Anlatım Biçimleri Soruları

ce Heltb 3. Mardin, farklı dinlerin; dillerin, kültürlerin iç içe yaşandığı; tarihle yoğrulmuş bir şehir. Birçok millet tarih boyunca barış içinde yaşamış burada. Yörede büyüklü, küçüklü onlarca medrese, cami, manastır ve kilisenin olması, zamanında buranın nasıl bir merkez olduğunun göstergesidir. Bu parçada Mardin'le ilgili aşağıdakilerden hangisi vurgulanmıştır? A) Anadolu'nun en eski ve en önemli yerleşim merkezi olması B) Kültürel açıdan önemli farklılıkların olduğu bir yerleşim merkezi olmas C) Tarih boyunca farklı uluslarm hoşgörü ortamı içinde yaşadığı bir yerleşim merkezi olması D) Anadolu'da kurulmuş pek çok medeniyete ait tarihî eserler bulundurması E) Tarih boyunca pek çok medeniyete beşiklik yapmış bir yerleşim merkezi olması ç Mark Twain'in 1889'do 5.

sıkıl tala kada 1. Palandöken'de doğaya dokunmak, doğayı hissetmek, onunla hiçbir etki altında kalmadan bire bir iletişim kur- mak ve onunla bütünleşmek... İşte doğanın gizemi burada. Huzurun, hüznün ve ruh dinginliğinin yaşandığı bu yer, özellikle büyük şehirlerin gürültüsünden, trafiğin- den ve betonlarından kaçıp doğayla baş başa kalmak isteyenler için bulunmaz bir tatil merkezi. Doğanın, insan eliyle bozulmadan öylece kaldığı ve diğer kayak merkezlerine her anlamda fark atma yolunda uğraşlar veren Palandöken Kayak Merkezinde güne kuş cıvıltıla- rıyla başlayıp geceleri cırcır böceklerinin kulağa hoş gelen, ruhunuzu okşayan sesleriyle uyuyabilirsiniz. Bu parçanın anlatım biçimi, aşağıdakilerden hangi- sidir? A) Kişileştirme cyoyküleme E) Betimleme B) Örnekleme D) Benzetme 3.

5 Testi Bu şairimiz, şiirlerini yazarken bin dereden su getir- diği gibi kalbini değil gözlerini ön plana çıkarıyor. Ele aldığı şeylerin ayırt edici özelliklerini iyice belirleyip sıyırıyor. Okur da bu özellikleri daha iyi algılıyor. Bu parçada geçen "Kalbini değil gözlerini ön plana çıkarıyor." sözüyle anlatılmak istenen aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Duygusal temaları seven B) Sadece gerçek dışı şeyleri konu edinen C) Içinden geçenleri esere yansıtmayan D) Görselliği ön plana çıkaran E) Eserlerini etkileyici yazmayan

Rütbeleri sökülür, Şeytan Adası'na sürgüne gönderi- lir. II. Ancak Dreyfus'un masum olduğuna inanan ve ger- 3.çek casusun kimliğini ortaya çıkarmaya çalışan tek bir subayın çabası, tarihin akışını değiştirecektir. III. Sahte kanıtlarla kurulan komplonun kurbanı olan 5. Dreyfus ve kabaran Yahudi düşmanlığı, Fransız top- lumunu iki kampa ayırır. ANV. IV. 15 Ekim 1894'te Fransız ordusunda görevli Yüzbaşı Alfred Dreyfus, vatana ihanetle suçlanarak tutuklanır. V. O subay, ünlü natüralist romancı Emile Zola'dır ve dönemin cumhurbaşkanına yazdığı Suçluyorum başlıklı mektubuyla bu davayı dünyanın gündemine oturtur. Bu cümlelerle bir paragraf oluşturulduğunda paragra- fin dördüncü cümlesi aşağıdakilerden hangisi olur? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V

10. Gördüğüm fotoğraflara göre biraz şişman, biraz yorgun, biraz hatları kalınlaşmış bir vücutla karşılaşacağımı zannederken ka- pidan bir ışık dalgası hâlinde giren kuvvet ile gözlerim kamaştı: göz bebekleri en garip ve esrarengiz madenlerden yapılmış bir çift gözün mavi, sarı, yeşil ışıklarla aydınlandığı asabi bir çehre... Yüzde, alında, ellerde bir sıhhat... Taranmış, noksansız, sarı saç- lar... Altı yüz senelik bir devri bir anda ihtiyarlatan adamın çeh- resi, yaşının hiçbir izini taşımıyor. Başı, bir yanardağ zirvesi gibi, taşıdığı ateşe kayıtsız, mavi gök altında, sessiz ve gülümseyerek duruyor. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisi ağır basmak- tadır? A Sanatsal betimleme B) Nesnel betimleme C) Açıklayıcı öyküleme D) Kanıtlayıcı anlatım E) Öğretici anlatım 12.

