Destan Soruları
Lise Türkçe
Destangisi Türk
değildi
V
3. 1. Gılgamış - Sümer
II. Şehname - Kırgız
III. Nibelungen - Alman
V. Kalevela - Fin
V. İlyada - Yunan
Numaralandırılmış destan-ulus eşleşmelerinden
hangisi yanlıştır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
Bu
ģi
u
A
E
Lise Türkçe
Destan22.
A)
Atını çektiler bindi. Koşturdu anasının evine
geldi. Alından indi anasının ağzını aradı. Seg-
rek burada söylemiş, görelim hanım ne söyle-
miş:
B)
Kalkıp ana yerimden doğruldum
Yelesi kara cins atima sıçrayıp bindim
Çapraz yatan Ala Dağ eteğine vardım
Kudretli Oğuz ellerinde düğün dernek var-
mış oraya vardım
Yemek içmek arasında
Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
Ak boz atlı bir haberci geldi
Çok zamanmış Egrek derler bir yiğit esirmiş
Kadir Tanrı yol vermiş çıkıp gelmiş
Büyük Küçük kalmadı o yiğide karşı gitti
Ana ben de varayım mı ne dersin? dedi.
Manzum mensur karışık şekilde oluştu-
rulmuştur.
Sade, anlaşılır bir dil kullanılmıştır.
Bir olay örgüsü içinde diyaloglardan yarar-
lanılmıştır.
D) Kahramanları gerçekçi nitelikler taşır.
E) Olağanüstü olaylar ayrıntılarıyla anlatıl-
mıştır.
23. Bir gün yaşlı adam mahallelinin isteklerini ile-
tebilmek için Paşa'nın konağına gitmiş. Kapıyı
24. Edebiyat tarihi
öykü yayımlan
OF
açısından ara
elde ettiği veri
maya konu ola
ile ilgileri konu
aktaran yazarla
Bunun aksine
Bu parçada b
akışına göre a
melidir?
A) eserlerind
vermeyen
B
O
çağın ger
sanatçılar
yapıtların
ren yazar
olmuşlard
D) üsluba ör
ri ele alan
miştir.
E) yoğun bir
meye sev
"Bir insanı un
Lise Türkçe
Destan5. Türk destanları işledikleri konulara göre de ele alı-
nip tasnif edilmektedir. Türklerin Müslüman olmala-
rindan sonra ortaya çıkan ve İslamiyet'ten önce "alp
tipi", İslamiyet'ten sonra ise "gazi tipi" olarak karşı-
mıza çıkan bu tür destanlara dini destanlar denir.
Aşağıdaki destanların hangisi bu parçadaki
açıklamaya örnek gösterilemez?
A) Cengiz Han Destanı
B) Danişmend Gazi Destani
HAIT
C) Köroğlu Destanı
D) Battal Gazi Destanı
E) Oğuz Kağan Destanı
Aşıc
M
Lise Türkçe
Destan4. Doğal destanlarla ilgili olarak aşağıdakilerden
A) Ulusal nitelikler taşır.
B Söyleyeni belli değildir.
C) Kahramanlik, savaş, göç, afet gibi olaylar işlenir.
D) Coşkulu bir söyleyişin olduğu ulusal bir dil kullanılır.
E) Kahramanian tarihteki gerçek kişiler olduğundan ola-
ğanüstü nitelikler taşımaz.
Lise Türkçe
Destanştiren mitolojik
yeti ve yaşama
eminde yaşam,
lenir ve anlam
estanlar insan-
stanlar sosyal
Flerden han-
61
ida bulun-
mesi
1
UĞUR
ST.1
3. Tanrı yine buyurdu: "Bitsin dokuz dalı da!"
Dallar çıktı hemence dokuzlu budağı da
Kimse bilmez Tanrı'nın düşüncesi ne idi,
Soylar türesin diye şöylece emir verdi:
"Dokuz kişi kılınsın, dokuz dalın kökünden,
Dokuz oymak türesin dokuz kişi özünden."
Bu parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez
A) Destan Döneminin özelliklerini taşıyan bir metinden alin
A
plan
mistir.
B) Destan motiflerine yer verilmiştir. Infinet sbeque
C) Tekrir, aliterasyon, redif gibi ahenk unsurlarından yarar.
lanılmıştır.
D) Dini-Islami zihniyetin etkisinde kaleme alınmıştır.
E) Olağanüstülük üzerine kurulmuş bir metindir.
6.
1. Mitolojik
II. Dini törenler
III. Musiki
IV. Olağanüstü olaylar
V. Sanatçılar au
Yukarıdakilerden hand
da etkisi en azdır?
A) I.
B) II.
ögele
(0) Des
Lise Türkçe
Destan7. Aşağıdaki eşleştirmelerin hangisinde bir yanlışlık söz
konusudur?
