Destan Soruları

4. (1) Destanlarda mitolojik ögeler bulunmaktadır. (II) Destan döneminde Türkler arasında at, ışık, bozkurt, ağaç gibi motifler öne çıkar. (III) Türkler bu motiflere yaşamlarında ayrı bir önem ve anlam vermişlerdir. (IV) Örneğin at, kahramanın başarıya ulaşmasında en etkin güçtür; sahibini korur, ona yol gösterir. (V) Türklere ait Şehname adlı destanda bu özellik gö- rülmektedir. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

Türk destanları ve konularıyla ilgili olarak verilen aşağıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır? A) Alp Er Tunga Destanı: Türk-İran savaşlarında Alp Er Tunga'nın yiğitlikleri anlatılır. B) şu Destan: İskender'le Türkler arasındaki savaş ve Türk hakanı Şu'nun kahramanlıkları anlatılır. C) Oğuz Destanı: Hun hükümdarı Mete Han'ın yaşamı anlatılır. D) Ergenekon Destanı: Bir savaşta yenilen ve Erge.... neko sığınan Türklerin orada çoğalmalarını ve bir demir dağı eritip oradan çıkmalarını anlatır.. E) Göç Destanı: Göktürklerin ana yurtlarından göçünü anlatır.

11. İslamiyet öncesi Türk destanları hakkında araştırma ya- parken beni üzen durum, kendi atalarımızla ilgili bilgi- lere yabancı kaynaklardan ulaşabilmemiz. Benim araş- tırmamda üzerinde durduğum destana ait bilgiler İran kaynaklarında mevcuttur Saka hükümdarının yiğitliği ve kahramanlığı anlatılırken bir hileyle İran hükümdarı tarafından nasıl öldürüldüğü de anlatılmış. İşin garip ta- rafı, İran kaynaklarında Türk hükümdarının kahramanlı- ğının saygıyla anlatılmasıdır. Bu parçada araştırmacının üzerinde durduğu destan aşağıdakilerden hangisidir? A) Oğuz Kağan Destanı C) Şu Destanı B) Alp Er Tunga Destanı D) Ergenekon Destanı E) Bozkurt Destanı

Yukarıdaki görselde yer alan ----, tarihin neredeyse en eski yazılı destanlarından olup kil tabletlere Akad çivi yazısı ile kaydedilmiştir. Uruk kralının ölümsüzlüğü arayışının öyküsü- nün anlatıldığı destanda en yakın dostu Enkidu'nun ölümü- nün ardından giriştiği ölümsüzlüğe ulaşma çabasının boşu- na olduğunu ve Tanrı Enlil'in öğütleriyle, insanın ancak bü- yük bir ad bırakmakla sonsuzluğa erişebileceğini kabul et- mesi dile getirilmiştir. Destan, tarihte bilinen en eski mede- niyetlerden birinin yaşamı hakkında bilgi vermesi ve anlattı- ğı Tufan öyküsünün kutsal kitaplarda da yer alması bakımın- dan önemlidir. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Alp Er Tunga Destanı C) Şinto Destanı B) Mahabharata Destanı D) Ramayana Destanı E) Gılgamış Destanı

den ğild İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı (Karma) 7. Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet'ten önce oluşan destanlardan biri değildir? A) Yaratılış Destanı B) Manas Destanı C Türeyiş Destanı D) Bozkurt Destanı E) Alp Er Tunga Destanı 1

