Anlatım Biçimleri Soruları

25. Edebiyat ürünlerini kültür tarihinin deposu sayan anlayış üzerine düşünürken tarih ve edebiyat araştırmacıları- nin durumunu tartışmak gerekir. Aslında her iki yaratıcı çabanın da kazı alanı ortaktır ve edebî metnin sunduğu geçmişe ait bulgular üzerinde edebiyatçı da tarihçi de farklı yöntemlerle çalışarak ortak bir noktada buluşabilir. Ancak aralarında temel bir fark vardır. Edebiyatçının kazı çalışmaları, yönünü geleceğe de çevirebilirken tarihçinin bakışı geçmişle çerçevelenmiştir. Bu parçaya göre edebiyat ve tarih araştırmacıları ile ilgili olarak I. Kaynakları ortak olsa da yaklaşım ve yöntemleri ara- sinda belirgin farklılıklar vardır. II. İnsan ve toplumun bugünü ve geleceğine dair genel çıkarımlarda bulunurlar. III. Üzerinde çalıştıkları kültür malzemesini değiştirmeyi amaçlarlar. X yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız B) Yalnız II Yalnız III D) I ve II grih E) II ve III

14. Ben gönlümce yazabilmek için evime çekiliyorum. Kimsenin bana el uzatamayacağı, söz edemeyeceği yabancı bir memlekette oturuyorum. Öyle bir yer ki tanıdığım hiç kimse okuduğu duanın Latincesini bilmez, hele Fransızcasını hiç anlamaz. Başka yerde yazsam daha iyi yazardim ama yaz- dığım şey daha az benim olurdu. Oysaki benim yazımda asıl aradığım tam anlamıyla kendimin olmasıdır. Ben yazarken rastgele gittiğim için bol bol hatalara düşerim. Bunlan pekâlâ düzeltebilirdim ama o zaman Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşağıdaki- lerden hangisi getirilmelidir? A) yazdıklarım yaşadığım çağı aşarak her çağa hitap et- mezdi. B) benim âdetim olmuş kusurlan düzeltmekle kendimi yan- liş tanıtmış olurdum. C) okuyucuya vermek istediğim mesajı tam anlamıyla ilete- mez, eksik aktarırdım. D) özgünlüğümü koruyamaz, başka yazarların izlerini takip etmek zorunda kalırdım. E) yaşadığım dönemin toplumsal sorunlarına uzak kalır ve duyarsız bir yazar olurdum. Palme Yayınevi

a . 18. Bizim kuşağın derdi iyi şiir yazmak olmadı, yaşa- min karmaşasını şiire de taşımaktı derdi. Yetkin şiir amaçlanmadı demek, şiire önem verilmedi anlamın- da değil. Biz “misra döktürme"ye özenmedik. Bir durumu en iyi anlamak, kimi zaman şiirden vazgeç- mek pahasına en iyi anlatmak nasıl mümkünse onu denedik. Kendi adıma konuşuyorum burada. Bu sözleri söyleyen biri için aşağıdakilerin han- gisi söylenebilir? AF Dönemini güzel biçimde yansıtmayı hedefleyen B) Başkalarına özen göstermeyi istemeyen © Hayatı şiire aktarmayı öne çıkaran D) Güzel misra yazmayı önemsemeyen E) Yalnız kendi düşüncelerini aktaran H -N y AZ Paragraf Hız Soruları PARAGRAF HIZ SORULARI 134

