Cümlede Söz Konusu Olanlar Soruları
Lise Türkçe
Cümlede Söz Konusu OlanlarENEME-C
51-
al-
ek
iz
71
k
e
5
1
D
Paragraf Denemeleri
es
18, 19 ve 20. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplandınınız.
Ey insanoğlu, ne yaptık? Sevgiyi zamanın hangi dehlizinde
kaybettik ki dünyayı bir canavarlar gezegeni hâline getirdik?
Sevgi defterini ne zaman, nerede dürdük ki insanları sokakta
öldürmeyi, on günlük bebekleri beşiğinde uyurken bombala-
mayı marifet belledik? Şimdi "Aşk gelince cümle eksikler bi-
ter." diyen Yunusumuzu hatırlatmak gerekmez mi? "Aşk dini,
aşk mezhebi yetmiş iki milletin de ötesindedir. Padişahların
tahtları, aşka göre alelade bir tahta parçasından ibarettir." di-
yen Mevlanamızı ve sevgi uğruna zamanla savaşmayı göze
alan Doğulu-Batılı nice bilginleri hatırlatmak gerekmez mi?
ikilene
18. Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden yakınılmakta-
dir?
insanlar sevgiyi unutup şiddeti tercih etmesinden
B) İnsanların birbirine âşık olmayı öğrenememesinden
C) Padişahların halklarını değil tahtlarını düşünmesinden
Onsanların Yunus'u ve Mevlana'yı yeterince tanımama-
sından
E) İnsanların Doğulu-Batılı bilgelerin nasıl yaşadıklarını bil-
memesinden
19. Bu parçadaki "Aşk gelince cümle eksikler biter." cümlesiy-
le akın hangi özelliği vurgulanmak istenmiştir?
Evrensel değerde olması
B) Affetme özelliğinin olması
C) İnandırıcılığının yüksek olması
D) Her durumda yerinin olması
E) Her şeyden öte olup olumsuzlukları yok etmesi
20 Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
A) Onaylatma cümlelerine yer verilmiştik,
B) Deyim kullanılmıştır
C) Konuyla ilgili alıntılar yapılmışt
DBenzetmeye yer verilmiştir.
İkileme vardır.
207
Lise Türkçe
Cümlede Söz Konusu Olanlar1.
6. Barok yazarlar kendilerini kolayca kaptırıyor yazıya. Tek
bir sayfaya pekâlâ sığdırılabilecek bir şeyi beş sayfa bo-
yunca uzatıyorlar. Bunlar arasında dünyanın yalnızca
kendi etrafında döndüğünü sananlar da var. Bu kabul
edilebilir bir şey değil ayrıca ben; sıfatlar, betimleme-
lerle dolu olan, okuyucunun kulağına mırıl mırıl konu-
şan, tumturaklı, uzun cümleleri sevmiyorum. Bunların
çok büyüleyici, çok güzel olduğunu biliyorum elbette
ama bana göre değil. Ben daha çok, Jorge Luis Bor-
ges'nin tarafındayım. O oldum olası bir barok düşma-
nidir. Kerpetenle sıkar gibi sıkıştırır, kısaltırdı yazılarını.
Evet, ben Borges'den çok farklı bir biçimde yazıyorum
ama ondan öğrendiğim en önemli şey tutumluluktur.
Bu parçadaki altı çizili sözlerle anlatılmak istenenler
arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
an oson
A) Anlama bir şey katmamak ama kulağa hoş gelmek
B) Yalın bir anlatım benimsemek
C) Benmerkezci bir anlayış içinde olmak
D) Az sözle çok şey anlatmak
E) Yazma uğraşının etkisinden kendini kurtaramamak
TÜRKÇE TESTİ
2
8. (
fa
a
Lise Türkçe
Cümlede Söz Konusu Olanlar8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde olumsuz bir eleştiri
söz konusudur?
A) Sanatçı hayatın bütün yönlerini yansıtan bir ayna gibi
görev yapmalıdır.
9
B) Eleştirmenin temel amacı okuyucuyu bilgilendirip sa-
natçıya da yol göstermektir.
Biçimle içerik onun şiirlerinde bir kağıdın iki yüzü gibi
iç içe geçmiştir.
D) Bütün yaptığı kendi edebiyat anlayışına uyan eserleri
göklere çıkarmaktır.
E) Yazılarını içinden geldiği gibi, özgürce yapmasıyla ön
plana çıktı.
