Anlatım Biçimleri Soruları

3. (1) Evcil kedilerin bin yıl önce Kazak göçebelere eşlik etmiş olabileceği düşünülüyor. (II) Güney Kazakistan'da eski İpek Yolu üzerinde yapılan kazı çalışmalarında bir kediye ait bütün hålde korunmuş bir iskelet ortaya çıkarıldı. (H) Kedinin hayatını araştıran araştırmacılar, hayvanlar ve insanlar arasındaki ilişkiye dair yeni fikirlere sa- hip olunabileceğini söylüyor. (IV) Kedinin birçok kemik kırığına rağmen yaşamaya devam etmesi ve protein ağırlıklı gıdalarla beslenmiş olması, insanlar tarafından bakıldığına işaret ediyor. (V) Araştırmacılar bölgede yaşayan Oğuzların hayvanları ihtiyaçları için evcilleştirdiğini ancak kedileri ne için kullandıklarının belirsiz olduğunu düşünüyor. Bu parçada numaralanmış cümlelerin han- gisinde kesinlik anlamı vardır? A) I B) II D) IV E) V C) III A A

5. (1) İpek üretiminde örümceklerin de etkisi söz konu- sudur, örümcekler salgıladıkları ipek iplikleriyle tuzak ağları hazırlar, yuvalarını döşer, yumurtalarını ve yav- rularını taşır, boşlukta düşmeksizin aşağı ve yukarı doğru hareket ederler. (II) Kullanım amacına göre farklı ipek bezlerince salgılanan ipeğin yapısı önemli ölçüde değişebilir. (III) Tropik bölgelerde yaşayan bazı örümceklerin dev tuzak ağları yerli halk tarafından ipek olarak değerlendirilmektedir. (IV) Kelebek tırtılla- rının çoğu ise ipek salgılayarak barındıkları yeri dö- şer ve kozasını oluşturur (V) Koza, olgunlaşan tırtılın çevresinde ördüğü ve içinden kanatlı bir erişkin olarak çıktığı başkalaşma odasıdır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? B) II C) III A)I D) IV E) V Rüştü BAYINDIR

2. Tarihî arka planı verilecek bilimsel gelişmelerin, çeşitli teori ve uygulamaların, felsefi açılımların, sayısız sos- yal ve ekonomik verilerin etkisi altında ortaya çıkan düşünsel tavırlar; insanlığın düşünce yolunda attığı adımların silinmez iz bırakması demektir. ens Yayı Bu parçada geçen "insanlığın düşünce yolunda attığı adımların silinmez iz bırakması" sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? Düşünce tarihinin başlangıç aşamalarının, yazılı verilerin azlığından dolayı tespit edilemediği B) İnsanın diğer varlıklardan ayrılan yönünün “düşün- ce-insan" birlikteliğini ortaya koyduğu V C) Düşüncenin ifadelendirilebilir olmasının insanlar arasındaki ilişkileri temellendirdiği D) Toplumsal olaylar bütünlüğü içinde ele alınan dü- şünce tarihi çalışmalarının çok sayıda olduğu V Başlangıcından itibaren tüm zihinsel faaliyet aşa- malarının düşünce tarihini oluşturduğu

2. Kuyucaklı Yusuf'un yalnızca başarılı bir roman olmasından R ileri gelmez, öncü bir yapıt olması da ona tarihsel açıdan M bir önem kazandırır. 8 t Bu cümlede altı çizili söz ile anlatılmak istenen aşağı- dakilerden hangisidir? A) Birçok yazar tarafından taklit edilmesi B) O yıllarda yazılmış en başarılı yapıt olması C) Yazarın ilk romanı olması D) Toplumsal sorunları başarılı bir şekilde yansıtması E) Kendi konusunda ilk olma özelliği taşıması

