Destan Soruları
Lise Türkçe
DestanCAP/AYT
10. "Demir Kapıya kadar ordu sevk ettim. Kuzeyde Yir Ba-
yırku yerine kadar ordu sevk ettim. Bunca yere kadar
yürüttüm. Ötüken ormanından daha iyisi hiç yokmuş.
İl tutacak yer Ötüken ormanı imiş. Bu yerde oturup Çin
milleti ile anlaştım. Altını, gümüşü, ipeği ipekliyi sıkıntı-
Sız öylece veriyor. Çin milletinin sözü tatlı, ipek kuma-
şi yumuşak imiş. Tatlı sözle, yumuşak ipek kumaşla
aldatıp uzak milleti öylece yaklaştırırmış. Yaklaştırıp
konduktan sonra kötü şeyleri o zaman düşünürmüş...”
Türk milliyetçiliğinin, Türk millî kimliğinin belgesi ko-
numunda olan eserden alınan bu satırlar; Türk tarihi,
kültürü, coğrafyası, siyasi yaşantısı, Türklerin birbirle-
riyle ve komşularıyla olan münasebetleri, millî birliğin
sağlanması gibi birçok alanda başvuru niteliğindeki bir
kaynaktan alınmıştır.
Bu parçada söz edilen eser aşağıdakilerden han-
gisidir?
A) Kitab-ı Dede Korkut
B) Sekiz Yükmek
C) Altun Yaruk
D) Oğuz Kağan Destanı
E) Göktürk Kitabeleri
12. 18.
"A
He
b
y
Lise Türkçe
DestanTürkler batı Denizi kıyılarında otururken bir düşman
baskınına uğradılar () Bütün Türkler kılıçdan geçiril-
di. Yokoldu. Ölüler arasında yaralı bir genç kalmıştı ( )
düşmanlar onuda bulup kollarını, bacaklarını kestiler.
Fakat genç ölmemişti. Öyle bırakıp gitmişlerdi. Bir di-
şi bozkurt gelip gencin yaralarını iyileştirdi, onu sütü
ile besledi, kurtardı. Sonra düşmanlar geri dönüp bu
genci öldürmek istediler. Kurt, yiğidi kaçırdı ( ) kimse-
nin bulamayacağı bir mağaraya götürdü. O mağara da
yaşadılar. On erkek çocukları oldu. Çocuklar büyüyüp
evlendiler. Her birinden bir boy türedi. Bunlardan biri
()
5. Yukarıdaki metinde boş bırakılan yerlere uygun nok-
talama işaretlerini getiriniz.
Lise Türkçe
Destanle-
bi-
abl
p-
n-
9 3
S-
1-
1-
5,
i
12.
Ahmedi da
Çengname, romantik bir eser olup ibret ve nasihat ve-
rici yönleriyle didaktik bir mesnevi özelliği gösterir.
II. İlk bibliyografik eser olan Keşfü'z-Zünun, 15.000 eser
ve 10.000 yazarın tanıtıldığı bir kitaptır.
III. Divan'ındaki Terkibibendi'yle tanınan şaire Ziya Paşa ta-
rafından nazire yazılmıştır. →Badeth Ruhi
IV. "Malumdur benim sühanım mahlas istemez." diyerek sa-
natını ve kendini övmüş önemli bir şarkı üstadıdır.
V. Mantiku't-Tayr ile tanınan sanatçı, Farsça kaleme alın-
mış 32 sayfalık Arûz Risâlesi'nde aruz vezni ve aruz ka-
lipları ele almıştır.
Aşağıdaki sanatçılardan hangisi bu bilgilerden biriyle
eşleştirilemez?
A) Bâkî
C) Bağdatlı Ruhî
2
E) Gülşehrî
B) Nedim
D) Ahmed-i-Dai
F
I UV
ur
k
S
Lise Türkçe
DestanSon
BOO
SEVİYE 1 TESTİ
Bağdat'ın kapısını Genç Osman açtı
Düşmanın cümlesi önünden kaçtı
Kelle koltuğunda üç gün savaştı
Allah Allah deyip geçer Genç Osman
Kayıkçı Kul Mustafa
3
Yukarıdaki yapma destandan hareketle yapma
destanlarla ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşıla-
maz?
A) Şairi bellidir.
B) Kahramanlık, yiğitlik nitelikleri görülü
C) Konusunu tarihî gerçeklerden alabilir.
D) Olağanüstülük ağır basar.
