Anlatım Biçimleri Soruları

indan ortay bir işlemde erir. a ilgilidir. nek ve zihi gu sorulara a veri- klarda hızlı KARŞITLIK METO Örnek Soru // 2018 TYT Başından beri biliyordum ki şu veya bu çevreden, şu veya bu sayıda insanın iyi ve sevimli bulduğu şiirler yaz- mak mümkündü. Böyle bir yolu seçtikten sonra, geçerli ortalamayı fark etmek ve o normlara uygun olanı üret- meyi sürdürmek de gerekiyordu. Ama böylesi bir yol, toplumun beğenilerinin sürekli değişmesi yüzünden beni kendime yabancılaşma batağına götürürdü. Aşağıdakilerden hangisi bu sözleri söyleyen bir şairin düşüncesi olabilir? A) Toplumdaki eğilimleri izlemek şairlerin üretkenliğini yitirmesine neden olur. B) Bir şair beğenilmek için ortalamanın üstünde ürünler ortaya koymalıdır. C) Geniş okur kitlelerinin bir şairi takdir etmesi onun sanatı adına kötüye işarettir. D) Şiirin kurallarına sıkı sıkıya uymamak şairin popülaritesini olumsuz etkiler. E) Bir şairi özgün ve özel kılan, popüler olanı tercih etmiyor olmasıdır. M Örnek Pek ç Ama a daha yince "tek t zama katm Orta binda aşkta de a Paragrafın Şifresi - Metot Anlatımlı Soru Bankası Bu söyl AYA S B) E)

Sait Faik'in Bir Bahçe öyküsünde anlatıcının dar bir bahçeden geniş ama tanıdık başka bahçelere açılması, Cemil Kavukçu'nun bir öykücü olarak "anlık" duyulardan geniş öykü evrenleri yaratmasına benzer. İşte yazarın duyarlılıkları da bu evrenleri yazarken açığa çıkar. Kavukçu'nun evinin bahçesinde gördükleri âdeta belge- sel bir film gibi bir tarihe ışık tutar. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisinde verilenlerden yararlanılmıştır? A) Kanıtlama - örnekleme BY Karşılaştırma - tanık gösterme C) Benzetme - örnekleme DI Karşılaştırma - tanımlama E) Karşılaştırma - benzetme

Yukarıda numa anlamca en yakındır? A) I ve Ill B) I ve V C) Il ve IV E) Ill ve V D) III ve IV 9. Denemeyle öyküyü birleştirmeye çalışmış yazarı- mız ama bir türlü edebiyatsız edebiyat yapamama- si sebebiyle samimi ve sahici metinler ortaya ko- yamamış. Oysa dostlarla kahve içip sohbet etmek için aşırı makyaj yapan biri ne kadar da gülünç olur. Bu parçada geçen edebiyatsız edebiyat yapa- mamak" sözüyle, eleştirilen sanatçının hangi yönüne dikkat çekilmiştir? A) Yazınsal değeri düşük yapıtlar oluşturmasına B) Öğüt verme hastalığının önüne geçememesine C) Kuru, zevksiz ve estetikten uzak bir anlatımının bulunmasına D) Akıcı, anlaşılır bir anlatıma ulaşamamasına E) Yalınlıktan uzak, süslü bir anlatıma yönelme- sine M DXC

8. Medeniyet insanın doğayı çeşitli yönleriyle taklit etmesi ve bunu geliştirmesi sonucunda ortaya çıktı. Tohumun büyü- mesi gözlenerek tarım, doğal barınma koşulları taklit edile- rek inşaat ve diğer birçok disiplin ortaya çıktı. Bu disiplinlerin ortaya çıkmasından sonra insanlık, bilgi birikimini sistemli olarak artırıp bilimleri ortaya çıkardı. Daha sonraki aşama- daysa zeki olmayan ama programlandıkları işleri hızla ve hatasız yapabilen makineler üretti ve mekanik işleri robotla- ra, makinelere yaptırdı. Bu parçada medeniyet ve bilimle ilgili asıl vurgulanmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Doğayla mücadele etmek için şekillendikleri B) Beraberinde kulturel yozlaşmayı getirdikleri Doğayı öykünme yolu ile oluştukları D) insan zekâsının bir ürünü oldukları oldukları Bilgi birikimi? E Doğaya zarar vererek devam ettikleri Fides