D) III ve IV 25 29. ve 30. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplandı- E) IV ve V riniz. (1) Amasra, tarihin izlerini taşıyan yapılarının ya- nında, eşsiz doğasıyla da insanı içine çeker ve bü- yüler. (II) Denizin mavisi ile yeşil bitki örtüsü iç içe geçerek akıllara durgunluk verici bir görüntü oluştu- rur. (III) Tavşan Adası, Amasra'yı oluşturan önemli adalardan bir tanesidir. (IV) Konum olarak tarihi Ke- mere Köprüsü karşısında bulunmaktadır. (V) Ismini yıllar öncesinde adaya bırakılan ve halen adada yaşamakta olan tavşanlardan almıştır. (VI) Tavşan Adası'nda Cenevizlilerden kalma tarihi kalıntılar mevcuttur. 30. Bu parçanın anlatımı ile ilgili olarak aşağıdakiler- den hangisi söylenemez? A) Öyküleyici bir anlatım vardır. B) Anlatıma kişisel duygular katılmıştır. C) Niteleyici sözcüklere yer verilmiştir. D) Dil göndergesel işlevde kullanılmıştır. E) İkilemeye yer verilmiştir. 9 ritmak GTIM YAYINLARI

55 6. Koyunu kurdun elinden kurtaran çoban, koyuna göre iyi, kurda göre kötü bir kişidir. Aşağıdaki cümlelerin hangisi bu cümlede anlatıl- mak istenenle anlamca çelişir? A)yi ve kötü, kişinin bakış açısına göre değişebilen birer kavram değildir. B) Başkalarının özgürlüğünü tanımayanların bir gün kendi özgürlüğünün de elinden alınacağı unutul- mamalıdır. C) Olayların farklı yorumlanması kişilerin öznel yakla- şımlarından kaynaklanıyor. D) Her varlık, kendi özelliklerini yüceltmeye, kendisi- ni ulaşılmaz biri olarak görmeye yatkındır. E) İyi bir davranışa kötü demek ne kadar suçsa kötü bir davranışa iyi demek de o kadar suçtur.

Danimarka ve Avustralya gibi ülkeler çocuklara em- pati dersi veriyor. Empati erken yaşta öğretiliyor. Sevmek ya da benimsemek zorunda değilsin ama anlamaya başlarsan kişiler arası çatışmaların cina- yetle bitmeyeceğini bilirsin. Karşındakinin davranış- larını anlama çaban olması için önce karşındakini değerli olarak görmen lazım. Bu parçada anlatılmak istenen düşünce aşağıda- kilerden hangisidir? A) Danimarka ve Avustralya gibi ülkelerde verilen eğitim tüm dünyaya örnek olmuştur. B) Avrupa'nın bilimde büyük bir gelişme gösterme- sinin temelinde, verilen eğitim yatmaktadır. C) Empatiye dayalı bir eğitim sistemi çocukların duygusal yönden gelişimini hızlandırmaktadır. D) Anlaşmazlıklar, karşılıklı anlayış ve empati üze- rine kurulu bir eğitim sistemiyle çözüme kavu- şabilir. E) Bir kişinin başkalarını anlayabilmesi, öncelikle kişinin kendisini tanımasıyla mümkündür. ritmik EĞITIM YAYINLARI 8

4. Sanat güzelliğin ifadesidir. Bu ifade; söz ile olursa şiir, ezgi ile olursa müzik, resim ile olursa ressamlık, yontma veya oyma ile olursa heykeltıraşlık, bina ile olursa mimarlık olur. Sanatkâr da toplumda uzun mücadele ve gayretlerden sonra alnında ışığı ilk hisseden insandır. Bu da onun çabalarının en büyük karşılığıdır. Sanatkâr ile bütün millet, bütün insanlık övünür. Sanatkâr insanlığın ortak değeridir. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Sanatçı iyi bir sonuca ulaşmak için çok çabalar. B) Sanatçı insanlığın birleştiği bir noktadır. C) Her sanat, estetiği farklı bir malzemeyle ifade eder. D) Evrensel sorunların çözümü yine evrensel sanattan geçer. E) Malzemesi değiştikçe sanatın dalı da değişir.

