Anlatım Biçimleri Soruları

Chiye 26. Dört gün oldu eve dönmeyeli. Eşim, çocuklarım beni arıyorlardır. Kızım ağlaya ağlaya tükenmiş, bahçe kapısına bakıyordur, hepsinin gözü yolda, kapıdadır. Gerçekten kapıda mıdır? Onu da bilmiyorum. Belki de alışmışlardır, ne kötü! Çünkü insana buradayken arkada bıraktığı hayatın eskiden olduğu gibi sürüp gitmekte olduğu duygusu zor geliyor. Ben doğmadan önce arkamda sinirsiz bir zaman vardı. Ben öldükten sonra da bitip tükenmeyecek bir zaman! Gençken hiç düşünmezdim bunları. Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? At iç monolog örneği olarak gösterilebilir . B) Yaşananların anlatıcı üzerindeki etkisine yer verilmemiştir. C) Sebep bildiren yargıya yer verilmiştir. , Bolay Olay etrafında gelişen bir metinden alınmış olabilir. E) Kahraman bakış açısıyla oluşturulmuştur.

3ode TÜRKÇE TESTİ TYT 39. - 40. soru 37. - 38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. ---- Salt bu şekilde kendini geliştirebilir, sürpriz rollere hazırlıklı olabilir ancak ülkemizdeki oyuncular bu konuda değişime karşı. Yapımcıların dayattığı rollerde oynuyorlar ama ben hep aynı şeyi oynamak istemiyorum, diyemiyorlar. Erkekler ya da kadınlar fark etmez, hepsi için durum aynı. Hatta sadece "poz veren" oyuncu- lar bile var. Yani güzel "bakan", fiziksel yönü güçlü olan, hep bir özelliğiyle öne çıkan sözde oyuncular var. Hâlbuki dünya çapın- daki oyunculara baktığımızda onların rengârenk bir rol yelpazesi olduğunu görüyoruz. ---- (1) Kitapçı rafla çoğu anında bir kitabı bugi pilmiyor. (III) sa. (IV) Insan cağını, hang bunu anlam ması gereki rak, ölçülüp boğarken 39. Bu ma 37. Bu parçanın başına, düşüncenin akışına göre aşağıda- kilerden hangisi getirilmelidir? A E A) Sinema ve tiyatro oyuncuları gereken eğitimi almadığın- da uzun süreli bir kariyer hedeflememeli. B) Bence bir sinema ya da tiyatro oyuncusu, alıştığı yoldan uzaklaşmayı, farklı denizlerde yüzmeyi denemeli. C) Tiyatroda başarılı olmak için deneyim gerekirken sine- ma görselliğe önem vermektedir. D) Bir oyuncu tiyatroda canlandırdığı karakteri sinemada da canlandırırsa gerçek anlamda başarılı olabilir. E) Bir oyuncu kendi karakterinin dışına çıktığında yanlış bir yola girdiğinin bilincinde olmalıdır. Prf Yayinlari 38. Bu parçanın sonuna, düşüncenin akışına göre aşağıda- kilerden hangisi getirilmelidir? A) Belli bir üne kavuşmuş olanları rol seçerken yeni baş- layanlar her role soyunabiliyor. B) Onlar önlerine gelen her rolü oynamaya çalışırken bi- zimkiler ise zor beğenen tipler olarak çıkıyor karşımıza, C) Bir suçluyu ya da toplum dışına itilmiş bir "tutunama- yan"ı da oynuyorlar, bir kanun adamını da. D) Oyuncu sayısının çokluğu her rol için en uygun kişiyi seçme olanağı veriyor onlara. E) Onlar, yönetmen ya da yapımcı karşısında kendilerini ezdirmeden haklarını savunmayı iyi biliyorlar.