26. (1) Yeni iletişim teknolojileri insanlara, düşüncelerini ve eserlerini paylaşacakları olanaklar yaratan, paylaşım ve tartışmanın esas olduğu bir medya sunmaktadır. (II) Ya- pılan araştırmalar insanların, sosyal medyada gerçeklik içinde gün geçtikçe daha fazla vakit harcadıklarını, bu sa- nal gerçeklik içinde gerçek yaşam ihtiyaçlarını karşılama- ya çalıştıklarını ve yine bu sanal gerçeklik içinde yeni bir dünya kurarak yaşadıklarını göstermektedir. (III) Kimi za- man sanal dünyayla gerçek dünya arasındaki sınırın belir- sizleştiği de gözlenmektedir. (IV) Özellikle gençler arasın- da kullanım değeri bakımından hızlı bir yükseliş gösteren sosyal medya, diğer yandan da günümüzün geleneksel. medyasına rakip olmaktadır. (VHatta kimi zaman onu tehdit eder duruma gelmektedir. Bu parçadaki numaralanmış yerlerin hangisine "Sos- yal medya olarak adlandırılan bu sanal ortam, kullanıcı tabanlı olmasının yanında kitleleri ve insanları bir araya getirmesi ve aralarındaki etkileşimi arttırması bakımından önem taşımaktadır." cümlesi getirilebilir? A) I. B) II. C) III. TYT Denemesi D) IV. E) V. 28. Sa lar 10 res ter za ka al al pl n Vi S E C

15. Her şeyi göze alanlar, aysız bir gece vakti yalnız kabi kacağı, tası tarağı, yatağı yorganı değil; elle- rindeki nasırı, soludukları dağ kokusunu, içlerinde- ki sesleri, büyüklerinin anlattığı göç hikâyelerini, yaşayıp biriktirdikleri ne varsa güçleri yettiğince yüklediler kamyona. Ama kamyona yüklediklerin- den çoktu geride bıraktıkları. İnsan ne kadarını sırtlayıp nereye kadar sürükleyebilirdi ki çocukluk vatanını? Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdaki- lerden hangisi söylenemez? Kişileştirmeye başvurulmuştur. B) Sayıp dökmelere yer verilmiştir. C) Karşılaştırmaya başvurulmuştur. D) Farklı duyularla ilgili ayrıntılara başvurulmuştur. E) Öyküleyici anlatım yeğlenmiştir.

29. I. 1 Celal Güzelses, 1950'li yıllarda, köşkün taraçasın- da arkadaşlarıyla otururken karşıdaki Kırklar Da- ğı'ndan gelmekte olan kervanı durdurabileceğini öne sürer. u II. Celal Güzelses "Şimdi kervanı yürüteceğim" der ve hareketli bir türküye başlar; kervan gerçekten de yola koyulur! III. Aynı köşk, yıllar sonra bir başka 'Celal Güzelses mucizesi'ne daha tanık olacaktır. VIV. Ardından bir gazele başlar. V. Dört-beş kilometre ötedeki kervancı, sesi duyunca hemen kervanı durdurur ve yolun kıyısına ilişerek onu dinler. Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bü- tün oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi sondan bir önceki cümle olur? A) I. B) I. (C) MI. D) IV. E) V.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı yapıl- mıştır? Apennin A) Sanat metinlerinin anlamı yoktur, anlamları vardır. B) Sanat eserleri bilimsel eserler gibi bilgilendirici ve nesnel olmak zorunda değildir. C) Bir sözcüğün veya bir ifadenin ait olduğu metnin yapısı ve bütünlüğü içerisinde, değer ve anlam kazanmasına "bağlam" denir. D) Sanat eseri biricik ve özgündür, bu yönüyle de çeşitli şekillerde sanatçısını temsil eder. E) Doğal gerçeklik aynen tekrar edilmedikçe sanat eserinde özgünlüğe ulaşılamaz. YIN DENİZİ

