Deyimler ve Atasözleri Soruları

Atasözleri, genel geçer bir kuralI ortaya koyar yahut bir öğüt içerir. Bunu yaparken ait olduğu toplumun örfünü, inançlarını, geleneklerini de içerir. Bu özellikleriyle karşımıza çıkan atasözleri hep iyiye, güzele, doğruya yöneltir ve kötü mesajlar içermez. Ancak atasözlerinin arasına karışmış söylenceler bu kurala aykırıdır ve kötü mesajlar içerir. Bu açıklamaya göre aşağıdaki sözlerden hangisi söylence niteliğindedir? A) Herkesin kazanı, kapalı kaynar. B) Merhametten maraz doğar. C) El ile gelen, düğün bayram. D) Yalnız taş, duvar olmaz. E) Düğünsüz ev olur, ölümsüz ev olmaz.

Test - 8 7. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinin konusu yanlış belirtilmiştir? A) Demir tavında dovülür. (zamanlama) B) Çiğnemeden yutulmaz. (emek) C) Çatal kazık yere batmaz. (değerini koruma) D) Sarımsağı gelin etmişler, kırk gün kokusu çik- mamış. (kusurları gizleme) E) At binenin, kiliç kuşananın. (liyakat) 8. İki kiz, beden eğitimi derslerinde cezalı gibi bir kö- şede duruyorduk. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "durmak" söz cüğü bu cümledeki anlamıyla kullanılmista A) Köşeyi döner dönmez durdu, karena luk arkadaşı vardı. B) Gunlerdir pencerenin altında de freye niyeti yok.

Sözcükte ve Sözcük Öbeğinde Anlam 10 7. Aşağıdaki cümlelerde geçen deyimlerden han- gisi yanlış anlamda kullanılmıştır? A) Kendi çıkarlarını her şeyin üstünde tutar o, ele verir talkını kendi yutar salkımı. B) Elimize geçen parayı bir türlü yetiremiyoruz çün- kü delik büyük, yama küçük. C) Sorumluluklarini yerine getirmiş bir insanın gö- nül rahatlığıyla başını yastığa koydu. D) Sınav sonuçlarına çok şaşırdı, boş atıp dolu tut- turmuştu. E) Çocuklar da üniversiteyi kazanıp gidince bir Kö- roğlu bir Ayvaz kaldılar.

Aşağıdaki atasözlerinin hangisi doğrudan hangisi dolaylı biçimde öğüt vermiştir, bulalım. - Ağaca dayanma kurur, adama (insana) dayanma ölür. - Az yiyen az uyur, çok yiyen güç uyur. - Ayağını yorganına göre uzat. - Hekimsiz, hâkimsiz memlekette oturma. - Gelene git denilmez. - Azıksız yola çıkanın gözü el torbasında kalır.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde parantez içindeki ifadenin anlamını karşılayan bir söz kullanılmamıştır? A) Gemi azıya almış bir anlatımla başarılı olmaya çalışmanın bir faydası yoktur. (üslubunu kontrol edememek) B) Her nitelikte okura şapka çıkarttıran bir yazarla karşı karşıyaydık. (herkesin beğenisini kazanmak) C) Günümüzdeki yazarların moda tutumlarından biri de hayata yakınma gözlükleriyle bakmasıdır. (yaşama karşı sitem duyma) D) Bir atımlık barutu olan bir yazardan kalıcı olmayı beklemek doğru değildir. (yazacağı çok az şey olmak) E) Aktüalitenin rüzgârına kapılan bir sanatçı olduğu için edebiyatımızda etkili olamadı. (güncelliğin güdümünde kalma)

