Divan Şiiri Özellikleri Soruları

en Dir BS 14. Kasideyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Beyit sayısında bir sınırlama yoktur. B) Aruz ölçüsüyle oluşturulur ve kafiye düzeni gazelinkiyle aynıdır. Nesip, girizgâh, methiye, tegazzül, fahriye ve dua bölüm- lerinden oluşur. D) fik beytine matla, son beytine makta beyti denirken şairin mahlasının geçtiği beyte taç beyit denir. E) Nesip bölümünde işlenen konuya ya da redifine göre ad- landırılan kaside; işlediği konuya göre de tevhit, müna- caat, naat, hicviye, methiye gibi adlar alır.

6. Gam-ı hâlinle genc-i aşk miskiyyü'l-hitâm olsun Nigîn-i la'lini yâd etmeyim âlemde nâm olsun Dil câm-ı emel endûh u mihnetsiz harâm olsun Gamin eksilmesin peymâne-i ömrüm tamâm olsun Beni mahrûm- bezm-i vasl eden mest-i müdâm olsun Dil-i mecrûhumun kanın içenler şâd-kâm olsun Side DI mis Bu dizeler aşağıdaki nazım biçimlerinden hangisini örnek- sblendirir? migid ist ebhüt orthing A) Müseddes C) Terbi -sluno E) Murabba DylangM B) Muhammes D) Müselles 18b missn ug ob gög sn

5. Dört dizelik bölümler halinde yazılır. Dörtlük sayısı 3 ila 5 arasında olabilir. Kafiyelenişi aaaa, bbba, ccca şeklindedir. Dörtlük sonundaki dizeler tekrar edilir, tekrarlanan bu dizelere nakarat adı verilir. Bestelenmek için yazılır. Bundan dolayı dörtlük sayı- si azdır. Bu cümlelerde özelikleri verilen divan edebiyatı na- zım biçimi aşağıdakilerden hangisidir? A) Rubai D) Gazel B) Tuyuğ E) Kaside C) Şarkı

J 19. I. Şiirlerde konu bütünlüğü değil, parça bütünlüğü var- dır, yani anlam beyitte tamamlanır. II. Şiirlere başlık; nazım biçimine, türüne ya da redife göre verilir. III. Soyut ve sembolik kişiler, kavramlar işlenir. IV. Üsluptan çok içerik ön plandadır. Bu yüzden aynı konular farklı sanatçılar tarafından işlenmiştir. V. Mazmun adı verilen, kaliplaşmış ifadeler kullanılır. Divan edebiyatı özelliklerinin sıralandığı numaralan- mış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 22. Bir na Bu ha A) B) C) D) E)

17. Aşağıdaki beyitlerden hangisi bir gazelin matla (ilk) beytidir? A) Bu şehr-i Sitanbûl ki bi-misi ü behådır Bir sengine yekpâre Acem mülkü fedâdir B) Bir gevher-i yekpâre iki bahr arasında Hurşid-i cihân-tâb ile tartılsa sezâdır C) Altında mı üstünde midir cennet-i a'lâ Elhak bu ne hâlet bune hoş àb u hevâdır D) İnsâf değildir anı dünyâya değişmek Gülzarların cennete teşbîh hatâdır E) İstanbul'un evsâfını mümkün mü beyân hiç Maksûd hemân sadr-ı kerem-kâra senâdır

4. Sanatçı süslü nesrin en önemli temsilcisidir. XV. yüzyılda yaşamış, Sahn- Seman Medresesinde hocalık yapmış tır. ----" adlı eserinde tasavvufu, ilahi aşkı; süslü, sanat- li nesrin özellikleriyle işlemiştir. Ayrıca "Marifetname" ve "Tezkiretü'l Evliya" adlı eserleri vardır. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han- gisi getirilmelidir? A) Miratü'l Memalik B) Tazarruname C) Tezkiretü'ş Şuara D) Kabusname E) Fezleke

"... Kibir sahibini hor ider ve kendüyü görmek kişi- yi kör ider. Feragat derûna huzur verir ve beşâşet yüze nûr verir. Tevazu izzeti mûcib olur ve devlet muhabbeti mûstevcib olur. Kusurun bilen sûd-mend olur ve kendü- yü öğen namerd olur. Şehvete yelen hayvan olur ve ga- zaba uyan şeytan olur... Höd-ray olanın tå ili onağan ol- maz ve kendů fikrine uyanun işi onâgan olmaz... Hak is- teyen tevekkül de olur ve ten besleyen eklide olur... Verilen bu parçanın yazarı aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) Şeyhi B) Nef'i D) Sinan Paşa E) Nabi C) Nesimi 10. 1

e "Nere- den geli- demiş- um'dur." emişler. hep yaz Ser fikra er dama dan ço- n de bir a derhål Ancak labilir? 16. I. Gazelin en güzel beytine "beytü'l gazel" ya da "şah beyit" denir. II. Gazelde konu bütünlüğü yoktur, her beyitte aynı bir konu işlenebilir. III. Gazelin bütününde tek bir konu işleniyorsa buna "yek avaz", bütün beyitler aynı güçte ve güzellikte söylenmişse buna da "yek ahenk gazel" denir. IV. İç kafiyesi olan (dize ortası kafiyeli) gazellere "mu- sammat gazel" adı verilir. V. Gazellerin özel adları yoktur, genelde rediflerine gö- re adlandırılır. Numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) 1. B) II. C) III. D) IV. E) V.

