Anlatım Biçimleri Soruları

14. İstekleri dışında Anadolu'nun bir kasabasında ol- dukları anlaşılan aydın kahramanların bulundukları mekâna uyumsuz tavır ve tutumlarını ana izlek ola- rak alan Dost ve Dam öyküleri yaşamın kıyısında kalmış, hiçbir gayeleri olmayan, kendi kabuğu için- de yaşayan bireylerin entelektüel bir sıkıntı ve hu- zursuzlukla dolu iç dünyalarını kahramanların bilinç akışı algı ve yorumları ve diyaloglarla birlikte akan iç konuşmalarla incelikli bir biçimde işler. Bu parçada yer alan "yaşamın kıyısında kalmak" sözü ile aşağıdakilerden hangisi anlatılmak is- tenmiştir? A) Yaşamın içinde olmamak, izleyicisi olmak B) İnsanlardan uzaklaşmak, yalnızlığı tercih etmek C) Yaşamdan tamamen umudunu kesmek D) Olumsuzluklarla ilgili bir suçlu aramak E) Mutsuzluğu hayatının temel ilkesi yapmak

7. ● Amerikan Kızılderilileri ladin ağaçlarından dışarı çıkan sıvıdan yapılan bir tür reçine çiğnerlerdi ve onu çiğneyerek, dişlerini ova- rak ağız temizliği yaparlardı; böylece ticari olarak satılan ilk sakızın üretiminin temeli de atılmıştır. A Sakızın ana maddesi ağaçlardan elde edi- len bir sıvıdır. B) Dişleri temizlemek için kullanılan sakız, diş macunu fikrinin ilk adımıdır. C) Sakızın ticari hâle gelmesi, asıl amacından uzaklaşmasına neden olmuştur. D) Diş temizliğinde kullanılan sakız, Kızılderililer tarafından bambaşka bir amaçla da kullanıl- mıştır. ticaret ? . E) Kızılderililerin uyguladığı yöntem, modem anlamda sakıza gidilen yolu açmıştır. 10

daralan, aşan bir an Küre na giri- O dere- akdirde inişten api ba- doğal maya diriyor. bütün çüncü E) V bilim 1 Yanıt Yayınlanı 29. Eleştirmenlerimiz yazınsal yapıtlar üzerine değişik yön- temlerle incelemeler yapıyor, kuramsal eleştiri yapıtları yayımlıyorlar. Batı dillerinden eleştiri üzerine pek çok yapıt çevriliyor. Ortada görmezlikten gelinemeyecek bir birikim var. Peki, çıkan yapıtları güncelliğini yitirmeden değerlendiren nitelikli eleştirmenlerimizin sayısı neden az? Kitap eleştiri dergilerinin olmaması bir neden ama asıl neden, bu değil. Nurullah Ataç, dergi yazılarına kadar yazın alanındaki her kıpırdanışı izlerken de kitap dergileri yoktu. Kimse Ataç'ı yazmaya zorlamıyordu. Onun kendi kendine verdiği bir görevdi güncel yazını izlemek. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden han- gisidir? A) Eleştiri ile ilgili kuramsal çalışmaların azlığı nedeniyle iyi eleştirmenler yetişmemektedir. B) i eleştirmenlerin azlığı, kitap eleştiri dergilerinin olmamasından kaynaklanmaktadır. C) Sanat yapıtlarını yayımlandığı dönemde değerlendire- cek gerçek eleştirmen kıtlığı yaşanmaktadır. D) Eleştirinin para kazanmak amacıyla yapılması, nitelikli eleştiri yapılmasını engellemektedir. E) Eleştiri, yazınımızda sonradan gelişen bir tür olduğun- dan ilerleme kaydetmemiştir. 30. Çocuklara eğitim verir gibi görünürken aslında kendi kalıplarımıza göre düşünmeyi öğretmek, yalnız onlar için değil, bütün toplum için de zararlı bir tutum. Kendi kendin tekrarlamanın, kısırlık içinde yiizii 31.