37 ve 38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. (I) Hayatta her zaman, her şeyin dozunu iyi ayarla- mak gerekir. (II) Duygular, düşünceler, varlıklar haya- timızda ne eksik ne de fazla olmalıdır. (III) Her şey, olması gerektiği kadar olmalıdır. (IV) lyi ve faydalı olanın bile fazlası zararlı olduğu için aşırılıktan uzak durulmalıdır. (V) Aşırı ve uzun süreli açlık nasıl ölüm- lere yol açıyorsa aşırı yemenin de ölüme yol açtığı bilinmektedir. 37. Bu parçada vurgulanmak istenen düşünceyi özetleyen atasözü aşağıdakilerin hangisinde ve- rilmiştir? p, inceldiği yerden kopar. B) Köpeğe gem vurma, kendisini at sanır. Rüşvet kapıdan girince iman bacadan çıkar. D) Acındırırsan arsız olur, acıktırırsan hırsız olur. E) Adama dayanma ölür, duvara dayanma yıkılır.

3 1 8. Söz dinlememe, kontrol altına alınamama durumu- nu anlatmak için "ele avuca sığmamak" (i), çeşitli imkanlara kavuşma durumu için, "eli genişlemek" (II) deyimini kullanırız. "Eli kolu bağlı kalmak" (III) deyi- miyle bir engel yüzünden iş yapamaz hale gelmeyi, "eline su dökememek" (IV) deyimiyle ise bazı nite- likler bakımından üstün olmayı karşılarız. Yapılacak işte yetersiz kalmayı ifade etmek için ise "elini eteğiniz çekmek" (V) deyimini kullanırız. Bu parçada numaralanmış deyimlerden hangisi yanlış açıklanmıştır? A) 1. B) II. C) III. D) IV. E) V.

ipin aynılan kısmına işaretleyiniz. Anlam ereksiz sözler söy- ip cok konuşmak yolu ile Deyim Ağzı kulaklarına vammak şaşırtmak, dikkatini aldatmak Ağzında bakla Sir saklamayı be islanmamak saklamayı becereme- mek, sirri hemen açığa vur- mak zindan çıkanı Sözlerini tartmadan, düsün- ulağı işitmemek meden, öfke içinde, nereve varacağını hesaplamadan konuşmak Ağiz kalabalığı- Çok sevinmek, sevindiği I na getirmek her hâlinden belli olmak Karışık olarak numaralanmış deyim ve an- lamlarından hangileri yer değiştirirse doğru eşleştirme yapılmış olur? A) 1-2 B 1.4 C) 2-3 D) 3-4 rad na

SERIKALI GER yoktur? A) Bülbülün çektiği dili belası. B) Gönülsüz yenen aş, ya karın ağrıtır ya baş. C) Azıksız yola çıkanın gözü el torbasında kalır. D) Köpeksiz sürüye kurt iner. E) Terzi kendi söküğünü dikemez.

4. 1. Atoş düştüğü yeri yakar. ya- şii- II. Demir tavında dövülür. III. Işleyen demir ışıldar. Ö- IV. Kaçan balık büyük olur. V. Kediden doğan, fare tutar. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi yukarıda numaralan- mış atasözlerinden herhangi biriyle anlamca eşleştirile- mez? -Abartma A) Kel ölür, sırma saçlı olur; kör ölür, badem gözlü olur. B) Ağaca bakan keçinin dala çıkan oğlağı olur. Yuvarlanan taş yosun tutmaz. D) Harman yel ile, düğün el lle. E) El, elin eşeğini türkü çağırarak arar.

28. Sorumluluk sahibi olmak, elbette onurlu bir iştir. Dün- ya va aklıyla hükmeden insan, kendini yeterli gördüğü bir aramda sorumluluk üstlenip diğer insanlara da fay- uali olabiliyorsa ne mutlu ona. Ancak sırf bu onurdan nasiplenmek için olur olmaz her konuda da sorum- luluk üstlenemeyiz. Böylesi bir durum, bizim için de başkaları için de bir felaket olabilir. Aşağıdaki atasözlerinin hangisi, bu parçada anla- tilanları özetler niteliktedir? A) Dağ dağa kavuşmaz, insan insana kavuşur. B) Tavşan dağa küsmüş, dağın haberi olmamış. C. çağrılan yere erinme, çağrılmayan yere görünme. D) Tayfanın akıllısı, geminin dümeninden uzak durur. E) Fare deliğe sığmamış, bir de kuyruğuna kabak bağlamış.

