Anlatım Biçimleri Soruları

Bugün ülkemizin nüfusu 81 milyon civarında. Peki, gelecek yıl ya da beş yıl sonra nüfusumuz ne olacak? BM'nin hazırladığı bir sitede her ülke, bölge ya da kitanın bugünkü veya gelecekteki nüfusu, nüfus bileşimi hakkında ayrıntılı bilgilere ulaşabiliyorsunuz. Örneğin Cumhuriyet'imizin 100. kuruluş yıl dönümünde nüfusumuz yaklaşık 85 milyon, 2050 yılında da 99 milyon olacakmış. 8- Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangilerine başvurulmuştur? A) Tanımlama - örnekleme B) Betimleme - karşılaştırma C) Sayısal verilerden yararlanma - açıklama D) Sayısal verilerden yararlanma - tartışma E) Öyküleme - kişileştirme

Kentler vardır, üretimindeki canlılıkla bir ülkenin umut kaynağıdır. Kentler vardır, üzerinde binlerce yıllık tarihi barındırır; tarihsel mirasına sessizce sa- hip çıkar, aynı sessizlikle onu geleceğe taşır. Kent- ler vardır, sahip olduğu güzelliklerle adını, ülke si- nırlarının dışında da duyurmayı bilir. Kentler vardır, kültürel dokusuna bir zarar gelmesin diye mimari kimliğinin bozulmasına izin vermez. İşte Ege Böl- gesi'ndeki Denizli, bu özelliklerin tümüne sahip bir kent. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edi- len kentin bir özelliği değildir? A) Ülkesinin ekonomisine katkıda bulunma B) Kültürel ve tarihî değerleri koruma C) Ülkesini, yurt dışında temsil etme D) Köklü bir geçmişe sahip olma E) Kentleşmeyi, var olan dokuyu koruyarak gerçek- leştirme

22. Başrol oynamak önemli miydi derseniz benim için önemli değildi. Şehir Tiyatrosunda çalışırken sinemayı hiç önemsemiyordum. Arada ek iş olsun diye sinema- da figüran rollerine çok çıktım. Dans eden kalabalığın arasında, kahvede oturan, mafya liderinin dövdüğü biri... Arzu Film'de 1975 yılında Hababam Sınıfi'nda Badi Ekrem'i oynamamla birlikte yepyeni bir dönem başladı. İlk başrol teklifi de geldi Ertem Eğilmez'den. Benden kırsal kesimdeki uyanık adam tiplemesini baş- rolde canlandırmamı istedi. Ben de sadece istediğim projelerde yer alacağımı söyledim. Namuslu filmi de öyle çıktı. Ondan sonrası da geldi. Değirmen, Muhsin Bey, Selamsız Bandosu ve Eşkıya'ya kadar... Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Benzetme B) Eksiltili cümle Devrik cümle D) Öyküleme E) Amaç - sonuç ilişkisi

43. Ne zaman bir roman yazsam birileri, en çok da annem, "Şöyle bir aşk romanı yazsana!" derdi. Hep günün birinde ana teması aşk olan bir roman yazmayı düşünmüştüm. "Zamanın Manzarası" öyle çıktı ortaya. Ama bizim gibi yazarlar, insanın yazgısını merak eden, o tür konularla akrabalık kurmuş yazarlar, aşkı da yazsalar, yanına başka bir sürü konu koyuyorlar. Bu parçadan, aşağıdaki yargıların hangisine ulaşılabilir? A) Romanlar genellikle okurun beklentilerine göre biçimlenir. B) Sıradan okurlar, aşk romanlarından daha çok hoşlanırlar. C) Sadece aşk temasını işlemek güçlü romancılara özgüdür. D) Romancının asıl görevi insanın kaderini araştırmaktır. E) Romanı tek bir konu üzerine kurmak yazarın elinde değildir.

(1) Eski zanaatkâr ve esnafların zanaatlarındaki ilkeleri, yapılageleni en özenli ve temiz üretmeyi sürdürmekti. (II) Bu kesimleri kendi işlerine isindi- ran önemli olgular, çalışma organizasyonlarındaki çarşı, arasta, bedesten, kapalı çarşı gibi rasyonel iş ve ticaret mekânları, bu mekânları kuran, ona- ran, sürekli ayakta tutan vakıf kurumları bulun- maktaydi. (III) Bu mekânları denetleyen meslek ve kamu örgütleri, mesleği sevdiren ve meslektaşlar arası kaynaşmayı sağlayan güzel gelenekler var- di. (IV)Dikkate değer bir olgu da vakıf sisteminin zanaatkârlara sağladığı dolaylı destek veya vakıf kurumlarıyla zanaatlarla kent imarları arasındaki uyumlu bağdı. (V) Bu sistemin asıl amacı insanları sürekli iyilik ve hayır kaynağı olacak yatırımlara yönlendirmek olan vakıf kavramının birinci sırada hedefi imardı. 1. Bu parçadan hareketle vakıflarla ilgili olarak 1. İşletmeye yönelik yol gösterir. II. İş yerlerinin sürekliliğini sağlar. III. Dış pazar olanaklarına yönlendirir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız B) Yalnız II C) Yalnız til D) I ve II El ve III

