilemesine en çok, savaş dönemlerinde rastlıyoruz. 5. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf numaralanmış cümlelerden hangisiyle başlar? A) II B) III C) IV D) V E) VI 7

7 [1 § 1 e k a P 7. Fir kare 8. Günümüzde iletişim ve algılar değişti. Aşıklar, eski den birbirlerine şiirler, mektuplar yazarlardı. Telefon bulup sevdiğini aramak bir lükstü. Oysa artık dün yanın bir ucundaki arkadaşlarla görüntülü olarak konuşuluyor. Dünya küçüldü ve maalesef onunla birlikte aşk da küçüldü. Yaşanılan tüketim toplumu- nun içinde aşk da fast food bir hâl aldı. Çok kolay elde edilen ve tüketilen bir şey hâline geldi. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangi sine başvurulmamıştır? 90 A) İlişki kurma B) Karşılaştırma yapma C) Örneklerden yararlanma D) Birinci kişili anlatımla oluşturulma E) Öznel bakışı yansıtma

Anlatım Yolları 50 İyi bir yazar olmanın bir iki kuralı var: Öncelikle ka- rakterlerinize biraz da olsa kendinizi katmalısınız. Yemekteki tuz gibi. Bir tutam. O zaman hem içiniz- den çıkmaya korkan duygularınız özgürleşir hem de yarattığınız hayali kimlik, tarihe eklenebilir. Bir sosyopat anlatmak istediğinizde içine hayatınızdan birkaç saat de eklersiniz. Böylece bir başkası üze- rine kurmuş olduğunuz fantezileri gerçekleştirmiş olursunuz. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdaki- lerden hangisi söylenemez? Aklayıcı bir yol izlendiği BÖrnek gösterildiği C) Öznel bir anlatım yolu seçildiği D) Duyguların yansıtıldığı E) Benzetmeye başvurulduğu 7.

TEST-6 ANLATIM YOLL Yıl 1968 ve Türkiye OÖğretmenler Sendikasının Trabzon Kemerkaya'daki lokalindeyiz. İçeriye ince, uzun boylu, Einstein gibi gür, kıvrak ak saçları olan, takım elbiseli, kravatlı, filozof duruşlu bir adam gir- di. Kendinden emin adımlarla ve dik yürüyüşüyle daha ilk bakışta görenleri etkileyen, saygı uyandı- ran bir kişilik. Geldi, ünlü Akçaabat Yargıcı Ali Faik Cihan'ın bulunduğu gruba yöneldi. Yargıç dâhil, herkes ayağa kalktı, saygıyla eğilerek onunla toka- laştı. Yargıcın bu hareketi, ona duyduğum hayranlı- ğı bir kat daha artırdı. aşağıdakilerden han- Bu parçanın anlatımında gisi yoktur? A Betimleyici bir yol izleme BY Gözlem gücüyle ayrıntıları seçme C)Benzetmelerden yararlanma DÖyküleyici cümlelere yer verme E) Farklı duyulara seslenme 3.

16. Anton Çehov, öykü ve oyunlarıyla dünya edebiyatına önemli bir ivme kazandırmıştır. Özellikle kısa öykülerinde yarattığı dünya, kendisinden sonra gelen pek çok yazara yaratıcılık ve yöntem ko- nusunda yol göstermiştir. Aynı şekilde oyunlarında da belli bir çizgiyi yakalamış, sahnenin ortaya koyduğu hikâyeye farklı bir ba- kış açısı kazandırmıştır. Onun eserlerinde hissedilen yoğunluk, döneminden bağımsız olmadığı gibi yaşamdan da bağımsız de- ğildir. Bu nedenledir ki Çehov, dünya edebiyatına sağladığı kat- kılardan dolayı okunmaya ve anlaşılmaya devam etmektedir. Kronometreni aç! Bu parçadan hareketle Çehov ile ilgili olarak bykü ve oyunlarıyla dünya edebiyatına yön vermiştir. II. Döneminde pek çok yazara yol gösterici olmuşsa da oyunla- rinda pek başarılı olamamıştır. III. Dünya edebiyatında yaptığı yeni açılımlarla hâlâ güncelliği- ni korumaktadır. yargılarından hangilerine ulaşılamaz? CALivell BY II ve III C) Yalnız II DY Yalnız III Yalnız I 1

