Anlatım Biçimleri Soruları

AAA 1. Gerçek sanatçı okurlarına vermek istediklerini doğrudan anlatabilmelidir. Lafı dolandırmadan, her okuyanın farklı bir anlam çıkarabileceği cümlelere yer vermeden düşün- celerini anlatabilmelidir. Anlaşılmayan ifadelerle bir şeyler vermeye çalışmak, okuyucuyu karanlıkta yolunu bulmaya zorlamaktır. Dolayısıyla her okuyucu aynı metinde kendi yolunu bulmaya çalışacaktır. Bu ise gerçek bir sanatçının yapmaması gereken ilk şeydir. Bu sözleri söyleyen bir sanatçı, edebî bir eserde aşağıdaki anlatım ilkelerinden hangisinin varlığını önemsemektedir? A) Açıklık C) Akıcılık B) Sadelik D) Doğallık E) Yoğunluk 22. Milli Mücadele yıllarından itibaren genç nesiller arasın- anton memlekete" düşüncesi hâkim olmuştur. lonte

4. 254 Biz Onlar Öznesi birinci çoğul ve üçüncü çoğul şahıslardan oluşan cüm- lelerin yüklemleri, birinci çoğul şahsa göre çekimlenmelidir. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, bu açıklamaya uygun olmayan bir kullanım vardır? Sen ve o, size verilen görevi hemen yapmalısınız. B) Biz burada bekleyelim, siz görevliyle görüşüverin. V C) Ne biz ne de onlar farkındaydı hızla gelen arabanın. D) Onlar da bizim gibi üniversitede iki çocuk okutuyorlar. E) Ben ve sen çoktan itiraz etmeliydik bu kararlara. Biz

ce i in umu "1 sel eri a Tabii ki bazen yazamamaktan endişe duyduğum oluyor. Fakat pek fazla değil. Çünkü 40 yıldır yazıyorum ve çok şey yazdım. Bu sürede aslında hem yazmaktan kurtulmak istediğim hem de yazamamaktan korktuğum zamanlar oldu. Yazma ritüeli bir yaşam biçimi, dahası bir tür bağımlılıktır. Hele ki edebiyat dünyasına girmiş ve orada sevilmiş bir yazarsanız artık geri dönme, aşağı düşme korkusu taşımazsınız. Olmuyorsa anlarsınız, susar köşenize çekilirsiniz. Zaten insan yazmaktan vazgeçmiyorsa bile uzun süreçte doğal ya da ruhsal nedenlerle yazamayacak duruma gelebilir, çeşitli nedenlerle bıkkınlık ve yorgunluk da duyabilir. Bunun örneklerini gördüm. Kolay ve çabuk yazan biri değilim, yazarken araştırmalar, derin kazılar yapan, bağlantıları önemseyen biri olarak farklı dinamiklerim var. Türkiye'yi, insanımızı anlatıyorum ve yazdıklarımı, tarihsel, psikolojik, kültürel bir temele oturtuyorum. Bir noktada bu ağır işçiliğe gücüm yetmeyebilir. 3. Aşağıdakilerden hangisi parçada düşüncelerini dile getiren yazarın, yazarlıkla ilgili söyleyebileceği bir söz olamaz? A) Emekli olunacak bir meslek değildir. B) Yazılanlar bilimsel bir temele oturtulabilir. C) Yazamayan bir yazarın kimi kaygıları oluşabilir. D) Ölünceye ya da zihinsel bir çöküşe kadar sürdürülebilir. ENham perisinin dokunuşuyla sonuca ulaşılan bir eylemdir. 5