D) Basit yöntemlerle kolayca şıklığın ceğine E) İş yerlerinde şık giyinmeye önem gösteren ka- dınların bulunduğuna 2 18. Çayın MS 5 ve 6. yüzyıllarda Çin'de yaygın olarak kullanıldığı bildirilmektedir. Çin'de 1550 yılında su içinde yaprakların demlenmesi biçiminde kullanıl- maya başlandı. 17. yüzyıl başlarında çay, Avrupa'ya tanıtıldı. Türkiye'de 1918 yılında Batum'da çay üretimine geçildi. Ülkemizin en sevilen içecekleri arasındadır. Öyle ki en küçük yerleşme birimlerin- de dahi kahvehanelerde hiçbir şey bulunmasa bile çay mutlaka bulunur. Köy, kasaba, ilçe ve metro- politen yörelerimizdeki kahvehaneler, çayhaneler ticari varlıklarını çaya borçlu gibidirler. Türkiye'de en çok çay içilen yer denince akla Erzurum gelir. Ni- çin Erzurum'da çok çay içiliyor? Erzurumlular bunu Erzurum'un havasına ve suyuna bağlıyorlar. Erzu- rum kültürünün karakteristik özelliklerinden birisi de çay içme geleneğidir. IN Bu parçanın anlatımında, aşağıdakilerin hangi- sinden yararlanılmamıştır? At Karşılaştırmalara yer verilmiştir. B) Bir nesnenin aşamalı olarak gelişimi anlatılmış- tır. C Açıklayıcı bilgilere yer verilmiştir. D) Düşünceler örneklerle kanıtlanmaya çalışılmış- tır. EY Olasılık bildiren cümleye yer verilmiştir. *ZM N PARAGRAF HIZ SORULARI 164

2 Sanatın, insanların aklını ve yüreğini etkileme gücü vardır. Bu gücü, insanlığın yararına kullanan; insan yüreğinde ve kafasında güzel, mutlu bir dünya ya- ratmayı amaçlayan kişi, gerçek sanatçıdır. Çünkü sanatın da sanatçının da görevi, insanları kafaca ve gönülce daha iyi, daha dürüst olmaya yöneltmek, on- larda insan sevgisi yaratmaktır. Böylece ---- Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) toplumda huzur ve sevgi sağlanır. B) güzel ve iyi insanlardan oluşur, toplum. süven içindeki insanlarla toplum ilerler. D) natçının tek görevi olan insan sevgisi yaratılır, toplumda. E) sevgi ve saygı içindeki insanlar güzel ve iyi bir nesil yetiştirirler.

1 (1) Yeryüzünde, insan içinde yaşayabileceği bir çevreyi kendisi kurmak zorunda kalmıştır. (II) Dünyadaki can- lilar içinde, buranın tabiatına yalın hâliyle uyabilmek bakımından en eksik donatılmış olanıdır. (III) Onun, ör- neğin ne dondurucu soğuklardan kendisini koruyacak postu, ne pençe, ne keskin dişler gibi savunma - saldır- ma organlari, ne de kendisini belli durumlarda güvenle yönetecek içgüdüleri var (IV) Yer yer biyolojik yapısına pek aykırı olan, dolayısıyla varlığı için tehlikelerle yüklü bir tabiatta yaşayabilmek için, burada insan tekniğiyle, kendisine uygun olan "yapma bir çevre" kurmuştur. (V) Bu bakımdan teknik, insanın çevre dünyasını, kendi yaşamına elverişli duruma getirmesidir, bu kaygıyla ta- biatta yaptığı bir düzeltmedir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A V. cümlede tanımlamadan yararlanılmıştır. B) V. cümlede neden - sonuç ilişkisi vardır. III. cümlede örneklemeye başvurulmuştur. D) II. cümle, kendisinden önceki cümlenin gerekçe- sidir. E) I. cümlede bir saptama yapılmıştır.

