Anlatım Biçimleri Soruları

26. ---- Ne var ki yaşama biçimlerinin çeşitliliği düşünüldüğün- de kültür için tek bir tanım yapmak zorlaşmaktadır. Bu ba- kımdan çok çeşitli kültür tanımlamaları yapmak mümkün- dür. Hiçbir kültür, toplumlar olmadan var olamaz. Benzer şekilde hiçbir toplum da kültür olmadan var olamaz. Kül- tür; bir toplumun üyeleri arasında paylaşılan, devredilen ve bir değişim süreci içinde bulunan öğrenilmiş davranış kalıplarıyla bu kalıpların ve ürünlerin oluşturduğu bir yaşa- ma biçimidir. Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre, 1. Sosyolojik açıdan kültürün birtakım gizil görevleri vardır. II. Her kültür sistemi temelde davranış kalıpları, toplum- sal kurumlar ve maddesel ürünlerden oluşmaktadır. t III. Kültür, bir toplumun üyelerinin ya da toplumdaki grup- ların yaşama biçimleri, ilişkileri ve etkileşimleri ile ilgi- lidir. belirlemelerinden hangileri getirilebilir? A) Yalnız I D) I ve II B) Yalnız II E) II ve III C)Yalnız III

Paragrafın Şifresi - Metot Anlatımlı Som 292 sonucu icat edilmesi 12. Insan, 2 milyon yıldan fazla bir süre boyunca hareketli yaşam biçimine sahip, toplayıcılıkla geçinen küçük ölçekli gruplar hâlinde yaşamıştır. Daha 20 bin yıl öncesine kadar Güneybatı Asya boyunca, aşağı yukan 20 kişiden oluşan küçük ölçekli insan gruplan tek bir yerde birkaç haftadan fazla bir süre kalmayacak şekilde bir kamptan diğerine hareket hâlinde yaşamaktaydı. Kimi zaman bir mağara ağzında belirli bir süre geçiren bu insan gruplan kimi zaman ise mevsimsel olarak göç eden yabani hayvan sürülerini avlamaya uygun yerlerde bir ay kadar kalmaktaydı. Milyonlarca ace Cyıl boyunca varlığını sürdüren bu yaşam biçimi günümüzden yalnızca 10.000 yıl öncesinde -sosyal, ekonomik ve kültürel anlamda- dönüşüme uğradı. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi üzerinde durulmuştur? A) insanın var olduğu günden bugüne sürekli değişime uğraması B) Binlerce yıl geçmesine rağmen insanoğlunun aynı arayış içinde olması Insanoğlunun 10.000 yıl öncesine kadar aynı yaşam biçimini sürmesi D) Milyonlarca yıl öncesinde insanların küçük gruplar halinde yaşaması Yerleşik hayata geçişin insanların sosyalleşmesine olanak sağlaması Paragrafın Şifresi

KONU BELİRLEME METODU 8. Abasıyanık, Sait Faik: Türkiye'de yayımlanan ansiklopedilerin onunla başladığı adam. "Neden yazıyorsunuz?" sorusuna en hakiki ve sahici cevabı veren adam: "Tütüncüye koştum, kâğıt kalem aldım, kalemi yonttum ve öptüm. Yazma- sam deli olacaktım." diyen adam. O yazmasa biz ne olurduk, bilinmez. Üstelik şu kısacık, kısa kısa öykü gibi duran yanıtının içinde bir hayat saklayan adam. Hayatı roman değil, hikâye olan adam. O yazmasaydı İstanbul'un, adaların, Beyoğlu'nun çakırkeyfinin, çakır renginin eksik olacağı adam. İstanbul'u yazan değil yalnızca, yazanlar içinde de en dipten, derinden yaşayan adam. İstanbul'u, insanlarını, çoklarını, azlarını, eski köprülerini, sokaklarını, gecelerini, denizini, balıklarını, balıkçı- larını, kayıklarını, Boğaz'ını, yakamozunu, yoksulla- rını, kuşlarını, hatta kargalarını, sokak çocuklarını, sokak kadınlarını, sokak adamlarını ayrıca, tek tek seven adam. Sevdiği için de zaman zaman onları tıpkı sözcüklerine yaptığı gibi, tatlı sert azarlayan adam. Kendisini de onlardan hiç ayrı görmeyen adam. ( Bu parçada Sait Faik ile ilgili olarak aşağıdaki- lerden hangisi üzerinde durulmamıştır? A) Kendini İstanbul'un her şeyiyle bütünleştirdiği B) Gerçekçi kişiliğinden ödün vermediği Küçücük bir cümleye bile koca bir hayatı sığdırdığı + D) İstanbul öykücüsü olarak anıldığı E) Yaşamı boyunca hikâye yazdığı grafın Şifresi - Metot Anlatımlı Soru Bankası 9.