3 ğıdakilerden han alınımının artma- ondioksit oranı- iği taktirde ge- n gerekli olan ünyada ya- TYT/ Türkçe 39 ve 40. soruları metne göre cevaplayınız. Her doğruyu söylemeye gelmez, birtakım doğruları yaymamak, çokluktan, kamudan gizlemek gerekir, diye düşünenler mevcut. Sayıları da epey çok hem de. Peki ama, bir doğruyu söylemek, gizlemek, ya- yılmasını önlemeye çalışmak o doğrunun yerinde duran yalanı sürdürmek demek değil midir? Yalanın yalan olduğunu bilerek sürmesine bırakmaya hakkı- mız var mıdır? Bu yalanların toplumca kabul gördü- ğünü, onlara dokunmaya gelmeyeceğini söylüyor- lar. Bir şeyin yalan olduğunu anladık mı kim doğru kabul ederse etsin ona inanmıyoruz demektir; bu- nun için bu yaptığımız, bir şeyin hem köşeli hem de yuvarlak, hem katı hem de biçimsiz olduğunu söy- lemek gibi bir saçmadır. Ama duygularını birer dü- şünce saymaktan çekinmeyenler böyle saçmalarla kolayca bağdaşabiliyor. 39. Bu parçada altı çizili ifade ile anlatılmak istenen aşağı- dakilerden hangisidir? A) Aklın duygulara üstün olduğu fikrine sahip olan insanlar B) Kendi bildiği doğrultuda ilerlemeyi hedef edinen kişiler C) Mantıklı karar vermek yerine hisleriyle hareket etme- yi tercih eden kimseler 40. Bir parçada lenemez? D Karar alırken düşünceleri kadar sezgilerine de güve- nen insanlar E Tek başına karar almak yerine başkalarıyla birlikte ha- reket etmeyi önemseyenler kanna yoktum Toplu gi ba Bir d söyl Dins sav E) Ba m

S A M A 16. Sanatçı, hem okurunu bir beklenti içinde tutmak hem de anlatımını tekdüzelikten kurtarmak için çeşitli yollara baş- vurur. Tarih sıralarını değiştirir, kimi yılları atlar, geriye dö- nüş tekniğini kullanır. Kimi bölümleri kısa, kimi bölümleri de uzun tutarak kurguda bir çeşitlilik sağlar. Anlatımını yer yer yazın alanındaki bilgi birikimiyle besler. Seneca, Aristo, Cicero, Shakespeare gibi pek çok yazardan çeşitli alıntılar yapar. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisi çıkarılamaz? A) Sanatçı için okuyucuda beklenti oluşturmak oldukça önemlidir. B) Anlatımı tekdüzelikten kurtarmak için bazı tekniklerin uygulanması gerekir. C) Kurguda çeşitlilik okuyucunun ilgisini çekmede önemli faydalar sağlar. D) Yazar anlattıklarında tekrara düştüğünü fark ederse alıntı yapmak zorunda kalır. E) Yerli yerinde yapılan alıntılar kurguda çeşitlilik sağla- yan unsurlardandır. 2.

D. Rivayete göre İran Hükümdarı Cemşit, ormanda tavşan avına çıkar. Av esnasında zehirli bir yılanla karşılaşır ve okunu ona fırlatır. Ok, yılanın saklandığı kayalıklara çarpar ve bir ateşin yanmasına sebep olur. Bu ateş etraftaki bütün kuru otları tutuşturur. İranlılar, ateşi sözüm ona ilk defa gördükleri için çok etkilenir ve ateşe secde ederler. Onun yaydığı ışığın hiç sönmeyeceği "ateşgede"” adı verilen tapınaklar yaparlar. Ateşin bulunduğu bu gün Nevruz olarak kutlanır. Bu parçanın bütününde aşağıdakilerden hangisinin üzerinde durulmaktadır? A) İranlıların, ateşi bulma hikâyesi B) Ateşin Iran edebiyatındaki yeri Iranlılarda Nevruz'un önemi iran ed Diran'da ateş yakma geleneği E) Ateşgede" adı verilen tapınakların ortaya çıkış nedeni

Dört 3. 124 zeci (1) Osmanlı Devleti'nin yıkılmasından sonra yeni kurulan devletin sınırları dışında kalan Irak'taki Türkmenlerin kültür ve edebiyatını ortaya koyan en ciddi çalışmalardan birisi, Ata Terzibaşı'nın hazırlamış olduğu Kerkük Şairleri adlı eserdir Birçok eleştirmen, Türk dünyasının Kerkük Türkmeneli dendiğinde akla gelecek ilk kişinin Ata Terzibaşı olduğunu belirtir. (III) On üç ciltlik eserinde, yaklaşık dört yüz yıllık süreçte Kerkük'te doğmuş ve yetişmiş olan 170'e yakın şaire geniş bir şekilde yer vermiştir. (IV) Eserin ilk cildi 1963 yılında Bağdat'ta basılmış, 13. cildi ise 2012'de Kerkük'te yayımlanmıştır. (V) Irak Türkmen edebiyatı alanında önemli bir rolü olan Ata Terzibaşı, bu hacimli eseri uzun çalışmalar sonucu ortaya koymuştur. A) I bi diği Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? B) II C) III D) IV E) V