E) Çok uzak olmayan, bilinen zamanlarda yaşanan
olaylar anlatılır.
→Desten niye amasın?
time give your!
Lise Türkçe
Destan8. Aşağıdakilerin hangisinde ulus-destan eşleştirme-
sinde bir yanlışlık yapılmıştır?
A) Oğuz Kağan - Hun Türkleri
B) Manas - Tatar Türkleri
C) Alp Er Tunga - Saka Türkleri
D) Türeyiş - Uygur
E) Bozkurt - Göktürk
Lise Türkçe
Destan9.-, Türeyiş Destanı'nın devamı niteliğindedir. Uygur
lara ait olan bu doğal destanda, Türklerin kutsal taşı
Çinlilere verince tanrı tarafından cezalandırılmaları an
latılır.
Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi
getirilmelidir?
A) Göç Destanı
B) Köroğlu Destanı
C) Bozkurt Destani
D) Şu Destanı
E) Ergenekon Destani
Lise Türkçe
Destaneis
ayınları
4.
Destanlara yönelik aşağıda verilen açıklamaların
hangisinde bilgi yanlışı vardır?
A) Toplumu derinden etkileyen kimi olaylara ve efsane
motiflerine dayanılarak milletin dilek ve arzularına uy-
gun hayal gücüyle meydana gelmiştir.
B) Yerini zaman içinde masallar almış, masallar da yeri-
ni halk hikâyelerine bırakmıştır.
C) Yazılı olmadığı için her anlatıcı kendinden bir şeyler
katmış, zaman içinde değişime uğrayarak çeşitlen-
miştir.
D) Sözlü ve çoğu manzum olan bu verimlerin bir kısmı
sonradan yazıya geçirilmiştir.
E) Çoğunlukla epik söyleyiş özelliğine sahiptir, kahra-
manlarda olağanüstü özellikler görülür.
Lise Türkçe
Destan2.
Bir gün iki ağacın arasına gökten bir ışık inmişti. Bunun
üzerine iki yandaki dağlar yavaş yavaş büyümeye baş-
ladı. Bu durumu gören halk ise hayretler içinde kalmıştı.
Uygurlar içlerinde büyük bir saygı duyarak oraya doğru
yaklaştılar. Tam yaklaştıkları sırada kulaklarına çok tatlı ve
güzel müzik nağmeleri gelmeye başladı.
Bu parça aşağıdaki destanların hangisinden alınmış
olabilir?
A) Göç Destanı
C) Ergenekon Destanı
B) Bozkurt Destanı
D) Alp Er Tunga Destanı
E) Oğuz Kağan Destanı
Lise Türkçe
Destan2
10. Aşağıdakilerden hangisi Türk destanları için söyle-
nemez?
A) Öyküleyici anlatım özelliği göstermeleri
B) Törensel söyleyişler, epik ögeler barındırmaları
C) Oluştuğu dilin olgunluğunu belgeleyecek nitelikte
olmaları
D) Sadece soyut, mitolojik bir içeriğe sahip olmaları
E) Yalın ve açık, coşkulu bir dille oluşturulmaları
10. SINIF
Lise Türkçe
Destan3. Aşağıdaki Türk destanlarının İslamiyet öncesine mi
sonrasına mı ait olduğunu yanlarına yazınız.
O
●
●
●
·
.
●
.
Yaradılış:
Manas:
Timur:
Oğuz Kağan:
Göç:
Danişmend Gazi:
Türeyiş:
Cengiz Han:
Bozkurt:
Lise Türkçe
Destanfünde huzura
perişan iderim ben
mèrd glan bir can için meydân-ı gayrette
ateş-i hevl olsa da gavgâ-yı hürriye
E) Murabba
Tanzimat Dönemi şairleri aşağıdaki nazım biçimlerinden
hangisini kullanmamıştır?
A) Gazel
C) Terkibibent
i ga
ü behâs
B) Kaside
D) Serbest müstezat
Lise Türkçe
Destanan
stan
şağı-
16)
Günlerden bir gün Tann Ülgen denizde yüzen bir toprak
parçacığı üzerinde bir parça kil gördü. "Insanoğlu bu olsun,
insana olsun baba." dedi ve toprak üstündeki kil birden in-
san oldu. Tann Ülgen bu ilk insana "Erlik" adını verdi ve onu
kardeşi kabul etti. Ancak Erlik'in yüreği kıskançlık ve hırs-
la doluydu. Tanrı Ülgen gibi güçlü ve yaratıcı olmadığı için
öfkelendi. Tanrı Ülgen, kemikleri kamıştan, etleri topraktan
yedi insan yarattı. Erlik'in, yarattığı dünyaya zarar vereceği-
ni düşünerek insanı korumak üzere Mandişire adlı bir kahra-
man yarattıktan sonra yedi insanın kulaklarından üfleyerek
can, burunlarından üfleyerek başlarına akıl verdi.
