Divan Şiiri Özellikleri Soruları
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriIII. Şarkı
8.1. Tuyuğ
II. Rubai
IV. Kaside
V. Mesnevi
Yukarıdakilerden hangileri Türk divan şairleri tarafından
edebiyatımıza kazandırılan nazım şekilleridir?
A) I ve II
B) I ve III
D) Ill ve V
C) II ve IV
E) IV ve V
TUR
1. Düşma
Alnımız
Tüfek
Eğri k
Bu c
doğr
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri9.
Aşağıdaki açıklamalardan hangisi ayraç içinde veri-
len terimle uyuşmamaktadır?
A) Dört dizelik ve kendine özgü ayrı ölçüsü olan bir na-
zım biçimidir. Konusu daha çok dünya görüşüne ve
şairin felsefi düşüncelerine yöneliktir. (Muhammes)
Bentlerle kurulan bir nazım biçimidir. Her bent, sayı-
si 5-10 arasında değişen beyitlerden oluşur. Bendin
son beytine "vasıta beyti" denir. (Terkibibent)
9) Divan edebiyatında bir şairin şiirine, başka bir şair
tarafından aynı ölçü, uyak ve redifle yazılan benzer
şiire denir. (Nazire)
D) Din ve devlet büyüklerini övmek amacıyla belirli ku-
rallar içinde yazılan uzun şiirlerdir. En az 33, en çok
99 beyitten oluşur. (Kaside)
E) Gazelin özel bir biçimine denir. Uzun dizelere kısa
bir dize eklenerek yazılır. Uzun ve kısa dizeler gazel
gibi kendi aralarında uyaklanırlar. Kısa dizelere "zi-
yade" adı verilir. (Müstezat)
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriDili çok ağır
naat olduğunu nereden
cikarabilirim
Kudümün rahmet ü zevk ü safâdır yâ Resûlallâh
Zuhûrun derd-i uşşâka devâdır yâ Resûlallâh
4.
Nebî idin dahi Âdem duruken mâ u tîn içre
İmâm-ı enbiyâ olsan revadır yâ Resûlallâh
Bu beyitlerin nazım türü aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Tevhit
D) Naat
B) Nutuk
E) Münacat
C) Sathiye
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri6.
- yetiştirilme tarzı, eğitimi ve saray terbiyesi alması
yönüyle eğitimli bir aydındır. Düşünce bazında kilem
yaşamakla beraber döneminin kültür ve edebiyat yaşamına
pek çok yönden katkı sağlamıştır. Onun problemi, zihinde
ve fikirde yaptığı hamleyi uygulamaya geçirememesidir.
Onun kimi beyitleri, halk arasında bir atasözü gibi
kullanılagelmiştir.
Bu parçadaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi
getirilmelidir?
A) Ziya Paşa
B) Namık Kemal
C) Şinasi
D) Muallim Naci
E) Recaizade Mahmut Ekrem
161
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleriyatındaki "koş-
debiyatındaki
edebiyatında-
B) Tuyuğ
D) Şarkı
de verilen
ur
risan
in
n
var
6-A
10. Aşağıdakilerden hangisinde divan
gliring
dörtlükten oluşan nazım şekilleri bir arada
miştir?
F YAYINLARI
A) Kaside-murabba
BRubai-tuyuğ
C) Murabba - tuyuğ
D) Kit'a-murabba
E) Tuyuğ - şarkı
7-E
8-C
11. Dize ortaları uyaklı olan ve dizeleri ortadan ikiye
Jünebilen gazelleré "musammat gazel" denir.
Aşağıdaki beyitlerden hangisi, musammat ga
den alınmıştır?
A) Yârdan mehcur iken düştük diyarı gurbete
Dehr yine gösterdi hicran hicran üstüne
B) Gül yüzün vasfında bülbül kılsa elhânı dürüst
Bâgda bir goncanun kalmaz girîbâni dürüst
C) Nedür ol hüsn-i nâdide nazirin görmedi dîde
Her tavri pesendide güzellikde müsellemsin
D) Üstâd eline girmedi nâ-puhtedür henüz
Nâzük tenünle eylemesün sîm-i hâm bahs
E) Firâk-ı dürr-i dendânunla cârî gözlerüm yaşı
Bu bahr-i bî-kerâna ol dürr-i nâ-yâb olur bâ'is
9-B
2.