3. Ne yana dönsen aynı şey: ezbercilik. Söz ezberciliğe dayanmaya- görsün, kalabalık bir koro sesi kaplıyor ortalığı. Hâlbuki, kafayı tı- ka basa doldurmak hiçbir işe yaramaz. Öğrencilere yaratıcı olma- yı öğretmek gerek. Durmadan belleği yüklemek yanlıştır. Derste verdiğini sınavda almak isteyen bir öğretmen, biçimciliğe kurban gitmiştir. Çünkü ezbere sözlerin basmakalıp takırtısı arasında yitip gidiyor konunun can damarı. Ezber, asıl önemli olanı, insan için kuşkusuz en önemli şeyi örtüp gizliyor, yok ediyor neredeyse. smic Bu parçada aşağıda verilenlerin hangisi vurgulanmıştır? A) Ezberciliğin, konunun derinlemesine öğrenilmesinde engel oluşturduğu B) Ezberlemenin kişinin beynini tembelleştirdiği C) Ezber yapmanın bir konunun mantığını öğrenmekten daha kolay olduğu D) Ezberlenen bilgilerin kısa sürede unutulacağı E) Eğitimde ezberin öğrencileri monotonlaştırdığı

3. Ülkemizde İletişim Bilimleri, Gazetecilik ve Halkla İlişkiler, Basın-Yayın, Sinema-Televizyon gibi alanlarda eğitim veren fakülte, yüksekokul veya enstitü düzeyinde okulların açılmasıyla iletişim ve sanat alanında eğitim yaygınlaşmıştır. Bu türden eğitim kurumlarında sadece kuramsal bilgi vermekle yetinilmez. Çünkü ----. Ne var ki uygulama için teknik bir altyapı gereklidir. Önemli olan, altyapıyı oluşturan donanımın, eğitimin kuramsal disiplinini bozacak kadar sağlıksız bir araç gereç tutkusu hâline getirilmemesidir. A) uygulamaya dayalı kimi etkinliklerde dikkat en önemli etkendir B) bu alan ülkemizde henüz oluşum sürecini tamamlamamıştır C) altyapıyı oluşturan donanımı sağlamak, sanıldığı kadar kolay değildir D) uygulamalar da eğitimin önemli bir aşamasını oluşturur E) kuramsal bilginin yaşantıya dönüşebilmesi için gerekli ortamın hazırlanması gerekir

6. (1) Cemal Süreya'nın sözünü anımsarsan "Şair, edası olan kişidir.” demişti. (II) Şairlerin böyle edalı olması yadırgana- cak bir şey değil. (III) Kimi bu edayı içe dönük tutumuyla kimi toplumsal yanıyla kimi de bireysel hünerleriyle edinme- ye çalışır. (IV) Burada önemli olan, şairin bu edayı kimliğine ne denli uydurup uyduramadığıdır. (V) Şairlik, hazır elbise gibi alıp giyebileceğiniz bir şey değildir çünkü. all (ubusia). Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümle, içinde tanım cümlesi olan doğrudan anlatımlı bir cümledir. che B) II. cümlede kişisel bir düşünce ifade edilmiştir. C) III. cümlede bir konuda farklı tutumlar olduğu dile geti- rilmiştir. D) IV. cümlede bir koşul öne sürülmüştür. E) V. cümle, kendinden önceki cümlenin gerekçesi duru- mundadır.

AYINLARI 25 Sanatı bilimden üstün tutan bir bilim adamı şöyle diyor: Kolomb Amerika'yı keşfetti, Bernard karaciğerin bir özelliğini buldu. Kolomb ve Bernard olmasaydı Amerika kıtası da karaciğer de yine vardı. Belki bunların ayrımına varamayacaktık ama bunlar var oluşlarını sürdürecekti. Oysa bir Hamlet için durum hiç de öyle değildir. Shakespeare olmadan Hamlet.... kesinlikle olmazdı. Balzacsız bir Goriot Baba'nın, Tolstoysuz bir Savaş ve Barış'ın olmayacağı gibi... Yukarıdaki parçaya göre bilim adamının sanatı bilimden üstün tutmasının nedeni aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) Sanatsal ürünlerdeki estetik zevk unsurunun öne Cikmasi B) Sanatsal ürünlerin yaratıcılarıyla özdeşleşmesi C) Sanatın kendine özgü bir duruşunun olması Sanatın yaratıcılık gücünün keşiflerin önüne geçmesi E) Sanatın var olanı estetik bir biçimde işlemesi

