Cümlede Anlam İlişkileri Soruları

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem ilgi hem iyelik zamiri bir arada kullanılmıştır? A) Duvardaki tablolar ünlü bir ressamın imzasını taşıyor- du. B) Arsamız, herkesinkinden daha değerliydi. C) Aileme haber vermeden hiç evden ayrılmadım ki. D) Çocuğunun derslerine yardım edecek birini arıyordu. E) Salonunki de mutfağınki de en yakın zamanda değiş- meliydi.

7. İsim tamlamalarında kimi zaman tamlanan durumundaki kelime düşebilir. Aşağıdakilerden hangisinde bu açıklamaya uygun bir kullanım vardır? A) Dizeleri kadar resimleri de etkileyicidir Bedri Rahmi Eyüboğlu'nun. Son yıllarda kültürel anlamda pek çok değişiklik olmuş. okula çok yak D) Gökyüzünün rengi bakana göre değişmez ki. C) Sizin ev okula yakındı, sanki. E) Yokuşun sonundaki iki katlı ahşap ev dedemin. evi 139

27. Aşağıdaki cümlelerde geçen deyimlerden han- gisi yanlış anlamda kullanılmıştır? A) Bugünlerde başı o kadar dumanlı ki ne yaptığını bilemiyor. B) Yıllardır burada çalışıyor, sanki buraya demir at- mış. Bu işten de dişe dokunur bir kazanç elde ede- medi. D) Bu konuda uzmanlaşmış kim varsa keli körü hep topladı. E) Bleri geri konuşmasıyla bütün onurunu iki paralik YENİN

1. (1) Berger'in fotoğraf üzerine yazıları, onun dü- şünmeye verdiği dikkat ve özeni çok iyi kanıtlıyor. (II) Yazılarını okumaktan bu kadar zevk almamı- zın bir nedeni olmalı. (III) Düşünce onun için as- la bir jest, kibir ya da entelektüel bir egzersiz de- ğil. (IV) Küçük bir çocukken içgüdüsel bir merak- la bakmanın yetişkin disiplinine kavuşmuş hali san- ki. (V) Kendini baktığı nesneyle içtenlikle ve şefkat- le özdeşleştirmesinden gelen, bizleri de yazının içi- ne çeken bir hakikat. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisin- de ad tamlamasına yer verilmemiştir? A) I B) II C) III D) IV E) V

AYDIN YAYINLARI 5. Ad tamlamaları başka bir adı niteleyerek sifat göre- vi üstlenebilir. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu açıklamaya örnek bir kullanım yoktur? A) Hazine avcısı kahraman film boyunca izleyicinin odak noktasında bulunuyor. B) Gök mavisi gözleriyle baktığı her yeri güzelleşti- ren bir adamdır. C) Deniz, yosun yeşili rengine bürününce insan farklı farklı hayallere dalıyordu. D) Ödül alacağı geceye ateş kırmızısı bir elbise ile katılmayı tercih etmiş. E) Biraz önce seni soran çocuğun gözleri zeytin ka- rasıydı. belirtili isim tamlaması

VI 1. İlk Çağ medeniyetleri hiçbir zaman ilerleme kaydedemediler çünkü her defasında medeniyetlerini kanla sonlandırdılar. Bu cümlede İlk Çağ medeniyetlerinin tutumuna dair yapılan eleştiri aşağıdakilerden hangisidir? A) Medeniyetlerinin varlığını devam ettirmek istememeleri B) Toplumlarını başka kültürlerin önünde tutmamaları Clerlemek yerine istilacı anlayışı benimsemiş olmaları D) Kendilerini aydınlığa çıkaracak bilgiyi reddetmeleri E) Varlıklarının ve yok oluşlarının nedeninin savaş olması