A) Ergenekon Destanı - Türklerin doğal destanı
B) Kaybolmuş Cennet - Yapma Fransız destanı
C) Gılgamış - Sümerlerin doğal destanı
D) İlahi Komedya - Yapma İtalyan destanı
I
E) Nibelungen - Almanların doğal destanı
Lise Türkçe
Destan19. 1. Olağanüstülük
II. Dönemin zihniyetini yansıtma
III. İnsanları iyiye, güzele yönlendirme
IV. Manzum şekilde yazılma
V. Evrensel olma
Numaralanmış ifadelerden hangileri destan ve
efsanenin ortak özelliklerinden değildir?
A) I ve II
B) I ve III
C) II ve III
D) III ve IV
E) IV ve V
Lise Türkçe
Destan9.
I. Göktürklerin dişi bir kurttan türeyişi anlatılır. Savaş-
ta yaralanan bir Türk'ün dişi bir kurt tarafından kur-
tarılması, korunması ve Türklerin, sözü edilen kurt-
la bu Türk'ten çoğalması konu edilir. Göktürklerin ilk
hakanı Asena'nın bu dişi kurttan türediğine inanılır.
II. Karahanlı hükümdarı X. yüzyılda İslamiyet'i resmen
devlet dini olarak kabul etmiştir. İslamiyet'ten sonra
ilk teşekkül eden destan da bu hükümdarın İslami-
yet'i kabul ve yaymak için yaptığı mücadelelerin ef-
sanelerle zenginleştirilerek anlatımıyla doğmuştur.
Numaralanmış parçalarda hakkında bilgi verilen Türk
destanları sırasıyla aşağıdakilerden hangisidir?
A) Manas Destanı - Göç Destanı
B) Türeyiş Destanı - Edige Destanı
C) Ergenekon Destanı - Cengiz Han Destanı
D) Bozkurt Destanı - Satuk Buğra Han Destanı
E) Oğuz Kağan Destanı - Genç Osman Destanı
Lise Türkçe
Destan13. Dünyanın bilinen ilk destanı ---- Destanı'dır. Des-
tan medeniyetlerin beşiği olan Mezopotamya tari-
hine ışık tutmaktadır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden
hangisi getirilmelidir?
A) Gılgamış
B) Ramayana C) Şehname
E) Nibelungen
D) Kalevala
Lise Türkçe
Destan4. Yine günlerden bir gün, Tanrı Ülgen denize
Bakarak duruyordu, şaşırtıcı birdenbire
Bir toprak parçacığı, sularda yürüyordu
Toprağın üzerinde, bir de kil duruyordu
Toprak üstündeki şey, dedi, nedir acaba
İnsanoğlu bu olsun, insana olsun baba
Görünmeye başladı, insan gibi bir şekil
Birden insan olmuştu, toprak üstündeki kil
İnsanda toplanmıştı, her çeşitten yeterlik
Bu ilk insanın ise adı olmuştu Erlik
İnsan yaratan Tanrı, ortalardan kayboldu
Y
Erlik de yola çıktı, arayıp onu buldu
Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene-
mez?
A)
Olağanüstülüklerden söz edilmiştir.
B) Insanın yaratılışı konu edilmiştir.
C) Bir efsaneden alınmıştır.
D) Bir olay manzum hâlde ifade edilmiştir.
E) Dizeler ikili olarak kafiye oluşturmuştur.
Lise Türkçe
Destan10. Tanrı Kayra Han, Kişi'ye "Suya dal, toprak çıkar!"
emrini verdi. Fakat kişi bu sefer de kötülükler dü-
şündü. Toprağın bir kısmını ağzında sakladı. Ken-
dine göre bir yer yaratacaktı. Avucundaki toprağı
su yüzüne serpince Tanrı, toprağa "Büyü" emrini
verdi. Bu toprak dünya oldu. Fakat bu emirle Ki-
şi'nin ağzındaki toprak da büyümeye başladı. Ki-
şi, Tanrı'ya yalvardı.
Bu parça aşağıdaki destanların hangisinden
alınmıştır?
A) Göç
B) Yaratılış
D) Bozkurt
C) Şu
E) Ergenekon
Lise Türkçe
DestanTürk Dili ve Edebiyatı - Sosyal Bilimler
16. Aşağıdaki destan-millet eşleştirmelerinden hangh
yanlıştır?
A) Nibelungen - Alman
B) Igor - Rus V
C Kalevala - Hint
D) Chanson de Roland - Fransız
EY Le Cid - İspanyol
B
18.
Lise Türkçe
Destanakit geçir-
n çok hoş-
ipinin mantığını anlayarak çözmeye çalışınız.
rağını aç-
Idi. Artık
derim.
bulutlar
enin yi-
erimin
göz di
!
enim
pen-
gisi
lin-
m-
TEST-37
2.
Masal / Fabl
www
Şafak, yatağında, şanlı Tithonos'un yanından kalkmıştı. Ölüm-
süzlere ve ölümlülere aydınlığını getirmek için tanrılar meclis
kurmuşlardı; ortalarında yüksekten gözlerle Zeus vardı ki güçte
kuvvette ondan üstünü yoktur.