2 21. Doğduğumuz günden beri her an tanık olduğumuz do- ğal olaylan öyle kanıksanz ki olayların perde arkasında söz sahibi olan doğa yasalarını irdelemek çoğu insanın aklına gelmez. () Buna en güzel örnek yer çekimidir. (1) “Sofie'nin Dünyası"nda vurgulandığı gibi, kahvaltı ma- sasındaki bir bebek, annesi mutfak tezgâhında arkası dönük çalışırken babasının havalanıp uçtuğunu görse bakışlarındaki şaşkınlıkta bir artış olmaz. (Ill) Çünkü za- ten her şey o bebek için acayiptir, yenidir ve ilginçtir. (1) Çünkü o güne kadar yer-çekimine aykırı davranan hiç- bir şey görmemiştir. M) Işte yer çekimi bu kadar benim- sediğimiz bir doğa olayıdır. Bu parçada numaralanmış yerlerden hangisine dü- şüncenin akışına uygun olarak “Ancak anne arkasını dönüp de kocasını havada görürse şaşkınlıktan çığlık atacaktır." cümlesi getirilmelidir? A) I B) 11 C) III COM D) IV E V

23. Günümüzde, hizmet sektöründen iş dünyasına, çocuk yetiştirmeden sanat üretimine kadar her alanda tatmine, sorunsuz biçimde varabilme yollarının arayışı içindeyiz. Everest'e tırmananlar, maraton koşanlar, yoğun ve disiplinli bir çalışmanın sonunda alanlarında ustalaşanlar ise yolun sonunda hissettikleri mutluluk kadar, yol boyunca yaşadıkları belirsizliklerden ve aştıkları engellerden de coşkuyla söz ederler. Belki de ilk bakışta çelişkili gibi görünen bu durum, çoğu zaman gayet iyi giden bir işte veya ilişkide, farkında olmadan pürüzler yaratmamızı açıklayabilir. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Sonucu değerli kılan, süreç içindeki öngörülemeyen güçlüklerin üstesinden gelmektir. B) İsteklere kolayca ve fazla emek harcamadan ulaşmak, mutluluğun ön koşuludur. C) Bilinç dışı dürtülerle, ortada sebep yokken sorun çıkarmak, başarıyı tetikler. D) Sonuç kadar sürece odaklanarak engelleri aşmak da doyuma ulaşmada önemlidir. E) Çeşitli düzeylerde güçlüklerle mücadele etmek, sorun çözme gücünü artırır.

DENEME 01 27. Çağımızda, edebiyatın layık olduğu yerde olmadığına tanık oluyoruz. Özellikle ülkemizde okur oranının iç açıcı olmadığı görülmektedir. Edebiyatın toplumsal işlevinin büyük sorumluluklar üstlendiği bilinmektedir. insanı çevresiyle birlikte değiştirip biçimlendirmede en etkili ögelerden biri de edebiyatın mucizevi gücüdür. Edebiyatın yöneldiği ortam, insan ve onun doğası olduğuna göre, işlevini gerçekleştireceği ortam da burası olacaktır. Edebiyata yönelmediği zaman insan, edebiyatın verimliliği ortadan kalkabilir ve belleğini yitirebilir. Her dönemde yaratıcı ve yönlendirici gücüne tanık olduğumuz edebiyat, gücünü yenilemesi için yitirdiği belleğe geri dönmelidir. Bu parçadan aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? AV Yüzyılımızda, yazın hak ettiği konumda değildir. B) Ülkemizde insanların kitapla ilişkisi zayıftır. + es Edebiyat, yerine göre büyüleyici, yerine göre zevk veren, eğlendiren bir olgudur. t DJ Edebiyat, insana yönelik bir sunudur. Edebiyat, kişiyi yeni bir kaliba sokmada üstün bir güce sahiptir.

8. Dil, insanların düşünürlüğünden doğmuş; doğduktan sonra da düşüncelerin yaratıcısı olmuştur. Bilgilerimizi, öğrenimimizi, başkalarının düşüncelerini dil yoluyla elde ederiz. Kendi düşüncelerimiz de kafamızın içinde çalışan dilin yardımıyla oluşur, olgunlaşır. Düşünceyi içimizde doğduğu gibi yansıtabilen dil, görevini eksiksiz yapıyor demektir. Kullanılan dil, anlatılmak istenen düşünceye iyice uyan bir kalıp değilse ortada olgunlaşmamış bir an- latım var demektir. Bu, düşünceyi anlatmaya yeterli olan dilin, iyi kullanılmamasından kaynaklanır. Bu parçada "dil” ile ilgili olarak asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Her türlü bilginin dille öğrenildiği B) Bilgi ve kültür alanındaki gelişmeyi, dilin sağladığı C) Dilin, düşünceyi geliştirip ona şekil verdiği D) Dilin, kişinin iç dünyasının dışa yansıması olduğu E) Her dilin, düşünceleri eksiksiz anlatamayacağı