(1) İyi bilmeliyiz ki okuduğumuz her satır, kafamızın içinde yeni bir düşünce âlemi yaratır. (II) Ya eski düşüncelerimizi yerinden oynatarak onları canlandırır ya da yeni bir düşünce ile varlığımızı artırır. (III) Dalgınlığa varmadan okunan güzel bir kitaptan sonra tıpkı çok sevdiğimiz bir arkadaşla konuşmaktan aldığımız tadı duyarız, ona her an davetli gibiyizdir. (IV) Çağırmasına gitmesek bile o yine darılmaz, bıkıp usanmadan bizi bekler. (V) Okunacak şeyin ne değerde olduğunu kitapsız, gazetesiz kaldığımız zaman çok iyi anlarız. Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra "Kitap en gerçek dosttur." cümlesi getirilirse parçanın anlam bütünlüğünde bir bozulma olmaz? A) I B) C) III D) IV E) V

a cevaplayınız. Yeni, kapsamlı ancak ürkütücü bir çalışma sergilemiş Sayın Tanilli. "İnsanlığı Nasıl Bir Gelecek Bekliyor? başlığını taşıyan bu önemli çalışma, adından da anla şılacağı gibi geleceğimizi yargılamadır. Yapıt, sorun larla yüklü, çözümü uygarlığın irdelenmesinde arayan, okuyucuyu sarsıcı sorunlarla yüz yüze getiren bir y "Ön söz"ünde tüm sorunları sıralıyor, okuyucuya neler sunacağını, hangi sorunlarımıza bakarak yaşadığımız çağla gelecek arasındaki bağlantıyı nasıl kurabileceği mizi, yarına olan borcumuzu bilgece bir tutumla seriyor yapıt. önümüze. 19. Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilme- miştir? A) Yapıtın içeriğinin "ön söz" de belirtildiğine B) Yapıtın, sorunlara çözümler ürettiğine C) Yapıtın, yeni ve ayrıntılı bir çalışma olduğuna D) Yapıtın, günümüzle gelecek arasında bir bağ kurdu- guna E) Yapıtın, okuru şaşırtıcı sorunlarla yüzleştirdiğine 1. Aşağıdal olabilir? A) Türk nin t B) Bati görü C) Çür yan D) Tür arın E) Gö bug 2. Kendi uzakla: Si olan dünya uğraş. genişl ne ze okuma duygu Robbe nen k nuz?" okum

linde, sel anların elerini, leklerini kolojinin ve ek üzere DISI arın i alt an llek, el 2. MADE UcDort Bes -Karabük'ten itibaren kabaca doğu-batı doğrultusunda akan Filyos, Gökçebey ilçesinin batısında Devrek Çayı ile birleşip güney-kuzey doğrultusunda akmaya devam etmektedir. Aşağı Filyos havzası, nehrin kuzeye yöneldiği yerden Karadeniz'e döküldüğü yere kadar olan kısmıdır. Nehir, birleşme noktasından itibaren 24400 km² lik bir alana yayılarak Çaycuma ilçesini geçer. ---- Bu parçanın başında ve sonundaki boşluklara koni anlatım akışına göre aşağıdakilerin hangisinde veri cümleler sırasıyla getirilmelidir? Dön S Filyos Vadisi ve Nehri, burada iç bölgelere açılar uzanabilen en önemli noktadır. Tios'un hemen yakınında Karadeniz'e dökülen Nehri üzerinde, nehir ticareti ile ilgili kanıtlar bulunmuştur. BY Avrupalı seyyahlardan birisi olan Ainsworth, The Resources of the Anatolian Shores of the Blac adlı eserinde Filyos Nehri ile ilgili olarak aşağı ifadeleri kullanmıştır: Karadeniz'de kurulmuş birçok koloni kenti gibi iç bölgelerle gerçekleştirdiği ticaret organizasyc hem nehir hem de karayolu vasıtasıyla gerçekleştiriyordu. Karadeniz boyunca kurulan kentlerin çok önemli bi bölümü iç bölgelerle iletişimin daha kolay sağlandığı nehir ya da akarsu vadilerinin denize kavuştuğu, korunaklı doğal limanlara sahip, jeopolitik açıdan stratejik olan noktalarda kurulmuşlardı. Güney Karadeniz kentlerinin önemli bir bölümünde nehir ticareti ayrıcalıklı bir yere sahipti. D) Filyos Nehri, Bolu ilinin Gerede ilçesinde doğmakta ve oldukça uzun sayılabilecek bir yol izleyerek sırasıyla doğuda llgaz, Ulusu, Geredeçay, Soğanlı Çayı isimlerini almaktadır. Birdelta ağzı oluşturmak suretiyle Karadeniz'e dökülür. EX Karadeniz'deki nehirlerin sistematik bir şekilde ticari su yolu olarak kullanılmasının temelinde Grek koloni hareketleri yer almaktaydı. Nehrin toplam uzunluğu 228 km'dir.

