Cümlede Söz Konusu Olanlar Soruları

Test 5 KAVRAYALIM Kavram 7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "kinayeli bir söyleyiş" söz konusudur? A O, çıktığı her maçta en az iki gol atarak takımının başarısına katkıda bulunan önemli bir oyuncudur. B) Sofrayı öyle güzel ve özenli hazırlamıştı ki sofrada bir kuş sütü eksikti. C) Sami, kitap okumaya bayılır doğrusu, her yıl muhakkak bir kitaba başlar ama çoğu zaman onu da yarım bırakır. D) Sabahtan beri yaptığım bütün aramalarımı cevapsız bırak- mış, anlaşılan o ki bana çok kızmış. E) Güneş batmadan yola çıkalım diye direttim ama sakalımız yok ki sözümüz dinlensin. 8. (I) Yüzme bilmeyenler için deniz tatiline çıkmak, yüzmeyi öğren- mek ilk başta çok cazip gelmeyebilir (II) Bu insanlar şöyle dü- şünebilir: Yüzme bilmiyorum, ya boğulursam ya başıma kötü bir şey gelirse... (III) Bu yüzden ilk deniz tatiline tecrübeli bir deniz- cinin gözetiminde çıkmak ve eğitime biraz daha devam etmek iyi bir yöntem olabilir. (IV) Ama şu bir gerçeği de unutmamak

Örnek - 9 } Edebiyat, öncelikli olarak okurda estetik güzellik oluşturma sa- natıdır. Okurun, eserden haz almasını sağlamaktır. Ama bu, eserin özgün bir fikir taşımayacağı anlamına gelmez. Her sa- nat eseri doğrudan olmasa da bünyesinde mutlaka özgün fikir- ler ve ileriye doğru tutulmuş bir ışık bulundurur. Yoksa o eser, çok yavan olur. Bu parçada geçen "ileriye doğru tutulmuş bir ışık bulundur- mak" sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Gerçekleri gözler önüne sermek B) Düşünselliği öncelemek C) Geleceği aydınlatmak D) Okurun aklına seslenmek E) Toplumu geleceğe taşımak

1. I. metin Anladım, sonu yok yalnızlığın Her gün çoğalacak Her zaman böyle miydi? Bilmiyorum Sanki dokunulmazdı çocukken ağlamak Alışır her insan alışır zamanla Kırılıp incinmeye Çünkü olağan yıkılıp yıkılıp Yeniden ayağa kalkmak II. metin Yalnızlık evrensel bir insan duygusudur ve her birey için eşsiz ve karmaşık bir durumdur. Sanıldığı gibi tek bir et- kisi yoktur ve bu nedenle de kişilere göre farklılık gösterir. Okulda arkadaşlarıyla sorun yaşayan bir çocukla, eşini yeni kaybetmiş bir kadının yalnızlıkları birbirinden farklıdır. Yal- nızlığı anlamak için öncelikle "yalnız" kavramının anlamına yakından bakmak gerekir. Numaralı metinlerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangi- si yanlıştır? A) Her iki metnin teması da yalnızlıktır. B) Metinlerde aynı tema farklı türlerle ele alınmıştır. C) Her ikisinde de öğreticilik amaçlanmıştır. D) Yazarların konuyu ele alış biçimleri birbirinden farklıdır. E) Metinleri ikisinde de karşılaştırma yapılmıştır. Palme Yayınevi 3.

13. Dua kalbin emeğidir. Kalpten gelen arzuları ifade eder. Ancak insanın bu arzuların üzerinde bir gücü yoktur. İnsan öyle bir şekilde yaratılmıştır ki insan tam olarak ne aradığını ya da gerçek niyetinin ne olduğunu bilmez. Dolayısıyla dualarının önem teşkil eden doğasını da anlamamaktadır. Buna karşılık, dua kitaplarında yazanlar aslında kişinin istemesi gerekenleri öğrenmesini anlatan şeylerdir. Eğer kişi kendisi üzerine çalı- şırsa ve arzu ve düşüncelerini kontrol edip yönlendirme yo- lunda çalışırsa, dua kitaplarını yazan insanların arzu ve talep seviyelerine yükselir. Dua kitapları maneviyatı edinmiş insanlar tarafından binlerce yıl önce yazılmıştır. Yukarıdaki parçada aşağıdaki türlerden hangisi ağır bas- maktadır? A) Eleştiri C) Makale E) Aní Kanıtlama 16. To gr V B) Deneme D) Sohbet C

6. Sanat benim, bilim ise biziz. Bu cümlede asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Hepimiz birimiz için birimiz hepimiz için anlayışıyla ha- reket etmeliyiz. B) Sanat, bireysel, bilim ise toplumsal bir nitelik taşır. XC) Sanat insanın duygu dünyasını yansıtmalıdır. XD) Sanat ve bilimin temel görevi toplumsal konulara çö- züm üretmektir. • XE) Evrensellik bilim ve sanatın buluştuğu tek noktadır. Türkçe Soru Bankası ST T T L