6. Palme Yayınevi Hızlı değişimden sadece insanlar değil, yollar ve yolculuklar da nasibini aldı. "Mavi Kuş" hikâyesinde ellili yıllar Türki- ye'sine uzanan Mustafa Kutlu, Anadolu'nun ücra bir kasa- basında bir otobüs ve bu otobüsü dolduran her kesimden insanın yolculuk serüvenini hikâye ediyor. Eski otobüs, hiç değişmeyen kasaba ve hayattan kendilerine yetecek kada- rını alan insanları bir noktada buluşturuyor. İnsanların ha- yatlarını geriye dönerek veren yazar, bütün yolcuları anıla- rında birbirine temas eden kavramlar olarak gösteriyor. Bu parçada sözü edilen eserle ilgili olarak aşağıdakile- rin hangisine değinilmemiştir? A) Yaşamdaki hızlı değişimin insanlar başta olmak üzere tüm doğal çevreyi de değiştirdiğine Bolayların 1950'li yılların Anadolu'sunda bir kasabada geçtiğine C) Otobüs kavramının kahramanları birleştiren bir mekân olarak seçildiğine D) Mütevazı insanlar ve eski bir otobüs etrafında maziye dönük olaylara yer verildiğine E) Otobüsü dolduran kahramanların her kesimden se- çildiğine 8.

37.-38. soruları bu metne göre cevaplayınız. Edebiyat, bir duygu veya düşüncenin maddi bir malze- meden, sesten veya sözden faydalanmak suretiyle he- yecan ve hayranlık uyandıracak şekilde ifadesidir. Ede- biyat bir anlamda, kendini ve bazı değerleri büyütmek, yüceltmek amacını güder. Gerçeklik bize yetmez. Çün- kü insan psikolojisi olanı olduğu gibi kabul etme eğili- minde değildir. Edebiyat da olanı değil, olması gerekeni anlatır. Olay, durum, duygu ve düşünce yani bütünüy- le dış dünya biraz mübalağalı ve başka bir kimlik veri- lerek anlatılır. Gerçi her abartı gerçeklerden uzaklaşma eğilimindedir ama bu, yalan söylemek anlamına gel- mez. Fuzuli'nin "Yalnızım, kimsem yok." dediğini farz edin, bir de onun, "Ne yanar kimse bana ateş-i dilden özge Ne açar kimse kapım bad-ı sabadan gayrı." dizelerini okuyun ve karşılaştırın. Edebiyatın tekniğin- den aldığı gücü göreceksiniz. 37. Yazar düşüncesini geliştirmek için parçanın anlatı- mında aşağıdakilerin hangisinden yararlanmıştır? A) Benzetme - Karşılaştırma B) Kişileştirme - Örneklendirme C) Tanımlama - Tanık gösterme D) Tanık gösterme - Benzetme E) Tanımlama - Örneklendirme Soru Soran Adam

5. Hemen her konuda kaleme alınabilecek deneme, yazarına, kişisel görüşlerini ifade etme açısından oldukça geniş bir olanak sağlar. Bununla birlikte, günlük konuşma diline yaslanması, yazarına dile getirdiği düşünceleri kanıtlama zorunluluğu yükle- memesi denemeyi cazip kılan yönlerdendir. Tüm bunlara rağmen, Türk edebiyatında denemenin geç- mişi çok eskilere dayanmaz. Bu parça, düşüncenin akışına uygun olarak aşa- ğıdakilerin hangisiyle tamamlanabilir? A) Dünya edebiyatının en önemli türlerinden biri kabul edilen deneme, her zaman okuyucu bul- muştur. B) Denemenin Türk edebiyatında da kendine özgü bir yeri vardır artık ve birçok usta yetişmiştir. C) Geç gelmesinde ülkemizde eleştirel düşünce yaklaşımının geç gelişmiş olmasının payı olduk- ça büyüktür. D) Denemenin rahat yazılan bir tür olması bu alana sanatçıların daha fazla yönelmesini sağlamıştır. E) Edebiyatımıza girdiği günden beri varlığını devam ettiren deneme düşünce zenginliği yarat- mıştır. 7. 8