1 23. (1) Duygusal ifadelerin aktarılmasında, kültürler arasında ortak yüz ifadelerinin olduğu saptanmıştır. (II) Kişi hakkında biyografik bilgiler veren en belirgin ve en keskin anlamlar yüzümüzdedir. (III) Bakar, güler, anlatırız; bazen de bakmaz, gülmez ama yine anlatırız. (IV) Öyle ki yüzde yüzlerce anlam gizlidir. (V) Duyguların yansıtılmasında yüz kadar el ve kol hareketleri de önemlidir. (VI) Başın yukarıdan aşağıya hareketi ile aşağıdan yukarıya veya sağdan sola hareketi, en çok kullanılan yüz hareketleridir. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisi anlatımın akışını bozmaktadır? A) II B) III C) IV D) V E) VI

Örnek. 3 Evin tuğla cephesi sokağın, daha doğrusu yolun tam üstündey- di. Kapının arkasına kısa yakalı bir palto, bir dizgin, kara meşin bir kasket asılmıştı; bir köşeye atılmış ve çamuru henüz temiz- lenmiş bir çift çamurluk da yerde sürünüyordu. Bu parça, aşağıdaki edebî akımlardan hangisine örnek ola- bilir? A) Romantizm C) Natüralizm 8. ÜNİTE Çözüm E) Hümanizm B) Realizm D) Klasisizm

20."Eleştirmenin herhangi bir yapıtı değerlendirmesi için, belli ölçütlerinin olması gerekir. Keyfe bağlı yargılardan kaçınmalı, nesnel değer yargılarının ardına düşmeli." diyor Atilla İlhan. Bunun için de ölçütler üzerinde önemle duruyor. Ama bana sorarsanız, eleştirmeni eleştirmen yapan, kullandığı ölçütün doğruluğu değil, onu kullanışındaki ustalıktır. Bu parçanın anlatım biçimi aşağıdakilerden hangisidir? a) Tanık gösterme b) Betimleme c) Tartışma d) Öyküleme

16. Geleneklerimize göre konuk kısmetiyle gelir.Ev sahibi olanlar ölçüsünde elinden geleni yapar. Bu arada dertler paylaşılır,anılar tazelenir, dostluklar pekiştirilir.Kısaca konuk ağırlamak Türk toplumunda dayanışmanın önemli bir göstergesidir. Paragrafta konuk ağırlamanın hangi işlevi üzerinde durulmamıştır? a) İnsan ilişkilerini güçlendirdiği b) Özveri duygusunu geliştirdiği. c) Sevgi ve saygı ortamı yarattığı. d)Toplumsal gelişmeyi hızlandırdığı.

nlatım bozuklu- nu bir türlü anla- ağı henüz belli bütünlük olma- runlar üzerin- anmamasını FEN BİLİMLERİ YAYINLARI 11. Ünlü yönetmen, birbiriyle kavga eden iki oyuncuyu da ten kovmuş ve gelecek bölümlerde yer almayacağını a lamış. Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdakilerd hangisiyle giderilebilir? A) "birbiriyle" sözcüğü cümleden çıkarılarak Bgelecek" sözcüğünden önce "bu oyuncuların" getir rek "da" bağlacı cümleden çıkarılarak D) "Ünlü" sözcüğü cümleden çıkarılarak 200E) “açıklamış" sözcüğüne "-tır" eki getirilerek 2. ST Aşa sa c A) B) BC) O 11

K K 7 J 7 n 7 Y N L A TÜRKÇE TESTİ - 1 25. Yüz yılı aşkın bir tarihe sahip olan çizgi romanın sa- nat olup olmadığı çoğu Batı ülkesinde tartışılmıyor bile. Ülkemizde ise bu sanat kolu, ne yazık ki oku- nup atılan, yoz ürünlerin kaynağı olarak görülmekte, az okumanın göstergelerinden biri sayılmaktadır. Çocukların okuma alışkanlığı edinmesini engellediği düşünülmektedir. Gerçekten de evlerde, okullarda çizgi roman okuyanların uyarıldığı, ayıplandığı bir çocukluk dönemini çoğumuz az çok yaşadık. Oysa okuyanların üzerinde birleştiği ortak bir nokta, çizgi romanın bütün sevimliliğiyle, kendine özgü mizahıy- la hiç de incitici olmayan, sayısız örnek içerdiğidir. Bu parçaya göre çizgi romanla ilgili olarak aşağı- dakilerden hangisi söylenemez? 26 A) Sanat değeri yönünden eleştirilere konu olduğu B) Okumayı olumsuz yönde etkilediğine inanıldığı C) Düş gücünü geliştiren özellikler içerdiği + D) Okurların hoşuna giden yönlerinin bulunduğu E) Gülmecesel nitelikler taşıdığı + Yazarlığın da ozanlığın da baş koşulu dille içli dışlı