eresinde şöyle der in üzerinde bile du çocuğun ağlama mdür." dediği için de arın çaresizliğine, al olan da bu. Insa gerek." kutlayamam, sev gumluyum Maalesef cep telefonları mahremiyet ve güvenlik için tasarlan- madı. Bu cihazlar sadece zamanımızı ona bağışlatmakla kalmı- yor, başta konum olmak üzere sizin birçok yeni gözetim biçimi- ne maruz kalmanıza da yol açıyor. Çoğu cep telefonu, kullanıcI- sına bir masaüstü veya dizüstü bilgisayarın verebileceğinden çok daha az kontrol imkânı veriyor: işletim sistemini değiştirmek, za- rarlı yazılım saldırılarını araştırmak, beraberinde gelen istenme- yen yazılımları kaldırmak ya da değiştirmek... Mobil operatör, internet tarayıcı, mobil uygulama gibi üçüncü şahısların cihazı- nızı nasıl kullandığınızı izlemesini engellemek çok daha zor. Da- hası, cihaz üreticisi cihazınızın eskidiğini söyleyerek size, güven- lik güncellemeleri de dâhil olmak üzere, yazılım güncellemeleri sunmayı tamamen bırakabilir. ibu sözleri söyle et etmek doğ Kronometreni aç! geçerli değil ğildir. iyorum diyim. Böyle diyen birinden aşağıdakilerden hangisini söylemesi bek- lenmez? A) Fabrika yüklemesi olarak gelen uygulamaları kaldıramıyo- rum, ancak devreden çıkarabiliyorum; mobil de olsa mül- kümde istediğimi neden yapamıyorum? B Diyorlar ki ücretsiz uygulamalar bizim hareketlerimizi takip ediyor; yahu adam benim gibi garibanın ne yaptığıyla ne di- ye ilgilensin ki! C) Mobil cihazlar üzerinde tam bir sahipliğimiz yok denebilir, isteğim dışında sayısız işler yapan bir cihaz bana neden gü- ven versin? D) Bir otomobil düşünün, üç beş yıl sonra üretici firma "Bu mar- ka artık kullanımdan kalktı, başınızın çaresine bakın." diyor; ne fark var yani, cep telefonu sahibine yazık değil mi? E) Bir bilgisayar düşünün, işletim sistemini değiştirebilirsiniz, hakkınızdır bu; peki cep telefonu sahibine neden bu imkânı vermiyorsunuz? 17. Abr nin Min liğ çif ra bi ri d C H

31. Ag adal YAYIN Etkili ilk yardım genellikle kazazedeyle direkt te- masa geçmeden önce başlar. Kazazedelerin ve çevrede bulunanların güvenlerini kazanmak üze- re olaylara kararlı, otoriter ve kontrollü olarak yak- laşmalısınız. Bu konu, özellikle birden fazla yara- linin bulunduğu, sistematik hareketinizle ilave ya- ralanma ve can kayıplarının önlenebileceği du- rumlarda daha önemlidir. II. Kazaya sebep olan etkenler, ek tehlikeler oluştu- rabilir. Bu yüzden öncelikle kendi güvenliğinizi sağlamanız gerektiğini hatırlayın. Aksi durumda bir kazazede olarak kaza bölgesinde kimseye bir faydanız dokunmaz. Genellikle elektrik düğmesi- ni ya da gaz vanasını kapatmak gibi basit önlem- ler ortamı güvenli hâle getirmek için yeterlidir. Bu iki parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden han- gisi söylenebilir? A) II. parçada, I. parçada belirtilen bir gelişmeyle il- gili olumsuz sonuçlardan söz edilmektedir. B) Birbiriyle ilişkisiz iki farklı olayın benzer sonuçlar doğurduğu söylenmektedir. ) 1. parçada yapılan bir uyarı, II. parçada örnek ve- rilerek açıklanmaktadır. D) Benzer olguların benzer sonuçlar doğuracağı be- lirtilmektedir. II. parçada, I. parçadaki görüşlerin içerdiği farklı- lıklar üzerinde durulmaktadır.