KAVA AZANIM AVRAMA TESTI Recet Cumhuriyet Dönemi (19 1. 3 Yusuf ilk defa Edremit'te mektebe gitti. Fakat bu mek- tep devri pek uzun sürmedi. Buraya geldikleri zaman Yusuf on yaşlarındaydı. Sarı benizli, nahif fakat kuv- vetli ve dayanıklı bir çocuktu. (Kuyucakli Yusuf - Sa- bahattin Ali) Babası Yüzbaşı Ali Selahattin Bey, emekli olunca önce İzmir'e, daha sonra Edremit'e yerleşti. Sabahat- tin Ali, ilkokulu Edremit'te bitirdi, bir süre Edremit Li- sesinde, daha sonra Balıkesir İlköğretmen Okulunda okudu. (Türk Edebiyatında Hikâye ve Roman - Cev- det Kudret) Bu parçalardan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Edebî eserlerde toplumsal mesaj verme kaygısı gü- dülür. B) Yazarlar, kaleme aldıkları eserlerinde sanatlı bir dil kullanırlar. C) Bicedebî metnin başarısı yazarın, dili kullanma yete- neğine bağlıdır. D) Edebî eserlerde, yazarların yaşamlarından izlere rastlamak mümkündür. "E) Yazarlar yaşadıkları dönemlerin sosyal ve kültürel ha- yatından etkilenirler. Pğerlendirme ve Smav fizmetleri Genel Müdürluğa

Para En sevdiğim sözlerden biri Alfred D Souza'ya aittir. Çünkü bana gerçek hayatın ne olduğunu gösterdi. Der ki: "Uzun zamandan beridir hayatın -gerçek hayatın başlamak üzere olduğu izlenimine kapılmıştım. Fakat her zaman yolumun üzerinde bir engel, öncelikle erişilmesi gereken bir şey, bitmemiş bir iş, hizmet edilecek zaman, ödenecek bir borç oldu. Sonra hayat başlayacaktı. Sonunda anladim ki bu engeller benim hayatımdı." 16.Bu parçada yoktur? aşağıdakilerden hangisi A) Doğrudamaniatım vardır. B) Amaç sonuç cümlesi bulunmaktadır. C) Çıkarında bulunulmuştur. D) Gerekçe cümlesine yer verilmiştir. E) Tanimlama yapılmıştır. 19

87. Araplara Türkçeyi öğretmek amacıyla yazılan “Divân ü Lugâti't-Türk" adlı eser, sadece bir sözlük değildir. Sözcüklerin anlamlarının yanında verilen örnek cüm- leler, dörtlükler ve çeşitli dil bilgisi kuralları ile yazıldığı dönemin dil ve ağız özellikleri hakkında bilgi edinme- mizi de sağlar. Kaşgarlı Mahmut, “Türk dili ile Arap di- linin atbaşı beraber yürüdükleri bilinsin diye Halil'in Kitabü'l-Ayn'ında yaptığı gibi, kullanılmakta olan keli- melerle bırakılmış bulunan kelimeleri bu kitapta birlik- te yazmak, ara sıra gönlüme doğar dururdu.” diyerek eseri meydana getirmeden önce nasıl bir yol izleyeceği hakkında ne düşündüğünü dile getirir. Bu paragrafta belirgin olarak kullanılan anlatım bi- çimi ve düşünceyi geliştirme yolu aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir? A) Kanıtlayıcı anlatım - Örnekleme B) Tartışmacı anlatım - Tanık gösterme Açıklayıcı anlatım - Tanık gösterme D) Öyküleyici anlatım - Betimleme E) Öğretici anlatım - Benzetme

PARAGRAF OLUŞTURMA 3. I. Seyircinin kişiyle ilgili merak ettiği bu bilgilerin, kişinin görülmesinden bir- kaç dakika sonra seyirciye verilmesi, akışta belli bir amaca hizmet eder. II. Bir filmde yeni bir kişinin adı, öyküde- ki konumu, oynayacağı rol ve kimliği gibi ayrıntılar bazen hemen belirtilme- melidir. III. O kişilerin ulaşacakları yeri, yolculuk- ları sırasında ya da varacakları yere yaklaştıklarında göstermek daha uy- gundur. IV. Bunlara ek olarak film kişilerinin ger- çekleştirmek istedikleri amaçlarla ilgili olarak birtakım tahminler yürütülmesi- ne de izin verilmelidir. V. Aynı şekilde, filmde bir yolculuğa çı- kan kişilerin nereye gideceklerini her zaman ilk anda açıklamamak önemli dir. Yukarıdaki numaralanmış cümleler- den anlamlı bir paragraf oluşturulmak istendiğinde hangi cümle sondan ikin- ci olur? A) I B) II D) IV E) V C) III