N 2. Dünya çapındaki bazı çevre sorunları, ilkesine en açık kanıtları sunuyor. Karadeniz'in öbür tarafın- da, Kiev civarında kurulan nükleer reaktör, izmir'deki çay tiryakisini neden ilgilendirsin? Ama ilgilendiriyor. Tropik ormanların tahribi, ozon tabakasının incelme- si ve sera etkisi - değil midir? Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakiler- den hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) dünyanın değişimi - artık hemen hepimizin bildiği tehditler B) doğanın bütünselliği - tüm dünya insanlarının or- tak sorunu CV evrenimizin hassaslığı - üzerine konuşulmaya değer konular DY kelebek etkisi Türkiye'de de karşılaştığımız problemler E) hassas ayarlar - doğanın sonsuz cömertliğinin sonuçları A YAYINLARI Türkiye Geneli TYT Denemesi - 1

19. Dur 17. "Siir olmayan bir şey edebiyata niçin girsin?" diyen Nirginia Woolf, bunun düzyazıda ancak doygunluk, fazlalıkları atma, seçicilik tutumlarıyla mümkün olabileceğini düşünür: “Bütün fazlalıkları, ölü parçaları, lüzumsuzlukları elemek istiyorum; bunu yaparken ani tümüyle vermek istiyorum içinde ne varsa. Edebiyata şiir olmayan bir şey neden sokulsun, yani doygun olmayan? Romancılara bu yüzden kızmıyor muyum, hiçbir şeyi seçmedikleri için? Şairler arındırmak yoluyla başarıya ulaşmıyorlar mı? Şiirde hemen hemen her şey dışarıda bırakılıyor. Ben hemen her şeyi kapsayan şiir yazmak istiyorum." kada kulla, kadar ihtiyac ömrün olan ar Sofraya ekmeğe Bu parçada vurgulanan düşünce aşağıdakilerden hangisidir? zaman Bu parça hangisidi A) Yetersi B) Kanaats A) Edebî eserlerin şiirsel bir dil ile yazılması gerektiği BY Edebiyattaki diğer türlerin bir şekilde şiirle ilişkili olduğu C) Yazınsal türlerin özlü bir anlatıma sahip olması gerektiği D) Edebi eserlerin yaşanılan ana odaklanması gerektiği E) Edebiyatta en yaygın türün şiir olduğu C) Acimasi D) Hirshilik E) Pişmanlık 173

2. Şair kırar, yazar kurar. Şair ormanı özetleyen ağaçtır , yazar her ağacı farklarıyla içeren orman. Yazar, Perikles gibi uzure mektuplar sever, şair ise Lekoon'dur: "Evet" ya da "Hayır" onun işini görür. Dağın tepesine buluttan bir şapka kondur- mak şair işidir; yazar, bulutların arasında kendini sınayan bir derviş gibi kendi ruhunda insanlığı arar; o şapkayla değil, şapkanın altındakiyle ilgilidir. Bu parçaya göre şair ve yazarla ilgili olarak aşağıda verilen karşılaştırmalardan hangisi yanlıştır? Şair Yazar A) Yıkıcıdır + By Yoğunlaştırılmış dille yazar C) Biçimle ilgilenir Yapıcıdır Ayrıntılara girer Düşünceyle ilgilenir D) Yenilik peşindedir e Var olanla yetinir. P Düşünseldir e E Düşseldir

TYT / TÜRKÇE 37. - 38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Hastalık, doğru olmayan bir düşüncenin zihnimizde oluşma- sıyla ortaya çıkar. Doğru olmayan düşünce tatmin olması mümkün olmayan duygusal bir ihtiyaç yaratır. Bu ihtiyaç kişinin enerjisini, zamanını ve emeğini emer; ümitleri boşa çıkartır. Hayal kırıklığına uğramış enerjinin fiziksel hastalığa yol açması kaçınılmazdır. Sağlıklı olmak, bunun tam tersi bir süreci gerekli kılar. Sağlık, doğru olan bir düşünce ile başlar. Doğru olan düşünce, tatmin edilebilir bir duygusal ih- tiyaç yaratır. Tatmin olan bu ihtiyaç, verilen her türlü emeğin doyuma ulaşmasıyla sonuçlanırken denge ve fiziki sağlık da gerçekleşmiş olur. 37. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Beynin düşünme tarzı hastalık ve sağlığın oluşumunu etkilemektedir. B) Hastalığın ve sağlığın temelinde olumlu ya da olumsuz düşünceler yatmaktadır. C) Fiziksel olarak sağlıklı olmayan kişiler kötü duygulara ve düşüncelere kapılırlar. Kişinin duygusal dünyası fiziksel durumu üzerinde etkili dir. E) Olumsuz düşünceler fiziki rahatsızlıkları tetikler. kişinin 1 S A B M L

