Cümlede Söz Konusu Olanlar Soruları

34. Biçimci değilim ama bir metni şiir kılmanın biçime bağlı olduğunu düşünüyorum. Ne yazık ki konuşurken, ya- zarken şiire ilişkin "biçim, biçem, içerik" ve daha birçok terim ezbere kullanılıyor. Bunu rahatlıkla söyleyebiliyo- rum çünkü şiir yazmaya çalışanların bu terimler üzerine hiç düşünmedikleri yazdıkları şiirlere bakınca kolayca anlaşılabiliyor. İnsani açıdan büyük bir konu ele alındı- ğında büyük bir şiir yazılacağı sanılıyor. Öyle değil işte. Bir metni şiir kılan, anlatılan konu değil; o konunun nasıl anlatıldığıdır. Yani, biçimdir. Biçimi öze, özü biçime dö- nüştürerek yazılır şiir. Bu parçanın yazarının aşağıdakilerden hangisini söylemesi beklenmez? A) Şiirle ilgilenenlerin şiirin biçimsel özellikleri üzerine daha çok kafa yorması gerekir. B) Sıradan bir konu bile yetkin bir üslup sayesinde ilgi çekici bir hâle gelebilir. C) Günlük hayatta karşılaşabileceğimiz insanı, şiire konu etmek son derece yanlıştır. D) Özle biçimin etle tırnak gibi ayrılmaz olduğu şiir, ya- zanlarca hâlâ anlaşılmış değil. E) Bir şairin dili kullanmadaki becerisi sahip olması ge- reken ilk özelliktir. 36

7. (1) Bazı çocuklar karnabahar veya brokoli ile karşılaştık- larında yüzlerini buruşturur. (II) Journal of Agricultural and Food Chemistry dergisinde yayımlanan yeni bir ça- lışmaya göre onları suçlamamak gerekiyor. (III) Çünkü tükürükteki belirli enzimler, özellikle bazı çocuklar için turpgillerden olan sebzelerin tadını bozuyor. (IV) Sistein liyaz adı verilen bu enzimler, ağızda yaşayan farklı bak- teri türleri tarafından üretilir. (V) Aynı enzimler lahana, Brüksel lahanası, brokoli ve karnabahar gibi brassica cinsi sebzelerin hücrelerinde de bulunur. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıda- kilerin hangisi yanlıştır? A) I. cümlede bazı yiyeceklerin çocuklarda oluşturduğu olumsuz izlenimden bahsedilmiştir. B) II. cümlede bahsedilen olumsuzlukla ilgili bir araştır- manın olduğundan söz edilmiştir. C) III. cümlede çocukların yaşadıkları durum gerekçesi ile açıklanmıştır. D) IV. cümlede bakterilerin yiyecekler üzerindeki etki- sinden söz edilmiştir. E) V. cümlede ağızda bulunan enzimlerin bazı sebze- lerde de bulunduğu belirtilmiştir.

2. Sanat dünyasında bir eserin aktardığı macera yani ese- rin olaya bağlı içeriği önemlidir elbette ama onu nasıl bir dil yani üslup ile sunduğu en az hikâyenin kendisi kadar önem taşıyor. Örneğin bir süper kahraman filmi ya da hikâyesi, onu sunmak için kullanılan dili nedeniyle alt metnine ulaşmayı imkânsız kılıyor çoğu eserde. Çünkü alıcısını kendine bağlamak uğruna olmadık ifadelere bel bağlıyor. Ancak her metin bir mesaj vermek için yazılır. Bu bir süper kahraman hikâyesi olsa bile. Bu parçada altı çizili söz grubuyla anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Okuyucu ve izleyici kitlesinin eseri iyi yorumlayama- ması B) Çağına hitap eden bir anlatım tarzının tercih edilme- mesi C) Vermek istediği örtük mesajların anlaşılamaması D) Eserin diğer bölümlerinin izleyiciler tarafından takip edilmemesi E) Beğeni toplamak uğruna anlaşılır bir dil kullanılma- ması