emez? ilmiştir. gerçek hem mamıştır? 21. Aşağıdakilerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) Saka Türklerinin hükümdarının Makedonya hükümdarı İskender'in ordularıyla yaptığı mücadelelerin ve bu mücadelelerde göster- diği kahramanlıkların anlatıldığı destan, Şu Destanı'dır. B) Kırgız Türkleri arasında doğan, 400 binden fazla mısradan olu- şan ve derleme aşaması hâlâ devam eden Manas Destanı'nda destan kahramanı Manas'ın İslamiyet'i yaymak için yaptığı mü- cadeleler anlatılır. Hun-Germen savaşlarının anlatıldığı Nibelungen Almanların, Homeros tarafından yazıya geçirilen İlyada ve Odysseia Yu- nanların doğal destanlarıdır. D) Orhun Kitabeleri 38 harfli Göktürk alfabesiyle meydana getiril- miştir, MS 8. yüzyıla aittir ve söylev türünün özelliklerini göster- mektedir. E) "Gerçeklerin eşiği” anlamına gelen Divan-ı Hikmet adlı eser, 12. yüzyılın başlarında Edip Ahmet Yükneki tarafından Haka- niye lehçesi ile kaleme alınmıştır.

A 15. Destan Adı 1. Şu II. Oğuz Kağan III. Bozkurt IV. Ergenekon V. Göç A D) III ve V A Özelliği Mete Han'ın yiğitlikleri ve Orta Asya'da Türk birliğini sağlaması anlatılır. . Saka Türklerine ait bir destandır. • Kutsal sayılan Yada Taşı'nın Çinlilere verilmesi anlatılır. Yukarıda verilen destan adlarıyla özellikleri leştirildiğinde hangi destanlar dışta kalır? A) I ve II B) II ve III III ve IV EDIV ve V eş- tluluk versin

3. Islami Dönem Türk edebiyatının ilk ürünleri 11 ve 12. yüzyıllarda ortaya çıkar. lk Islami eserlerin meydana getirildiği bu yüzyıllarda edebiyatın her alanında bir ikilik bulunmaktadır. Bu da, geçiş döneminin bir özel- liğidir. **** Bu parça aşağıdakilerden hangisiyle sürdürülür- se bilgi yanlışı meydana gelir? A) Bu dönem eserlerinden ilki, Karahanlı Devleti zamanında Hakaniye Türkçesi ile yazılmış olan Yusuf Has Hácip'in Kutadgu Bilig'idir. B) Kaşgarlı Mahmut'un Divanü Lügati't-Türkü de Islámi devir Türk edebiyatının ilk ürünlerindendir. C) 11 ve 12. yüzyıllarda Kırgız Türkleri arasında olu- şan, kısa zamanda geniş bir coğrafyaya yayılan Manas Destanı bu dönemin ürünlerindendir. D) Bu dönem eserleri arasına 12. yüzyılın başında Yüknekli Edip Ahmet'in kaleme aldığı Atabetul- Hakayık'ı da katmak gerekir. E) Bu dönemde 12. yüzyılda Orta Asya'da Ahmet Yesevi, dini-tasavvufi halk şiirinin ilk güzel örnek- lerini vermiştir.

9. Dede Korkut Hikâyeleri ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Olağanüstü olaylarla gerçeğe uygun olaylar eserde iç içedir. B) Hikâyeler Dede Korkut isimli bir halk ozanı tarafından yazılmıştır. C) Hikâyeler nazım-nesir karışık biçimde yazılmıştır. Ko- nuşma bölümleri nazım, anlatma bölümleri nesir biçi- mindedir. D) Hikâyelerde Oğuzların çevredeki boylar ile aralarındaki savaşlar ve kendi iç mücadeleleri yer alır. E) Türklerin eski yaşam tarzları ile ilgili ayrıntılar yanında İslam dini ile ilgili özellikler de vardır.

ndeki destan yend Sil ve ne ölçüde dan önemlidir aşağıdakiler DILI VE EDEBİYAT 2. Destanda 13. yüzyılda Hazar Denizi kıyısında kurulan Altın Ordu Hanlığı'nın 15. yüzyılda Ti- mur Devleti tarafından yıkılışı konu edilmek- tedir. Destanda Altın Ordu Han'nın, devleti- ni ayakta tutabilmek için verdiği mücadele, ölümünden sonra 15. yüzyılda destan haline gelmiştir. Bu parçada sözü edilen destan aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Edige C) Danisment Gazi B) Satuk Buğra Han D) Cengiz Han E) Battalname 10. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI final yayınları 5. Alp Er Tunga Issız acun kal Ödlek Öçin all Emdi yürek y Bu parçanu hangisidir? A) Koşuk D