A 23. Sanat yapmak, tahterevallide sallanmak gibidir. Üstte kalabilmenin koşulu da sanatçının sahip olması gere- ken özelliklerdir. Bu özelliklerden ilki, sanatçının daha önce kimsenin geçmediği bir yol oluşturmasıdır. İkincisi kelimeleri makyajından arındırıp okurun karşısına öyle çıkarmaktır. Üçüncüsü sürekli zor ses tekrarlarıyla okuru duraklatmamak, dördüncüsü ise dediklerinin arkasında durmaktır. Bu parçada bir sanatçıda bulunması gereken özellikler arasında aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Yalınlık B) Özgünlük C) Akicilik D) Tutarlılık E) Duruluk

7. Şiirin bir çarpıciliar, bir deprem etkisi olmalı. Bir de an- lamini çok açık etmemeli. Kendime koyduğum ölçü, bir seçici kurul üyesi olarak, bunlardır . Eğer bir şiir bir so lukta anlamini ele veriyorsa, ikinci, üçüncü, dördüncü kez okumaya zorunlu kılmıyorsa okuru, o şiirin "şiirli- ğinden kuşkulanmak" gerekir. Böyle konuşan bir seçici kurul üyesi aşağıdakiler- den hangisinin “şiirliğinden kuşkulanır"? A) Ben senin krallığın ülkene yetiştim Kaldım gölge tanımayan güzelliğinle. Her sabah büyüten denizimizi böyle Gülüşlerindi o ülkede bilmez miyim. B) Kışken ilkyaz, sularımda açardı; Buzlu dağlar gerisine kaçıracak ne vardı? Eski defterlerde sararırmış yaprak. Beni bana gösterecek anlamdı, almışlar. C) Büyük sularıma sen o hep geç gelen Beni çıktığınız gecelere tutun. Beyaz, kağıtlarca gittiniz ya uzun Güzelliğimde bir yarı geceler sen. D) $iz ne güzeldiniz benimle bilemezsiniz A harfinden bir çarşı güneşi yüzünüzde Helene uyruklu bir rüzgârdınız her şiirde Benimdi, Ronsard'ın bir ülkesiydi yeriniz. E) Her kederin tesellisi bulunur, üzülme İnsan ne kadar sevse unutabilir Mevsimler, gelir geçer, yıllar geçer Sen de unutursun bir gün gelir

Bu pa lerder ADNE B 2 Prf Yayinlari Pleştirmen: Kimi sanatçıları romanlarınızda kahraman olarak görüyoruz. Bunu bir vefa hissiyle mi yapıyorsunuz? Yazar: Biraz öyle. Söz gelimi Şair-i Azam dediğimiz sanat- çımızın yalnızca Makber şairi olarak hatırlanması bana vefasızlık gibi geliyor. Ya da esaret konusunu Dilber'in şahsında bu kadar dokunaklı işlediği roma- niyla Sami Paşazade Sezai vefayı hak etmiyor mu? Eleştirmen: - Elbette. Ancak bu unutulmada kullanılan dilin de etkisi yadsınamaz. Bakin, hâlâ Seyfi Baba, Küfe, Balıkçılar gibi manzumeler bugünün insanına bir şey söyleyebiliyor. Değişmeyen sorunlara eskimeyen bir dille yaklaşmak da önemli demek ki. Yazar: Katılıyorum bu sözünüze. Zaten benim de en büyük amacım, Gurbet Hikayeleri, Memleket Hikayeleri gibi Türkçenin tadını sonsuza dek yaşatacak hikâyeler yazabilmek. Bu diyalogdan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? 4. Çek Sür - 1 Aha Bei Ba Az Wat Ne Dil aş A) Yazar, Abdülhak Hamit Tarhan'ı değeri bilinmeyen sanatçılar arasında görmektedir. (B) Yazar, Mürebbiye adlı romanın, anlatımıyla kendisini etkilediğini belirtmiştir. c) Eleştirmen, Tevfik Fikret ve Mehmet Akif'in kimi manzumelerini içerik ve dil bakımından başarılı bulmaktadır. Yazar, Refik Halit Karay gibi yazmaya özenmektedir. Eleştirmen ve yazar, kalıcılığı yakalamanın dil ile Yakından ilişkili olduğu konusunda hemfikirdir. 375