39-40. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Büyük ve zengin muhtevali sözlükleri kamus, okyanus olarak adlandıran bir geleneğe sahibiz. Okyanus "büyük deniz", "dünya karasını çevreleyen su kütlesi" demek; muhit ve kamus da aynı anlamda. Sözlükler böyle adlandırılınca kelimeleri de bu uçsuz bucaksız denizde seyreden gemilere benzetmek yanlış olmaz. Kelimeler, dilin engin denizinde sürekli hareket hâlindeler. Bazıları bir zaman bir limana demirlese de bir gün hiç beklenmedik bir şekilde sefere çıkabilir. 9. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi arasında bir ilişki kurulmamıştır? A) Kamus - Okyanus B) Deniz - Dil C) Limana demirleme - Unutulma D) Sefere çıkma - Hayat bulma E) Kelime - Zenginlik

3. Internet kullanıcılan; uzunca bir kuluçka döneminin ardından kendi ağını oluşturan, kendi içeriğini üreten, paylaşan ve yorumlayan bir yapıya doğru evrildiler. Yeni nesil kullanıcılar; artık kendilerine sunulanla yetinmeyip seçimlerinde özgür olmak, yaşadıkları deneyimi beğenilerine göre şekillendirmek, fikrini belli ederek dönüşüme katkıda bulunmak ve kendilerine benzeyen kişilerle tüm bu deneyimleri paylaşmak istiyorlar. Sosyal ağlar, internet kullanıcılarına çok daha geniş dünyanın bir parçası olma ve bu dünyayı birey olarak şekillendirme şansı verdiği için böylesine başarılı yapılar hâline dönüştü. Bu parçadan hareketle, 1. İnternet kullanıcıları, zamanla edilgen olmaktan sıyrılıp üretken olmuşlardır. II. Yeni nesil internet kullanıcıları, ne düşündüklerinin önemli olduğunu fark etmişlerdir. III. Yeni nesil internet kullanıcıları, deneyimlerini paylaşmak için özgür bir ortam olması gerektiğini düşünmektedir. IV. Sosyal ağlar, internet kullanıcılarına dijital dünyanın kapısını sonuna kadar açmıştır. yargılarından hangileri çıkarılabilir? A) I ve II B) I ve III D) II ve IV E) IIl ve IV C) I ve IV

6. (1) Kötü kullanılan her şey kirlenir. (II) "Sevgi" sözcüğü de son zamanlarda iyiden iyiye kirlendi. (III) Birileri durmadan bir şeyleri sevmemizi öneriyor. (IV) “Sevgi” sözcüğü gelişigüzel kullanıla kullanıla kirlendiyse "sevgi" kavramı da kirlendi mi? (V) Hayır, kirlenmedi çünkü kavramlar kirlenmez; dönüşür, bölünür, silinir. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde "rast- gele" anlamına gelen bir söz kullanılmıştır? A) I B) II C) III D) IV Ev

35, Bütün "edebî" yeterliliğine rağmen bu kitabın gücü oradan gelmiyor ya da sadece oradan gelmiyor. Kendi sözel biri- kimlerine, sözcüklerine, cümlelerine, paragraflarına kadar hâkim kaç sanatçı vardır ki? Bu kitabı okurken sözcükle- rin ve cümlelerin bir geçmişi olduğunu hissediyor insan. Bu parçada kitap yazarının hangi yönü önemsenmiş- tir? (A) Sözcükleri seçerken çok titiz davranması B) Uslubunu etkili ve başarılı bir şekilde oluşturması C) Eserin edebî yönünü her şeyin üstünde tutması D Eserini oluştururken anılarından faydalanması E) Eserinde yaşanmışlık hissini gözler önüne sermes

35. Bütün "edebi" yeterliliğine rağmen bu kitabın gücü oradan gelmiyor ya da sadece oradan gelmiyor. Kendi sözel biri- kimlerine, sözcüklerine, cümlelerine, paragraflarına kadar hâkim kaç sanatçı vardır ki? Bu kitabı okurken sözcükle- rin ve cümlelerin bir geçmişi olduğunu hissediyor insan. Bu parçada kitap yazarının hangi yönü önemsenmiş. tir? A) Sözcükleri seçerken çok titiz davranması B) Üslubunu etkili ve başarılı bir şekilde oluşturması C Eserin edebî yönünü her şeyin üstünde tutması DY Eserini oluştururken anılarından faydalanması E) Eserinde yaşanmışlık hissini gözler önüne sermes