EFSANE ardı. İl pu sa- Kayı işti. İl Oğuz) Sayı gün laya- rada -küz- üler: inde alım, etti- n bir o bir rür- pa- ak- Syle şın çti- er. ki- al yayınları aber-Caste A TEST-41 3. Efsane ile destanın karşılaştırılmasına iliş- kin aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Gerek efsanelerde gerekse destanlarda olağanüstü olaylar ve kişiler bulunur. B Destanlardaki olaylar, efsanelere göre daha yakın bir zamanda teşekkül etmiştir. C Efsane ve destanlarda olayların geçtiği mekan, genellikle günümüz dünyasıdır. (D) Efsanelerde milli motiflerin yanında az da olsa bazı uluslararası motifler görülebilir- ken destanlar ise bir milletin malı oldukları için milli motiflere sahiptir. E) Gerek destan gerekse efsanenin ortaya çıkışında gerçeklik payı vardır. 20 Ti

leri atc - $ EC € mesi nözellikle Aşağıdakilerin hangisinde Türk destanlarında görülen motiflerin açıklanmasıyla ilgili bir bilgi yanlışı yapılmış- tır? A) Yada Taşı motifi gücü temsil eder, bayrak ve sancaklar sembol olarak kullanılırdı. Ağaç motifi devleti ve varlığı temsil etmektedir. B) C) Kurt motifi, hayat ve savaş gücünün bir simgesi, aynı za- manda Türk'e yol gösterendir. D) Rüya motifi, kahramanı gelecekteki olaylardan haberdar etmeyi anlatır. E) Ak sakallı ihtiyar motifi danışılan, öğüt alınan güngörmüş yaşlı kişiyi, âlimlere verilen değeri anlatır.

Destanlarla ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğ- rudur? A) Destanlarda amaç topluma doğruyu göstermekten çok sanat yapmaktadır. B) Dünya destanlarıyla Türk destanları birebir ortak özellikler taşımaktadır. C) Günümüz şair ve yazarları destan döneminden eserlerine motifler almamışlardır. D) Türk destanları günümüz insanına duygu, düşünce yö- nüyle bir katkıda bulunamaz. E) Doğal destanlar, olayın yaşandığı zamanda bir destan şairi tarafından yazıya geçirilmiştir.

1. İslâmiyet öncesi Türk destanlarının bazılarında benzer Konular işlenmiştir. II. İslâmiyet öncesi Türk destanları yoğun abartmalarla dolu ve tarihle ilgisi olmayan metinlerdir. III. Destanlar, doğal ve yapay destanlar olarak çeşitlilik gösterir. IV. Destanlar ulusların tarihine ve kültürüne ışık tutan eserlerdir. V. Doğal destanlar çekirdek, yayılma ve derlenme dönemlerini yaşamıştır. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) | B) II C) III D) IV E) V

Aşağıdaki destanların hangisinin kahramanı Arap. Cengâveri olmasına rağmen, Anadolu insanı ona Anadolu gazilerine uygun bir unvan vermiştir? A) Köroğlu - Köroğlu Destanı B) Battal Gazi - Battal Gazi Destanı c) Sarı Saltuk - Saltukname D) Danişment Gazi - Danişmentname E) Saltuk Buğra Han - Saltuk Buğra Han Destani

SIINIT Yuluğ Tigin Çinlilerle yapılan savaşlara son vermek için oğlu Gali Tigin'i Çinli bir prensesle evlendirir. Çinliler bu evliliğe karşılık Kutlu Dağ adını taşıyan bir kayayı isteterler. Çinliler bu kayayı parçalara ayırarak kendi ülkelerine götürürler. Böylece Uygur topraklarında kuraklık ve kıtlık başlar. Bu parçada özeti verilen Türk destanı aşağıda- kilerden hangisidir? A) Oğuz Kağan Destani B) Türeyiş Destanı c) Ergenekon Destanı D) Bozkurt Destani E) Göç Destanı