10-B
17. yüzyılın öne
kaside nazım b
isimlerinden b
dan söz ettirn
li yapıtında t
Bu parçada
de bir bilgi
A) I
3.
11-0
●
●
●
Türk
tem
de
Ha
ter
kit
E
k
r
Baz
har
A)
C)
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriTürkçeye son derece hâkim olan sanatçı, özellikle
gazellerini ve Leyla ve Mecnun mesnevisini sade,
doğal, yapmacıksız bir dille oluşturmuştur.
Kerbela olayını anlattığı Hadikatü's-Süeda dışında
Şikâyetname adlı mektubu ünlüdür
Bazı özellikleri verilen sanatçı aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Fuzuli
B) Şeyhülislam Yahya
D) Nesimi
E Bağdatlı Ruhi
Baki
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri11. Hoşça bak zatina ey dost
Deme bazına mağz bazına post
Halka kendin gibi sanırlar san
Sana derdin yanana sen dahi yan
A) Surname
C) Menakipname
endemik-
Sana kemlik edene lylik kil
Demem ey yâr kem sözü sana bil
İçerik özelliklerinden hareketle bu beyitlerin aşağıdaki
metin türlerinden hangisinden alındığı söylenebilir?
E) Vücudname
HIZ YAYINLAR
B) Velayetname
D) Fütüvvetname
12. 1330 yılında kaleme alınan 12.000 beyitlik ---- on bölüm-
den oluşmaktadır. Dinî, tasavvufi
öğretici bir eser olan
ve halkı eğitmek amacıyla Aşık Paşa tarafından yazılan bu
mesnevi Anadolu'da Türk tasavvuf edebiyatının en eski ve
en önemli eserlerinden biridir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi
getirilmelidir?
Ya
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriEDEBİYAT
6. Aşağıdaki dizelerden hangisi taşlamadan alın-
mıştır?
A) Ok gıcırtısından kalkan sesinden
Dağlar seda verip seslenmelidir
B) Aldanma cihanın sakın varına
Bir nefesi verme cihan varına
C) Dedim dilber didelerin işlenmiş
Dedi çok ağladım sel yarasıdır
D) Biter Kırşehir'in gülleri biter
Çığrışır dalında bülbüller öter
E) Adalet kalmadı hep zulüm doldu
Geçti şu baharın gülleri soldu
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri2.
Aşağıdaki eser ve nesir türü eşleştirmelerinden
hangisi yanlıştır?
A) Kâbusname Sade nesir
B) Şikâyetname
Süslü nesir
C) Fezleke Orta nesir
-
-
D) Heşt Behişt
E) Seyahatname
-
1
Sade nesir
1
Süslü nesir
pelikankitabevi.com.tr
www.
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özelliklerila-
airi
bul
smi
man
tin-
çiniz.
14. Bu eserler, ahlâk konusunda yazılan eserlerdir. İslâm di-
ninde ahlâkın felsefî yanından çok pratiği üzerinde durul-
muş, yapılması veya yapılmaması gerekenler doğrudan
açıklanmıştır. Bu yapılırken doğrudan Kur'an ve Hadis
esas alınmış, ayrıca mahallî gelenek ve davranışlardan
yararlı olanlar da kabul görmüştür. Eserlerde; iyi, güzel
ve yararlı olan hususlar doğrudan teşvik ve tavsiye edile-
rek, birer beyitle öğütler somutlaştırılmıştır. Beğenilmeyen
davranış ve huylar, toplum için zararlı sayılan hususlar da
yine birer öğüt cümlesi veya beyti biçiminde ifade edilmiş-
tir. Öğütler verilirken âyetlere, hadislere, büyüklerin sözle-
rine veya atasözlerine dayandırılmış; hacimli eserlerde ise
çeşitli hikâyeler anlatılıp kıssadan hisse çıkarılmıştır.
Bu parçada aşağıdaki edebî türlerin hangisinden söz
edilmektedir?
A) Fütüvvetnâme
C) Sefaretnâme
SUPER KITAP
E) Surnâme
B) Seyahatname
D) Pendnâme
16.