a çok (11) amasi le bir de bir an da esinin, fazla erinin farklı in, bu gisini kez. düğü- roma- rum. erden melesi ar ve- midir? en biri inizde lerinin in gö- mangi- VI huma- ilma- cevaplayınız. (1) Sanatçı topluluğu olamaz. (1) Sanatçı, her zaman lek başmadır. (III) Çünkü öyle zamanlar olur ki sanat- çi, genelgeçer bütün kurallara karşı çıktığı gibi kendi- ne de karşı çıkar. (IV) Bu, onun arayışının sonucudur. (V) Bir sanatçı topluluğu kurmaya çalışanlar, sadece ayaktakımı kurmuş olurlar. (VI) Kolayca buldukları sözüm ona bu sanatçılarla bütün kusurlarının üstünü örter, birbirlerinin eserlerini beğenirler; böylece ken- dilerine en büyük kötülüğü yapmış olurlar. 36. Aşağıdakilerden hangisi, bu parçada anlatılmak istenenlerle aynı doğrultuda değildir? A) Sanatçı, sürekli bir arayış içindedir. Bu arayışın onu ulaştırdığı yer, genellikle muhalif taraftır. B) Sanatçı olmak, bir karşı duruştur. Dolayısıyla sa- natçının bir topluluğa bağlı olması düşünülemez. C) Sanatçı topluluğu kurmaya çalışmak, gereksiz bir çabadır. Üstelik sanatçılar, bu çabanın sonu- cunda kendilerine zarar vermiş olurlar. D) Sanatçı toplulukları oluşturmanın faydalı sonuç- ları da vardır. Sanatın ve edebiyatın önemsen- mediği toplumlarda, bu topluluklar, sanatçıları ayakta tutan temel unsurlardır. E) Sanatçı toplulukları, üst konumlarda olamayan sanatçılardan oluşur. Bu sanatçıların bir topluluk etrafında bir araya gelmelerindeki asıl amaç da toplumdan göremedikleri ilgiyi birbirlerine karşı gösterebilmektir. 37. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili ola- rak aşağıda verilenlerin hangisi yanlıştır? A) II. cümlede, I. cümlede belirtilen yargının gerek- çesi belirtilmiştir. B) III. cümle, kendisinden önceki cümlelerde ileri sürülen düşünceleri de içeren anlamsal bir özel- liğe sahiptir. C) IV. cümlede, neden-sonuç ilişkisiyle birbirine bağlanmış birden fazla yargı vardır. D) V. cümlede, kendisinden önceki cümlelerde ile- ri sürülen düşünceler, benzer bakış açısıyla ele alınmıştır. E) VI. cümlede, kurulan sanatçı topluluklarındaki iş- leyişin sanatçılara zarar verdiğine değinilmiştir. Diğer sayfaya geçiniz.

15. (1) B melodi dinlemek ya da bir müzik aleti çalmak, beyindeki birçok bölgeyi etkinleştiriyor. (II) Bir müzik aleti çalabilmek için kas hareketlerinin kontrollü ve koordinasyon hâlinde olması gerekir. (H) Ayrıca beyin görüntüleme yöntemleri kullanılarak yapılan araştırmalarda, müzik eğitimi alan kişilerin beyinlerindeki gri madde hacminin müzikle ilgisi olmayan insanlara kıyasla daha fazla olduğu anlaşıldı. Gri madde beyinde kasların kontrolü, bilişsel etkinlikler, görsel ve işitsel algı, hafıza, düşünce oluşumu, otokontrol gibi işlevlerle ilişkisi olan bir dokudu (V) Bilim insanlarına göre odaklanma becerisini, kas ve hareket yeteneklerini geliştiren gri maddenin artışı müzikle erken yaşlardan itibaren tanışılmasına bağlı. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangilerinde yargı, koşuluyla birlikte verilmiştir? A) I ve II B) Ive H C) ve V Il ve IV E) IV ve V faun geçiniz.