6. Onun, birbirinden belirgin bir biçimde ayrılan iyi ve kötü roman kahramanları vardır. Kötüler, her zaman toplum dışı bireylerdir. Ancak bütün garipliklerine karşın, top- lumca benimsenen kişilerin erişemediği bir bilgeliğe sahiptirler. Yazar, romanda bunlarla şöyle veya böyle ilişkisi bulunan simgesel tipler de yaratmıştır. Salt iyi- liği, kötülüğü veya özveriyi simgeleyen ve roman bo- yunca aynı kalan bu tipler, onun en sıradan kişileridir. Yazınsal yönden üzerinde durulmaya değer tipler, belli bir değişim ve gelişim gösterenlerdir. Bu parçanın konusu aşağıdakilerden hangisidir? Soz konusu yazarın roman kişileri B) Roman türünde toplum dışı tiplerin yaygınlığı C) Bir yazarın romanlarında içerik ve biçim uyumu D) Romanda tip ve simge ilişkileri E) Roman kişilerinin gerçek kişilerden farkı FEN BİLİMLERİ Y 94

du YAYINLARI 3. TEST 38 Örneğin Nâzım Hikmet'in o ünlü şiirini anımsayın: Mavi Gözlü Dev, Minnacık Kadın ve Hanımelleri. Yine Cervantes'in iki unutulmaz kahramanını düşünün: Don Kişot ve Sancho Panza. Biri tam aristokrat, öteki sıra- dan bir hizmetçi. Sonra Marcel Ayme'nin Cüce adlı öyküsü. Cüce ile uzun bir adam, sirkte birlikte sahneye çıkarlar; tüm izleyiciler güler onlara. Öyküde bunun nedeni de açıklanır: "Çünkü biri çok iri, öteki çok küçük- tü." Bu parçanın başına, düşüncenin akışına göre aşa- ğıdaki cümlelerden hangisi getirilmelidir? Her sanatçı, bazı yapıtlarıyla tanınır. arşıtlıklar, sanat için her zaman önemli olmuştur. Insanların neye gülüp ağlayacağını bilmek zordur. Sanatçı, yapıtını izleyici ve okuyucunun hoşuna gidecek biçimde düzenler. E Her yapıt, farklı yönleriyle okura seslenir.

OSYAL BİLİMLER-1 TESTİ (Sos-1) 4) 90 ebiyatı - Sosyal Bilimler-1 Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz. usun- o Bo- ndu- s ve kıp n, Ed-Sos-1 3. Bir yazarımız: "Kemal Tahir'in özgün düşüncelerini romana yedirmesini doğru bulmuyorum. Asıl olan, nitelikli edebiyatın nasıl bulunacağını öğrenmek ve iyi yazmak, yazınsal değerlerin yanından ayrılma- maktır." diyor. Bir diğeri de: "Anlam, şiire düşmandır. Ben bir dil kuyumcusuyum." diyor. Peki, insan acısıy- la yüzleşmeyen, varoluşsal sorunlarıyla boğuşurken insanın içindeki yıkımı görmeyen, yaşama ilişkin bir derdi olmayan edebiyat sahici olabilir mi? Bu parçanın yazarının karşı çıktığı görüş, aşağı- dakilerden hangisidir? Edebiyat, duyguya değil, düşünceye yaslanmalı- dır. B) Yazınsal yaratının değeri, ne anlattığıyla değil, nasıl anlattığıyla ölçülür. C) Edebî eser, alışılmış ve yerleşik biçimlerin dışına çıktığında değer kazanır. LOWONDU DY Bir yazarın başarısı, işlediği konunun gerektirdiği sözcükleri kullanmasına bağlıdır. Gerçek sanat eseri, yaşanarak yazılır, okura da bu izlenimi verir.

