Anlatım Biçimleri Soruları

IM T 1. Soğuk bir kış günü, karanfil almak için çiçekçi dükkanına girdim. İstediğim çiçeklerin des- telenmesine kadar bana gösterilen sandalye- ye oturdum. Mutlu bir insanın hayal evi gibi.. Mevsim yer ve zaman dışında, istenilebilecek her türlü renkte otlar, yapraklar, çiçeklerle dolu olan bu efsunlu dükkanda sessiz bir hayat ile nefes aldığı hissedilen karanlık yap- raklı, bodur bir hurma ağacından başka hiçbir şeyle ilgilenmedim. Hayalim sanki güçsüz bir sinekti ve bitkisel örümcek onu birden ağla- rıyla örmüştü. Hareketsiz duran ağaca bak- tım ve düşündüm. Yağmurlarda islanama- yan, fırtınalarda sarsılamayan gökyüzünü, yıldızları unutan bu ağaç bulunduğu köşede acaba mutlu muydu? Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? Benzetmeden yararlanma BY Betimleyici ögelere yer verme Sanatlı bir anlatımla ele alınma DY Örnekten hareketle asıl düşünceye ulaşma E) Kişileştirmeye başvurma isabet

Ponza taşı; doğal volkanik lavların katılaşması sonucun- da oluşur ve mineral bakımından en zengin taştır. Çok gözenekli ve donmuş volkanik lavların üstünde oluşan hafif bir cam türüdür. Volkanik alanlarda ani olarak mey- dana gelen soğumadan dolayı kristalize olmaya zama- ni olmayan ponzanın içindeki buhar, katılaşma anında aniden salınır ve püskürerek kendine özgü gözenekli bir yapı oluşturur. Halkımız bu taşa sünger tası, topuk taşı, hışır taşı, nasır taşı ve köpük taşı da demektedir. Ponza taşı, genellikle banyo sonrasında sıcak suyun etkisiyle yumuşamış topuk veya dirseklerdeki katılaşmış yerleri ovmak için kullanılır. Dirsekler için ponza taşının daha yumuşak ve dikkatli bir şekilde kullanılması öneriliyor. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Betimleme, B) Tanımlama C) Örneklendirme Adlandırma O E) Karşılaştırma

31. Yazar, neden geniş yelpazeli bir okur kitlesine sahiptir, so- rusunun yanıtının, onun kelime oyunlarına girmeden, toplu- mun her kesimini kapsayan, samimi bir dille yazıldığını his- settirme, en yoğun duygusal durumları dahi büyük bir sa- delikle, duygu sömürüsü yapmadan anlatabilme başarısın- da yattığını düşünüyorum. Ön yargılardan arınmış, kimseye tepeden bakmayan, başkalarıyla değil sadece her iyi yazar gibi kendisiyle kavga eden, her yaştaki toplumun her kesi- mindeki insanların yüreklerinin bir yerlerine fazla değil, ha- fifçe dokunup geçen, yazdıklarıyla yitip giden insanlara ka- dirşinas yaklaşımıyla "İşte geldik gidiyoruz. "u sızlanmadan hissettiren, dozu iyi ayarlanmış hüznüyle, zaman zaman de- javu yaratan ince firça darbeleriyle zor olanı herkesin anla- yabileceği sadelikle anlatmayı başarmış bir yazar o. Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi sözü edilen ya- zarın geniş yelpazeli bir okur kitlesine sahip olmasının nedenlerinden biri değildir? A) Okuru küçümsememesi B) Okurda, anlatılanları daha önce yaşadığı duygusu uyan- dırması C) Özgün üslubuyla diğer yazarlardan farklı olduğunu or- taya koyması D) Yalın bir anlatımının olması E) Duygu ve düşünceleri rahat anlaşılır biçimde aktarabil- mesi

