Cümlede Anlam İlişkileri Soruları

Bu yazıda öncelikle kelebeklerin ömürleri, Dünya, Avrupa ve Türkiye'deki genel durumları ve || III Türkiye'deki kelebekleri olumsuz etkileyen faktörler özetlendikten sonra Düzce, Bolu, Zongul- IV. dak ve Sinop illerinin kelebekler açısından değerlendirilmeleri yapılacaktır. V Bu parçada numaralanmış sözcüklerin hangisi üçüncü çoğul kişi iyelik eki" almamıştır? I ve III B₁1 ve IV II ve III' D) Il ve V E) IV ve V 10 1 1-1

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlananı ortak bir isim tamlaması kullanılmıştır? Alaş bassin yer me demiş gönlüne Emri olur basim gözüm üstüne Tonigh CBakmasın demiş bir daha yüzüme Taniona D Emri olur inansin bu sözüme Almasın demiş adımı diline mlabilir. Tonicyon + Toni orty22. Aboşım (in) in gözümçin) irim tamlamalarında tamlayan görevindeki sözcük birdon Tar In N

Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde farklı türde isim tamlamaları bir arada kullanılmıştır? A) Ekmeğin büyüğü, hamurun çoğundan olur. B) Balcının var bal tası, oduncunun var baltasi. C) Bir elin nesi var, iki elin sesi var. D) Akçanin iyisi kesede duran, bahçenin lyisi eve yakın olan. E Altn epik gümüş eşiğe muhtaç olur. bir ad tam-

9. Belirtili isim tamlamalarında tamlayan bazen söylen- mez. Bu durumda, tamlayanı düşmüş isim tamlama- si oluşur. Aşağıdaki dizelerin hangisinde bu açıklamaya uy- gun bir kullanım vardır? A) Bir dakikası bile yoktur akıp duran suyun ill Sensiz akacak B) Sonra güneşin, baharın ve aşkın Türküsünü söyleyelim bir ağızdan C) Dinle nasıl telaş telaş çarpıyor Toprak ananın kalbi D) Tam otuz yıldır saatim işlemiş Ben durmuşum E) Ben de gezinebilmeliydim sokakta Korkusuz seni düşünebilmeliydim 240

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlayanı ile tamla- nanı yer değiştirmiş bir isim tamlaması kullanılmıştır? A) Parmaklarının ucu dikenli tellere ha değdi ha değecek. B) Hayallerin göz pinartannda donup kalır. C) Birkaç kulaç ötedeki bir tahta parçasını tutamazsın. D) Duymak ama anlatamamak, çemberini kıramamak ke- limelerin, ne acıdır. E) Ve deler sevgi dolu yüreğini, sevgi bilmeyen bir kurşun.

aklardan da dan da. Bu, zelse ancak hem güzel brik ederiz. ğını, dola- nız. Hiçbir ser güzel- a yönelik sever ve kilerden ele ala- etkile- güzel- ayda una- A A 35-36. soruları aşağıdaki parçaya göre cevap- layınız. Ankara halk müziği denince kulaklarımıza çalınan ilk melodik unsur, Seymen müzik geleneğine aittir. Bu, el- bette ki yanlış bir algı değildir. Ancak Ankara'nın müzik birikimini yalnızca Seymen müziğine indirgemek kentin müzikal zenginliğiyle uzlaşmayacağı gibi onun çok kül- türlü ses evrenini yakından tanımayı engelleyecektir. Şehrin başkent olmasıyla yaşanan iç göç hareketliliği, merkezin ses evrenini çoğullaştırmıştır. Kendine özgü kimliklerini koruyan kitleler, burada da yöresel müzik- lerini bozulmadan yaşatmaya devam etmiştir. Örneğin Erzurum, Erzincan, Bayburt ve Kars illerinden gelenler, bar; Karadeniz Bölgesi göçmenleri ise horon alışkanlık- larını burada da aynen sürdürmektedir. Yine Çankırı ve civarı yaren müziklerinin, Kırşehir yöresi abdal geleneği- nin de hem bozulmadan devam ettiği hem de Ankara'nın yerel müziğini etkilediği görülmektedir. A 35. Bu parçadan hareketle, I. Ankara, müzikal anlamda farklı kültürlere ev sahipliği yapmaktadır. lanjamda II. Ankara'da müzik denince Seymen müzik geleneği akla gelmektedir. III. Ankara'daki müzik çeşitliliği, yüzyıllar öncesine da- yanmaktadır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız B) Yalnız II D) II ve III Dve EXINI ve III ve (11