X. Baryum doğada hiçbir zaman yalın hâlde bulun- maz, mutlaka başka elementlerde bileşikler oluş- turur. H. En yaygın doğal bileşikleri, barit mineralini oluş- turan baryum sülfat ile viterit mineralini oluşturan baryum karbonattır. Atom numarası 56, atom ağırlığı 137,34'tür. VBA simgesiyle gösterilen bu kimyasal element toprak alkali metaller grubunda yer alır. V. Yaklaşık 850 santigrat derecede erir ve 1.140 santigrat derecede kaynayarak buharlaşır. Yukarıdaki cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi sonuncu olur? HV E) V || ||| değiş (A) II

22. - 23. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Sizi ve çocuğunuzla olan ilişkilerinizi dinledikten sonra anlatmak istediklerimi bir pedagog olarak çarpıcı bir öyküyle vermek | istiyorum. Meksika'da çölde yetişen bir tür kaktüs vardır: agave kaktüsü. Bu kaktüs, ilaç ham maddesi olduğu gibi yapraklarında da "sisal" denen ipeksi bir iplik bulundurur ve bu iplik, ipekten daha pahalı bir kumaşın yapımında kullanılır. Bir gün bir iş insanı bu kaktüslere yatırım yapmaya karar verir. Büyük bir fabrika kurar, büyükçe ve verimli bir tarlada kaktüsleri yetiştirmeye başlar. Kaktüsleri orada daha büyük ve daha bol yapraklı yetiştirmek için her türlü fedakârlığı yapar. Kaktüsleri bol vitaminler ve zenginleştirilmiş gübrelerle besler. Çabaları || sonuç verir, daha iri ve yaprakları daha büyük bitkiler elde eder. Sıra yaprakların içindeki iplikleri toplamaya gelir. İlginç bir olayla karşılaşırlar: Hemen hemen tüm kaktüslerde bu iplikler kaybolmuştur! Yapraklar daha iri olmuş ama içlerindeki iplikler kaybolmuştur. Buna anlam veremeyen iş insanı, büyük bir zararla fabrikayı kapatmak zorunda kalır. Ama olayın sebebini öğrenmek ister ve sorunun peşini bırakmaz. Sonuçta Amerikalı bir bitki biyoloğu ile anlaşır ve kendi yetiştirdiği bitkilerde bulunmayan, tabiri caizse ismi var cismi yok bu iplikleri onun IV araştırmasını ister. Bitki biyoloğu çöle gider, bu tür kaktüslerden birinin yanında çadır kurar ve bir iki ay boyunca kaktüsü gözlemler, inceler ve sonuçta bir rapor yazar. Raporda şu ifade yer alır: "Bu ipliklerin ortaya çıkma sebebi çölün çetin ve zor V koşullarıdır. Siz bu kaktüsü rahat bir ortama yerleştirmekle bu yeteneğinden etmişsinizdir." 22. Pedagogun bu öyküyle ebeveynlere vermek istediği mesaj aşağıdakilerin hangisi olabilir? A) Çocuğunuzun kendine güveni düşükse bunun sebebi muhtemelen onlara çok sık yardımcı olmanızdır, size tavsiyem şudur: Çocuklarınızı kırılabilecek bir cam eşya gibi görüp onları aşırı korumacı biçimde büyütmeyin. B) Olumsuz bir dünyada pozitif çocukları büyütmenin en iyi yolu, onları koşulsuz olarak seven ve çocuklarına mükemmel rol modelleri olarak hizmet eden pozitif ebeveynlere sahip olmaktır. C) Hayatın şartları olumsuzken dahi çocuklarımızın yanında soğukkanlı olmalıyız çünkü kaosun ortasında sakin durabilen ebeveynler, çocuklarına zorluklar karşısında direnebilme konusunda iyi örnek olurlar. D) Çocuğunuza kötülük yapmak istiyorsanız her istediğini hazır verin, iyilik yapmak istiyorsanız bırakın bazı sorunlarını kendisi çözmeye çalışsın ve bunu yaparken de kendisini geliştirsin. E) Cocuğunuzu eylemleri için hiçbir sorumluluk almayacak şekilde yetiştirirseniz hiçbir şeyin kendilerinin suçu olmadığını düşünerek ömür boyu sorumsuzca yaşarlar. 23. Bu parçadaki altı çizili sözlerden hangisi hem deyim hem de mecazlı söyleyiş örneğidir? A) II B) V C) I D) III E) IV