TURKÇE 33. Ters psikoloji basit bir kavramdır. Bir kişinin bir şeyi yapma- sını istersiniz fakat kibarca sorsanız bile onu yapmayacağın- dan neredeyse eminsinizdir. Bu nedenle gerçekte yapma- sını istediğiniz şeyin tam tersini ondan isteyerek veya ona yapmasını söyleyerek onu, istediğinizi yapması için oyuna getirmeye çalışırsınız. Örneğin, eşinize odanızı boyatmaya çalışıyorsunuz ama bunu başaramıyorsunuz. Dolayısıyla ona "Boş ver, odayı ben hallederim. Zaten ben daha iyi boyuyo- rum." dersiniz. Bir bakarsınız ki eşiniz eline fırçayı almıştır. Uzmanlar, ters psikolojinin çoğu zaman işe yaradığını çün- kü insanın bir şeyi yapması için zorlanmaktan, tehdit edil- mekten, korkmaktan veya o konuda utandırılmaktan çekin- diği için yapmaktansa kendi isteğiyle yaptığını düşünme eği- liminde olduğunu söylüyor. Bu parçaya göre ters psikolojinin işe yaramasının nede- ni aşağıdakilerden hangisidir? A) İnsanın, özgür iradesiyle karar vermeyi önemsemesi B) İnsanın başkalarının kendisiyle ilgili düşüncelerine önem vermesi C) İnsanların basit işleri kendi başına yapmayı sevmesi D) Kıskançlık duygusunun insanı harekete geçirmesi E) İnsanın kendisini başkalarından üstün görmesi C

B VTYT22 B 30. Sözcükler en güzel maskedir, bunların arkasına saklanarak pek çok yalan söylenebilir ama sesin rengârenk tonları, dikenleri; bakışların sizi saran si- caklığı ya da soğukluğu... Hemen ele verir karşınız- daki yalancıyı. Bu parçada asıl anlatılmak istenen, aşağıdakiler- den hangisidir? A) Sözlü iletişimde, karışınızdaki kişinin gerçek ni- yetini daha kolay anlayabilirsiniz. B) Yazı, insanlar arasındaki iletişimi engellemekte- dir. C) Gözlem yeteneği güçlü olan insanlar empati k rabilirler. D) Sözcükler, insanın gerçek duygu ve düşünc rini tam olarak yansıtmaz. E) Sağlıksız bir iletişim, insanın gerçek do kaybetmesine neden olur. Eklem, iki kemiğin bir araya geldiği tasıdır. Her iki kemiğin birleşme n daha yumu

2. Hani mavi denizlerin Üç kıtada nal izlerin Kör mü oldu bu gözlerin Çaşıtları seçmez gayrı (çaşıt: ajan, casus) Yaşadığı topluma bu dizelerle seslenen bir şair için aşağıdakilerden hangisi sövlenemez? A) Maziye özlem duymaktadıt. B) Kötü niyetli kişilerin varlığından yakınmaktadır C) Toplumun sezgilerinden şikâyet etmektedir. V D) Millî tarihiyle ilgili, iyi duygular beslemektedir. E) Yaşadığı toplumdan ümidini kesmiştir.

5. İnsan için "Nasıl düşünürse öyledir." sözü, insanın yalnız bütün varlığını kavrayan bir söz değildir. Fakat hayatta her vaziyete uygun gelecek derecede samimi bir sözdür. İnsan gerçekten nasıl düşünürse öyledir ve insan karakteri, bütün düşüncelerinin sonucudur. Nasıl bir bitki ancak bir tohumdan fışkırırsa insanın her hareketi de düşünce dediğimiz tohumlarda fışkı- rır. Kendiliğinden olduğunu, düşünülmeden yapıldığını söylediğimiz hareketler de böyledir ve diğerlerinden farksızdır. Hareket, düşüncenin tomurcuklanması; neşe veya keder, onun meyvesidir ve insan böyle kendi eseri olan acı tatlı meyvelerle yaşar Bu parçada "düşünce" ve "hareket" kavramları aşa- ğıdakilerden hangisine başvurularak açıklanmıştır? A) Tanık göstermeye B) Nesnel tanımlamaya C) Somutlamaya D) Karşılaştırmaya E) Abartmaya

