Anlatım Biçimleri Soruları

2. "İstanbullu Hoca tekrarladı: "- Sen Müslümansın ve Osmanlısın. Bunun ne demek ol- duğunu sana söyleyeyim mi? Dinle: Senin cetlerin defa- larca ve defalarca Konstantiniye diye sefere çıktılar. 20 Amma yalnız kanları bu fethin şerefini elde etmeye yetme- di. Ve Arap dahi defalarca aynı şeref uğruna, başlarında Eyyub Ensari'nin taşıdığı sancak da olduğu hâlde aynı se- fere çıktılar amma bu emsalsiz fethe yalnız İslam da yet- medi. Vakta ki senin kanın İslam'ın imanı ile birleşti, işte o zaman Allah'ın takdis ettiği büyük fetih müyesser oldu. Senin ikbalin, senin varlığın bu birliğe bağlıdır. Birinden koptun mu uçurum seni yutar, yutacaktır." Bu parçanın içeriğinden yola çıkılarak kurgulanmasın- da yazarın hangi bilimden özellikle yararlandığı ileri sürülebilir? A) Coğrafya B) Sosyoloji uble nüt C) Tarih E) Felsefe D) Psikoloji

31. Yeni nesil, maaş değil unvan peşinde! Bir araştırma şirketi, maaşlı çalışan 18-25 yaş aralığındaki 830 kişiyle yaptığı görüşmede kişilere unvan tercihine yönelik sorular sormuştur. Araştırma sonucunda katılımcıların %80'inin "Çalıştığım yerdeki önceliğim unvan değil, maaşım." cevabı verdiği, %18'inin "Unvanım yükseltilirse maaşımın aynı kalması önemli değil." görüşünü belirttiği, %2'sinin de "Unvanım yükselirse maaşımın düşmesi benim için önemli olmaz." dediği tespit edilmiştir. Araştırma sonuçları, son dönemde popüler hâle gelen unvan pazarlamasının nasıl yapılacağı konusunda da şirketlere önemli geri bildirimler sunmuştur. Bu köşe yazısıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Kanıtlanamayan varsayımlar üzerinde yorum yapılmaktadır. B) Kendi içerisinde tutarsızlıkları ve yanlılıkları bulunmaktadır. C) İstatistiki verilerin gerçeği yansıtmadığı ortaya koyulmaktadır. D) Güncel bir konunun ekonomik etkilerine değinilmektedir. E) Toplumun farklı kesimlerinin bakış açıları karşılaştırılmaktadır.

LIMIT YAYINLARI • Türkçede devenin rengini gösteren bir tek "devetüyü" kelimesi bulunduğu hâlde, Arap dilinde bu rengin ton farklarını gösteren, birçok hatta yüze yakın kelimenin varlığından söz edilmektedir. • Eskimolarda, "kar"ın yaşama düzeni bakımından ta- şıdığı önem dolayısıyla, yavaş yavaş yağan kar, kuru rüzgârla savrulan kar, toz hâlinde uçuşan kar, ıslak olarak buzlanmış kar, üstü buz tutmuş kar, ev yap- makta kullanılan ve kalıp hâlinde kesilebilen kuru kar türleri için hep ayrı ayrı kelimeler bulunmaktadır. Bu iki cümle aşağıda verilen yargılardan hangisine ör- nek oluşturmaktadır? A) Dil, anlatıma alacağı varlık, duygu ve düşünceleri ifa- de edecek kelimeleri kendi imkânları ile bulamayınca başka dillerden kelime alır fakat bunları kendi mantık ve ses yapısına göre değiştirir, millîleştirir. B) Diller, toplumların duygu ve düşünce tarzına, sosyal durumlarına, oturdukları yerlere ve iklim şartlarına, ta- rihteki geçmişlerine, zaman içinde uğradıkları değişi- me ve gelişmelere göre, şekil ve işleyiş bakımından birbirinden ayrı birer biçimlenmeye uğramışlardır. C) Dil, bizim onu öğrenebilme hızımızdan daha hızlı de- ğişmez; değişecek olsa ne konuşabilir ne yazabilir ne de toplumla geniş ölçüde rahatlıkla anlaşabiliriz. D) Dil; dışardan gelen zorlamaları hiç kabul etmez, bün- yesine zorla sokulan unsurları da bu hareketlilik saye- sinde kolaylıkla atabilme, değiştirme kabiliyetini her zaman gösterir veya onları kendi yapısına uydurur E) Dil, olmuş bitmiş, sona ermiş, son şeklini almış, belli bir kalıba dökülmüş ve donmuş bir varlık değildir; ken- di kuralları içinde, başlangıçtan beri, kesintisiz bir şe- kilde devam etmiş, bu devamlılık içinde, kendini ye- nileyerek bazı değişikliklere uğramıştır. d 8.