19. Aşağıdakilerden hangisi, "Kuru pantolon ile balik tutulmaz." sözüyle anlatılmak istenene benzer bir anlam taşımaktadır? A) Ateş olmayan yerden duman çıkmaz. B) Taşıma su ile değirmen dönmez. C) Dereyi geçerken at değiştirilmez. Emek olmadan yemek olmaz. E) Kuru laf karın doyurmaz.

Akıl, akıldan üstündür. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi anlamda yukarıda ki atasözüne ters düşmektedir? A) Akıllı düşünene kadar, deli oğlunu evermiş, torunu ol- muş. B) Akıl yaşta değil baştadır C) Akil kişiye sermayedir . D) Akıllı düşman, akılsız dosttan hayırlıdır. E) Akılları pazara çıkarmışlar, herkes yine kendi aklını al- mis.

2. Kimse kimsenin derdiyle hemhal değildir. Herkes uzaktan bu derdin ortağı gibi gözükse de aslında ortak değil, sadece bu derde seyircidir. Bu, her dönem için geçerli bir durumdur. Bu durum için Mevlana Celalettin Rumi Mesnevi'sinin bir bey- tinde şöyle der: "Sana ayrılık acısını anlatabilmem için senin de ayrılık acısıyla yüreğinin parça parça olması gerekir." Her dert, o derdi yaşayana mahsustur. Bu parçada anlatılanları aşağıdaki atasözlerinden han- gisi karşılamaz? Ankara Yayıncılık A) Ateş düştüğü yeri yakar. B) Taş düştüğü yerde ağırdır. El elin eşeğini türkü çağırarak arar. D) El elin nesine, gülerek gider yasına. E) Başına gelmeyenin hoşuna gelir.

22. Kişinin görevi diyelim bir açık oturumda moderna törlük... Ne yapması beklenir? Katilanlara soru yo neltmek, herkese eşit zaman vermek... Ama o ne yapıyor? Kendisi de katılımcı imiş gibi fikir beyan ediyor. Kuşkusuz onun da fikri vardir, olmalidir da Yönettiği oturumda hem her katılımcı hakkında fikri olması gerekir hem de tartışma konusu hakkında fikir sahibi olması beklenir. Ancak onun görevi, moderatör olarak kendi fikrini açıklamak değil, kati- limcıların fikrinin açığa çıkmasını sağlamak olmalı. Kendi fikrini yalnızca soru formuna dönüştürmek suretiyle katılımcılara yöneltebilir. Aksi takdirde Bu parçanın sonuna anlam akışına göre aşağı- dakilerden hangisi getirilmelidir? Ah çizmeyi aşmiş olur edebiyat yapmış olur C) baltayı taşa vurmuş olur D) ağız kalabalığı etmiş olur E) bencillik yapmış olur

I 6. içinde bulunduğumuz durumu çoğu kez en iyi halk deyişleriyle anlatabiliriz. Bir işin gizli kalmış, kötü ve aksak yanıyla, kuşkulu bir durumla karşılaştığımızda altından çapanoğlu çıktı deriz. Umduğumuzu ele geçiremediğimizde ise avucumuzu yalarız. Birine küçük de olsa faydamız dokunduğunda bir baltaya sap olmaktan mutluluk duyarız. Keyifli bir haber alıp çok sevindiğimizde ağzımız kulaklarımıza varır. Çok yorulup dermansız kaldığımızda ise ayaklarımıza kara su iner. V Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisi yanlış C) III D) IV E) V IV kullanılmıştır? A) B) II