Cimledir? mıdır, bir -la konu- di, sade- , birkaç uydular 1. Bugün, hayatınızın geri kalanının ilk günü. II. Çok keyifli anınızda kimseye bir şey vaad etmeyin. III. Daha iyi olmaya çalışmayan, iyi olarak da kalamaz. IV. En güçlü hafıza bile en zayıf mürekkepten solgundur. V. Dün yaptığınız şey size hâlâ çok iyi görünüyorsa bugün yeterli değilsiniz demektir. Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangileri basit yapılı- dır? A) I ile Il B) I ile V D) III ile V C) II ile IV E) IV ile V Aşa der A) B

6. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi öznesi ortak sıralı bir cümledir? A) Dağ dağ üstüne olur, ev ev üstüne olmaz. B) Kör ölür badem gözlü olur, kel ölür sırma saçlı olur. C) Kurt köyünü değiştirir, huyunu değiştirmez. D) Duvari nem; insanı gam yıkar. E) Tarlada izi olmayanın harmanda yüzü olmaz.

FASİKÜL 2 18 - ÖĞRETEN SORU / ÖSYM (1) Bu oyunu izlerken gülümsüyorsunuz. (II) Yumruklarınızı sık- mıyorsunuz, öfkelenmiyorsunuz. (III) Yalnızca yansıtılmak is- tenen bir güzelliği algılıyorsunuz. (IV) Güzel bir oyun izleme- nin coşkusuz sevincini ve rahatlığını duyuyorsunuz (V) Bili- yorum, çok fazla seyirci toplamayacak bu oyun ama salt o ra- hatlığı yaşamak adına görülmeye değer. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir "ön yargı" söz konusudur? A B) II Çözüm: 19-ÖĞRETEN SORU C) III D) IV E) V BİZDEN NOT Aşağıdakilerin hangisinde "ön yargı" gerekçesiyle birlikte Cümle Ön yargı Bu tür cü kümlü, Etkinl içe Aşağı mele 1.

37.-38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. (1) Bizim insanlarımız arasında ne yazık ki eğlenmeyi bir lüks olarak görenlerin sayısı hayli çoktur. (II) Özel- likle ekonomik sıkıntılar, ağır ve yorucu yaşam koşul- ları kimi insanları böyle düşünmeye zorlamaktadır. (III) Ne var ki eğlenmek bir insanın hem en doğal hem de yasal hakkıdır çünkü eğlenmek bir insanın en zo- runlu gereksinimleri arasındadır. (IV) Eğlence türü ne olursa olsun -ki bu insandan insana değişebilir-, ister açık havada yürüyüş, ister dostlarla satranç, tavla, futbol vb. oynamak, ister sinemaya, tiyatroya, bir kon- sere gitmek biçiminde olsun insan ancak eğlenerek yorgunluklarını giderir, dinlenir, yorucu ve tekdüze yaşam maratonunda bir soluk almış olur. (V) Ayrıca eğlenmek insana ruhsal bir doyum sağlar, insanın ge- rilimlerini alır, insana yeniden çalışma ve üretme enerji ile isteği sağlar. (VI) Pek çok insanın işe giderken ve iş yerinde çalışırken mutsuz ve isteksiz olmasının temel nedenlerinden biri de eğlenmeyi bilmemesi, eğlenme gereksiniminin bilincine ve eğlencenin tadına varama- mış olmasıdır. 37. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerde eğlenme ile ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) I. cümlede her insanın ihtiyacı olduğu bilincine varamayan kişilerden üzüntüyle söz edilmiştir. B) II. cümlede hangi gerekçelerle gerçekleşemediği üzerinde durulmuştur. C) IV. cümlede yasalarla güvence altına alındığı bil- gisine yer verilmiştir. D) V. cümlede çalışma isteği ve enerjisini yeniden oluşturacak bir ruhsal motivasyon sağladığına değinilmiştir. E) VI. cümlede yerine getirilmemesi durumunda ya- şanacak sıkıntılı durumlar belirtilmiştir.