Onlara Athena, hatırından çıkmayan Odysseus'un sonsuz kaygı-
larını anlatıyordu çünkü bir Nymphe'nin konağında kalması ona
dokunuyordu. Dedi ki:
"Zeus babamız ve siz, daima var olan mutlu tanrılar! Bundan
sonra eli asalı bir han, merhametli, iyiliksever ve haktanır ola-
maz. Belki çok sert, katı yürekli ve zalim olur. Çünkü tanrısal Ody-
sseus'u şefkatli bir baba gibi hüküm sürdüğü halk arasında ha-
tırlayıp anan kimse kalmamış. O şimdi bir adada, zalim kaygılar
içinde yatıyor. Nymphe Kalypso, onu zorla konağında alıkoyu-
yor. Atalarının yurduna nasıl dönsün ki? Yanında ne kürekli ge-
mileri ne de geniş denizin sırtında sefere devam edecek kürek-
çileri kalmış. Şimdi de sevgili oğlunu eve dönerken öldürmeyi
kuruyorlar. Oğlu ki babasından bir haber alabilmek için mutlu
Pylos'a ve tanrısal Lakedimon'a gitmişti."
Odysseia Destanı'ndan alınan bu metinle ilgili aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
A) Odysseus'un, kendisini zorla alıkoyan Kalypso'dan ayrılma
ve yurduna dönme özlemi anlatılır.
B) Hayali unsurlardan çok, gerçek unsurlara yer verilmiştir.
C) Kahramanın ruhsal niteliklerine vurgu yapılmıştır.
D) Yunan tanrılarının kişileştirilmesi söz konusudur.
E) İlahî bakış açısına sahip bir anlatıcı vardır.
Lise Türkçe
Destanadide
dağı
ir.
angi-
1. Olaya dayalı anlatılardır.
II. Çoğu düzyazı biçimindedir. Monum
III. Milletlerin, kendilerine özgü inançlarını ve kültürlerini
yansıtırlar.
IV Doğal ve yapma destan olmak üzere ikiye ayrılırlar.
V. Tarihe ışık tutarlar.
Numaralanmış cümlelerin hangisinde destanla ilgili bir
bilgi yanlışı vardır?
A) I
B)
C) III
D) IV
BV
Lise Türkçe
DestanTURK DIL
+
Oğuz Kağan'ın yanında ak sakallı, kır saçlı, tecrübeli bir ih-
tiyar vardı. O anlayışlı ve asil bir adamdı. Adı Uluğ Türük
(Türk) idi. Günlerden bir gün uykuda bir altın yay ve üç gü-
müş ok gördü. Bu altın yay gün doğuşundan ta gün batışı-
na kadar ulaşmıştı ve üç gümüş ok da şimale doğru gidi-
yordu. Uykudan uyanınca düşte gördüğünü Oğuz Kağan'a
anlattı ve dedi ki: "Ey kağanım, senin ömrün hoş olsun;
Gök Tann, düşünde verdiğini hakikate çıkarsın. Tanrı bü-
tüm dünyayı senin uğruna bağışlasın."
Bu metinden hareketle doğal Türk destanlarıyla ilgili
olarak
Mitolojik ögeler barındırır.
I. Dinî inancın izlerine rastlanır.
III. Genellikle manzum biçimde derlenmiştir.
yargılarından hangilert söylenemez?
A) Yalnızl
B) Yalnız II
"Tanrı
DLve IIL
E) II ve III
Lu 202,
Heps
S
Yalnız III
doğN!
Zava
hesa
uyku
olan
nin e
li ce
dizle
maz
der.
ler.
Kara
lar.
sil y
ğini
Bu
I. E
Lise Türkçe
Destan22. Destanlar; bir milletin inanış, yaşam, gelenek, görenek,
kültür ögelerini içerir. Bu ürünler, bir millet hakkında
folklorik inceleme yapmak isteyen araştırmacılar için
önemli ipuçları içermektedir. Bir milletin destanının
olabilmesi için o milletin tarihinin efsaneler yaratma
dönemine uzanacak kadar eski olması; o milletin hayal
gücünün en eski çağlarda bile efsaneler, destanlar
yaratmaya elverişli olması gerekir. Bu bağlamda Elias
Lönnrot tarafından 19. yüzyılda Fin halk hikayelerinden
Finlerin ulusal epik
derlenip yazıya geçirilmiş
destanıdır. Hintli halk ozanı Valmiki tarafından
yazıya geçirilen ve 24.000 beyitten oluşan ----, yedi
bölüm halinde olan bir destandır ve Prens Rama'nın
yaşadıklarını anlatır. ----, Almanlara ait bir destan olup
Ren Nehri kıyısındaki eski Worms şehri civarında geçen
olaylar anlatılır. Destanın baş kahramanı, Siegmund'un
oğlu olan Siegfried'dir. Bir Rus destanı olan ----, Rusların
Karadeniz'in kuzeyindeki bozkırlarda yaşayan Kuman
Türkleriyle 1185'te yaptıkları savaşı ve savaştaki
başarısızlıklarını anlatır.
Bu parçada boş bırakılan yerlerden birine aşağıdaki
destanlardan hangisi getirilemez?
A) Igor
B) Kalevala
D) Ramayana
E) La Cid
C) Nibelungen