B B 21. Benim şiirle kurduğum ilişki; romantik, üzerine ko- nuşulması zor olan, aklı tamamen dışarıda bırakan, irrasyonel bir ilişki türü değildir hiçbir zaman. Ben yaşadığım, düşündüğüm ve hissettiğim her şeyin akla uygun bir izahını ararım. Her ne kadar izahı zor alanların içinde dolaşmayı sevsem, hayatta her sorunun bir cevabı olmadığını bilsem de yine sahip olduğum her şeyin, her sözümün anlamlı bir bütün- lüğe kavuşması için uğraşırım. Bu parçadan sanatçı ile ilgili olarak çıkarılabile- cek yargı aşağıdakilerden hangisidir? A) Duygusal şiirlerin insanı yalnızlığa ittiğini dü- şündüğü B) Şiirin akıl sınırları içinde, anlamlı bir bütünlüğü- nün olması gerektiğini düşündüğü C) Izahı zor konuları şiirlerinde açıklamaktan hoş- landığı D) Özgün bir üslupla kaleme alınan şiirleri oku- maktan zevk aldığı E) Her şiiri akıl ölçüleri ile açıklamanın mümkün olamayacağını kabul ettiği 22. Birkaç sokağın birleştiği bu küçük meydanda yüksek ve heybetli, adeta terk edilmiş hissini veren bir su kulesi var.

1 71 Vapur rihtimdan kalkip tà Marmara'ya doğru uzaklaşmaya başlayınca yolcuyu geçirmeye gelenler üzerlerinden ağır bir yük kalkmış gibi ferahladilar II. Büyük kubbeli serin divan, bugün daha sakin, daha gölgeliydi. Pencerelerinden süzülen mavi, mor. sincap rengi bahar aydınlığı, çinilerinin yeşil derinliklerinde birikiyor, koyulaşıyordu. III Yamaçlanında keçiler otlayan kuru, yalçın, çatlak dağlar arasından geçiyorlardı. Bu keçiler kapka- ra, beneksiz kara idi; tüyleri yeni otomobil boya si gibi aynamsı bir cila ile, kızgın güneş altında, pini pini yanıyordu. IV. Yüksek ipek şiltelere diz çökmüş yorgun vezirler, önlerindeki halının renkli nakışlarına bakıyorlar, uzun beyaz sakalını zayıf eliyle tutan yaşlı sad- razamın sönük gözleri, çok uzak, çok karanlık şeyler düşünüyor gibi, var olmayan noktalara dalıyordu. V. Ben de, yanağıma düşen gözyaşı damlalarıyla ürpererek, gözlerimi açıp çil çil halamın yüzüne bakmışım. Bütün bunları bana anlatırken, hâlâ çil çil yüzüne bakan bir bebeği sever gibi yanağımı okşar, alnıma düşen saçlarımı yukan kaldırırdı parmaklarıyla. 8. I. metin, bir hikâyenin serim bölümüne uygun olarak başlamıştır. yvening II. metin, gözlemci bakış açısı ile ve sıfatların kulla- nimiyla oluşturulmustur. ✓ III. metin, doğal tasvirinin yapıldığı bir metindir. IV. metin, anlattığı dönemin siyasi çatışmalarını yan- sitan bir metindir. V. metinde, öyküyü oluşturan yapı unsurlanında olay ve kişilere ait unsurlar vardır. Numaralanmış metinlerle ilgili özellikleri verile açıklamaların hangisinde bir yanlışlık yapılmıştır A) 1 B) II C) III D) IV E) V

11. Montaigne'in yüzyıllara yayılmış ününün asıl sebebi pürüzsüz dilinden öte, sabrıdır. Söyleyeceklerini aceleye getirmeden söylemesi, söylediklerini okurun kendine mal etmesine yol açmış, böylece "Denemeler'deki düşüncelerin kaybolup gitmesini önlemiş ve "Denemeler'i, yazıldığı dönemin sınırları dışına taşımıştır. Bu parçaya göre, Montaigne'in, söylediklerini aceleye getirmeden söylemesi 1. Okurun anlatılanların içinde yaşatılması II. Gerçeklerin okuyucuya farklı bakış açısıyla sunulması III. Düşüncelerinin okuyucu tarafından sindirilmesi durumlarından hangilerini sağladığı için Montaigne, kalıcılığı yakalamıştır? A) Yalnız I D) II ve III B) Yalnız II C) Yalnız III E) I, II ve III