D --- 40. 38. Gazeteci: (1) Sanatçı: Bugünün genç oyuncularının çok iyi olan tarafları var an- cak beni çok rahatsız eden bir yanları da var. Devamlı telefonla meşguller. Akıllı telefonlar bence insanlığın en büyük düşmanı. Şu anda bile zor kabul edebiliyorum. Gerçekten de sosyal hayatı mahveden bir canavar! Yoksa çok yetenekli ve işini seven gençler var. Başarılı olacaklarına da inanıyorum. Ama bu telefonlarla o kadar çok vakit kaybediyorlar ki sosyal hayatı iskalıyorlar. Gazeteci: (11) Sanatçı: Ben bu konuda çok iyimserim. Çünkü bu kadar çok oyun- cu, oyun ve yönetmen geçmiş yıllarda yoktu. 60'larda da tiyatro çok revaçtaydı, insanlar gidiyordu ama 5-6 tiyatro vardı. Şimdi 200 tiyatro var. Yazar da çok önemli tabii! Birçok yazar çıkıyor şimdi ortaya. Türk tiyatrosunun ge- leceğini çok parlak görüyorum. Bu diyalogda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) (1) Tiyatronun özellikle gençler üzerindeki işlevi sizce ne? (11) Bir duayen olarak bu zamana kadar verdiğiniz mü- cadeleyi nasıl değerlendiriyorsunuz? B) (1) Günümüz gençliğinin sanatla ilişkisini yeterli görü- yor musunuz? (II) Bugüne kadar "hâlâ başaramadım" dediğiniz bir şey var mı? C) (1) Genç oyunculara ve oyun yazarlarına neler söyle- mek istersiniz? (II) Tiyatro bu çağ için fazla klasik kalmıyor mu? D) (1) Genç kuşak oyuncuları nasıl değerlendiriyorsunuz? (II) Tiyatronun ülkemizdeki gidişatı hakkında ne düşü- nüyorsunuz? E) (1) Tiyatroya gönül vermiş genç kuşağa tavsiyeleriniz neler olabilir? (II) Geçmiş yılları düşündüğünüzde bundan kırk yıl ön- ceki sanat ortamını özlediğinizi söyleyebilir misiniz?

OD 6 TYT/Türkçe 5. (1) Şiir Türkiye'de sadece edebiyatın değil, yaşamın bir parçasıdır. (II) Bu yüzden de şiir, edebiyat dergilerinin neredeyse üçte ikisini kaplar. (III) 19. asra gelindiğinde Türk edebiyatının romanını, tiyatrosunu ve halk edebiyatını saymazsak hikâyesi de yoktur. (IV) Fakat şiiri önceki asırlarda olduğu gibi hep vardır. (V) Öyle ki olmaması gereken yerlerde, söz gelimi bir kozmoğrafya kitabında bile vardır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) V. cümlede, şiirin ilgisiz kaynaklarda bile bulunduğu ifade edilmiştir. B) III. cümlede, 19. yüzyılda edebiyatımızda türlerin durumu hakkında saptamada bulunulmuştur. C) I. cümleden, şiirin hayatla ilişkili olduğu anlaşılmaktadır. D) IV. cümleden, Türk edebiyatında şiirin daima var olduğu anlaşılmaktadır. E) I cümlede, shirin genelde edebiyat dergilerinde yayımlanegi belirtilmiştir.

