Anlatım Biçimleri Soruları

H I Z R E N K 9. 1. DENEME-10 HR Zamanında yeniçeriler suçluları yakalayıp zindana kapa- tırlarken "HOOOPPP GÜMI" şeklinde nara atarlarmış. Ancak "kurunun yanında yaş da yanar atasözünde olduğu gibi bazen zindana atılanlar arasında suçu ol mayanlar da bulunurmuş. II. İşte halk suçsuz bir vatandaşın zindana atıldığında, gü- nahsız yere hapse götürülüyor anlamında "Adamcağız güme gitti, yazık oldu." dermiş. Aşağıdakilerden hangisi bu iki cümlede ifade edilenleri doğru bir biçimde birleştirmiştir? A) Halk arasında kullanılan "güme gitti" deyimi, yeniçerile- rin suçluları "HOOOPPP GÜM!" naralarıyla zindana at- maları anlamında kullanılan bir deyimdir. B) Halkın suçsuz yere hapse götürülen biri için söylediği "Adamcağız güme gitti." sözünün temelinde zamanında yeniçerilerin "HOOOPPP GÜM!" narasıyla zindana at- tıkları arasında "Kurunun yanında yaş da yanar." misali suçsuz insanların bulunması yatar. C) Halk, suçsuz bir vatandaş zindana atıldığında duygusu- nu "Adamcağız güme gitti, yazık oldu." sözüyle dile geti- rir, "kurunun yanında yaş da yanar" atasözünde olduğu gibi suçlunun yanında suçu olmayanları da cezalandıran yeniçerilere tepki gösterirmiş. D) Zamanında yeniçeriler suçluları yakalayıp zindana ka- patırlarken "HOOOPPP GÜM!" şeklinde nara atıp "kuru- nun yanında yaş da yanar" atasözünde olduğu gibi suçu olmayanları ayırt etmedikleri için halkın diline düşmüş- lerdir. ✓ E) Zamanında yakaladıkları suçluları zindana "HOOOPPP GÜM!" naralarıyla kapatan yeniçerilerin bu tutumu halk arasında suçlu insanlar için "güme gitti" deyiminin kulla- nılmasına neden olmuştur.

I. Şehzade Mehmet'in sünnet merasimini anlatan 1582 tarihli "Surname-i Hümayun" isimli kitapta yer alan minyatürde efsanevî kuş Simurg şeklinde bir uçurtmanın uçurul- duğu görülüyor. II. MÖ 300'lü yıllarda Çin'de bulunan, 1925 yılında ise ünlü seyyah Marco Polo vasıta- sıyla Batı'ya ulaşan uçurtmanın İstanbul'a 1500'lerin sonlarında geldiği tahmin edili- yor. III. İstanbul'da uçurtmayla ilgili ilk belge ise Nakkaş Osman'a ait bir minyatür. Bu paragraflarla mantık akışına göre bir metin oluşturulduğunda sıralama aşağıdakilerden hangisi olur? A) III-11-1 C) I-II-III B) II-III-I D) II-I-III

ya r zaman ebesine ağıda- una e üne ğine ine ÇI- 8 UĞUR nlamlı bir bütün oluşturması için hangilerinin birbiriyle yer değiştirmesi gerekir? A) I. ve II. D) III. ve V. B) II. ve III. C) III. ve IV. E) IV. ve V. ed cohns v 27. Beynin elektrik sinyallerinin senkronizasyonu üzerine çalışan nöroloji uzmanı Prof. Dr. Moran Cerf ve ekibi, birlikte zaman geçiren insanların beyin dalgalarının da zamanla "benzer" görünmeye başladığını belirledi. BBC muhabirlerine bu dalgaların bazı vakalarda iki insan beyninde bire bir aynı bile çıkabildiğini vurgulayan Prof. Cerf: "Birbiriyle vakit geçiren insanlarla her iki beyinde de uyum.oluşuyor. Sadece iki hafta sonra bile aynı filmi izleyen, aynı kitapları okuyan, aynı tecrübeyi paylaşan ve sadece birbiriyle konuşan iki kişi; dil, duygu ve bakış açısından ortak kalıplar geliştiriyorlar." dedi. Yukarıdaki parçada aşağıdaki düşünceyi geliştirme yollarından hangisine başvurulmuştur? A) Örnekleme B) Benzetme CDTanık gösterme V D) Somutlama E Sayısal verilerden yararlanma Diğer sayfaya geçiniz.