28 26. Edebiyat, insana hayat karşısında bir birikim ve bilinç aktarır. Yaşananlan yorumlar, gelecek tasarımında bulunur. Okuru uya- rir, sarsar ve yüce, erdemli duygulara çağırır. Edebiyatçının üre- tim aşamasında böyle bir niyeti olmasa bile sonuç budur. Bu yönüyle edebiyat gücünü "hayata müdahale den alır. Bu güç- ten kasıt, toplumu, insanı değiştirme, dönüştürme ona hisset- mediği duyguları sezdirme kabiliyetidir. Bu parçada anlatılanlardan aşağıdakilerden hangisine ula- şılabilir? A) Edebiyat kişisel olarak üretilen ancak toplumsal olarak tü- ketilen bir olgudur. B) Toplumsal sorunları ele almayan sanatçıların yarınlara kal- ması düşünülemez. enheden C) Bütün sanatçıların amacı yaşamsal gerçekliği bire bir yan- xinlay (A sıtmak olmalıdır. D) Sanat yapıtlarının temel işlevi okurların zaman içinde aynı kalan beğenilerini değiştirmektir. E) Sanat yapıtlarında ne anlatıldığından çok, onun nasıl anla tıldığı önemlidir. X

19. Bu 18. Bloglar, kişisel siteler, elektronik dergiler, dijital ortamın gelişimi ile birlikte büyük önem kazandı. Şimdilerde saniyeler içinde de- ğişen, her gün milyonlarca paylaşımın yapıldığı Facebook, Twitter, Instagram gibi sosyal medya alanları var. Artık burada insanlar duygularını, düşüncelerini, tepkilerini, yaşam biçimlerini, hayat görüşlerini dile getiriyorlar. Toplumun nabzının attığı bu yerler kullanıcı sayısını her geçen gün artırıyor. Bu parçada geçen "toplumun nabzının attığı" sözüyle anla- tılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) İnsanların ortak bir duygu ve düşünceye daha kolay ulaşa- bildikleri B) Sınırsız etkileşime açık bir alan olduğu Güncel olaylardan herkesin anında haberdar olabildiği Bİnsanların ve yaşamın her yönüyle görünür şekilde ortaya çıktığı Einsanlarda duygu ve düşüncelerini paylaşma duygusunu tetiklediği WOO 2

4. (1) Havaalanı, yalnızlık köşesidir bence. (II) Böyle bir değerlendirmede bulunmak belki bazılarına düpe- düz bir duygusallık olarak görünür. (III) Aksini ileri sürmeyeceğim; havaalanının kentlerin yalnızlık kö- şesi olduğuna ilişkin bir düşüncenin, insanın o anki duygulanımının sonucu olarak ortaya çıktığını kabul etmekte sakınca görmüyorum. (IV) Çünkü bende bu duygu böyle uyandı. (V) Benim gibi en uygun yolcu- luk aracı olarak otobüsü gören birinin, akşam sa- bah uçak yolculuğu yapmayan ve bir uçak yolculu- ğuna çıktığında da onun her ayrıntısının üzerinde duran birinin havaalanını yalnızlık köşesi olarak gör- mesi yadırganmamalıdır. Bu parçada düşüncenin akışına göre numara- lanmış cümlelerden hangisinden sonra "Dahası, böyle bir duygusallığın uyanmasına en çok sabahın erken saatlerinin yol açabileceğine ilişkin bir kanı- nin geliştirilmesini bile mümkün görüyorum." cüm- lesi getirilebilir? A) I B) II C) D) IV E) V