10. Uykuya dalmakta olan bir insan, ne de çok benzer bir denizaltıya. Dalış sırasında kapakları kapanır denizalti- nin, uykudan önce de insanın göz kapakları Her ikisi de içinde yüzmektir bir sessizliğin. Hem dünyada, hem apayrı bir diyardadırlar; denize dalan denizaltı da, uykuya dalan insan da. Bu parçarın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Devrik cümlelere yer verilmiştir. B) Benzetmeden yararlanılmıştır. C) Tekdüzelikten kaçınılmıştır. D) Kişileştirmeye başvurulmuştur. E) Karşılaştırmaya yer verilmiştir. YGS - Türkçe • Test - 12

- C 31. Berberlik, dünyanın en eski mesleklerinden biridir. İlk berber usturaları, MÖ 3700 yıllarında Bronz Çağı ka- lintıları arasında bulunmuştur. Berber sözcüğünün-kö- keni, Latince "sakal” anlamına gelen "barba" sözcü- ğüdür. İlkel insanlar, kötü ruhların vücuda baştaki saç- lar vasıtasıyla sızdığına inanırdı. Dolayısıyla kötü ruh- ların kovulması için saçların kesilmesi gerekiyordu. Ber- berler ayrica nikâh kıyar, vaftiz yapar; doktor, eczacı ve diş hekimliği gibi görevler de üstlenirdi. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Berber sözcüğünün kökeni, Latince "sakal" anla- mina gelen "barba" dir. B) Eski dönemlerde saçın biçimiyle kötü ruhlar ara- sında bağlantı olduğunu düşünmüşlerdir. y Berberler farklı alanlarda da topluma hizmet et- mişlerdir. ilk berber ustaları, MÖ 3700 yılında ortaya çıkmış- tır. Berberlik, dünyanın en eski mesleklerinden biridir. AVANTAJ DENEMELERİ 8

TÜRKÇE nde kali- or. Ede- Yazılan- ormonlu, nüz. En şünüyo- 31. Cemil Süleyman'ın çoğumuzun adını duymadığı 1910 tarihli Siyah Gözler romani Behçet Necatigil ve Cevdet Kudret gibi güçlü edebiyat adamlarının vurguladığı üzere Beykoz çayınına dair etkileyici bir monografidir. Roman, Beykoz çayınının eğlence- li dünyasını adeta bir röportaj kıvraklığı içerisinde anlatmakta, bir yandan da o devirde bile insanoğ- lunun arzularına boyun eğişini, derin bir acıyla ifade etmektedir. Siyah Gözler'den nefis bir film hikâyesi çıkabilir ancak bizde böylesi emekler kimsenin ilgisi- ni çekmiyor. Bu parçada Siyah Gözler adlı eser ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Bazı önemli sanatçıların beğenisini kazandığına + B) Bir mekan üzerine yazılmış etkili bir eser olarak görüldüğüne C) Büyük bir kesim tarafından tanınmadığına -+ D) Etkileyici bir senaryo olma özelliği taşıdığına E) Yazarın hayatından önemli kesitler sunduğuna amak ya erçeklik, muda ya- si bu. dakiler- e kıyasla RI YAYINLARI

1. Son dönemlerde Olkemizin gündemine "Navtex" denilen bir kavram girdi. Peki nedir bu Navtex ve niçin kullanılır? Navtex; denizcilere meteoroloji tahminleri , seyir bilgileri, aciliyet, emniyet ve denizde çalışma yapılan sahalar hakkında bilgi veren haberleşme cihaz sistemidir. Ülkelerin deniz kuvvetleri, yapacağı eğitim ve tatbikatların bilgisini önceden duyurarak bu sahalara girilmemesi konusunda uyarılarda bulunur. Uluslararası bir faks makinesi gibi çalışır. Gemilerde ve teknelerde mevcut yayınları almaları için Navtex cihazı bulunmalıdır. Navtex, MF yani orta dalga boyu frekansından yayın yapar. Yaklaşık 400 deniz mili (740 km) mesafeye kadar yayın gönderilebilmektedir. Aynı zamanda GMDSS (Küresel Denizde Tehlike ve Emniyet Sistemini) biriminin de bir parçasıdır. Navtex, 4 saatte bir yayın yapar. 10 dakikadan fazla yayın yapılamaz. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerin hangisi söylenemez? A) Sözde soru cümlesi kullanılmıştır. B) Sayısal verilerden yararlanılmıştır. C) Tanımlamaya yer verilmiştir. D) Amaca dönük yargı vardır. E) Benzetme kullanılmıştır.