RORUNLARI 33. Yazar, doğayı dönüştürerek -bir başka deyişle yeniden kurarak aktarır. Yağmurları, çiçekleri, denizleri vb. anla- tirken bunları kendi zihninde işleyerek; daha etkili, daha duyumsanabilir, daha göz önüne getirilebilir olsunlar diye anlatımını sanatlı söyleyişlerle besleyerek oluşturur. Aşağıdakilerden hangisini, düşüncelerini böyle dile getiren bir yazarın kaleme aldığı söylenemez? A) Ve üzgün olsa da kişi, gün doğmadan kalkıyor ve çe- kine çekine ilgi kuruyor yaşlı ve yorgun bir ağaçla, çenesini son yıldıza dayayıp görüyor aç göğün dibin- de sevince dönüşen o büyük, duru şeyleri. B) Sonunda denize takılan bu bir çift göz, bu masmavi ve kendinden emin denizin bir o kadar mavi alanı üs- tüne demir atmış dolambaçlı bir duygu yığını arasın- da kaybolur. C) İki parke taşı arasından göğe boynunu uzatmış; öyle gezgin, öyle pembe beyaz bir sümbül gibi rüzgârlarla sürüklene sürüklene gidiyorum. D) Sokaklar, dereler gibi kıvrıla kıvrıla denize doğru iner- ken kaldırımlar sevinçle dile gelir; sokakların akışına bırakır kendini. E) Beyaz güvercin sürüleri; bahçeler, damlar üstünden gökyüzünde uçuşarak bulutlar arasından sökün edi- yor. le

8CR 12. (Yaşam hızla akıp gidiyor. (II) Günlük koşuşturma- calar ne yaşamı ne de kendimizi gözden geçirmeye fırsat veriyor. (III) Gizliden gizliye bir yarışın içinde- yiz. (IV) Ne kadar çabalasak da maddi varlığımızı ne kadar çoğaltsak da hâlâ bir şeyleri eksik hisse- diyoruz. (V) Hâlâ istediğimiz o anlami katamıyoruz yaşama ve kendimize, anlamı yanlış yerde arıyoruz çünkü. (VI) Anlam dışımızda değil, maddede değil; anlam içimizde, anlam ruhumuzda. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncənin akışını bozmaktadır? A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.

bütü şekilde sıralandığında aşağıdakilerden hangisi baştan beşinci olur? A)I coğrafyalarında rastlanan el değmemiş anıtsal 2 1. Tropik bölgeler dışında dünyanın ender biyolojik çeşitlilik bakımından son derece ağaçları ve özgün ekosistemiyle bu doğa alanı, zengin. B) II bütün anlamlı C) III II. Belirlediği bu alanları "Avrupa Ormanlarının Sıcak Noktaları" olarak tanımladı. Numaralanmış D) IV Paragrafin Şifresi III. Bu biyolojik çeşitliğinin yer aldığı bakir orman dokusunda çok çeşitli ağaç türlerinin bir arada bulunması, bunların bazılarının dünyada ender görülen çap ve boya ulaşması, yaban hayatı çeşitliliği gibi faktörler, bölgedeki koruma çalışmalarının başlıca gerekçeleri arasında. IV. Karabük il sınırlarındaki Yenice Ormanları, Türkiye'de bulunan bu dokuz sıcak noktadan bir E)V biri. V. Doğal Hayatı Koruma Vakfı (WWF), 1999 yılında Avrupa'nın biyolojik çeşitlilik açısından en ve gereken 100 orman alanını belirledi. cümleler anlamlı oluşturacak şekilde sıralandığında aşağıdakilerden hangisi baştan dördüncü olur? A)I VB) II C) III D) IV E)V Paragrafın Şifresi-Metot Anlatımlı S bir an, görkem kerenye göstermiş önemi uyganks Numaralanmis cümlele bütün 205 aşağıdakilerden hangisi so C A)I 4. 1. Malatya-Kayseri kara kanyonun duvarlannc binlerce mağara bulum oluşturacak II. Türkiye'nin henüz pek turizm değerlerinden Grand Kanyon'u and III. Bu mağaralanın büy tarafından yapıldığı L IV. Levent Vadi, adını sınırları içindeki Lev V. Burada yapılacak Malatya'nın içinde aynı döneme ait bir Numaralanmış cüm turacak şekilde sıra hangisi baştan üçü B) II VA)I