entelektsel - doon 10smalida, Gyapım exi almis Cyrilmes 33. Edebiyat, her defasında kavramlara dešil. bireye yönelir. Bu nedenle öncelikle psikolojik, bireyin için- de bulunduğu duruma göre de sosyolojik ve felsefi değerde ortaya çıkar. Buna göre, edebiyat eserinin dokusu psikolojinin, sosyolojinin ve felsefenin içine batmış bir şekilde bulunur ama o yine de bunlardan herhangi biri değil, kendisidir) romandır. öyküdür, şiirdir, denemedir; yani...... t to Bu parçanın sonuna, düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? 2 A) yazınsaf bir dille uretilir B) kişiden kişiye farklılık gösterit C) kendisine özgü bir doğası vardır + D) bütün bir insanlığa seslenir? Et daha çok, iç gerçekliğe yönelir Mendis

PARAGRAFTA KONU VE ANA DU GELİŞME TESTİ 4 KRONOMETRE 13) dk. Ideal çözme süreniz 3. in a te C 1. Eleştirmen, yapıtları inceler; bu yapıtlarda edebiyata ve sanata ne gibi yeniliklerin getirildiğine bakar. Bu bakış, zamanla eleştirmenin bilgi ve yorum yeteneğini artırır ve bir birikime ulaşmasını sağlar. Birikimi, ona incelediği güncel sanat yapıtıyla ilgili yargılarda bulunma olanağı tanır ve bunları karşılaştırmak için gerekli verileri sağlar. Adnan Benk, 1950'lerin güncel edebiyatını eleştirirken bu duruma verdiği önemi ortaya koyar, "Söylenende değil gözleri, söyleyende. Bir denemeyi bir şiiri incelemek, onları ilgilendirmiyor; hoş ilgilendirse de incelemek için yeteri kadar bilgileri ve karşılaştırma imkânları yok." Bu parçadaki altı çizili sözün söylenmesine yol açan durum aşağıdakilerden hangisi olabilir? onische A) Eleştirmenlerin yan tutması B) Eleştirmenlerint az üretmesi C) Eleştirmenlerin bilgi bakımından yetkinliğe ulaşmaması D) Eleştirmenlerin bir yapıtı değerlendirme yöntemleri 5) Eleştirmenlerin daha çok yapıtın yazarına yönelmesi YAYINLARI LIMIT

27. Okuma, sadece hoşça zaman geyu ğildir. Çoğa insan, kendini tanıtırken "Boş zamanlarımda kitap okurum." diyor. Oysa, zamanı boşa harcamamak için okunmaz, tersine okumaya özellikle zaman ayırmak gerekir. Böyle algılanmayan okumanın gerçek işlevi ve önemi unutulur. Bu eylemi doğru algılayan ve alışkanlık hâline getirenler, bulundukları her yerde parmakla göste- rilirler. Birikimi olan, düzgün konuşan, kendini doğru ifade eden bireylerdir onlar. Bu nedenle ya koltuklarının altında bir gazete ya da çantalarında bir kitap olur. Onlar insan olmanın, farkında olmanın koşullarının bilincine varmış bireylerdir. Ve dünya böyle bireylerin elleriyle biçimlenir, diğerleri de onları izler. Bu parçada(asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Okuma, het kosulda gerçekleştirilmesi gereken bir ey- lemdir. B)) Her insan okumaya zaman ayırmalıdır. c) Doğru birey olmanın en onemli koşulu okumadır. D) Bireyler kendilerine uygun bir okuma yöntemi bulurlar. E) Okuma, bilgileri Kuşaklara aktaran bir eylemdir. KI: TESTUFIS www.testofis.com 0.312 384 15 15

4. ) Yaşar Kemal'in, çağdaşı olan sanatçılardan, çok belirgin farklılıkları vardır. (II) Onun en önemli farklılığı "değişme'yi anlatmasıdır. (III) Yazar: "Ben değişmenin romancısıyım." demiştir. (IV) Doğanın değişmesini ve feodalitenin çöküşünü "Akçasazın Ağaları" serisinde, denizin kirletilme- sini ve kısırlaştırılmasını "Deniz Küstü" de, yüz yıllar boyunca bir kuş cenneti olan İstanbul'dan kuşların uzaklaşmasını "Kuşlar da Gitti" de ele al- mıştır. (W) “Denizler Kurudu”, Yanan Ormanlarda Elli Gün" gibi birçok röportajında çevre sorunları- ni işlemiştir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) I. de, yazara ve yapıtlarına yönelik bir saptama yapılmıştır. B) II. de, yazarı, diğerlerinden ayıran neden belirtilmiştir. C) III. de, önceki cümlelerde söylenenler yazarın ağzından desteklenmiştir. D) IV. de, yazarın üslubundaki farklılığı örneklendiren eserlerden söz edilmiştir. E) V. de, yazarın röportaj türünde de eser verdiği dile getirilmiştir.