27. Mazmun, sembol ile karıştırılmamalıdır. Sembol, birbirinden çok farklı yorumlarla manalandırılabilirken mazmunda herkesçe aynı şekilde bulunabllecek belirli bir mana vardır. Belirli tasavvurları taşıyan belirli ve farklı kelimeler arasında kurulan bağlantı ile meydana gelen mazmunda şairin ne demek istediği, anahtarı belli bir şifre gibi çözülebilir. Mazmunlardaki esas manayı bulmak, divan şiiri kültürünün derecesi nisbetinde mümkündür. Mazmunları çözecek anahtarı ancak divan şiiri kültürü verir. Divan şiiri motifleri ve bunlardaki bağlı unsurlar tanındığı nisbette mazmunların dünyasına girmek mümkün olmaktadır. Bu parçada mazmun ile ilgili olarak aşağıdakilerden, hangisine değinilmemistir? A) Belirli bir anlama sahip olduğuna B) Herkesçe bilinen veya tespit edilebilen yönüne C) Başka kelimelerle de dile getirilebildiğine D) Divan şiirinde geliştirilen bir yöntem olduğuna E) Şairin vermek istediği iletinin ipuçlarını içerdiğine

ESAEG Türkçe 20. I. Şiir dilinin kendine özgü yapısı, konuşma dilinden sapmalarla, öne çıkartmayla ve düzenli oluşuyla sağlanmaktadır. II. Bu öne çıkarılan özelliklerin anlama bir etkisi olmalıdır. III. Gündelik dilden farklı olarak sessel, sözcüksel, anlamsal yenilemeler ise şiir dilinin öne çıkan özellikleridir; şiir böylece değer kazanır. IV. Aksi hâlde anlama bir etkide bulunmuyorsa sadece yüzeyseldir ve şiirsel bir işlevi yoktur. V. Anlamın dışında bir alanda bazı sözcük ve dil bilgisi oyunları kullanıldığında şiire yarardan çok zarar verilir. Numaralanmış cümlelerden anlamlı bir parça oluşturulmak Istense hanglik cumlenin yeri değiştirilmelidir? A) I. ve II. B) I. ye V. C) II. ve III AD) III. ve V. E) IV. ve

24. Başını kaldırıp etrafına bakındı. Kimseler durumun farkında değildi. Ceketin kenarini eliyle bastırarak yürüdü. Kalabalığın en ortasında, omzuna çarpan omuzlara aldırış etmeden ilerliyordu. Bir an önce bu dehşetli yükten kurtulup kaçmak istiyordu. Günler- dir rüyasını gördüğü o paraya kavuştuğu an... 1... İşte o ani düşündü ve hızlandı adımları. Bu parçanın anlatımı için; 1. Nesnel bir anlatım vardır. #. Tanık göstermeden faydalanılmıştır. H. Gözlemci bakış açısı kullanılmıştır. IV. Pekiştirmeli sözcük kullanılmıştır. ifadelerinden hangileri doğrudur? C) I ve III A) Yalnız! B) Yalnız III for D) Il ye TV ve E) I, II ve IV

10. Edebiyat; hava gibi, su gibi, güneş gibi, toprak gibi vazgeçilmezdi. Onunla yatılıp onunla kalkılıyordu ve yaratıcı gücünün sonsuzluğuna, edebiyatın insanı insan yapma büyüsüne inanılıyordu. Her şeyin parayla ölçüldüğü, bilgi ve kültüre duyulan saygının kredi kartlarına, görselliğe yönelmeye başladığı yıllarda, edebiyat “bir işlevi yok” düşüncesiyle gazetelerden kovuldu. Edebiyat kovulunca da gazeteler çirkinleşti, gazetelerle birlikte dil de espri de düşünce de sığlaşıp yüceliğini yitirdi. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Tamlayanı sıfat almış belirtili isim tamlaması B) Tamlayani cümle biçiminde olan belirtisiz isim tamlaması C) Birden fazla tamlayanı olan isim tamlaması D) Tamlayanı ve tamlananı arasına fiilimsi grubu girmiş isim tamlaması > E) Sifat tamlaması