1 3. Kimi şairler, anlatımı etkili hâle getirmek için şiirlerinde atasözlerine yer vermişlerdir. Özellikle didaktik yönü baskın olan şiirlerde kullanılan yöntemlerden biridir atasözlerine yer vermek. Bilgi aktarmak için şiirin kullanılması, şiiri sanatsal açıdan zayıflatır. Şairin amacı, bu yöntemle şiirine sanatsal bir nitelik kazandırmaktr. Aşağıdakilerin hangisinde parçada sözü edilen durum örneklendirilmemiştir? A) Cağ Karac'oğlan çağır Taş düştüğü yerde ağır B) Allah'a sığın şahs-ı hâlimin gazabından Zira yumuşak huylu atın çiftes pekti C) Eğer olsa derler kelin merhemi Sürer kendinin başına olemi D) Kadrini bilmeyenler alır eline Onun için eğri biter (menekse E Kirpikleri uzundur yârin hayâle sığmaz Meşhur bir meseldir, "Mızrak çuvalasığmaz Diğer sayfaya geçiniz.

11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde belirtili isim tamlaması yoktur? A) Üç hafta sonra yemin töreni yapılacak. B) Onun eski kitaplarını kardeşim için aldık. C) İstanbul'un arka sokaklarında başlayan oyun devam ediyor. D) Bu konuda basının görevi belirlenmiş değil. E) Herkesin kendine göre bir dünyası var. 16

isiz isim 110 12. Aşağıdakilerin hangisinde tamlananı düşmüş isim tamlaması vardır? A) Yalnız insan, tüm zorluklara karşı koyabilen in- sandır. BY Eski dostlarla bir gün bir yerde mutlaka karşıla- şırız. C) Yarın izleyeceğimiz film, en sevdiğim aktrisin- miş. DT Evin önündeki çam ağacını dün budamışlar. Kafandan geçenleri bana anlatsan iyi olur.

39. Bu parçadan hareketle Simone Biles ile ilgili 1. Yeteneğinin nerede keşfediliğine Tokyo Olimpiyatları'nda Vitaly Scherbo'dan daha ba- şarılı olduğuna M. H. Psikolojik sıkıntıları nedeniyle tedavi gördüğüne ifadelerden hangilerine ulaşılabilir? napis A) Yalnız J B) Yalnız II D) I ve II E) II ve III C) Yalnız III

ştır. miştir. ştir. kullanıldığına anıldığı ifade en aşağı Si an n dilimi içe geçti gizleyip 5lgesinde 9 karekök & dakika 27. 1. Sosyal medyanın pek çok zararından söz etmek mümkün olsa da içeriklerindeki komik söz, caps, fo- toğraf ve videolarla toplumun mizah anlayışına katkı sağladığı yadsınamaz. II. Hem sosyal medyada hem de yüz yüze görüştüğüm kişilerin -bazen sosyal medyada dolaşan esprilerden alıntı yapsalar da- mizah anlayışlarının geliştiğini fark ediyorum. Numaralanmış 4. cümle ile ilgili aşağıdakilerden han gisi söylenebilir? A) II. cümlede ortaya konan durumun koşulunu belirt- mektedir. B) II. cümlede öne sürülen düşüncenin nesnelliğini sor- gulamaktadır. C) II. cümlede verilen örneğin doğruluğunu kanıtlamaktadır. D) II. cümlede var olan çelişkiyi gözler önüne sermektedir. E) II. cümlede gerçekleşen durumun nedenini açıklamak- tadır.