11:54 1. . . . Sözcükte Anlam Cevap vermek: Gereksinimi karşılamak Beklenti: Gerçekleşmesi istenen durum Yoğun: Nitelikçe yüklü olan Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "cevap vermek, beklenti, yoğun" sözcükleri belirtilen anlamlarını karşılayacak şekilde kullanılmıştır? 60 A) Öykü; kısa ve yoğun yapısı, anlam açıklığı ve dolaysız an- latımıyla modern insanın beklentilerine cevap verebilecek bir özelliğe sahiptir. B) Gözünü yaptığı işten ayırmadan kısık sesle "Bu aralar çok yoğunum, beklentinizi biliyorum. Bana biraz zaman verin." diye cevap verdi. C Sanatçı, okurlarının beklentilerini karşılamak için yoğun bir tempoyla çalışarak ortaya güzel bir ürün koydu; böylece eleştirilere cevap vermiş oldu. D) Keban Barajı, Doğu Anadolu'nun elektrik ve su sorununa büyük ölçüde cevap vermiş ancak yoğun talep beklenti- sini boşa çıkarmıştır. E) Müşterilerinin beklentilerini karşılamak için geceli gündüz- lü yoğun bir iş temposuyla çalışan adam yataklara düştü, ilaçlara bir süre cevap vermedi. 3. SUPARA r

25. Herkesin bildiği nesneleri, camiaya ilk tanıtanlar büyük bir saygınlık kazanırlar. Bütün tesisatçıların ve şarap mahze- ni bekçilerinin elli yıldan beri hayran oldukları bir pisuar, bir şişe rafı camiaya tanıtıldığında büyük sükse yapar fakat burada esas kâşif rolü, tesisatçıların ve bekçilerindir ama sanat dünyasında kâşif rolünü ancak bir entelektüel alabilir. Kültürel topluluğun kafasındaki imgeye göre ona yabancı olan her şey bilinçsiz ve kaba saba bir avam kitlesidir ve onun tanımadığı hiçbir şeyin gerçek anlamda varlığından söz edilemez. İşte, bu doğru olamaz! Bu parçada eleştirilen düşünce aşağıdakilerden hangi- sidir? A) Bilinen birtakım bilgileri etrafına ilk açıklayanların say- gınlık kazanmaları B) Bir entelektüelin sahip olduğu donanımla sanat alanın- te da yetkin olduğuna inanması C) Kimilerinin sanat alanında kendini otorite görüp her şeye kendilerinin karar vermesi D) Kültürel topluluğun zihniyle uyuşmayan her şeyin gerek- siz bir kalabalık olduğu düşüncesi E) Kültürün, varlığını ancak kendinden bağımsız olan un- surlarla koruyabileceği 27. Kutup da gec adı au olarak tarafın şafak gelme en eth nokta milyon Bu pa 1. k III. r duru AYY 28. Bu ala da

PARAGRAF 15. Eline geçen her kâğıt parçasını minicik harflerle beze- yen, yazma disiplinine ölesiye kafa yormuş bir yazarın her gün kaleme aldığı satırlar dolusu mektup, kendisi için bir pratiğe, edebiyat dünyası içinse "Marie Corelli" adında bir lütfa dönüşür. Yazmak onun için mesleki bir uğraş değil, kendini gerçekleştirmenin yegâne yoludur. Kullandığı rahat üslup ve yazım kurallarına ısrarla riayet etmeyişi ise yazma işini bir tür sağaltım olarak gördü- ğünün kanıtıydı. Birikimini, belirlenmiş sınırlar içerisinde değil, taşkınca satırlara dökme eğilimindeydi: "Genel- likle, basılsın diye bir şey yazmaya kalkarsan fotoğraf çektirirkenki gibi kasılırsın. Bunun üstesinden gelmenin en iyi yolu, yazdıklarını, mektup yazar gibi birine yaz- maktır. Ben öyle yapıyorum. Bu, yüzü belirsiz bir kala- nebalığa bir şey anlatma korkusunu yok ettiği gibi insanı idio âdeta kendinden kurtararak özgürleştirir". Bu parçaya göre Marie Corelli ile ilgili olarak aşağı- dakilerden hangisi söylenemez? A) Üslubu sayesinde kendini daha rahat hissetmektedir. B) Kurallara uymama ve sınırlama eğilimi vardır. Yazarak kendini ispat etmiş bir kişidir. P) Anlatımında, karşısında biri varmış gibi davranma yolunu seçmektedir. Kendisiyle baş başa kaldığında anlatımı akıcı hâle gelmektedir. Unporar 17. I. C PANDUL II. nebaix GTBI