3. E Benim için yazarlığın sırrı, nereden geleceği hiç belli olmayan ilhamda değil; inat ve sabırdadır. Türkçedeki o güzel -- deyimi bana sanki yazarlar için söylenmiş gibi gelir. Eski masallardaki, aşkı için dağları delen Ferhat'ın sabrını severim ve anlarım. Benim Adım Kır- mızı adlı romanımda, tutkuyla aynı atı yıllarca çize çi- ze ezberleyen hatta güzel bir atı gözü kapalı çizebilen İranlı eski nakkaşlardan söz ederken yazarlık mesle- ğinden, kendi hayatımdan söz ettiğimi de biliyordum. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki deyimler- den hangisi getirilmelidir? A) akla karayı seçmek 6) kafa patlatmak B) aklı başından gitmek D) kılı kırk yarmak E) iğne ile kuyu kazmak

51- eli- mra erin plan 20. (1) Osmanlı İmparatorluğu'nun 19. yüzyılda, yenileşme ya da yaygın tanımıyla Batılılaşma döneminde, yaygın olarak askerî alanda başlatılan reformlar toplumun di- ğer kesimlerinde de kendini hissettirmeye başlamıştır. Kuşkusuz resim de reformlardan nasibini alır. (III) Batılı anlamda resim çalışmaları önce ilk dönem asker ressamlar kuşağında başlamıştır. (IV) Bu yüzyı- lın özellikle ikinci yarısı, sergilerin açıldığı hatta resim üzerine eleştirilerin bile yazılmaya başlandığı bir dö- nemdir. (V) Resim sanatçıları da yeni üslup hareketle- ri yaratma çabası içinde olmuşlardır. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi dü- şüncenin akışını bozmaktadır? B) II C) III CAT D) IV E) V Diğer sayfaya geçiniz.

p 33. Ütopya ufuk çizgisinde duruyor. Ona iki adım yaklaş- tığımda iki adım geri çekiliyor. Eğer on adım ilerlersem hemen on adım öne geçiyor. Ne kadar uzağa gider- sem gideyim ona erişemiyorum. Peki, o zaman ütop- yanın amacı ne? Bu parçaya göre ütopyanın amacı aşağıdakilerden hangisidir? A) Kişiyi harekete geçirmek B) Farkındalık oluşturmak C) Gerçeğe kapı aralamak D) İleri görüşlülük kazandırmak E) İnsanı içe yönlendirmek

Soru 24: Ankara'nın güneybatısında, şimdiki Polatlı'nın azıcık kuzeyinde Gordion kenti vardır. Lydia Kralı Midas'ın babası Gordios bir çiftçiydi. Bir sabah erkenden kentin alanına yük arabasıyla girdiği için Phrygia kralı oldu. Çünkü kentin büyük kâhini, o kentin kralının ertesi günü kent alanına bir yük arabasıyla geleceğini söylemişti. Gordios hiç beklemediği hâlde kral olunca, yük arabasını tapınağa götürdü, oraya armağan etti. Bu arabanın okunu boyunduruğuna bağlayan ip öylesine kördüğüm edilmiş ki onu cak kadar marifetli olan adamın Asya kıtasına egemen olacağı yollu bir söylenti peyda olmuşmuş. Büyük İskender kördüğümü açmaya çalışmış, açamayınca kılıcını çekip kördüğümü kesmiş (Gordion sözcüğüyle Türkçe "kördüğüm" sözünün benzerliği birçoklarını aldatmıştır). Halikarnas Balıkçısı, Anadolu Efsaneleri Yukarıda verilen metinden hareketle efsane ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Mekân gerçekte var olan bir yerdir. B) Tarihî bir olay anlatılmıştır. C) Yalın bir anlatıma sahiptir. D) Dinî inançlara dayanmaktadır. E) Olay yaşanmışlık izlenimi vermektedir.