16. Öteden beri zevkle okuduğum, yeni bir kitabının çıkmasını sabırsızlıkla beklediğim ünlü yazarla geçenlerde, bir dostun evinde tanıştım. Keşke tanımasaydım. O sevimsiz, saçı dökük, göbeği gömleğinden dışarı fırlamış, bozuk şiveli, zavallı insanı görünce ---. Düşüncenin akışına göre, parçanın son cümlesi aşağıdakilerden hangisiyle tamamlanabilir? A) şaşkınlığımı gizleyemedim B) yazdıklarıyla yaşantısının örtüştüğünü fark ettim C) yazılarını, iyi anlamadığımı düşündüm D) şimdiye kadar tanımadığıma üzüldüm E) yaşamımın güzel hayallerinden biri daha yıkıldı

12 13. ---Sizin dinlemeniz gereken tek ses, içinizdeki sestir. Kendi içinize girin ve sizi yazmaya iten nedenleri sorgulayın. Bu nedenlerin köklerinin kalbinizde olup olmadiğini araştının ve kendinize samimi bir biçimde şunu sorun: Yazı yazmamın yasaklanması benim için ölüm anlamına mı gelirdi? Bu parçanın başına, aşağıdakilerden hangisinin ge- tirilmesi en uygun olur? A) Yazmaya karar verdiyseniz size kimse yardım edemez. öğüt veremez. B) Sanatçı her zaman yalnızdır, kendisini toplumdan soyut- lar. C) Öncelikle kendinize özgü bir anlatım şekli bulmalı ve farkl bir tarz oluşturmalısınız. D) Yazmanın zorluklan, sizi korkutmamalı. E) Önemli olan, eserlerinizin okunmasıdır; eleştirmenler sizi yıldırmamalı.

3. Her gün, kitap okunmadığı konusu üzerinde durulur ve ülkemizde okunmadığı ya da az okunduğu sorunu tartigilir. Nedense, bizim toplumumuz hem okumaz hem de yazmaz Cene yarıştırma, dedikodu yapma varken oturup da yazı yazılır mı kitap okunur mul Bu parçada yazarın özellikle yakındığı durum, aşağı- dakilerden hangisidir? A) Değerli eserler yazılmayışı B) Insantann boşuna konuşması C) Okuma yazma alışkanlığımızın olmayışı D) Dedikodu yapılması E) Insanlann okuduğunu anlamayiç 35

13. Aşağıdakilerden hangisi bir paragrafın giriş cümlesi olabilir? A) Gençliği suçlu görmek de sorunlan çözmüyordu. B) Her yazann keşfedilmesi gereken kimi özellikleri vardır. C) Endüstrileşmenin getirdiği olanaklar da hem zaman hem beden yönünden bizi rahatlatmıştı. D) Öyleyse fark, onun hangi gerçekliği ele aldığında değil, gerçekliği nasıl ele aldığında yatıyor. E) Bu bağımlılıklar, yaşamımızı kolaylaştırmak bir yana zorlaştır da. 34

22. (1) Sıcaklık ve basınç uygulanarak kalıplanabilen ve şekil verilebilen sentetik ya da yarı sentetik polimerlere plastik deniyor. (II) Plastik kelimesi Yunanca kökenli olup şekil verilebilir ve kalıplanabilir malzeme grubunu işaret ediyor. (III) Üretim aşamasında plastikler film, iplik, plaka, tüp, şişe, kutu gibi pek çok şekilde endüst- riyel ürüne dönüştürülebiliyor. (IV) Bu endüstriyel plas- tiklerin büyük bir kısmı petrokimyasal maddelerden elde ediliyor. (V) Tipik bir plastik madde birden fazla polimer türü içerebileceği gibi bunlara ek olarak renklendirici, plastikleştirici, UV koruyucu gibi çeşitli katkı maddeleri ve dolgu maddeleri de içerebiliyor. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? A) I B) II C) III D) IV E) V

Ben o zamanlar lise bir öğrencisiydim. Saçlarım kirpi gibi dik duruyor, ne yana ne geriye taranıyor- du. Babam "İnatsın, inat; inatçı adamın saçı yat- maz. Dedene çekmişsin besbelli keşke annene çekseydin." derdi. Annemin lepiska gibi yumuşa- cık saçları vardı. En çok o mavi gözlerini özlüyo- rum. Yukarıdaki parçanın anlatımında aşağıdakiler- den hangisi ağır basmaktadır? A) Öyküleme B) Kanıtlama D) Örnekleme C) Açıklama E) Betimleme