Lise Türkçe
Cümlede Söz Konusu OlanlarA) Yalnızlık
B) Korku
Pişmanlık
D Kırgınlık
E) Özlem
5. Aşağıdaki sözlerden hangisi, diğerleriyle anlam ba-
kımından aynı doğrultuda değildir?
A) Rahat ve rehavet, ideallerin ölüm döşeğidir.
B) Derin olan kuyu değil, kısa olan iptir.
C) Yıpranmak, paslanmaktan iyidir.
D) Ağırdan almak, zamandan çalmaktır.
E) Sen işlersen mal işler, insan böyle genişler.
Lise Türkçe
Cümlede Söz Konusu OlanlarG
Her şey; onu gereği gibi kullanmasını, ondan yararlanmasını
bilen kimseye yakışır. İş, ehli olan kimsenin hakkıdır. Onu ehil
olmayana vermek zulümdür, haksızlıktır. Kendisinden yarar-
lanılan şey kimin elindeyse onun sayılır, başkasının malı olsa
da.
Aşağıdaki atasözlerinden hangisi bu parçada anlatılmak
istenen duruma anlamca en yakındır?
A) Abdal ata binince bey oldum sanır, şalgam aşa girince
yağ oldum sanır.
B) Yazın başı pişenin kışın aşı pişer.
C) Acemi katiır kapı önünde yük indirir.
D) Ağustos'ta yatanı, zemheride büvelek tutar.
E) At binenin, kılıç kuşananın.
Lise Türkçe
Cümlede Söz Konusu OlanlarC) Sesset ytnelemeler
D) Öznellik bildiren sözcükler
E) Tanık gösterme
12- Ahmet Haşim ile Yahya Kemal'i, daha da eskiye gider-
sek Fuzuli ile Baki'yi önemli kılan nitelik neydi, bilir misi-
niz? Onların dizelerinde gereksiz hiçbir ifadenin kullanıl-
mamasıydı. Kullandıkları her sözün yerli yerinde olması
sayesinde hiçbir şiirsever "Bu ifadenin ne işi var?" gibi
bir soruyu aklının ucuna dahi getirmemiştir. Evet, onların
kurduğu dizelerde ne eksik ne de fazla olabilecek bir söz
vardı.
Bu parçada üzerinde durulan anlatım ilkesi aşağıda-
kilerden hangisidir?
(A) Yalınlık
TYTÜD20221-1
B) Açıklık
D) Duruluk
C) Doğallık
E) Özgünlük
L
Lise Türkçe
Cümlede Söz Konusu Olanlarinü
adamış bir
genelde
en nankör dal
ne ürünler ortaya
biyat ve Hece
yer aldı. (IV)
yazısıyla başla
eleştiri yazma
(V) Omer Leke
Jü, dokuz kitap
nlatıldığı bu
ilgili olarak a
ir?
aştığı söylenm
yazdığına de
uları arasınd
dirme özelli
azdığına de
miş, en ço
1) Niye b
4 sayıs
or ve o b
nü çizme
Diğer ço
bu da
mekte
(1) Onun öykülerinde geniş, derin bir kültürel arka
plan vardır: felsefi konular, tarihsel anekdotlar, müzik
yorumları, mitolojik göndermeler, rüya tartışmaları...
(II) Yoğun bir şekilde ansiklopedik bilgiler, entelektüel
aşırılıklar olsa da kültür onda didaktik bir nutuk olarak
değil, içselleştirilmiş bir biçimde yer alır. (III) Özleş-
tirme çabalarına yüz vermez. (IV) Öykülerinde temiz,
akıcı bir Türkçe vardır. (V) Okur, onun ilk cümlesin-
den itibaren gürül gürül akan, bu coşkuyla kendini
dizginleyemeyen bir büyük anlatıcıyla karşı karşıya
kaldığını anlar.
Bir yazarın anlatıldığı bu parçadaki numaralan-
mış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden
hangisi yanlıştır?
A) I. cümlede, öykülerinin zengin bir birikim ürünü ol-
duğu belirtiliyor...
B) II. cümlede, dili öğretici bir edayla kullandığından
bahsediliyor.
C) III. cümlede, sadeleştirmeye rağbet göstermediği
belirtiliyor.
D) IV. cümlede, öykülerinde kullandığı üslup hak-
kında bilgi veriliyor.
E) V. cümlede, okurun sanatçının eserini okur oku-
maz onun güçlü edebî kişiliğini anladığı belirtili-
yor.
Cümle Ana
3.