3. Kelebek gözlemciliği, son yıllarda kuş gözlemciliği A kadar ilgi duyulan bir hobi haline geldi. Zengin kele- bek türleriyle Türkiye, sayıları giderek artan yerli ve yabancı kelebek gözlemcileri, doğa fotoğrafçıları ve böcek bilimciler için Avrupa'nın önemli gözlem alanlarından biri durumunda. Kelebeklerin farklı türlerini bir arada görmek için onların yaşam alanla- rını ziyaret etmek gerekir. Çoruh Vadisi ve özellikle vadideki Kan Deresi kelebek popülasyonu açışın- dan zengindir. Kaçkar Dağları ve Barhal Deresi de âdeta birer kelebek cennetidir. En meşhur gözlem bölgesiyse Fethiye'deki Kelebekler Vadisi'dir. Yak- laşık 85 tür gündüz ve gece kelebeğine ev sahip- liği yapan vadinin en popüler kelebeği, temmuz ve ağustos aylarında uçan kaplan kelebeğidir. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdaki- lerden hangisi söylenemez? Devrik cümleler kullanılmıştır. B Karşılaştırmaya başvurulmuştur. C) Örneklere yer verilmiştir. Benzetmeye başvurulmuştur. Açıklayıcı anlatım yolu kullanılmıştır.

ce- 19. Toplum ile iç içe girmiş olan kültür, bir bütün olarak hayatı kapsayan bir yapıya sahiptir. Eğlenceden naze törenlerine, yeme-içme alışkanlıklarından edebî eserler ortaya koymaya kadar pek çok konuda insa- noğlunun meydana getirdiği değerlerin tamamına birden kültür denmektedir. Kültür buradaki anlamıy- la günlük dildeki kullanımından çok farklıdır. Sosyal bilimlerdeki kullanımıyla kültür sadece elit insanlara mahsus olmayıp bütün insanların sahip olduğu de- ğerler bütünüdür. Bir başka ifadeyle kültür, bir milletin algıladığı duygular, ortaya koyduğu düşünceler, uy- guladığı davranışlar, gösterdiği beceriler, ürettiği bil- giler, somutlaştırarak abideleştirdiği estetik değerler, şekillendirdiği sosyal yapılar, tatbik ettiği dinî, ahlaki, hukuki, iktisadi ve teknolojik sistemler, nihayet ken- di varlığı hakkında ulaştığı tarih şuuru gibi bütün bu unsurlar, o milletin zaman içinde yaşadığı realiteler, gerçeklerdir. Parçaya göre gerçek kültür; 1. Milletin algıladığı duygular II. Ortaya koyduğu düşünceler III. Bayraklaştırdığı estetik değerler IV. Üstün insanların ortaya koyduğu davranışlar V. Günlük dildeki kullanımlar gibi özelliklerden hangileriyle oluşur? A. ve II B) Yalnız III D) II. ve V. C) I, II. ve III. E) IV. ve V. HI