12. Laura Gilpin'e göre doğada var olan ve fotoğraf dilinde do- ğal ışık (gün ışığı) diye adlandırılan ışık iyi bir fotoğrafı oluş turmada başlı başına yeterli değildir. Beyaz ayarları, genel- de insan tenine en yakın renk olarak bilinen gri ton olduğu için kullanılabilir. Gün işığı ve diğer ışık kaynakları sağlıklı ve iyi sonuçlar alacak şekilde kullanılmalıdır. Siyah ve be- yazdan oluşan fotoğrafı renkli kılan, ışıktır. Doğada var olan renkleri ışığın Kelvin değeri dediğimiz sıcaklık dereceleriyle yakalarız. Renk, ışık yardımıyla oluşan bir gerçektir. Laura Gilpin'e göre aşağıdakilerden hangisi ışıkla ilgili bir özellik olamaz? A) Tek başına fotoğrafı oluşturmamak B) İyi sonuçlar alacak biçimde kullanılmayı gerektirmek C En iyi biçimde, özellikle gri tonu yansıtmak D) İki renkli fotoğrafın renk sayısını çoğaltmak E) Kelvin değeriyle renklerin yakalanmasını sağlamak

A 16. Bir eleştirmen olarak yazar olmak demenin; kendini anlatmak değil tam tersine başkası gibi düşünmek, onun gibi hissedebilmek, onu anlamak ve anlatmak demek olduğunu düşünüyorum. Etrafında olup bitenleri, onların dünyasından seyredebilmeli yazar; empati kurup onlar gibi düşünmeli ve bunları aktarmalı yazıya. Yazar yapıtlarında farklı insanları buluşturup onları tüm yönleriyle, tüm doğallığıyla anlatabiliyorsa işte o gerçek bir yazardır. O yüzden bir yazarı değer- lendirirken kendini değil de başkalarını, başka insanların dünyalarını nasıl anlattığına bakarım her zaman. lar m. tir- in- bu K. en TÜRKÇE zel Bu parçadaki eleştirmene göre gerçek bir yazarda bulunması gereken asıl özellik aşağıdakilerden hangisidir? A) Sıradan insanların hayatlarını kendine özgü bir tarzla başarılı şekilde kurgulaması B) Farklı hayatları ve insanları onların gözünden görüp anlatabil- mesi C) Düşüncelerini ve duygularını gelenekselin dışına çıkmayan bir biçemde yansıtması D) Eserlerinde yer alan kahramanları yaşadıkları ortamdan bağım- sız olarak ele alması E) Kendi dünya görüşünü ve duygularını doğru şekilde aktarabil- mesi

hal 27. Denemekten vazgeçilmediği sürece asla yenilgi yoktur. Başarısızlıklardan işlerin nasıl yapılmayacağı öğrenilir. Edison, ampulü keşfetmek için yaptığı birçok denemede başarılı olamamıştı. Cesaretinin kırılıp kırılmadığı so- rulduğunda bu soruyu, "Nasıl yapılmayacağının birçok yolunu artık biliyorum." diye yanıtlamıştı. Başarıyı yaka- lamak için başarısızlığın ancak bir merdiven olabileceği idrak edilmelidir. Bu parçada başarının asıl vurgulanan özelliği aşağı- dakilerden hangisidir? A) Azimle ve inatçı bir tavırla elde edilebileceği B) Çalışma ve emek sayesinde kazanılacağı C) Uygulanan ve uygulanmayan yöntemlerin bir ürünü olduğu D) Etik kaygılar gütmeden her yola başvurulduğunda elde edilebildiği E) Planlı ve programlı bir çabayla yakından ilgili olduğu