3. I. Selçuklu kapı motifleri Türk mimarisinin en eşsiz örnekleridir. II. Özellikle cami kapılarında kullanılan sekiz köşeli yıldız motifinin her bir köşesi bir anlam ifade etmektedir. III. Ahşap oyma kapıların tam merkezinde yer alan bu motifin etrafı çeşitli geometrik desenlerle çevrelenir. IV. Birçok kaynakta, "sekiz cennet kapısı" adı verilen bu sekiz köşeli yıldızın, cenneti simgelediği söylenmektedir. V. Bunlar "merhamet, şefkat, sabır, doğruluk, sır tutma, sadakat, cömertlik ve şükür'dür. Numaralanmış cümlelerin anlamlı bir bütün oluşturması için hangilerinin birbiriyle yer değiştirmesi gerekir? A) I ve III B) I ve IV C) II ve IV D) Il ve V E) III ve V

14. Çevre kirliliği ve küresel ısınmanın hangi felaketlere yol açabileceğini şimdiden görebiliyoruz. Dünyanın bu ortak sorununu çözebilmek için alternatif enerji kaynaklarının daha iyi değerlendirilmesi gerekiyor. Bu aşamada akla ilk olarak Güneş geliyor. Güneş, sonsuz enerjisini insanlara sunmaya her zaman ha- zır. Artık amaç, bu kaynaktan olabildiğince yararlan- mak olmalı. Böyle bir amaca da ancak ileri teknoloji yardımıyla ulaşılabilir. Bu parçada, çevre kirliliği ve küresel ısınmayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinil- memiştir? A) Yeni kaynaklardan yararlanmak gerektiğine B) Yapılmak istenenin nasıl gerçekleştirilebileceğine C) Kötü sonuçlar doğuracağının artık bilindiğine D) Bütün ulusların bu sorunla karşı karşıya olduğuna E) İnsanların hangi tutumlarının buna yol açtığına

Kendi sesinin kaydını dinlemeyi seven hiç kimse yoktur. Bir hoparlörden dinlediğiniz sesiniz, kesinlikle yıllar boyunca ağzınızdan çıktığını duyduğunuz ses gibi gelmez. Bu garip olgu, sizin vokal yetersizlik konusunda güvensiz olmanız- dan değildir. Sesimizin kayıtlarda bu kadar farklı olmasının mantıklı bir nedeni vardır. Kulağımızın algıladığı titreşimler- le sesleri duyuyoruz. Titreşimler, orta kulaktaki üç kemiğe ve sonra titreşimleri sinir sinyallerine dönüştüren salyangoz şeklindeki bir organ olan kohleaya gönderilir. Konuştuğu- muzda duyduğumuz birçok şey dış sesle aynı şekilde algı- lanıyor ama aynı zamanda çene kemiğimizin ve kafatasının içinden geçen titreşimleri de alıyoruz. Bu durum, "ataletsel kemik iletimi" olarak bilinir. Kemik iletimi düşük frekanslı tit- reşimleri ortaya çıkarma eğilimindedir ve sesinizi gerçekte olduğundan daha derin, daha az gıcırtılı yapar. Her hålükâr-- da, ses hoşumuza gitmez çünkü bu titreşimleri duymaya... alışkın değilizdir. Bu parçaya göre kendi sesimizi beğenmeyişimizin ne- deni aşağıdakilerden hangisinde belirtilmiştir? A) Ses kayıt cihazlarının sadece havada yayılan sesleri algılayabilmesi B) Beyne ses dalgalarını ileten sinir hücrelerinin zarar gör- mesi C) Başımız ve boyun çevremizdeki kemiklerin işlevini yitir- mesi D) Hoparlör aracılığıyla bize iletilen sesin tiz bir şekilde ol- ması E) Kulaklarımızın havada yayılan sesle karışan sesimize aşina olmaması SWING I

9. Vilever Yazarken kitapları bir yana bırakır, aklımdan çıkarırım; kendi gidişini aksatırlar diye. ---- Hani bir ressam varmış, kötü horoz resimleri yapar ve uşaklarına, dükkâna hiç canlı horoz sokmamalarını sıkı sıkı tembih edermiş, ben de öyle. Hatta çalgıcı Antigenides'in bulduğu çare benim daha işime gelir- di: Bir şey çalacağı zaman kendinden önce ve sonra halka doyasıya kötü şarkılar dinletirmiş. Parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Gerçekten de iyi yazarlar yüreksiz ederler beni. B) Okuduğum eserlerden esinlenmeyi tabii ki isterim. C) Eserimi yazarken iyi yazarların etkisinde kalmak istemem. D) Bu sebepten dolayı özgünlüğümden ödün vermek iste- mem. E) lyi yazarları takip etmek, bazen onların etkisinde kalmayı zorunlu kalıyor. 139