11. Aşağıdaki cümlelerde yer alan birleşik fiillerden hangisinin yazımı yanlıştır? foart' A) "Ben size taarruzu emretmiyorum, ölmeyi emredi- yorum ve biz ölünceye kadar geçecek zaman için- de yerimizi başka kuvvetler ve başka komutanlar alabilir." der Atatürk. B) Köyün ileri gelenlerinden olan Toprak Ağa, yanın- da çalışan bir kişiyi darbetmek suçundan iki yıl ce- za aldı. C) Yıllardır babasıyla görüşmeyen Hande, babasının kendisini mirasından menettiğini öğrenince baba- sına dava açtí. menet! DY Kaybolan küçük çocuğu bulmak için bütün mahal- leli seferber olmuş, iki gün boyunca her yer aran- mıştı. E) Yolcu olduğumuz bu hayatta kendimizi karanlığa hapis ettiğimiz bazı prangalardan kurtarmamız ge- rektiğini her fırsatta dile getirirdi. hapsetmek

TYT / TÜRKÇE 24. Meşhur bir filozofa, "Servet ayaklarınızın altında olduğu hâlde neden bu kadar fakirsiniz?" diye sorulduğunda "Ona ulaşmak için eğilmek lazım da ondan." demiş. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden han- gisidir? A) Hedefe ulaşmak isteyen insan her şeyi kendine meşru görür. B) Servete ulaşmak her insanın isteyeceği doğal bir şeydir. C) Başarılı insanlar servete emek vererek, çalışarak ulaşır. D) Servete ulaşmak uğruna kişilikten ve ilkelerden ödün vermek doğru değildir. E) İnsanlar, hayatta sağlık ve eğitim dışında servete ihtiyaç duymaz. 26. C

12. Insan ne zaman özgürdür? Çok parası oldu- ğunda mı? Para ile her şeyi yapabilir miyiz? Öyle görünüyor; ama bana sorarsanız görünüşe aldanmamalı. Özgürlük, seçeneklere ulaşabil- oni me imkanına sahip olmaktır. Para bizi hayattaki seçeneklere ulaştırır gibi görünse de ahlak olma- dığında hiçbir servet bize özgürlük getiremez. Bu parçada aşağıdaki düşünceyi geliştirme yollarından hangisine başvurulmuştur? A) Örnekleme org Tartışma E) İlişki kurma ST Tanımlama D) Tanık gösterme 359

TO 5. Roman kahramanları ile dostluğumuz sadece çocukluk yıllarımıza ve macera romanlarına bağ- Ir değildir. Ben Halit Ziya'nın ünlü romanı Aşk-ı Memnu'yu liseye başladığım yıl okumuşumdur ve roman kahramanı "Bihter'e aşık olmuşumdur. Ne güzel kadındır Bihter. Onun aynada tasvirini ezbere bildirdim ama kimseye söyleyemezdim. @ke Bu parçada düşüncenin geliştirilmesinde başvurulan yol aşağıdakilerden hangisidir? A) Tanımlarna Ornekleme MODE E) Bölümleme B Tanık gösterme D) Karşılaştırma

TYT Deneme Sınavı 02 26. Geleneksel bir spor olan matrak, askeri amaçlarla geliştirilmiştir. Çeşitli kaynaklarda matrak sporunun "Matrakçı" (Matraki) adıyla bilinen, 16. yüzyılda yaşamış ünlü hattat ve minyatürcü Bosnalı Karagöz'ün oğlu Nasuh tarafından icat edildiği yazar. Tarih ve matematik alanında yazdığı eserlerle de bilinen Matrakçı Nasuh'un bütün Osmanlı coğrafyasında eşine rastlanmayan usta bir silahşor olduğunu belirten ve onu öven Kanuni Sultan Süleyman tarafından imzalanmış 1529 tarihli bir belge de vardır. Bu belgeye göre Matrakçı Nasuh, Mısır'da ünlü silahşorların katıldığı bir yarışmada farklı silah kategorilerinde yarışmış ve rakiplerine her alanda üstün gelmiştir. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Sportif faaliyet ihtiyacından doğan matrak, Matrakçı Nasuh'un ölümünden sonra askeri amaçla kullanılmıştır. B) Matrakçı Nasuh, Kanuni Sultan Süleyman'ın dışında yetenekleri ile diğer padişahların dikkatini de çekmiştir. C) Osmanlı Devleti'nin sanata ve bilime önem vermesi, birçok sanatçı ve bilim insanın yetişmesini sağlamıştır. D) Matrakçı Nasuh, kendi adıyla anılan ve zamanında askerî amaçla kullanılan spor dalının kurucusu olarak kabul edilmektedir. E) Matrakçı Nasuh, bütün Osmanlı coğrafyasında eşine rastlanmayan usta bir silahşor olduğunu katıldığı her turnuvada başarısıyla göstermiştir.