9 7. İyi bir yazı, birbirine ters iki unsurdan meydana gelir: Ya- zılanlardan ve silinenlerden. Rodin'e "Nasıl heykel yapı- yorsunuz?” diye sorulduğunda “Taşın gereksiz kısımlarını atiyorum, geriye heykel kalıyor." demiş. Rodin'in yaptığı- nin yazıdaki karşılığı silmektir. İyi yazı gereksiz kelimeler atıldıktan sonra geriye kalandır. Bu parçada aşağıdaki anlatım özelliklerinden hangi- sinin önemi vurgulanmaktadır? A) Akicilik B) Açıklık C) Duruluk D) Özgünlük E) Yalinlik Aa

H 1 Z HR N K 21. Kuşların tabiattaki hareketlerini gözlemleyerek ne kadar akıllı olduklarını anlama çabalarında iki önemli zorluk ortaya çıkar. Bunlardan ilki, veri toplama şartlarını kontrol altında tutmanın zorluğudur. Buna bağlı olarak ortaya çıkabilecek ikinci zorluk da şudur: Kuşların kendisi için gerçekten yeni olan bir sorunla karşılaşarak yeni bir çözüm ürettiğini göste- ren davranışlar sergilediği durumlar, çoğunlukla tesadüfler, benzeri olmayan tek olay niteliğindedir. Bu parçaya göre kuşlar üzerinde doğal ortamda yürütülen bilimsel araştırmalarda; I. ölçümleri tekrarlamanın zorluğu, II. tahmin yapmayı etkileyen unsurlar, III. kuşların göç zamanının belirsizliği durumlarından hangileri üzerinde durulmamıştır? C) Yalnız III B) Yalnız 11 A) Yalnız! E) I, II ve III D) I ve II

DENEME i 29. Bir popüler kültür ürünü olan reklam, gündelik yaşam ideolojileri oluşturmaktadır ve reklamı yapılan ürün aracılığı ile de bu ideolojileri tüketmemizi sağlamaktadır ayrıca üretim araçları da öncelikle bireyi, ardından da toplumu reklamlar aracılığı ile belli bazı tutum ve davranışlara uyum sağlamaya itmektedir. Reklam, kitle kültürünün sahip olduğu özellikleri de kullanarak toplumu egemen ideoloji çerçevesinde yeniden üretmeye çalışmaktadır. Reklamlar, bireylerde duygusal boşluk ve eksiklik hissi yaratır ve sunduğu ürünlerle de bunların giderileceğine insanları inandırmak için her yolu. dener. Günümüzde insanların daha erdemli bir yaşam adına verdikleri emek ya da yaptıkları üretimle ilgilenmek yerine, daha iyi birer tüketici olmaları için ne yapılması gerektiği üzerine çalışılmaktadır. Bu parçada yazar aşağıdakilerin hangisinden vakınmamaktadır? A) Reklamların insanların yaşama uyum göstermesini sağladığından By insanın insanî değerlerden uzaklaştırılmasından C) Reklamların hayatımızı olumsuz yönde etkilemesinden Paragrafın Şifresi - TÜRKÇE DENEMELERİ D) Reklamların insanları tüketici çılgınlığına yönlendirmesinden E) Reklamı yapılan ürünlerin ideolojileriyle birlikte tüketilmesinden