2020-TYT/Türkçe 37.-38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Stephen King'in yayımlanır yayımlanmaz bir efsaneye dönen romani O (It), 27 senede bir uyanan meçhul bir kötülüğü ve bu kötülükle baş etmeye çalışan bir grup genci anlatır. Kitaba adını veren O, palyaço formunda olmakla birlikte dünyadaki bütün kötülerden daha kötü bir şey olarak tasvir edilir. Karşısındaki insanın en korktuğu şeyin biçimini alan bir varlıktır. Bu durum Harry Potter'in roman dünyasına da aynen taşınmıştır. Ancak asıl ilginç olan Ingilizce orijinal adı "it" sözcüğünde gizlidir. Bu sözcüğün Almancadaki karşılığı olan "es", üçüncü tekil nesneler için zamir olarak kullanılmasının yanı sıra Freud'un nesnel gerçeklerden bağımsız ve öznel yaşantı dünyası "id" için kullandığı sözcüktür. Gerçekten de karakterin zihnin kanalizasyonlarından çıkmayan ama batmayan da bir şey oluşu, akla ilk önce Freudyen bir id'i getirir. 37. Bu parçada O adlı romanla ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Okuyucu tarafından büyük ilgi gördüğüne B) Adının farklı dildeki karşılığına C) Başka bir romanla benzerliğine D) Ana hatlariyla içeriğine E) Sinemaya uyarlandığına 38. Bu parçaya göre O karakterinin Freud'un id kavramını çağrıştıran yönü aşağıdakilerden hangisidir? A) Bütün kötülerden daha kötü bir şey olarak tasvir edilmesi B) Bilinçaltının derinliklerinde kaybolmaksızın saklanabilmesi C) Bireyi içgüdüsel tepki vermeye zorlaması D) Gerçek niyetini bir palyaço görüntüsünün altına gizlemesi Einsanın bilinçaltındaki korkularını hatırlatması

2020-TYT/Türkçe 35.-36. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Maya, Sezen Aksu'nun 1991'de çıkardığı Gülümse'den sonra, Türk pop müziğinin en iddialı ve ses getiren albümlerinden biri. Dinleyiciyle önceden buluşan "Öyle Kolaysa" ve "Ya Bu İşler Ne" şarkılarıyla beğeni toplamışken bunlara eklenen "Fırtınadayım", "Çukur" gibi şarkılarla bu albüm bir başyapıta dönüşüyor. Böylece Maya ile Mabel Matiz, tek atimirk Rurşunu olduğu iddialarını da boşa çıkarıyor. Birçok ünlü sanatçının sevilen şarkılarını yorumlayarak daha önceki çalışmasında da cesaretini ortaya koyan Matiz, Maya ile geleneğe değmekten korkmayan modern bir anlatım yakaladı. Tasavvufun mistik havası, halk şiirinin coşkun sesi, synth-pop ile birleşen Arap popunun ritimleri ayrı ayrı ve bir bütün olarak duyuluyor albümde. Gözünün gördüğüyle gönlünün bildiği bir olmayan âşıkların acısını söylerken Matiz, Şeyh Galip'ten Neşet Ertaş'a uzanan bir köprü kuruyor. Böylece toplumsal normlara ve hayatı çerçeveleyen ezici gerçeklere rağmen yüreğinin sesini dinleyenlerin çıkmazını anlatıyor. Değmekten, esinlenmekten, beslenmekten korkmuyor. 35. Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Aşkın yalnızca bir yanılsama olduğunu bilecek kadar olgun olanlar B) Kendi isteklerini ve hayatlarını sevdikleri kişi için feda edebilenler C) Arzuları ve gerçeklik arasındaki çatışmanın ortasında sıkışıp kalanlar D) Gerçek aşkın dış görünüşte değil, âşığın kalbinde olduğunu anlayanlar E) Mükemmel aşkı beklemenin ve aramanın boşuna olduğunu bilenler 36. Bu par aşağı A) Kü an B) TO ba C) K a E)