6. Şirsel anlatımlarda belirtili isim tamlamasının tamlayanı e tamlananı yer değiştirebilir. Aşağıdaki dizelerin hangisinde tamlayanı ile tamlananı yer değiştirmiş belirtili ad tamlaması vardır? A) Her gün aynı pazardan doldurup testimizi Kırlara açılırız çıngıraklarımızla B) Şehrin uğultusundan usanmış ruhumuzun Nadir duyabildiği taze bir heyecanla C) Hülyana karışmasın ne şehir, ne de çarşı Yamaçlarda her akşam batan güneşe karşı D) Yekpare, geniş bir anın Parçalanmaz akışında E) Yaşıyor sihrini geçmiş zamanın Hâlâ bu taşlarda gülen rüyanın

12. "Tevfik Fikret" ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yan- liştir? A) Siirde beyit bütünlüğünü kırmış, anlamın bir beyitte tamamlanması geleneğini yıkmıştır. B) Şiiri düzyazıya yaklaştırmıştır. C) Şiir, dram, komedya, eleştiri türlerinde eser vermiştir. D) Parnasizm akımından etkilenmiştir E) Aruz ölçüsünü kullanmış, çocuklar için yazdığı şiirler- de hece ölçüsünü kullanmıştır. mor

Çengel Soru 89 Karadutum çatal karam çingenem Daha nem olacaktın bir tanem Gülen ayvam, ağlayan narımsın Kadınım, kısrağım, karımsın... Bu cümlede kaç tane tamlayanı düşmüş ad tam- laması vardır? A) 6 D) 9 B) 7 E) 10 C) 8 Yanıt E

35-36. sc Eleştiri genel anlamıyla bir varlık, oluşum, düşünce, söylem, ürün ya da eserin olumlu ve olumsuz yönlerini, nitelik, donanım ve ek- sikliklerini irdeleyip anlattıktan sonra değerini ortaya çıkarma, bir yargıya ulaşma çabasıdır. Eleştirinin nesnel olması beklenir fakat öz- nel yargılar âdeta olmazsa olmazıdır. Yalnız dikkat edilmesi gereken de budur; bu öznellik eleştirmene dilediğini söyleme hakkı vermez, aksine söylediklerini bir bağlamla izah etme sorumluluğunu yükler Eleştirmen, çıkarımlarını belirli yöntem ve bakış açısıyla izaha koyu- lur. Bu hem yazınsal niteliğe hem de yazara katkıda bulunan gerekli bir eylemdir. Tabii eleştirilen yapıt hakkında ön yargı ya da gönül bağı yoksa. Meselemiz tam da burada başlıyor. Hızlıca tüketilen zama- nın elimizden aldığı o içtenlik duygusu, "dostlar alışverişte görsünle yer değiştirdi. Salt yapıta odaklı değerlendirme işinin adı eleştiri ol- du ki o da "kitap tanıtım" köşesinden öteye gidemiyor. Eleştiriden yoksunluk edebiyat dünyamızda vasatın yükselmesine neden oldu. Günümüzde basılan kaç kitap basılmayı hak ediyor? 36. Bu parçaya göre, nitelikli eleştirilerin olmamasının sonucu aşağıdakilerden hangisidir? A) Yazınsal değeri olmayan kitapların çok satması B) Yazınsal ürünün kendisinden çok, yazarının öne çıkması C) Orta düzeydeki yapıtların olduğundan daha değerli görülmesi D) Yazarların, öz eleştiri yapmalarını sağlayacak değerlendirme- lerden mahrum kalması E) Sanatsal değeri yüksek yapıtların popüler kültür ürünü kitap- lardan daha az okunması

e 28. Beyin ameliyatları günümüz de dâhil olmak üzere ber dönem ilgi çeken bir konu olmuştur. Belki ameliyatın zorluğundan, belki de beynin hâlâ tam çözülememiş ---- kaynaklanıyor. Antropolojik kazılarda beyin ameliyatlarıyla ilgili elde edilen buluntular hem tip tarihine hem de kültür tarihine PALME YAYINEVI ----- Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) niteliğinden - benziyor B) gizeminden - ışık tutuyor C) olmasından - giriyor D düzeninden - uzanıyor E) yapısından - meydan okuyor 20 Aşağıdakilerin hangisinde verilen cümle ayraç Jatedir?