enmiş ur. m kümesi ğer kümesi (2) Görü ksiyondur. A- Tanım B- Değe f(A) = (1 384/2 2022-TYT/ Türkçe 29 ve 30. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayı- niz. 1960'larda John Darley ve Bibb Latane tarafından yürütü- len bir deneyden söz ediyoruz: Columbia Üniversitesi öğrencilerinden bir grup katılımcı, kentsel yaşamın sorun- larına ilişkin bir anket doldurmak üzere bir odaya alındı. Katılımcılar odada işe koyulmuşken duvardaki küçük panelden duman sızmaya başladı. Dört dakika sonra oda, göz gözü görmeyecek kadar dumanla dolmuştu. Denekler yangın çıktığını düşünüyordu. Aslında araştırmacılar odaya duman üfleyecek bir düzenek kurmuşlardı. Bundan habersiz olan deneklerin hepsinin yaptığı ilk iş, odadaki diğer kişilerin ne yaptığına bakmak oldu. Odadakilerin çoğu, araştırmacıların gizli iş birlikçisiydi. Bu yüzden de oldukları yerde kımıldamadan duruyorlardı. Sonuç ne mi oldu? Odadaki on denekten yalnızca biri, dumanı yetkilile- re bildirdi. Geriye kalan dokuz denek, içeriyi duman kaplar- ken tam altı dakika bu odada kalıp gayretle önlerindeki anketi doldurmayı sürdürdü. Öksürdüler, gözlerini ovuştur- dular, camı açtılar ama yangını haber vermediler. 29. Bu parçada sözü edilen deneyden hareketle aşağıdaki- lerden hangisine ulaşılamaz? A) Insanın karar verme sürecinde çevrenin etkisi büyük- tür. B) Kimi durumlarda insan kendi isteğinden ya da davranı- şından vazgeçip gevreye uyma davranışı gösterebilir. C) Grup davranışlarının birey-davranışları üzerindeki etki- si yadsınamaz. D) Ait olma ve kabul görme ihtiyacını doyuramayan birey, abartılı ve çelişkili davranışlar sergileyebilir E) Uyum baskısı öyle güçlüdür ki insanların çoğunda sürü- ye uymak için bile bile yanlış yapma eğilimi görülür. 30. Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Sözde soru cümlesine yer verilmiştir. B) Sayıp dökmeye başvurulmuştur. Kalıplaşmış sözlere yer verilmiştir. D) Gerekçeli yargılar vardır. E Öyküleyici anlatıma başvurulmuştur. 31 ✔FEN BİLİMLERİ YAYINLARI m ka IC a E

Doktrin Yayınları 35.-36. soruları parçaya göre cevaplayınız. İklim değişikliği doğrudan orman yangınlarının çıkmasına neden olmaz ancak yangın çıkma riskini arttırır. Çünkü ülkemiz koşullarında iklim değişikliği ile kuraklıklar şiddet- lenmekte ve sıcaklıklar rekor seviyelerde artmaktadır. Bu durum ormanlarda öncelikle yanıcı madde yükünü arttır- makta. Yanıcı madde yükü ağaçlardan dökülen yaprak ve dalların toprak üzerinde birikmesi ile artmaktadır. Kuraklı- ğın şiddetlenmesi ile ağaçlar su dengesini sağlamak için yapraklarını zamanından önce dökmekte hatta kuruyarak ölebilmektedir. Bu kuru organik maddenin artması yangın riskini de yükseltmektedir. Yine iklim değişikliğine bağlı ola- rak böcek ve mantar gibi zararlıların artması ile ormanlar- daki bitkilerin kuruyarak ölmesi de yanıcı madde miktarını yükseltmektedir. Hem ormanlardaki kuru organik maddenin artması hem de canlı ağaçların su içeriklerinin azalması herhangi bir orman yangını başladıktan sonra yangınların çok hızlı bir şekilde büyümesine yol açmaktadır. 35. Aşağıdakilerden hangisi ormanlarda yangın çıkma ris- kini arttıran nedenlerden biri değildir? A) Kuraklığın mevsim normallerinin üzerinde artması BY Ağaçlık alanlarda yanıcı maddeler kullanılması C) Ağaçların yapraklarının zamanından önce dökülmesi Bazı zararlı canlıların aşırı derecede artması Sıcaklıkların rekor düzeye yükselmesi D) 36. Bu sözler aşağıdaki soruların hangisine karşılık söy- lenmiş olabilir? A Tatil beldelerinde yaşayan insanlar yangın riskini arttı- riyor mu? B) Kasıtlı orman yangınlarının asıl nedeni nedir? C) Küresel iklim değişikliği yangınların çıkışını tetikliyor mu? D) Ormancılık dışı faaliyetler de yangınlara neden oluyor mu? E) Çıkan yangınların hızla yayılmasının nedenleri neler?