22. Dilimizde "el" sözcüğüyle ilgili birçok deyim kullanılmıştır. Söz gelimi "el açmak" başkasının yardımını almak için yalvarmak, "el almak" bir sanatı yapmak için ustanın iz- nini almak, "el atmak" bir işe girişmek, "el ayak çekilmek IV ortalığın ıssızlaşıp sessizleşmesi, "el katmak" bir V kişinin her zaman yanında olmak anlamında kullanılır. Bu parçadaki numaralanmış deyimlerden hangisinin açıklaması yanlış verilmiştir? A) I B) 11 C) III D) IV E) V

at T e m J E) VI önemsemeye başladığından E) Çok sayıda yapıt vermek yerine az ama hacimli yapıtlar vermenin daha doğru olduğundan 29. Bugünün en çok konuşulan, üzerine düşünülüp tartışılan, dahası satış listelerinde en üstteki yer hep kendisinin olan edebiyat türü; hiç şüphesiz romandır. Buna paralel bir şekilde yayınevleri de yatırımlarını bu tür üzerine gerçekleştiriyor büyük oranda. Dolayısıyla kitapçı raflarında roman adı altında pek çok kitap görüyoruz. çünkü bunların büyük bir kısmı, roman dendiğinde akla gelen niteliklerden oldukça uzak. Tarihsel gelişim sürecinde belirlenen ve roman dendiğinde akla ilk gelen karakter, mekân, ortam, merak gibi ögeler bakımından son derece sorunlu bu kitaplar. 7 Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Kitapçı raflarında çoğunlukla gördüklerimize "roman Adı altında yayımlanmış kitaplar diyorum B) Okur, roman diye okuduklarının ne kadar roman alduğuyla ilgilenmiyor C) Roman dendiğinde karşınıza, akla gelebilecek hemen her konuda yazılmış binlerce kitap çıkıyor Romana duyulan yoğun ilgi, yazarları bu türe yoğunlaştırıyor E) Hemen yukarıda belirttiğim gibi roman, bugünün lokomotif türü olmaya doğru ilerliyor P Diğer sayfaya geçini

12. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisi çoğul isim değildir? A) Yemek artıklarını değerlendirmek sorumluluklarımız arasında olmalıdır. B) Şehirlerimizin her biri içinde farklı farklı hikâyeler ba- rındırıyor. C) Romanımda benzetmelere yer vermem, konunun an- laşılması içindir. D) Sözlerimin seni bu kadar etkileyeceğini hiç düşün- memiştim. E) Uzun bir yolculuktan sonra hayal ettikleri o büyülü ül- keye vardılar.

SÖZCÜKTE ANLAM - II 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde genelden özele doğru bir sıralama yapılmamıştır? A) Realizm, etkisini en uzun süre devam ettiren edebiyat akımıdır. BY Geleceğin en geçerli mesleklerinden biri de genetik mühendisliğidir. C) Yakıt göstergesi arabada benzin yok, diyor. D) Antik Yunan'da tiyatro demek, trajedi demektir. ELÇocuklar sebze dendi mi nazlanıyorlar; hele pırasa dendi mi sofraya oturmuyorlar. 13. Aşağıdaki yuya aktar A) Keskin z B) Muhtarı bilmezd C) Ormanc huzur v D) Kadife c dinleye E) Dağları ışıldı.