8. Kimi okurlar, romandan önce, okuyacakları romanla ilgi- li olarak yazılmış eleştirileri, tanıtma yazılarını okumayı severler. Romanı, başkalarının bakış açısıyla tanımayı yeğler. Okumayı en sona bırakır, eleştirmenin gözlü- ğüyle dalarlar romanın sularına Bu parça aşağıdaki cümlelerden hangisiyle sürdürü- lemez? en of A) Böyle okurlar, çoğu kez reklam amaçlı eleştirilerin tuzağına düşerler. B) Böyle okurların beğenileri de yergileri de güdümlü- dür. C) Böyle okurlar için eleştirmen önce gelir. D) Bu okurların en önemli yanlışları, yazarın anlattıkla- rını değerlendirerek yorum yapmalarıdır. E) Böyle okurlar, oyunu başkalarının önerisine göre kullanılan kararsız seçmenlere benzerler.

1. S Okuduğum kitapta anlamadığım sözcüklerin altını çizdim. • Liseden sonra okumak istemeyince fabrikada çalışmaya başladı. O, şiir okumaya başlayınca salondaki herkes susuyordu. • Yüzündeki anlamı okumaya çalışmaktan yoruldum. Bu cümlelerde "okumak" sözcüğü aşağıdaki anlamlardan hangisine karşılık gelecek şekilde kullanılmamıştır? A) Gizli bir duyguyu anlamak, kavramak B) Yazılmış bir metnin iletmek istediği şeyleri öğrenmek C) Sesli olarak söylemek D) Öğrenim görmek E) Bir şeyin anlamını çözmek

5. Küçücük bir çocuktum ve kahveye düşkündüm. Yetmişli ud yılların başında, bana adını veren dedemin, taş ve toprak- tan yapılmış, tek katlı, tek odalı köy evinde, akşam yeme- ğinden sonra hep Türk kahvesi içilirdi. Bazen diri taneler hâlinde kahve gelirdi, kavrulup el değirmeninde çekilir ki bunu seyretmeye doyum olmazdı; bazen de çekilmiş kahve gelirdi. Orta boy bir kavanozu doldururdu bu. Per- şembe akşamları evimiz kahve kokardı ve ben bu kokuya bayılırdım. Dedem yemekten sonra, ocağın sol yanındaki yer minderine kurulur, kahvesini yudumlardı. Onu izlemek de ayrı bir zevkti. Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? A) Deyimden yararlanılmıştır. B) Niteleyici sözcükler kullanılmıştır. C) Öyküleyici anlatıma başvurulmuştur. D) Örneklemelere yer verilmiştir. come on E) Anlatıma beğeni duygusu katılmıştır. Deyim nerde ✓ göremedim.

1. O, şiirini oluştururken bir sözcük veya imge üzerine çok düşünürdü, adeta bin dereden su getirirdi. II. Kendine yol gösterenleri dikkate almıyor, kim ne derse desin dinlemiyor ve kafasının dikine gidiyordu. III. Hayvancağızın o kötü hâli gözümün önünden gitmiyor, hatırladıkça burnumun direği sızlıyordu. IV. Ona hiçbir kusurunu söyleyemiyorduk çünkü burnundan kıl aldırmayan bir yapısı vardı. V. Ablasının kaza yaptığını duyduğundan beri yüreğinin yağı eriyor, sıkıntı ve kaygı içinde bekliyordu. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisin- de deyim, anlamına uygun kullanılmamıştır? A) I. C) III. B) II. D) IV. E) V.

Ahmet Rasim, edebiyat yapma hevesiyle değil, gör- düğü, bildiği gibi yazmıştır. Doğrusu da budur. Bir Is- tanbullu olarak yaşadığı döneme ilişkin gözlem, izlenim ve düşüncelerini gerek gördüğünde kurmacaya da başvurarak süssüz bir üslupla kâğıda aktarmıştır. Agâh Sırrı Levend, Ahmet Rasim başlıklı kitabında "Rasim'in eserleri yoruma ihtiyaç bırakmaz, canlı birer tablo hâ- lindedir." der. Bu parçada Ahmet Rasim'in anlatımının I. yalınlık II. açıklık III. durutuk özelliklerinden hangisi ya da hangileriyle ilgili sap- tamada bulunulmuştur? A) Yalnız D) I ve II B) Yalnız E) II ve III C) Yalnız