17:22 sayfiye: yaşlık ev PARAGRAF 18.-20. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Akdeniz'in doğu kıyılanında kurulan Yafa, dünyanın ilk liman şehirlerinden biridir. Adını büyük tufandan sonra burayı bir yerleşim yeri haline getiren Yafes'ten almıştır. Eski çağlarda Kudüs'ün liman kenti olan Yafa; tarihi belgelerde Yapu veya Yappu, Yafi, Yafo ve Yofi olarak geçer. Tarihi ve kültürel açı- dan zengin bir mirasa sahiptir. Osmanlı da bölgeden çekil- meden önce yaptırdığı eserlerle bu tarihi mirasta pay sahi- bidir. Yafa Saat Kulesi, Hasan Bey Camisi gibi pek çok Türk eseri hâlâ ayaktadır. Eski bir sayfiye yeri olan Yafa, bu niteli- i bugün de sürdürmektedir. Akdeniz meyvelerinin pek co- ğu yetişmekle birlikte o daha çok, kimliği haline gelen Yafa portakalıyla bilinir, Sokaklar, portakal heykelleriyle doludur. Günümüzde aradaki boşluklanın dolması sonucu Tel Aviv ile bütünleşerek onun bir semti hâline gelmiştir. Gecmise oran- la biraz sönükleştiği, gündemden düştüğü söylenebilir el- bette. Buna rağmen canlı turizm hayatı, sabun imalathane- leri, mobilyacılık ve çimento sanayisi ile dikkat çekmektedir. 18. Bu parçadan Yafa kenti ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi kesin olarak söylenebilir? A) Farklı uygarlıklara ait tarihi yapılar özenle korunmuştur. B) Günümüzde farklı iş kollarının geliştiği bir kent duru- mundadır. CGünümüze ulaşan en sağlam tarihi yapılar, Osmanlı Dönemi'ne aittir. DY Her yıl dünyanın çeşitli ülkelerinden çok sayıda ziya- retçi ağırlamaktadır. Osmanlı yönetiminden çıktıktan sonra eski önemini ve gücünü yitirmiştir. 19. Bu parçada Yafa ile ilgili olarak aşağıdakilerden han- gisine değinilmemiştir? A) Kendi adıyla anılan bir portakal türüyle tanındığına B) Günümüzde dolgu bir zemin üzerinde genişlediğine C) Osmaninin son dönemine ait eserlerin bulunduğuna D) Doğru Akdeniz'in en eski liman kentlerinden biri oldu- ğuna E) Eski kaynaklarda kendisinden farklı isimlerle söz edil- diğine 20. Bu parçadan Yafa ile ilgili olarak (12 1. Farklı uygarlıklanın izlerinin görüldüğü II. Bağlı olduğu kentin tarihi süreç içinde değiştiği III. Tarihte yaşanan büyük tufanda çok büyük zarar gör- düğü — yargılarından hangileri çıkarılamaz? A) Yalnız D) I ve B) Yalnız II E) I ve II C) Yalnız III

5. Esaret, aşk, kadın kimliği açısından Sergüzeşt; edebiyat tari- himizde gerçekçi sayılabilecek ilk romandır. Romanda kölelik ve köle alışverişiyle birlikte dönemin evlilik ve kadın anlayışı da ele alınarak bu anlayışa eleştirilerde bulunulur. Roman, Dilber isimli bir kölenin, Rusya'dan gelen bir gemiden inmesi ve satılmasıyla başlar. Dilber, Cemil Bey'in konağına satılır ve bir müddet sonra iki kişi arasında aşk başlar. Bu aşkın belli bir süre içerisinde ve altyapısının oluşmasıyla ortaya çıkması, gerçekçi bir yaklaşımla ele alınır yani olaylar birdenbire olmaz. Yine de Tanzimat romanının genel bir özelliği olan yazarın ken- di görüşlerini eserde açıkça ortaya koymasına bu romanda da rastlanır. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden han- gisi söylenemez? A Açıklayıcı anlatıma başvurulmuştur. Bessel yinelemeler kullanılmıştır. sey Sayıp dökmelere yer verilmiştir. D Yansız bir söyleme dayandırılmıştır. E) Düşsel ögelerden yararlanılmıştır.

4. Samimiyet ve dürüstlük bir insanın taşıması gereken en temel niteliklerdendir. “Özü sözü bir olma" şeklinde de ifade edilen bu nitelikler, kişinin karakter yapısını gözler önüne sermektedir. Toplumsal ilişkilerde, insanlar arası iletişimde samimiyet ve dürüstlük, olmazsa olmaz erdemlerdir. Esasen insanın içi ile dışının bir olması, büyük ve övgüye değer bir meziyettir. Mevlana Celâleddin-i Rumî: “Ya olduğun gibi görün ya göründüğün gibi ol.” diyerek meseleyi kısaca dile getirmiştir. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi ağır basmaktadır? A) Benzetme B) Sayısal verilerden yararlanma Örnek verme D) Özetlemeye gitme E) Olayları oluş sırasına göre aktarma