CAP 7. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ayraç içinde veri- len edebî sanat yoktur? A) Gülüm şöyle gülüm böyle demekdir yâra mu'tâdım Seni ey gül sever cânım ki cânâna hitâbimsin (nida) B) Ne hâletdir sana bakdıkça ey cû ömrüm eksilmez Meger zencîr-bend-i pây-i ömr-i pür-şitâbımsın (teşbih) C) Bu gün gülşende gördüm kim oturmuş pâdişâh-ı gül Durup hidmetde bülbül der ki şâh-ı kâm-yâbımsın (teghis) D) Açıl ey fasl-i dey sen gülsitanlardan açılsın gül Terennüm eyle bülbül mutribim çengim rebâbımsın (tenasüp) E) Salındın şöyle kim yıkdın, beni ey ar'ar-i âzâd Seni gördükde sandım dil-ber-i âlî-cenâbımsın (tecahülüarif)

14. Bâtıl isteyü hakdan ayrıldume o Boynuz umdum kulakdan ayrıldum Ne yüküm bir nefes giderici var Ne biraz çekmeğine yarıcı var Ger tonuzlara olmaya buyruk Âh gitti kulağ ile kuyruk Bu beyitler aşağıdaki eserlerin hangisinden alınmıştır? A) Harnâme B) Şikâyetnâme C) Mantiku't-Tayr D) İskendernâme E) Sihâm-ı Kaza aksızın

deleQ qitë 14. Divan şiiri, Arap ve İran edebiyatları tesirinde olduğundan İslami konuları her zaman önemsemiştir. Gerek İslami ter- minolojiyle gerekse de alegorik biçimde kaleme alınan bir- çok eser din ile ilişkilendirilebilir. Bununla birlikte ---- gibi din dışı konularda eser veren, dinî meselelere yönelmeyen şairler de vardır. 53 52 Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki sanatçılardan hangisi getirilemez? A) Bâkî B) Nedim D) Hoca Dehhanî E) Nef'î C) Fuzûlî 15. Divan edebiyatında nazirecilik geleneği, yeni eserlerin oluş-

1. Arapça, Farsça ve Türkçe divan sahibi olma II. Şiirlerini Azeri Türkçesiyle oluşturma III. Mesnevi nazım biçimiyle eser yazma IV. Hiciv türünde eser sahibi olma V. Aynı yüzyılda yaşama Yukarıdakilerden hangileri, "Şeyhî" ve "Fuzuli"nin ortak özelliğidir? A) I ve II 10. B) II ve II D) III ve IV E) IV ve V C) Yalnız III

6. Çarhacılar çıkdı meydâna yine Nîzeler irgürdiler birbirine Kimi nîzeyle kimisi gürz ile Şöyle ceng oldu ki hiç gelmez dile Durmadı alay içinde merd olan Çıkdı meydâna olanlar pehlüvân Bu beyitler içerik olarak dikkate alındığında aşağıdakiler- den hangisini örneklemektedir? A) Tezkire C) Kıyafetname B) Gazavatname D) Pendname E) Fütüvvetname

an aşma- Söz- sniper 5. için ne ifade eder? D) E) Türk destanlarının tarih için önemini açıklar mısınız? Pür-hande leyâlin bütün âvâre ve berrak Seyyâle-i eshârı nigâhından uçarken; Sen ey güzelim, rûhumu rûhunla öperken Rûhumdan uçar rûhuna bir bûse-i müştak! Bu dizeler ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söyle- nemez? A) Birinci dize, dördüncü dize ile ikinci dize, üçüncü dize ile ses benzerliği taşımaktadır. B) Tam kafiye ve ek hâlinde redif kullanılmıştır. C) Divan şiirine Türklerin kazandırdığı tek dörtlükten oluşan nazım biçimidir. D) Lirik özellikler taşımaktadır. E) Nida sanatına yer verilmiştir. CAP 67

23. 1. Matla II. imale III. Müstezat IV. Murabba V. Musarra Gazelin son beyti Kısa heceyi uzun okuma Gazelden türemiş nazım biçimi Beyitlerle yazılma Birbiri ile uyaklı beyit Yukarıdaki terimlerden hangileri karşısında verilen açıklamayla ilişkilendirilemez? A) I vell O D) H ve IV B ve TV -E) tv ve V C) Hve III

H 1. Divan Şiiri Yorumu Görülse ol perî-rû hûr-i sîmâ vü melek-manzar Fasîhi ayb olurdı gayrı ta'yîb itmek âdemler Bu beyitle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylene- mez? A) "Peri yüzlü" ifadesiyle sevgili kastedilmiştir. B) Şair, heyecan duyduğu güzelliği anlatmak için benzetme- lere başvurmuştur. C) Sevgilinin yüz güzelliği benzettiği doğaüstü varlıklardan üstün tutulmuştur. D) Divan edebiyatı geleneğine özgü unsurlara yer verilmiştir. E) Peri, huri ve meleğin görülmesi güzel nedene bağlanmıştır. 4.