3. Eğer şöhretliyseniz, "Sen herkese aitsin. Gülü seven di- kenine katlanır." diyorlar. Ama bana göre öyle şey olmaz. "Ünlü olmanın bir bedeli vardır." sözünü kim söylemiş bil- miyorum ama kesinlikle aynı fikirde değilim. Yıllarca ken- dine, kimliğine, duruşuna özen gösteren bir insana, birileri gelip de "kılıç sallarsa buna kayıtsız mı kalacağım? Ne suç işledim ki ömür boyu göz hapsinde olmak gibi bir be- del ödüyorum? Böyle düşündüğüm için sanat yaşamımda da özel yaşamımda da başından beri aynı tutumu sürdür- meye çalışıyorum. Bu sözleri söyleyen kişi neden yakınmaktadır? A) Ünlenmiş kişilerin sürekli izlenmesinden B) Herkesçe tanınan kişilerin, yaşamlarına özen göster- memelerinden C) Haksızlığa uğrayan kişilere yardımcı olunmamasından Dinsanların, davranışlarını özgürce biçimlendiremeyi- şinden E) Yaşamın başkalarının ölçülerine göre yönlendirilme- sinden (2009-Ad.Yar.Hkm. ve Sav.Aday.)

venmek e dikkat stırmaya konuda mdiden I ve tü- eçiyor. elbette klılaşsa -Z ku- ffaflığı ak bir gilerin ğının bağ- ştir- ileri SO- ari t- si e U a 1 3 1 32. Gazeteci: (1) --- Ahmet Hamdi Tanpınar: Ikinci Cihan Harbi'nin başında düşündüklerimizi ve me- selelerimizi anlatmak. Bizi de tehdit eden bu umumi felakette dünya ile müşterek ve aynı taraflarımızı göster- mek. Harbin başladığı gece ben bir hasta başında hep bunları düşünmüştüm. Romanın asıl kahramanları İstanbul ve bizim musikimizdir. Fakat bununla kalmıyor. Doğalında bir cihan harbinin başlaması kadar mühim meseleyi mevzu olarak alan bir roman, bizzat insanı ve insanın talihini düşünmekten vaz- geçemezdi. Gazeteci: (11) Ahmet Hamdi Tanpınar: Var! Evvelâ "Sahnenin Dışındakiler" adlı Mütareke Devri'ne ait bir romanım yar. Fikir hayatına bu senelerde uyandım. Onun için böyle bir kitap yazmayı daima dü- şündüm. O da yakında çıkacak. Sonra belki en sevdiğim hikâyem var: "Aydaki Kadın". Fakat o daha bitmedi. Bu diyalogda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) (1) Edebiyat anlayışınızdan bahseder misiniz? (II) Diğer romanlarda karakterlerinizi seçerken bir kriteriniz var mıdır? B) (1) Romanda karakter yerinize kendinizi koyduğunuz oluyor mu? (II) Romanlarınızı yazarken bir yol haritanız var mi- dır? C) (I) Bu roman bizlere ne anlatıyor? (11) Eserlerinizdeki süslü anlatımda, edebî yaşantını- zın bir etkisi var mı? D) (I) Bu romanı asıl yazmaktaki gayeniz nedir? (II) Bu romanınızın dışında başka romanlarınız da var mı? E) (1) Romanın kahramanlarını seçerken ilham kaynağı- nız nedir? (II) Dünya edebiyatından etkilendiğiniz yazarlar var mıdır?

TYTTÜRKÇE TESTİ 30. Tüketiciler, gıdaların sağlıklı olduğuna sadece güvenmek değil, aynı zamanda dünya üzerindeki etkisine de dikkat ederek seçimler yapmak istiyor. Mesela bir araştırmaya göre tüketicilerin % 70'i, aldıklanı ürünlerin bu konuda yeterli bilgi sunduğunu düşünüyor. Bu talep, şimdiden gida endüstrisinde bir baskı oluşturmaya başladı ve tü- ketici güvenini oluşturmanın yolu da şeffaflıktan geçiyor. Çevresel ve sosyal etki gibi konulardaki tutum, elbette sosyoekonomik düzeylere ve toplumlara göre farklılaşsa da yeni kuşaklar bir konuda hemfikir: İster Y ister Z ku- şağından olsun, tüketicilerden büyük çoğunluk şeffaflığı önemsiyor ve bunu da önce etikette anıyor. Ancak bir farkla: Z kuşağı, ürünlerin etiketlerinde yazan bilgilerin kanıtlarını da bekliyor. Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi Z kuşağının tüketici davranışı arasında gösterilemez? A) Ürün etiketindeki QR kodla ilgili veri tabanına bağ- lanmak B) Markanın üretim pratikleriyle ilgili iddiasını araştır- mak C) Sadece ürün üzerine basılan etikette yazılan bilgileri dikkate almak 32. Gazeteci: D) Tarafsız bir kurum tarafından verilen belgeleri so- ruşturmak E) Markanın internet adresine erişip sunduğu kanıtları incelemek (1) ---- Ahmet Ham Ikinci Cihan selelerimizi felâkette dü mek. Harbin bas düşünmüs bizim mu Fakat bu başlama roman, geçem Gazet (11) -- Ahm- Var! Dev uya şü hil B r