0 Levni, 18. yüzyıl başlarında kendini gös- termeye başlayan yeni eğilimlerin, yeni yönelimlerin sanatsal uzantısıdır. Lev- ni'nin kişiliği ve sanatsal yeteneğiyle dö- nemin özel koşulları, birbirini etkilemiş. Osmanlı sanatında yeni bir betimleme anlayışına yol açmıştır. Ancak Levni, hiçbir zaman bilinçli olarak Batı sanatını Bu canlandırma, dö- taklit etmemiş nemin beğenisini ve sanatçının görgü- sünü yansıtır biçimde kendini göstermiş- tir. -=-= Yukarıdaki parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilebilir? A) Batı sanatına yeni motifler kazandır- maya çalışmıştır. B) tam aksine Osmanlı resim sanatını canlandırmaya çalışmıştır. C) Osmanlı sanatında Batı sanatını canlandırmaya çalışmıştır. D) bilinçli olarak Batı sanatına karşı çık- mıştır. E) farkında olmadan Batı sanatından etkilenmiştir.

24. Şiir dışı türlerde şiirin pırıltılarını yakalamak, okur için büyük mutluluk. Bu mutluluğu Zeynep Uzunbay'ın ilk öykü kitabı Kamçılanma Mesafesini okurken yaşadım. (1) Şair olarak tanıdığımız Uzunbay'ın söylediği sözler, şiire değil; öyküye evrilmiş bu sefer. (II) Uzunbay, öykülerini yazarken şair önlüğünü çıkarmamış. (III) Kamçılanma Mesafesi, 2018 yılında Monos Yayınları etiketi ile yayımlandı ve aynı yıl Muratpaşa Öykü Ödülü Yarışması'nda "Yılın En İyi Öykü Kitabı" seçildi. (IV) Mayıs 2019'da Sel Yayınları tarafından basılarak ye- niden piyasaya sürüldü. (V)Bu güzel gelişme üzerine Zeynep Uzunbay ile öykü, şiir, sevda, kadın, hüzün, İzmir ekseninde bir söyleşi gerçekleştirdik. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci pa- ragraf, numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar? A) 1. B) II. C) III. D) IV. E) V.

yü'n- r köy bek" , içi- nmış ikâ- elen oda di- Sya dü- i- 8. Çocukları eğiteceğim diyorsun öyle mi? Sen onların yanlış şeyler öğrenmesine aracılık etme, yeter. Onlar bizden çok daha iyi bili- yor. Onlar daha yeni geldiler buraya. Hiçbir çocuk yoktur ki be- bek hâliyle "Ben sevilmiyorum.", "Ben değerli değilim." ya da "Ben bu eşyayı hak etmiyorum." desin. Bunların hepsi sonradan öğrendiğimiz şeyler. Engelleme, destekle; fidanı kurutma, sula. Sen onların içlerindeki gücü büyüyünce unutmamaları için çaba sarf et ve yanlış örnek olma, yeter. Bu parçadan hareketle bebeklerle ilgili olarak 1. Onlarda değersizlik hissi olmaz. II. Sevilmedikleri algısına kapılmazlar. III. Doğru telkinlerden mahrum edilemezler. yargılarından hangilerine varılamaz? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II E) I ve III C)Yalnız III

ANAHTAR SÖZCÜK METODU 11. Ben barış için mücadele etmek istiyorum. İnsan savaş hizmetini reddetmediği sürece hiçbir şeyin savaşları ortadan kaldırması mümkün olmayacaktır. İnsanın inandığı bir şey, örneğin barış uğruna ölmesi; inanmadığı, örneğin savaş gibi bir şey yüzünden acı çekmesinden daha iyi değil mi? Ders kitaplarımız savaşı yüceleştirmekte, dehşetlerini ise anlatmamaktadır. Bu yöntemlerle çocuklara nefret aşılanıyor. Ben onlara barışı öğretmek istiyorum, nefreti değil; sevgiyi öğretmek istiyorum, savaşı değil! Bu parçadaki gibi düşünen biri aşağıdakiler- den hangisiyle nitelendirilemez? A) Barışçı B) Yapıcı C) Öfkeli D) Kararlı E) Sinirli