578 15. Eylülde Kaçkarlar'ın çevresinde "kestane karası fırtınası" gelip çatar. Kestanelerin dökülme za- manıdır artık. Yöre insanı için kestanenin hem meyvesi, hem de kerestesi çok değerlidir. Çünkü evlerin özellikle dış cephesi bu ağaçtan yapılır. Rüzgarlar vadilerde uğuldamaya, yapraklar dö- külmeye başlamıştır bugünlerde. Karın habercisi olan 'karakuş' birazdan pencerenin pervazına tüner. Derinden kurt sesleri gelir. Orman tüm ya şamıyla hazırdır uzun ve beyaz kışa. Bu parçanın anlatımında, aşağıdakilerin han- gisinde verilenlerden yararlanılmıştır? A Karşılaştırma, tanımlama, öyküleme B) Açıklama, öyküleme, betimleme O Tartışma, karşılaştırma, öyküleme DX Tanımlama, örnek gösterme, betimleme Açıklama, tartışma, örnek gösterme (2000 - ÖSS) 1

adır. ur. 2. PARAGRAFTA YARDIMCI DUŞUNCE yazıcı Günümüzde her alanda kullanılıp bize çözüm kolaylığı sağlayan bir teknoloji var. Bu, hepimizin bildiği 3D y teknolojisi. Peki, sağlık alanında bu teknoloji nasıl yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) I ve II B) I ve IV kullanılıyor? Sağlık sektöründe bu teknoloji; yapay organ basımı, eksik kemik parçalarını tamamlama, kişiye özel implant üretme ve ameliyat öncesi doktora kılavuz olma gibi farklı amaçlar doğrultusunda kullanılıyor. Bu teknoloji, doktorlara önceden operasyonu planlama imkânı sağlıyor. 3D yazıcılar ile hastanın sorunlu bölgesinin plastik modeli üretiliyor. Böylece tasarlanan protezin sorunlu bölgeyle uyumu test edilip tasarım geçerli kılınıyor. Ayrıca operasyon öncesi hekimin model üzerinde tüm operasyonu planlaması sağlanıyor. Üretim öncesi prototip model üretilmesi, tasarım hatalarını ve ancak operasyon sırasında fark edilebilecek tüm anatomik yapıların ve kusurların ortaya çıkmasını sağlayarak olası operasyon risklerini ve hatalı protez üretimi riskini ortadan kaldırmış oluyor. Hekimin veya tasarımcının tasarım esnasında gözden kaçırdığı ya da tahmin edemeyeceği kusurlar, prototip model sayesinde, üretim ve operasyondan önce belirlenmiş oluyor. Bu parçaya göre 3D yazıcı teknolojisi ile ilgili olarak Cerrahi müdahale öncesi risklerin ortadan kaldırılmasını sağlamaktadır. II. Protezlerin sağlıklı ve işlevsel oluşturulmasına dair öngörüler oluşturmaktadır. III. Genelde sağlık alanında etkin biçimde kullanılmaktadır. IV. Hekimlere daha çok cerrahi müdahale öncesi yol göstermektedir. D) I, II ve IV Coğrafya yeryüzü p tanıdığı t nitelikler vesilesic ilişkilidir coğrafy bazen bulund Bu pa 3. E) I, II, III ve IV C) II ve III Soran A) B) C) D) E)

Turkçe 18. (1) Kentler, doğaları gereği sürekli değişse de bazı par- çalar hep aynı kalıyor. (II) Değişimin dışında kalan ve süreklilik gösteren bu diş unsurlar, o kentin mirası ka- bul ediliyor. (III) Diyarbakır'ın mirasını da Amida Surları, Suriçi ve Hevsel Bahçeleri oluşturuyor. (IV) UNESCO, Kültür Miras Listesi'ne aldığı Diyarbakır Kalesi ve Hev- sel Bahçeleri'ni 2015'ten beri tüm insanlığın ortak mirası kabul ediyor. (V) Bölgede binlerce yıldır kesintisiz bir ya- şam sürülmesi de kentin değerini artıran bir diğer unsur olarak karşımıza çıkıyor. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi dü- şüncenin akışını bozmaktadır? A) I B) II C) III D) IV E) V