ARI 3. Sanatçı, içinde doğduğu, kendisinden bağımsız olarak gelişen gerçeklik karşısında nasıl bir tutum içinde olabilir ki? Bütün kurallar ve yönelimleriyle, gelenekleri ve düşü- nüş biçimleriyle her şeyin inceden inceye belirlendiği ve çoğunluk tarafından kabul edildiği bir ortamda, sanatçının seçimlerinin başkalarınınkinden farklı olma ihtimali var mıdır sizce? Bu sözleri söyleyen birinin sanatçıyla ilgili olarak vur- gulamak istediği temel düşünce aşağıdakilerden han- gisidir? A) Kendi dışında gelişen bir durum karşısında nasıl bir tavır sergileyeceğinin belirsiz olduğu B) Örf, gelenek ve düşünce tarzı belli olan bir çevrede kendini geliştirebileceği C) Yaşadığı toplumdan etkilenmesinin doğal olduğu D) Başarılı olmasının, toplumsal kuralların işlediği bir or- tamda bulunmasına bağlı olduğu E) Yalnızca, yetişmesinde etkili olan şartların bulunduğu ortamlarda nitelikli ürünler ortaya koyabileceği (2013-ALES)

3 (16 insanımızın doğaya ilgisi, yazınımızda doğa duygusu- nun yeri üzerine bir sav vardır. Bir yandan İstanbul'un görünüşü, öte yandan ince beğenili okuryazar kuşağı- nın gezi yerlerine düşkünlüğü bu savı yalanlar. Buna sultanların, bir döneme adını koydurtacak denli lale bahçelerine olan tutkularıyla birlikte Nedim'in şiirlerini de ekleyebiliriz. Bu parçada yazarı, yalanlandığını söylediği sav aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) Türklerin doğa sevgisi öteden beri bilinmektedir. B) Türk yazınında doğa duygusu, canlı doğa betimle- meleri bir yeniliktir. C) Türk yazınında doğa duygusunun yeni olduğunu belirtme, aykırı bir düşünce sayılabilir. D) Türk yazınında doğa duygusunun bulunmadığını söyleme, halk şiiriyle de çelişir. E) Doğadan seçilen ögeler, divan ve halk şiirinin ben- zetmelerinde kullanılmıştır. 1982 / ÖSS 36.

4. I. metin Ah o kadrini bilmediğim günler, Koklamadan attığım gül demeti, Suyunu sebil ettiğim o çeşme, Eserken yelken açmadığım rüzgâr Cahit Sıtkı Tarancı II. metin Yiğitliğim elden gitti yel gibi Damağımda tadı kaldı bal gibi Hoyrat eli değmiş gonca gül gibi Bozulmuş bağlara döndün mü gönül Karacaoğlan Numaralanmış iki metin karşılaştırıldığında aşağıdaki yargılardan hangisi her ikisi için de söylenemez? A Gençliğe ve geçmişe özlem anlatılmaktadır. BY Oğreticilik özelliği taşımayan, bireysel yönü ağı basan şiirlerdir. C) Şiirsel söylem başat öge olduğu için estetik değer öne çıkmıştır. D) Şiirin iç ve dış ahenk unsurları ikisinde de aynı hassa- siyetle uygulanmıştır. E) Nesnelere farklı anlamlar yüklenmiş ve biçimsel mü- kemmelliğe önem verilmiştir.

1309 2. (1) Divan şiiri, beslendiği kaynaklar açısından zen- gin bir şiirdir. (II) Divan şiirinin kaynakları arasında mitoloji önemli bir yere sahiptir. (III) Ancak mitolojinin nereden, ne kadar ve nasıl alındığı konusundaki görüşler bazı yönlerden çeşitlilik gösterir. (IV) Yaygın kanaate göre divan şiiri, mitolojik ögelerini daha çok Fars kültürünün yarı tarihî ve İslamlaşmış mitoloji- siyle Şehname'den, bir de Arap kültürü ve mitolo- jisinden almıştır. (V) Neticede Arap, İran ve İslam mitolojisinin bir karışımı olduğu görüşünün ön plana çıktığı söylenebilir. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisin- den itibaren öne çıkan görüşe yer verilmiştir? A) I B) II C) III D) IV E) V Limit Yayınları

NI NESIL YOR 2. Anılarınızın olmadığı bir yerde yaşamak çekilmez olur. E ler, caddeler, sokaklar anlayacağınız her yer size soğuk gelir. Bu yüzden yeni bir eve taşınmak insanlara çok iti gelir. Evinizin duvarlarına sinmiş o acı tatlı hatıralar yoktur artık. Alışkın olduğunuz sıcacık sokağınıza benzemez yeni sokağınız. Duyduğunuz sesler bile yabancı gelir size. Bu yüzden yeni evinizi benimsemeniz için anı biriktirmeye ih yacınız vardır. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yok tur? A) İkilemeye yer verme B) Birden çok duyuya seslenme C) Mecaz anlamlı sözcüklere başvurma D) Sayıp dökmelerden yararlanma E) Birinci kişili anlatım benimseme V

dan iptir. riz bir kay- için ifade aşağı- tel- onebi- 21. Günümüzde azalan fosil yakıt rezervierine çözüm olabi- lecek ve aynı anda çevreye zarar vermeyecek, sürdürü- lebilir enerji kaynaklan üzerinde birçok çalışma yapiliyor. Araştırmaların geldiği noktada en çok merak edilen soru Su yosunu kullanılarak elektrik üretmek mümkün olabilir mi? California Stanford Universitesinden bilim insanlan, su yosunlanının hücrelerine 30 nanometre genişliğinde elektrotlar yerleştirebilecekleri bir teknik geliştirdiler. Böy- lece fotosentez sırasında oluşan küçük elektrik akımlanı elde ettiler. TYT DENEME SINAVI - 2 Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi var- dir? A) Betimleme B) Öyküleme D) Açıklama C) Tartışma E) Benzetme Be