34 Öyküde atmosfer; kurgudan, olay örgüsünden farklı, bütün bir öyküye yayılan, betimlemeyle, mekânla, diyalogla, ritim- le, bakış açısıyla oluşan güzellik ve etki yaratma aracıdır. Oluşturulan atmosfer, belli bir estetik süreklilik ve bütünlük içinde işleyen bir dip akıntısı gibi, anlamı ve odak alınan anlatıyı besler. Atmosfer, öykünün kuruluşunda, işleyişin- de, anlatım düzleminde hayati önem taşır. Çünkü metnin anlam katmanlan arasındaki bağlantıyı sağlar ve güçlen- diric Kurmaca dünyada iç tutarlılığın sağlanması için atılan ilmiklerdir. Atmosfer; anlatı düzleminde, gösterme, resmet- me, canlandırma fonksiyonu görür. Bu anlamda hem res- min, fotoğrafın hem de müziğin imkânlarından yararlanır. Ancak sadece fotoğraf, resim aktarımı değil, aynı zamanda duygu aktarımı; okurda, olayla, durumla ilgili aynı duyguları paylaşma çabası yaratır. Bu parçada atmosfer ile ilgili aşağıdakilerin hangisi söylenemez? A) Öykünün anlamını ve öyküyü destekler. B) Kurmacanın olmazsa olmaz ögelerindendir. C) Okurda duygudaşlık yaratma çabasındadır. D) Anlatıyı betimleme işlevi görür. E) Kurmacayı olduğundan farklı gösterir. Doktrin V O 36.

Aşağıdaki cümlelerden hangisi öznel bir yargı bil- dirmektedir? A) Öyküdeki mekânlar, genellikle yazarın çocukluğunun geçtiği yerlerdir. B) Okuduğu son romanı sınıf arkadaşlarına da anlattı. C) Bu makalede şairin kendine özgü üslubundan söz edilmiştir. D) Yazar, Anadolu efsanelerini romana ustaca yerleşti- riyor.

32. (1) Su kirliliğini oluşturan etmenlerin başında lağım sularıy- la sanayi atık suları gelmektedir. (II) Bunun yanında petrol atıkları, nükleer atıklar, katı sanayi ve ev atıkları da önemli kirleticilerdir. (III) Kirlenme sonucu deniz, nehir ve gölleri- mizde hayvan soyu tükenmeye başlamıştır. (IV) Bunlar su kenarlarındaki bitki ve alg gibi kaynakları yok etmektedir. (V) Kirlilik nedeniyle göl ve denizlerimiz balıkların yaşama- sına uygun ortam olmaktan çıkmıştır. 3. Bu parçada anlam bütünlüğünü sağlamak için numa- ralanmış cümlelerden hangileri, yer değiştirmelidir? A) I e III B) II ve III CI ve IV D) ve V Ave E) IV ve V