46
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleria
ci
si-
ŞİRDE AHENK UNSURLARI
Soru 1
1
Karac'oğlan der ki bakın geline
Ömrümün yarısı gitti talana
Sual eylen bizden evvel gelene
Kim var imiş biz burada yoğ iken
||
Aldanma cihanın sakın varına
Düşmeye gör onun ah ü zarına
Bugünün işini koyma yarına
Yar yıkıldığı gün tozar demişler
Ⓡ
Aşağıdakilerden hangisi, numaralanmış
bu dörtlüklerin ortak özelliklerinden biri
değildir?
A) Redif ve kafiyeye yer verilmesi +
B) Nazım birimleri ve hece ölçülerinin aynı
olması
C) Kafiye şemalarıın aynı olmasr
D) Tapşırmaya yer verilmesi
E) Yalın bir söyleyiş tercih edilmesi
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri1.
Ak süt iken kızıl kana karışıp
Emr-i Hak'la coşup cevlâna geldim
Mâ-i câri gibi akıp yarışıp
Katre-i nâçizden ummâna geldim
Dokuz ay dokuz gün batn-i mâderde
Kudretten gözüme çekildi perde
Vaktim tamam olup âhiri yerde
Çıkıp ten donundan cihâna geldim
Bu dörtlüklerin nazım türü aşağıdakilerden
C) Hikmet
hangisidir?
A) Devriye
D) Şathiye
B) Nutuk
E) İlahi
2. Gölgeleri perdeye yansıtılan Karagöz, Hacivat gibi
ulkisilerinin, deriden veya mukavvadan kesilmiş
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriD)
3. Aşağıdaki beyitlerin hangisinde divan şiirindeki
sevgilinin fiziksel bir özelliğinden söz edilmemiştir?
A) Åstânun hâkidür firdevs-i a'lâdan garaz
Kâmetündür ravza-i cennetde Tübâ'dan garaz
B) İki sayyâddur ebrûları dildârun kim
Her biri zir-i kemendinde bir âhü götürür
C) Ârizunda ol iki zülf-i girih-gîrin senün
Suya konmış iki garrâ tâze sünbüldür bana
D) Sahn-ı çemende durma salinsun sabâ ile
Azâdedür nihâl bugün berg ü bârdan
E) Sinesi destindeki peymåneden berrâk u sâf
Ruhları destindeki sahbâ-yı terden kırmızı
Ta
E
k
d
ta
B
h
A
E
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri16 Aşağıdaki beyitlerden hangisi âşıkane gazelden alınmıştır?
A) Ey kavi-bünye-i ikbâl dilimden hazer et
Wiçe ma'mûreleri bir şerer-i âh yapar
B Bi derk olan kusûrunu nâkıs kılar gider
'Ayn-ı kemâl imiş kişi bilmek hatâsını
C) Aşk derdiyle hoşem el çek ilâcımdan tabîb
Kilma dermân kim helâkim zehri dermânındadır
D) Âlemi ketm-i 'ademden yaradan
Kendi hîç hâric olur mu aradan
E) Bu temâşâ-geh-i 'âlemde 'acâ'ib görünür
Aç gözün dîde-i 'ibret ile seyrânına bak
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriTeelire - Biyograf?
17. İnsâniyyet ve hoş ahlâkılıkda Horasan ve Semerkand mülkide
yegâne irdi. Ve tab u fehm ü atar u tutarda bu iki mülk yigitleri
arasida serâmed-i zamâne. Zihni dikkat ü me'ânî nüküdıdın ganî
irdi. Ve tab'ı bu nev ta'riflerdin müstagnî. Bu matla anıngdur kim:
Közüngni belâ kara boluptur
Kim cânga kara belâ boluptur
Zü'l-kâfiyeteyndür
Bu parça aşağıdakilerden hangisinden alınmış olabilir?
A) Şehrengiz
B) Seyahatnâme
C) Sefaretnâme
G
D) Tezkire
Surname
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri12. Bağ-ı dehrin hem hazanın hem baharın görmüşüz
Biz neşâtın da gâmın da rüzgarın görmüşüz
Bu dizelerin yazılmış olduğu dönemin şiir zihniyeti
ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Edebi sanatlarla yüklü, süslü bir anlatım kullanıl-
mıştır.
B) Arapça-Farsça sözcükler kullanılmıştır.
C) Soyut bir edebiyat anlayışı vardır.
D) Şiirde ahenk unsurları önemsenmiştir.
E) "Kulak için kafiye" anlayışı hakimdir.