5. Tanzimat yazarlarının hemen hepsinde toplum yaşayışın- dan yankılar, toplum sorunlarıyla ilgileniş görülür. Onlar haksızlık, sömürücülük, sorumluluk, esaret, gerilik, bil- gisizlik gibi toplumsal dertlerimizi geniş ölçüde ele al- mışlardır. Öyle ki "Ben eserlerimi kendim okuyayım diye yazdım." demiş olan Abdülhak Hamit'in eserleri arasın- da bile bu gibi toplum sorunlarıyla ilgilenişler görülür. Bu niteliğiyle, Tanzimat edebiyatı için "toplumcu" bir edebi- yat denilebilir. Bu parçada Tanzimat yazarlarıyla ilgili olarak aşağı- dakilerden hangisine değinilmemiştir? ALEserlerini, halkın anlayacağı bir dille yazdıklarına Bireysel hareket edenlerinde bile toplumsal bir yön bulunduğuna Eserlerinde genellikle toplumun sorunlarını dile ge- tirdiklerine 6)le aldıkları konuları derinlemesine işlediklerine Toplumu ilgilendiren çok farklı konulara değindikleri- ne

7. Yaşar Kemal'den TODU Elbet bir gün, bütün çiçekler beyaz açar Hür ve mesut bir şarkı halinde Penceremizden uzanır nur. İstediğimiz şekilde doğar gün, Dilediğimiz gibi yağar yağmur. Gökyüzüne hayranlığımız biter; Kapımıza çırılçıplak gelen bahar, Bir tohum halinde toprağa düşer. Bizim için başka türlü eser rüzgâr Bahçelerin aşinalığı artar. alınan bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi vurgulanmıştır? A) Doğa-hayal B) Mutluluk-yalnızlık C) Sevgi-yalnızlık D) Umut- özgürlük Yenilik-doğa

18. (1) "İçinizde olmayan şiiri hiçbir yerde bulamazsınız." diyor ünlü bir şair. (II) Demek ki kalbimizde yeşerir dizeler şiir háline dönmek için. (III) Kimi vazgeçilmez kalıplar içinde aruzla, heceyle, dörtlüklerle yazılır. (IV) Bazılarında ise ola- bildiğince özgür biçimlerde kanatlanır duygu ve düşünceler. (V) Bir başka deyişle satırlardan yüreğe akabilirse şiir olur yürek tezgâhının atlasında ince ince işlenen sözcükler. 6 Bu parçada numaralı cümlelerin hangisinden sonra B "Bu biçimlerin hangisi olursa olsun, sözcükler yürekte çır- $ pındığında şiir hâline gelir." cümlesi getirilirse anlamlı bir bütün olur? A) I B) II VI D) IV E) V

4. (1) Bu yeni evi kurmak için önümde tuttuğum örnek, anamın, ba- bamın kurmuş, içinde bizleri yetiştirmiş oldukları evdi. (II) Bu ev- de başlangıcından bitimine kadar dirlik, düzenlik hiç bozulma- mıştır. (III) Bu evde yetişen adamlar şaşkın yahut haylaz olmadı- lar. (IV) Hepsi yüreklerinde ana, baba, kardeş, yurt, ulus saygısı taşıyan kimseler oldular. (V) Bu ev, ancak geçinecek kadar kaza- nabilen bir araba yapıcısının evi idi ama ekmeklerini alınlarının teri ile kazanan, yalan dolan bilmeyen, yürekleri doğru, gönülle- ri geniş insanlar yetiştiriyordu. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra "Sıra- si gelince kendi paylarına düşen can borcunu da ödediler, yiğit- öldüler." cümlesi getirildiğinde parçanın anlam bütünlüğü bozulmaz? çe A) I B) 11 C) 111 DIV E) V E