(1) Oyun ve oyuncak, çocuğu kendi dünyasına alır
götürür. (II) Oyun oynarken onların yüzlerinde açık
ve pırıl pırıl bir mutluluk vardır. (III) Oyun, her çocu-
ğun en tabii hakkıdır. (IV) Bu yüzden onlara zekâ-
larını, duygularını geliştiren, geleceğe hazırlayan
(1) Yazar,
ragrafta g
(11) Okum
görüşünü
midir. (II
(IV) Yaz
yor, nas
(V) Kita
toplu b
paylaş
Bir el
daki
ğıda
A) I
B)
C)
Lise Türkçe
Cümlede Söz Konusu Olanlar10. (1) Cahit Sıtkı Tarancı, büyük sorunların veya sosyal mese-
lelerin şairi değildir. (II) O, küçük insanın günlük acılarını ve
ümitlerini şiirsel dili aracılığıyla sunar. (III) Şiirlerinde hayat;
tekrarı olmayan ve sürekli tükeniş, unutuluşa akan bir altın
ırmak gibidir. (IV) Kendisiyle beraber insanı da tükenişe gö-
türmektedir. (V) Bu kavrayış, zimni olarak biraz da Batılı po-
zitivistlerin etkisiyle, hayatı, bir din gibi benimsemesine ve
ona bağlanmasına vesile olur.
Bu parçada numaralandırılmış cümlelerden hangisi bi-
çem cümlesidir?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Cümlede Söz Konusu Olanlar6.
Onun yarattığı karakterler, sanki yaşlı bir adamın basto-
nuna dayanmış eski günlerde dolaşıyor havası veriyor.
Bu cümledeki altı çizili sözün cümleye kattığı anlamı
aşağıdakilerin hangisinde yoktur?
A) Çocukluğunun o şen yazlarını hatırladı birden.
B) Okulların düzenlediği pilav günleri, bizi formalı gün-
lere geri götürüyor.
C) Gençliğini yeniden yaşamak için her fırsatta Büyük
Ada'ya giderdi.
D) Yalnızlığı seçip odasına geçtiğinde hatıralara çadır
açardı.
E) Bugün de günle birlikte gitti, artık yeni şeyler öğren-
mek lazım, derdi.
jeb nelibodyst
Lise Türkçe
Cümlede Söz Konusu OlanlarMikay
Romon
Hik
Bec
Ders
+
-
4Araşturma inceleme, gezi, roman, sur, hikaye ve
ders kitaplarından oluşan kitapligni düzenleyen
Ahmet, şu şekilde bir düzenleme yapmıştır
Kitaphk 4 raflı 2 bolumden oluşmaktadır.
Roman, Z. bolumde hikayenin hemen altındaki
raftadır.
Sirin yanı boş komşhr.
Ders kitaplart 2 bolaman de alt raflarında yer
almaktadır.
(1, 2 ve 3. soruları yukarıdaki metne göre cevap-
layınız.)
SORU 1
(Late GÖZÜKOCA)
Verilen bilgilere göre en üst raftaki bölümlerde
hangi iki kitap çeşidi olabilir?
Araştırma-İnceleme - Hikaye
B)
Gez-Roman
C) Siir- Hikaye
D] Şiir - Roman
SORU 2
(Lale GÖZÜKOCA)
Gezi kitaplarının roman kitaplarım çaprazında
olduğu biliniyorsa araştırma-inceleme kitapları
kesin olarak nerededir?
A) 2. raftadır
(8) 3. Raftadır
C) Hikayenin çaprazındadır
D) Siirin çaprazındadır
Lise Türkçe
Cümlede Söz Konusu Olanlar2.
Bir Çift Ayakkabı yazarın çıkardığı en son kitap. Aşağı yukarı
her kitabı yolun başında el fenerini verir ve finale giden yol
boyunca eşlik eder okuyucuya. Ama Bir Çift Ayakkabı el
fenerinin pilini okuyucunun yüreğine takıyor; dikkatin fikir ile
köşe kapmaca oyununa bir çift bilet misali. Ayrıca onlarca
hikâyeye ayrı ayrı inşa ettiği köprülerle düşünce anaforunun
akıl almaz.coşkusunu veriyor okuyucusuna.
Bu parçadaki altı çizili sözlerle anlatılmak istenenler
arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Sıradan konuları farklı tekniklerle işleme
B) Metin ile düşünce arasında bağlar kurma
C) Kurguyu çözmeye okuru ortak etme
D) Okurun algılarında duyguları etkili kılma
E) Metne algılanması çaba gerektiren fikirler sindirme
Lise Türkçe
Cümlede Söz Konusu OlanlarCÜMLEDE ANLAM
Anlam Özelliği - Anlam İlişkiler
1. Bir gazeteci, röportaj yaptığı kişinin rahatsız olabileceği
soruyu, kendisiyle soru arasina mesafe koyarak
üçüncü kişilerin ağzından sormalıdır.