11. I Tam ortaya öyle bir kurulmuş ki hak etmediği bir mev. kiye güçlü bir tanıdığı sayesinde emek sarf etmeden gelenlerden biri gibi... II. Orada olması gereken, en çok işimize yarayan "A" harfi bir kenara atılmış. III. Böyle birinden gözlerimi kaçırmak ne mümkün, mec- buren ben de ona bakıyorum. IV. Oysa yapılan araştırmalar gösteriyor ki "A" harfini "J" harfinden yaklaşık 1000 kat fazla kullanıyoruz. y. Dizüstü bilgisayarımın kapağını her açtığımda “J” harfi tam ortaya kurulmuş, sanki alay edercesine bana bakıyor. Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan üçüncü olur? A) I. B) II. 2 C) III. D) IV. E) V.

3. (1) Don Kişot edebiyat tarihinin en ünlü birkaç kahrama- nından biridir. (II) Hamlet, Pollyanna, Odysseus, Küçük Prens gibi diğer ünlü kurgu kahramanlardan daha çok ta- nınır ve belki hepsinden daha fazla sevilir. (III) Don Kişot, okuduğu şövalye romanlarının hayal dünyasında yaşar. (IV) Onu Cervantes'in romanından tanıdığını bile unutur insan. (V) İdeallerinin peşinde koşmasına saygı duyar, dünyanın acı gerçeklerinin onu yenmesine üzülür, zayıfların güçlüler karşısında ezilmelerine karşı duyduğu heyecanı destekler. (VI) Ama bir yandan da bu yaşlı şövalyenin çaresizliğine ay- kırılığına güler. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşün- cenin akışını bozmaktadır? A) II B) III C) IV D) V E) VI

www.HOCALARAGELDIK.com 37. (1) Stefan Zweig, hiç kuşkusuz çağının en büyük tanıkla- rindan biridir. (II) Brezilya'da sorgudayken yazdığı Dünün Dünyası adlı eserinde kendi acılarını değil, ait olduğu ku- şağın öyküsünü anlatır ve okurun ilgisini çeker. (III) Bu açı- dan çağdaşlarından ayrıldığını söyleyebilirim. (IV) Benzer sıkıntıların günümüzde de devam ediyor olması gösterilen ilginin bir başka nedeni. (V) Zweig, aynı konuları anlatma- ya devam ettiğinden, ona olan ilginin arttığını söyleyebili- riz. TÜRKÇE TESTİ Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi anlatı- mın akışını bozmaktadır? All AN B) II D) IV 39. Ünlü hikâyeci gittik. Bize bir zu sırtına "Tik liği bırak da y ve yenisini is sonra elini kc cağızın koca bize dönüp s içi koftur. Hic Hikayecinin Bu parçaya aşağıdakile A) Her insa -B)Hikayed Savaring C) Kahram D)Kahran -E)Kahran

Sanat yapıtlarında duygu ve düşünceler farklı anlatım teknikleriyle okura ulaştırılır. Her anlatım yöntemi sanat- Ciya değişik ifade imkânları sunar. Bilinç akışı ve mono- hikaye kişileri aracılığıyla ifade eder. Bu tekniklerle yapı- og tekniği ile yazar, söylemek istediklerini roman veya lan anlatımlarda, okuyucu aracısız bir şekilde olay kişi- lerini izlediği için daha inandırıcı bir edebi metinle iç içe olduğunu düşünür. Hikâye yazarı, bu yöntemlerle oku- run metin üzerinde düşünmesini, çağrışımlarla meşgul olmasını, metni tamamlama sürecine dâhil olmasını sağ- lar. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisi çıkarılamaz? Hikâye kahramanlarının, monolog tekniğiyle yazar- ların duygularını aktardığı 35 Anlatım yöntemlerinin, yazarlara yazma kolaylığı sağ- ladığı Yazarların bilinçli okur yetiştirmek için yeni anlatım yolları aradığı Yazarların, okuru hikâyenin oluşma sürecine dâhi ettiği Yazarların düşüncelerini çeşitli yöntemlerle okura a tardıkları