PARAGRAF Sıra Sende D 10. Bazı şeyler hiç eskimiyor, zamana karşı di- reniyor, söz gelimi eski televizyon dizileri.... Ülkemden kilometrelerce uzakta, elimde kumanda, oturmuşum koltuğa, zamanın bir türlü eskitemediği tanıdık bir diziyi izli- yorum: "Uzay Yolu". Benden başka izleyen var mıdır bilmiyorum ama yayımlandığına göre olmalı. Uzayla ilgili bir dizinin bana memleketimi hatırlatacağını söyleseler inanmazdım ama buram buram 1970'ler Türkiye'si kokuyor bu dizi. Dışarıda güneş: sarı, kuru, çığırtkan... Arizona'da kış yok, sonbahar bile yok, kasıp kavuruyor güneş. Ömrüm boyunca kıştan yakınıp da şimdi böyle bir ortamda olmam, aslında hiç ya- kınmamam gereken bir durum. Ama ben, güneşten kaçmak için perdeler çekili, tut- kuyla "Uzay Yolu"nu izliyorum bugünlerde. Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakiler- den hangisi söylenemez? A) Neden- sonuç içeren cümleler kullanıl- miştir. B) Duygusal ögelerden yararlanılmıştır. C) Düşünceler örnekle pekiştirilmiştir D) Anlatım bütünlüğü göz ardı edilmiştir. E) Çağrışımla gelen izlenimlere yer veril- miştir. 11. Çev bilr lik x me ba ģiy ya ma Di Sc m te E

23. İnsan, zayıf görünmek istemediği için gizler korkuları- ni. Gizledikçe de huzursuzluğu artar. Oysa bazen de karşısına çıkan herkese, korkularını anlatıp ferahlamak isteyenleri görürüz. Bu da sakıncalıdır. Olur olmaz bir öneri ya da gereksiz bir eleştiri, kişiyi tekrar iç dünyası- nın gizlerine iter. ==== Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşa- ğıdakilerden hangisi getirilemez? A) Yerini ve sırasını gözéterek "Korkuyorum." diyebil- melidir insan. B) Öyleyse korkularını nerede, ne zaman dışa vuraca- ğını tartmalı insanoğlu. C) Korkuyu anlatmanın da yolları vardır. D) Böylece de korkunun zararı katlanarak artar. E) Bu da yeni korkulara ortam hazırlarken gizlemekten daha fazla zarar verir.

29 ve 30. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Topu topu dokuz şiirini okuyabildim Steiner'in. O kadarı yetti "cins" bir şair olduğunu görmeme. Benn, Celan, Ca- netti erkenden ilgilenmişler şiirleriyle. "Bütün Eserleri" hazırlanıyormuş şimdilerde. Dokuz şiir ne verebilir ki, de- nebilir. İyi seçildiğinde önümüze hem bir dünya hem de bir dil çıkar oysa. Steiner'i tanımamızı sağlayacak uçlar belir- miştir onlarda. Kirilgan bir bakışı ele veren kristal prizmalar kuruyor dizelerinde. 29. Bu parçadaki altı çizili söz ile sanatçının hangi yönü anlatılmıştır? A) Şiirlerinin çok yönlü ve derinlikli olduğu B) Şiirlerinin popüler özellikler taşıdığı C) Şiirlerine hüzünlü bir havanın hâkim olduğu D) Şiirlerinin özgün bir sanat anlayışını yansıttığı E) Renkli kişiliğini yapıtlarına yansıttığı

TYT Türkçe Denemeleri 36. Hayatta olup da romana girmeyen, romana konu ol- mayan olay, olgu, durum yoktur. Bundan dolayı ro- mana sınır çizilemez. Yeter ki romanı oluşturan öge- ler bütün bir iç zenginliğin beslediği hayal gücü ile yeni özellikler kazansın. Gerçekten de hayattaki var- lıkları bile sürükleyecek, onları gölgede bırakacak bi- rer gerçek olsun! Bu parçada asıl vurgulanmak istenen aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Yeryüzünde her şey romanına konu olabilir. B) Gerçek roman, konusunu gerçek hayattan ve do- ğadan alan romandır. C) lyi bir romancı konu kadar dile ve üsluba da önem vermelidir. (D) Yazarın iç zenginliği, romanı besleyen en önemli kaynaklardan biridir. EXazarın hayal gücüyle zenginleşen bütün gerçek olaylar romana konu olabilir.