Aşağıdakilerden hangisi bu ilkeye dikkat edilerek
hazırlanmış bir sorudur?
A) Şimdiki çevirileriniz çok beğenilmesine rağmen
daha önce yaptığınız çevirilerin hiç
beğenilmemesini neye bağlıyorsunuz?
B) Şiirlerinizde kapalı ve soyut imgeleri kullanmanızın
okuyucuları sıktığını düşünmüyor musunuz?
Bazı münekkitler, kitabınızın başka romanların
taklidi olduğunu öne sürüyor, bu konu hakkında ne
düşünüyorsunuz?
D) Abdülhak Hamit'i yaşadığı dönem içinde tutmadan
anlatmanızın olumsuz karşılanacağını bildiğiniz
hålde neden böyle yaptınız?
E) Birkaç eleştirmen son romanınızı intihal sayıyor ama
siz bunu neden "metinler arasılık" olarak
değerlendiriyorsunuz?
4.
5.
Lise Türkçe
Cümlede Söz Konusu Olanlar8) Içeriği zenginleştirme
C) Uygun sözcükler seçememe
`D) Anlatımda tekdüzeliğe düşme
E) Okura deneyimlerini kullandırma
ÖRNEK 9
Bir şair düşünün, ölümünden sonraki yaşı, gerçek yaşının çok
üzerinde. Bu durum yalnızca şairler için değil, öteki sanatçılar
için de böyledir. Gerçek yaşları kaç olursa olsun, ölüm sonrası
yaşlarındaki sayı büyüdükçe sanatçılar da büyür, ölümsüzleşir.
Bu parçadaki “ölüm sonrası yaşlarındaki sayı büyüdükçe
sanatçıların büyüyüp ölümsüzleşmesi" sözüyle anlatılmak
istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Belirli kesimlerce beğenilme
B) Adına törenler düzenlenme
C) Taklit edilme
D) Ödüllendirilme
E) Kalıcı olma
moment
14
Lise Türkçe
Cümlede Söz Konusu Olanlar6. Geceye yenilmeyen her insana, ödül olarak bir sabah bir
gündüz bir de güneş vardır.
Aşağıdakilerden hangisi bu cümlede anlatılmak iste-
nene anlamca en yakındır?
A) Umutla mücadelesini sürdürenler, eninde sonunda
bunun karşılığını alır.
B) Beklenti ve isteklerin mutlu sonla bitmesi, sabırlı ol-
mayı zorunlu kılar.
C) İnsanın yapıp ettiklerinin mutlaka bir bedeli vardır ve
insan, bu bedeli bir şekilde öder.
D) Ne kadar azimli ve gayretli olursak olalım, sonunda
elde edebileceklerimizin bir sınırı vardır.
Zor zamanlarda yaptığımız doğru hamlelerin sonuç-
Tarı, hiç ummadığımız zamanda karşımıza çıkar.
Lise Türkçe
Cümlede Söz Konusu Olanlarben
Arena ADAF
4.
Üretken bir anlatıcı değildir ama anlatısını çerçevelemeyi
bilir. Yan öykülere yönelmez, gevezelik etmez. Beğenilmek
için satırları yaldızlama kaygısına düşmez. Dağılan, burkulan
hayatlardan saydam görüntüler çıkarmayı sever. Hayatın
içinden akıp gelen öykülerinde okuru duygu sarmalına sokar
her daim.
Bu parçadaki altı çizili sözlerle anlatılmak istenenler
arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Süslü anlatımdan kaçınma
B) Olayın başını sonunu saptama
C) Yalın ve anlaşılır bir dil kullanma
D) Coşkun bir anlatımı benimseme
en E) Sözü uzatmaktan kaçınma
Imse telkonys
Lise Türkçe
Cümlede Söz Konusu Olanlar5. İhtiyar, neredeyse beline kadar ulaşan kardan ürken atına
ikide bir "Ha gayret!" diye sesleniyordu.
VOCA
Bu cümledeki altı çizili söz aşağıdaki anlamlardan han-
gisini içermektedir?
A)
J
A) Korkutma
Özendirme
BY Cesaretlendirme
DY Umutlandırma
E Kıskandırma