Zekice yazılmış ve büyük küçük, okuyan herkese lezzet veren metne çocuk edebiyatı diyoruz. 1 Tabii, bir ayrımı yapmakta fayda var: Göze sokarak bir şey öğretme derdi olan, || pedagoglar tarafından coşkuyla tavsiye edilen ||| kitapları "eğitim kitapları" sınıfında değerlendiriyor; hayatı nefis bir seyir penceresinden izleme imkânı IV veren kitapları "çocuk edebiyatı" başlığı altına yerleştiriyoruz. Hayallerin de hayata dâhil olduğu, soyut âlemin sınırsızlığı karşısında zihin V salıncağına binmiş bir çocuk gibi yaşama coşkusuyla dolduğu bir mecra çocuk edebiyatı. 37. Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi "çocuk edebiyatı" kategorisinde değerlendirilebilecek kitapların özelliklerinden değildir? A) Pedagoglar tarafından tavsiye edilmesi B) Büyüklere de hitap etmesi Hayat sevincini aktarması D) Zekice yazılmış olması E) Geniş bir hayal âlemine de yer vermesi AVRIJE

20 1. İlkbahar doğanın canlandığı, yenilendiği, hayata dair umudun yeniden filizlendiği dönemdir. II. Bu dönemde kışın o kasvetli görüntüsü bir anda rengârenk görüntülere bırakır yerini. III. Kimi, beline kadar ıslanarak bir kanyonu geçmeye çalışır; kimi, çiçeklerle kaplı bir yaylada baharın keyfini çıkarır. IV. İnsanlar da bu telaşa, heyecana ayak uydurur ve canlanan doğada yerlerini almak için yollara düşer. V. Belki de o kasvetten kurtulmanın etkisiyle çiçekler, ağaçlar, kuşlar, böcekler baharı karşılamak için tatlı bir telaş ve heyecan içinde olur. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin anlamlı bir bütün oluşturması için hangileri birbiriyle yer değiştirmelidir? A) I ve III D) III ve IV B) II ve III E) III ve V X Il ve IV

11. Cumhuriyet'in kuruluşundan II. Dünya Savaşı'na değin ozanlar, ulusal yazınımızın etkisini sürdürdüler. Kemalet- tin Kamu, Ömer Bedrettin Uşaklı, Ahmet Kutsi Tecer, Zeki Ömer Defne, Orhan Şaik Gökyay gibi sanatçılar, halka ve yurt sevgisine dönük şiirlerle karşımıza çıktılar. Arada ser- best nazım ve toplumcu şiir, Yedi Meşale ve öz şiir gibi an- layışlar olsa da ulusal yazınımızın devamı olan şairler, hep baskın durumda oldu. II. Dünya Savaşı'nın sürdüğü 1940 yılından başlayarak yazınımızda radikal değişimler oluştu. Garip ya da I. Yeniciler denen topluluğun şairleri; şiiri ge- leneklerin tutsağı olmaktan kurtardılar yani ölçüyü, uyağı, söz sanatlarını terk ettiler. Konu alanının sınırları tümüyle kaldırıldı. Şiirde işlenemez denen bir konu kalmadı. İnsan sevgisine ve yaşama sevgisine öncelik verildi. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Cumhuriyet Dönemi şiirinde, II. Dünya Savaşı'na kadar Millî Edebiyat anlayışı ağırlıklı olarak benimsenmiştir. B) 1940 sonrasında şiirimizde köklü değişiklikler yaşan- miştir. C) Garipçiler, şiirde alışılagelmiş çizginin dışına çıkmışlar- dir. D) I. Yenicilerle birlikte şiirimize soyut konular egemen olmaya başlamıştır. insan sevgisi yoson E) Garipçiler uyağı, kafiyeyi kullanmayıp her tür konuyu şiirde iştemişlerdir. seug

18. (1) İnsanların yıllarca deniz, göl ve akarsulara bıraktığı atık maddeler, buralarda yaşayan canlı türlerinin azalmasına, bazılarının da yok olmasına neden olmuştur. (11) Ayrıca buna bağlı olarak zaman içinde birçok önemli turizm merkezi de özelliğini yitirmiştir. (III) Bugün yurdumuzda Haliç ve İzmit Körfezi'nin turizm değerinin olmamasının başlıca nedeni budur. (IV) Sanayinin hızla gelişmesi su kaynağının tüketimini etkilemektedir. (V) Ancak ülkelerin kalkınmasında ve iş olanaklarının oluşturulmasında sa- nayi kuruluşlarına da gereksinim vardır. (VI) Burada dikkat edilmesi gereken konu, suyun tutumlu bir şekilde ve kirle- tilmeden kullanılmasıdır. DENEME-3 Bu parça ikiye bölünmek istenirse ikinci paragraf aşa- ğıdakilerden hangisiyle başlar? A) II IV B) A D) V E) VI