2020-TYT/Türkçe 21. Bu, kültüre hangi açıdan yaklaştığımızla ilgilidir. Nitekim bu alanda çalışan bilim insanlarının hemen hepsinin onu yeniden tarif etme çabası da bunu göstermektedir. Bununla beraber şimdiye kadar ortaya atılan bütün tarifler gözden geçirildiğinde hepsinde ortak olanı ve bu terimle ne kastedildiğini anlamak kolaydır. Bu sözler aşağıdaki sorulardan hangisine karşılık olarak söylenmiş olabilir? AKültürel yozlaşmanın temelinde yatan sebepler nelerdir? BX Kültürün farklı şekillerde tanımlanmasıyla ilgili ne düşünüyorsunuz? C) Sizce kültür, toplumdan topluma değişen bir olgu madur? D) Bugün kültürler arasındaki farklılıklar nasıl açıklanabilir? E) Toplumlar, son yıllardaki kültürel değişimlerden nasıl etkileniyor? 22

15. Kentsel düş gücünü heceleyenler, kentin karakteri olan nesnelerdir. Bu nesneler, kentin tarihine tanıklık eden ve onunla bütünleşen varlıklar olarak kendilerini kabul ettirir. Dilsiz güçler rolünde hep sahnededirler. Galata Kulesi, Beyoğlu'nun yıkık dökük evleri, bir avlunun gölgesindeki zarif bir kuyu, kim bilir güneşin yakıcılığında hangi sohbetlere siper olmuş görkemli asırlık çınarlar, yüzyıllık bir çeşme, küçük bir fotoğrafçının vitrinini süsleyen eski aile fotoğrafları... Bu nesnelerin işlevi; varlıklarıyla kentin romanını yazmak, varlıklarını sürdürürken çağın yüklediği yeni anlamlara rağmen kente sahip çıkmaktır. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi vardır? x A) Öyküleme X BY Örneklendirme C) Tanık gösterme DTanımlama E) Karşılaştırma x

6. Göz alabildiğine bozlaşan Anadolu'da yeşile, kırmızıya, maviye, turuncuya özlem çeken insanlar; susuzluklarını kilimlere döktükleri arı duru renklerle gidermeye çalışırlar. Ağaçtan yeşil, gökten mavi, çiçekten kırmızı isteyen, bu isteklerini kilimlerde simgeleyen Anadolu insanları... Ali al, moru mor, akla karası, sarısı durusu, nesi var nesi yoksa cömertçe sofraya getirir; evini, çadırını bir bayram şenliği bir düğün alayı gibi renklerle donatır. Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre, aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? Bu yüzden kilimler Anadolu'da bir renk sofrasıdır Anadolu kilimlerinde renkler gelişigüzel seçilmez Anadolu'da kilim demek, renge susamışlık demek Hele kilimin başına oturmayagörsün bu insanlar Bu kilimlerin her birinin rengi doğaya karışmıştır

5. Edebiyat ürünlerini kültür tarihinin deposu sayan anlayış üzerine düşünürken tarih ve edebiyat araş- tırmacılarının durumunu tartışmak gerekir. Aslında her iki yaratıcı çabanın da kazı alanı ortaktır ve ede- bî metnin sunduğu geçmişe ait bulgular üzerinde edebiyatçı da tarihçi de farklı yöntemlerle çalışarak ortak bir noktada buluşabilir. Ancak aralarında te- mel bir fark vardır. Edebiyatçının kazı çalışmaları, yönünü geleceğe de çevirebilirken tarihçinin bakışı geçmişle çerçevelenmiştir. Bu parçaya göre edebiyat ve tarih araştırmacıları ile ilgili olarak ✓✓1. I. Kaynakları ortak olsa da yaklaşım ve yöntemleri arasında belirgin farklılıklar vardır. VII. II. İnsan ve toplumun bugünü ve geleceğine dair genel çıkarımlarda bulunurlar. XII. Üzerinde çalıştıkları kültür malzemesini değiştir- mile meyi amaçlarlar. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A Yalnız I Ar Yalnız II Yalnız III All ve fil D) ve II