25. Bertrand Russell, davranışcılıkla ilgili görüşleri soruldu- ğunda şöyle bir yanıt veriyor: Ciddi bir Amerikan dergi- sinde dünyada bir tek davranışçı olduğu, onun da Dr. Watson olduğu yolunda bir ifadeye rastlamıştım. Ben, çağdaş düşünen ne kadar insan varsa o kadar da dav- ranışçı olduğunu söylerdim. Bu, davranışçıların üniver- sitelerde daha yaygın olduğu ya da bizzat benim bir davranışçı olduğum anlamına gelmez. Rusya ve Çin'i gördükten sonra, zamana ayak uyduramamış olduğumu fark ettim. Ancak nesnel öz eleştiri beni çağdaşlaşma- mın yerinde olacağını kabule zorluyor. Burada benim gibi, bilimde çağdaş olan şeyleri kabul ettikleri hâlde, yaşamaya değer şeyler konusunda kendini Orta Çağ'ın düşünce yapısından kurtaramayan kişilerin karşılaştıkları bazı güçlükleri ortaya koymak istiyorum. Davranışçılığın yalnızca değerler ile olan mantıksal ilişkisini değil; ana hatlarıyla benimsenmesi durumunda bu doktrinin sıra- dan insanlar üzerindeki etkisinin ne olacağını da sorgula- mak istiyorum. Bertrand Russell'in bu parçadaki davranışçılıkla ilgili düşüncesini aşağıdakilerden hangisi ifade etmekte- dir? A) Okumayan kesimin de davranışçı kuram ile tanışık- lığı vardır. B) Davranışçılık ana hatları ile benimsenmiş bir yapıdır. C) Çağdaş düşünceli insanların davranışçı kuramla ya- kından ilişkisi vardır. D) Nesnel eleştiri, çağdaşlaşma yolunda bir engeldir. E) Dünya üzerindeki davranışçılar mütevazi oldukları için çok ön plana çıkmamışlardır.

n küçük tepe- nce dallı söğüt kaya düşüyor; eçen martılar, . Meyve bah- n oluşan kısa uzanıyordu. en hangisi ya koy- lamsal nlama- vardır, a farklı fotoğ- Tasvir ma ol- 22. 1. Stratejik olarak göç ve rotalan birçok tür arasında değişiklik göstermesine rağmen süzülerek uçan göç men kuşlanın göçü daha çok merak uyandırmaktadır. Kartal, şahin, leylek gibi geniş, in kanatlı kuşlar göç esnasında daimi kanat çırpma (aktif uçuş) yerine sü- zülerek uçuşu tercih eder. Bu uçuş modelinin aktif uçuşa göre 20 kat daha az enerji gerektiriyor olması göçmen kuşların bu uçuş şeklini niye tercih ettiklerini açıklıyor. II. Güneş ışığının yeryüzünü ısıtmasıyla birlikte yerden yükselen termaller (sıcak hava akımlan) akımın içine giren kuşları hızla yukarı kaldırabilmekte. Bu yükseliş esnasında dönerek sıcak hava sistemi içinde kalmayı başaran kuşlar, termalin gücüne göre zaman zaman kilometrelerce yüksekliğe ulaşmaktadırlar. Bir sonra girecekleri termale kadar göç rotası üzerinde süzüle- rek ilerleyen kuşlar daha az kanat çırparak termallerin uygun olduğu zamanlarda bir günde 350 kilometrelik mesafeleri rahatlıkla uçabilirler. Il numaralı parçanın I numaralı parça ile ilişkisini aşa- ğıdakilerden hangisi açıklar? A) Aktarılan bilgilere bilimsel yönden açıklık getirmek- tedir. B) Konuya birçok farklı bakış açısı kazandırmaktadır. C) Ana düşünceyi benzer tanımlar ve örneklerle des- teklemektedir. D) Aktarılan bilgilerin olası sonuçlarını ortaya koymak- tadır. E) Konunun ele alınış biçimini eleştirmektedir. birlikte anılmasına ve