Bu metinle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söyle-
nemez?
A) Anlatılanlar ilahi bakış açısıyla verilmiştir.
B) Yaratılış Destanı'ndan alınmış bir metindir.
C) Olay belirli bir zaman diliminde gerçekleşmiştir.
D) Olağanüstü olaylara ve destani motiflere yer verilmiştir.
E) Türklerin dini inançlarını yansıtan unsurlara rastlanmaktadır.
Lise Türkçe
Destanani
S
miş-
Hun
e
9
lısı
V.
22)
Re
Kronolojik Siraya Göre
1. Altay-Yakut Dönemi
II. Sakalar Dönemi
III. Hun (Kun) Dönemi
IV. Göktürk Dönemi
V. Uygur Dönemi
23)
D) III. ve IV.
PEYRE
FIND WANTING
Doğal Türk Destanları
Yaratılış
Alp Er Tunga-Şu
Oğuz Kağan
Türeyiş-Göç
Bozkurt Ergenekon
M
in
Bu tablodaki bilgi vanlışlığının giderilmesi için numaralı
yerlerin hangilerindeki destan adları değiştirilmelidir?
A) I. ve II.
B) II. ve III.
C) II. ve IV.
E) IV. ve V.
you
KOL
28)
f
Aşağıda
ki Türk e
A) Köra
B) Türe
C) Şehr
D) Köre
E) Batt
29)
İkisi de
Çıktı bi
Troiall
Korkur
Lise Türkçe
Destan19)
***
Aşağıdakilerden
doğal destanlardan biri olarak değerlendirilemez?
hangisi, Islamiyet'ten önce oluşmuş
201
A) Ergenekon Destanı
B) Satuk Buğra Han Destanı
C) Türeyiş Destanı
D) Oğuz Kağan Destanı
E) Alp Er Tunga Destanı
B
33
E
2
Lise Türkçe
Destanina.
ze-
üf-
pu-
de
ca
can
5
ini,
ılış)
iş-
10)
✔Dönemin sosyal, siyasi yaşamını, inanç sistemini yansı-
tır.
in
✓ Ölçülü, uyaklı parçalardan oluşmuş manzum eserdir.
✔ Doğuş, yayılma evrelerinden geçmiştir.
✔ Türklerin Islamiyet öncesi yaşamına dair bilgi içerir.
Aşağıdaki destanlardan hangisi bu özelliklerin tümüne
uygundur?
A) Gılgamış
B) Alp Er Tunga
C) Üç Şehitler
D) Köroğlu
E) Manas
1=
E
B) E
a
C) C
D) E
E) C
16)
Gün
parç
insa
san
kard
Lise Türkçe
Destanmi
kile-
I an-
m bi-
gisi-
E) V.
nzum
i ola-
0.000
epik
unus
klin-
Alp Er
DESTANLAR 10.SINIF
7)
Yine günlerden bir gün
Oğuz Kağan Tanrı'ya yakarırken
Karanlık bastı birden, bir ışık düştü gökten
Öyle bir ışık indi parlak aydan güneşten
Oğuz Kağan yürüdü yakınına ışığın
Oturduğunu gördü ortasında bir kızın
Bir ben vardı başında, ateş gibi ışığı
Çok güzel bir kızdı bu sanki kutup yıldızı
Oğuz Kağan destanından alınan bu bölümle ilgili olarak
1. Mitolojik unsurlara yer verilmiştir.
II. Nazım-nesir iç içe kullanılmıştır.
III. Işık motifine yer verilmiştir.
IV. Anlatılanlar doğal gerçekliğe uygundur.
V. Benzetme ve mübalağa sanatından yararlanılmıştır.
belirlemelerinden hangisi ya da hangileri yanlıştır?
A) 1. ve V."
B) II. ve IV.
C) I, III. ve V.
angis 81
D) Yalnız IV.
E) IV. ve V.
12)
Aşağı
likleri
A) Ta
or
B) OF
le
C) O
PI
D) E
S
E) C
13)
ASSA
Ar
Ya
Y