Ahmet Cevdet Paşa on dokuzuncu yüzyılın önemli devlet ve ilim adamlarından biridir. Çok yönlü bir kişiliğinin olması, farklı alanlarda değerli eserler vermesini sağlamıştır. O dini konularda yetkin bir isimdir. Mecelle isimli hukuk kitabının hazırlanmasında büyük katkıları olmuştur. İbn Haldun'un Mukaddime adlı kitabının bir kısmını tercüme- etmiştir. Ayrıca tarihçi olan Ahmet Cevdet'in bu alandaki ünlü eseri ise Tarih-i Cevdet adını taşıyan çalışmadır. Bu çalışmasında 1774 ile 1826 arasındaki Osmanlı tarihini anlatmıştır. Paşa'nın devlet görevleri, ilmi çalışmalarından daha az değildir. Birçok kez bakanlık yapmış ve başka devlet kademelerinde de bulunmuştur. O hem bir alim hem de bir devlet adamı olarak on dokuzuncu yüzyıla damga vurmuş kişilerdendir. Bu parçada Ahmet Cevdet Paşa'yla ilgili olarak aşağıdakilerin hangisinden söz edilmemiştir? Bilgisini devlet işlerinde kullanmıştır. Tarihin belli bir dönemiyle ilgili kitap yazmıştır. Çeviri çalışması yapmıştır. ✓ D) Devletin üst düzey makamlarında görev almıştır. Bin sekiz yüzlü yıllarda yaşamıştır. A) B) UcDört Bes 8

2. Yirminci yüzyılın önemli ressamlarından Salvador Dali, sadece ülkesi İspanya'da etkili olmadı. O, bütün dünyada yankı bulan eserler ortaya koydu. Bu şekilde, iletisini pasaportları tanımadan insanlara aktarmayı başardı. Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Ülke ayrımı yapmadan herkese ulaşmak B) Edebi kaygılardan arınarak esexvermek C) Resmi statüleri önemsememek D) Ulusal temaların önemini fark etmek E) Kendi kültürünü yabancılara tanıtmak UcDört

37-38. sorulan aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Beton, Sanayi Çağı'nın ortaya çıkardığı yeni yapı malzemelerinden biridir. Yüksek taşıma gücü, çok yönlü üretim ve uygulamalarıyla yapı alanının hemen hemen her yerinde kullanılan bir malzeme durumuna gelmiştir. Betona benzer malzemelerin daha önceki dönemlerde, örneğin Roma ve Osmanlı yapılarında da kullanıldığı bilinmektedir. Ancak günümüzdeki kullanım düzeyine gelmesi, bağlayıcı malzemesi olan çimentonun gelişmesiyle olmuştur. 18. yüzyılın sonlarıyla 19. yüzyılın başlarında İngiltere'de Smeaton, Fransa'da da L. J. Vicat bu konuda çalışma ve uygulamalar yapmışlardır. Beton basınca karşı yüksek direnç göstermesine karşın çekme güçleri karşısında aynı taşıma gücüne sahip değildir. Bu da onu eğilmeye karşı dayanıksız kılmaktadır. Bu nedenle ilk kullanıldığı yer, daha çok temel duvar, döşeme gibi basınç güçlerinin fazla olduğu yapı ögeleri olmuştur. Bu parçada beton ile ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Belli başlı niteliklerine B) Doğadaki bulunurluğuna C) Ortaya çıktığı döneme D) Tercih edilme nedenine E) Tarihsel değerine

10. (1) Güngör, hikâyeyi önemseyen, hikâyeyi yaşayan bir yazar. (II) Hatta Ece Ayhan için söylenen "Şi- irinde eldivenleri ters giydiği için yaşamda da eldi- venleri düz giymeyi unuttu." sözünün öykü alanında tam olarak karşıladığı bir isim. (III) Bundan olacak, yaşamla arası iyi değil, ölüme sarılmış satırlarda. (IV) "Ölüm üzerine yazmasam sanatçı yanımın eksil- diğini duyuyorum." diyor bir görüşmede. (V) Bu parçadaki numaralanmış yerlerden hangisine "Tüm bunlara karşın küçük bir uçarı sevinç duymu- yor değilsiniz okuduğunuz her öykünün bitiminde." cümlesinin gelmesi parçanın anlam bütünlüğünü bozmaz? A) I B) II C) III D) IV E) V