24. Yaradılış zorlanmaya gelmez. L Zorladın mı yaptığın güzel olmaz. İri yarı, kaba saba bir adamsan, Çıtkırıldım görünmenin manası var mı? Herkese incelik vermemiş Yaradan. $ S A Kimi insan doğuştan güzel, alımlı; R Onlar gibi olmaya kalkmamalı. M A Yoksa ne yapsan tökezlersin. Bu dizelerde vurgulanmak istenen düşünce aşağıdaki- lerden hangisidir? A) İnsanın tatlı dille yapamayacağı bir iş, aşamayacağı güç- lük yoktur. B) Her insanın taşıyabileceği bir yük vardır, ondan fazlasını yüklenmemelidir. C) Bir insan yedisinde neyse yetmişinde de odur. bringan İnsan ya göründüğü gibi olmalı ya da olduğu gibi görün- melidir. E) Elindekiyle yetinmemeli insan, sürekli kendini geliştirme- lidir.

DERS ORTAMI YAYINLARI DERS ORTAMI YAYINLARI 18. Nature Geoscience dergisinde yayımlanan çalışmanın sonuçları, küresel iklim değişikliği nedeniyle zamanla gökyüzünü kaplayan bulut- ların azalacağını ve bu durumun yüzey sıcaklı- vys ğını yaklaşık 8 derece kadar yükseltebileceğini gösteriyor. YOONASSA Bu cümleden küresel iklim değişikliği ile ilgili aşağıdakilerden hangisi kesin olarak çıkarı- labilir? AYüzey sıcaklığı ile bulutların azalması ara- sındaki ilişki gökyüzünü kaplayan bulutların hareket yönü üzerinde etkilidir. B) Bulutların sayısındaki değişiklikler yüzey sıcaklığını olumsuz etkilemektedir. V Yüzey sıcaklığının yükselmesi küresel iklim- deki farklılaşma ile etkileşim içerisindedir. X yüzey D Yapılan çalışmaların sonucuna göre, yüzey sıcaklığı dolaylı olarak etkilenmektedir. Bulutların artması küresel iklim değişiklikle- rinin önlenmesi ile mümkün olabilmektedir. kle sex

1. Bölüm Pek çok sanatçı, bayağılaşmak korkusuyla hâlâ çoğunluğu yok sayarak eski yollarında ayak diri- yor. Hâlbuki çoğunlukla anlaşmak, mutlaka ba- yağılaşmak demek değildir. Yunan tragedyası çoğunluğun dilediği veya beğendiği gibi olmakla bayağılaşmamıştı. Değerini düşürmeden büyük kalabalıklarla uzlaşabilen bir sanattı. Zamanımı- zın istediği de bu olsa gerek. Bu parçada geçen "çoğunluğu yok saymak" sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Her zorluğa göğüs germek B) Yaygın kanaatleri değiştirmek Geniş kitleleri görmezlikten gelmek DY Sanatı; sanat için değil, halk için yapmak E) Sosyal hayatı gözden geçirmek (2016-YGS)

7. Gündelik hayatımda her zaman öncelikli tercihim ede- biyat olur. Hep ona zaman artırmakla geçer günlük uğraşım. Ailemden, işimden, dostlarımdan zaman alıp edebiyata aktarırım. Edebiyatla arama girecek her şeyden uzak durmaya çalışırım hatta cep telefo- num bile kapalı olur. Çünkü edebiyatın insandan bir hayat talep ettiğine inanırım. Siz ona koşulsuz teslim olmadan o, gizlerini, güzelliklerini size açmaz. Bu parçada "edebiyatın insandan hayat talep etme- si" sözüyle, edebiyatla ilgili olarak anlatılmak is- tenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Toplum yaşamını yansıtan bir sanat olduğu BGünlük koşuşturmalar içine sıkıştırılamayacak ka- dar önemli bir uğraş olduğu Cinsanı yaşamdan uzaklaştırarak sadece kendisiy- le ilgilenmesini istediği D) İnsan yaşamını değiştirici bir gücü olduğu E) Yazarın yaşadıklarından izler taşıdığı