10. Düşmüş içime gölgesi Alaca karanlıkların Bakmaktan korkuyorum Aynasına suların Bu dörtlükte, aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Türemiş eylem B) İyelik ve hâl eklerini birlikte almış adlar C) Tamlayanı sıfat tamlaması olan belirtili ad takımı Ad eylem E) Tamlayanıyla tamlananı yer değiştirmiş belirtili isim tam laması

Deneme 16 e 20. Yazili kaynaklarda yaşamına ve eserlerine en çok yer verilen ünlü bestecilerden biri Ludwig van Beethoven'dir. Beethoven'in ne zaman doğduğu, hangi eserleri yazdığı ve hangi tarihte öldüğünü öğrenmek geniş çaplı bir araştırma yapmayı gerektirmez. Böyle detaylar müzik araştırmacıları içindir. Öte yandan onlara sanatçıların sadece doğum, ölüm ya da eserini yazdığı tarihler yetmez. Sanatçının eserini hangi ortamda ve nasıl bir duyguyla yazdığı, nasıl bir dönemde yaşadığı, kimlerle ilişki kurduğu ve daha birçok ayrıntıyı içinde barındıran soruların cevapları da gerekir. Çünkü ancak bu verilerden hareketle onlar bir sanatçının gerçek kimliğini ortaya koyabilirler. Bu parçaya göre müzik araştırmacılarının sanatçılarla ilgili ayrıntılı bilgiye gereksinim duymalarının nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Sanatçının eserlerini doğuran sosyal koşulların özelliklerini belirlemek B) Sanatçının yaşadığı dönemin özelliklerini anlayabilmek C) Toplumun sanatçı hakkında merak ettiği konuları açıklığa kavuşturmak D) Sanatçının sanatsal kimliğini tam olarak ortaya koyabilmek E) Sanatçıların eserlerini nesnel verilerden hareketle değerlendirmek

TYT Deneme Sınavı Hayıp gelis bir köpegi gine sahip Spot; mer engebeli arafından obot ko- e sahip- 10. Kitaplarla bir yil olarak tanımladığı 2002 yili nin her ayı okuduğu bir kitap üzerine görüglo. rini paylaştığı "Okuma Günlüğü'nde "Okumak, sohbet etmektir." diyor Manguel. lyi okur olmak Manguel'e göre, önemli bir ölçüt. Edebiyat oton telerinin ideal okurunun karşısına iyi okur olmay konumlandırıyor Manguel. lyi okur, antolojilerin, kütüphanelerin fihristlerinin kendisine sundukla- rinin ötesinde, çağrışım yöntemiyle bir kitaptan ötekine geçen, kendi okuma düzenini kendi ya ratan, okuduğu hikâyeyi yeniden yazacak potan- siyele sahip bir ikinci yazar Manguel'e göre. II. Bir yazar kendi yapıtı üzerine yorum yapmama- lidir yoksa bir roman yazmamış olur çünkü ro- man, yorumlar üreten bir makinedir. Ama bu er- demli amacın gerçekleştirilmesinde başlıca en gellerden biri, bir romanın bir adı olması gerekti- ğidir. Ne yazık ki bir yapıtın adi aslinda yorumsal bir anahtardır. Böyle de olsa, yazarin yorum yap- maması imkânsız da kabul edilse hiçbir şey bir roman yazarını, kendisinin düşünmediği, okur- ların ona önerdiği okunuşlar keşfetmekten daha çok sevindiremez. Öyleyse yazar, yazdıktan son- ra ölmelidir, diyenlere hak vermeli. abilir? 1 eğişen canli ege- rdan roto- Bu parçalar için apisi ge- me- 1. Öznel yargılar cre- endi ine II. Doğrudan anlatım III. Tanımlama numaralanmış kavramlardan hangileri ortaktır? A) Yalnız! B) Yalnız 11 ar. C ve III şa- Dy Il ve Ill E) I, II ve III