Sessiz bir derste ya da bir toplantıda midemizin "Yiyecek istiyorum!" çığlığı olarak yorumladığımız sesler dikkatimizi dağıtabiliyor. Midemiz kadar ince bağırsaklarımızdan da kaynaklanabilen bu gurultular Antik Yunanların muhteme- len yansıma olarak türettikleri "borborigmi" adıyla tıpta konu ediliyor. Aşağıdakilerin hangisinde bu parçada altı çizili kavrama örnek olabilecek bir sözcüğe yer verilmemiştir? A) Evin girişine yeni döşenen fayansların ışıltısı, evin daha bir aydınlık ve ferah olmasını sağlamıştı. B) Sonbaharla gelen soğuk rüzgârların soldurduğu yaprak- ların hışırtısı, bir müzik aletinden yükseliyor gibiydi. C) Gri bulutlardan yağmurlar bardaktan boşanırcasına ya- ğarken gök gürültüleri insana ayrı bir ürperti veriyordu. D) Çocuklar yaz gelince ellerinde horoz şekerlerinden dü- düklerle oradan oraya koşarken düdükleri çılgınca öttü- rürlerdi. E) Doğuştan müziğin içinde yetişen bu insanlar için, kapı gıcırtısını duysalar oynarlar, denirdi. 10

ESEN YAYINLARI 5. Dünyanın en önemli turizm kentlerinin bisiklet parkurlarını genişletme çalışmalan boşuna değil. Sadece New York'taki bisiklet parkurlarının uzunluğu 600 kilometreyi buluyor. || Kentlerin turistik cazibesinin yanı sıra yaşam kalitesini ||| artıran bisiklet kültürü, çevre kirliliğinden trafiğe pek çok IV soruna köklü çözümler sunuyor. V Bu parçadaki altı çizili sözcüklerden hangisi mecaz an- lamda kullanılmıştır? AT B) C) III D) V E) V dondir"1

TEST - 1 r PARAGRAF OLUS Alt kısımları ise çivi gibi bir yere saplamak, çakmak için yapılmıştır. II. Eski Hitit Krallık Dönemi'nden taş yontu ve madenî eserler bugüne çok sayıda ulaşmamıştır. III. Yassı ve üst kısımları stilize insan biçimlidir. IV. Bu çağın madenî eserleri daha çok Güneydoğu Anadolu kökenli yapı-adak çivilerinin oluşturduğu eserlerdir. V. Bunların görünümleri birbirlerine benzer. Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bü- tün oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baş- tan üçüncü olur? A) I B) II C) III D) IV E) V

apk neyled Aç kaldim, busuz kalm 10. Arabası yoldan çıkarak ölen Albert Camus'un kaza sonu- cumu yoksa intihar sonucu mu öldüğü anlaşılamayabilir. Bu cümledeki yeterlik eyleminin olumsuzu ile ilgili ola- rak aşağıda verilen yargılardan hangisi doğrudur? A) Öznenin istemi dışında, olasılık içeren bir yetersizlik belirtilmiştir. B) Kesin bir yetersizlik belirtilmiştir. C) Öznenin istemine bağlı olarak olasılık içeren bir yeter- sizlik belirtilmiştir. D) Öznenin istemi dışında, kesinlik içeren bir yetersizlik belirtilmiştir. E) Kesinliğin yanında olasılık da bildiren bir yeterlik be- lirtilmiştir. - En güçlü ozanlar bile sessizliğin şiirini söyleyemezdi.

Sina Akyol, şiir yaşamına Su Tadında'yla başladığı günden bu yana daima okurunu da işin içine katmış, hatta okurunu şair yapacak boşluklar bırakmaya başlamıştır. Dizelerinde avazı çıktığı kadar susması bundan. Bu suskunluk, okur için bir sağaltım süreci aynı zamanda. Akyol'u okumak, okuru besleyen, koruyan ve düşündüren bir uğraş... Bu parçada geçen "avazı çıktığı kadar susmak" sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Anlamı oluşturmada okurun da sorumluluk almasını sağlamak 3) Ilk şiirlerinden itibaren okurun düşüncesine uygun yazmak C) Şiirinin anlam derinliklerini yüksek kültüre mensup okurlara açmak ) Kısa şiirler yazarak okuru dinginleştirmek ) Edilgen bir okur kitlesi oluşturmaya çalışmak

1. Hayatın nabzı dijital ortamda, Facebook'ta, Twitter'da, bloglarda, sözlüklerde, internet sitelerinde atıyor. Bilgiye, magazine hızla buradan ulaşılıyor. Buralarda birliktelikler kuruluyor, duygudaşlıklar yaratılıyor hatta suçlar işleniyor. Basılı gazetelerin, dergilerin tüketimi, magazini bile buralarda yapılıyor. Twitter'da yüz kırk karakterle dünyalar kuruluyor. Farklı ülkelerdeki binlerce kişi, olayları anlık değerlendiriyor, tartışıyor. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada söz edilen dijital ortamın bir özelliği değildir? A) Evrensellik B) Yenilik D) Paylaşma C) Hiz E) Güvenilirlik 2. Eflatur "İnsan Eflat d est