Divan Şiiri Özellikleri Soruları

Aşağıdaki cümlelerden hangisinde bir bilgi yan- lışı vardır? A) Seyrani taşlamalarıyla ünlü bir halk şairidir. Ahmedi, tekke edebiyatının kurucusu sayılmak- tadır. C) Makalat 13. yy tekke şairi Hacı Bektaş-1 Veli'ye aittir. D) Halk şiirinin en önemli şairi olan Karacaoğlan'dır. E) Dadaloğlu'nun şiirleri, epik ve lirik özellikler gös- terir. 8.

13. Divan şiirinde aşk, sevgili, meyhane, içki meclisleri gi- bi konular neredeyse altı asır birçok şairin ortak konu- ları olagelmiştir. Fuzûlî, Şeyh Gâlip gibi kimi şairlerde her ne kadar ilahi nitelikli olsa da aşk vazgeçilmez te- masıdır divan şiirinin. iubote!) nelusinA YO Bu parçaya göre aşağıdaki beyitlerden hangisi, sö- zü edilen temaya bir örnek olamaz? TINE Nabi dünyâ devletinden herkes aldı hissesin Devr-i gerdûnun serâser kaldı devrânı bana B) Cinânda âşık-i mehcûr sanma râhat olur Neler çeker bu gönül söylesem şikâyet olur C) Ders-i aşkın müşkilin Yahyâ nice halleylesin Söyleyenler kendini bilmez, bilenler söylemez D) Aşka kâbil dil mi yok şehr içre yâ dilber mi yok Mest yok mecliste, bilmem mey mi yok, sâgar mi yok Dün tabîbe derd-i dilden bir devâ sordum didi Gam yemeden özge bu derdün devâsın bilmedüm 15

ww.edebiyatokulu.com bi 14. Aşağıdakilerin hangisinde ayraç içinde verilenyandığı sözcüğün açıklaması yanlıştır? nazire A) Hz Peygamber'in yaşam öyküsünü anlatan düzyazı türüdür.(Siyer) B) Bir şehrin güzelliklerinden söz eden manzum eser türüdür. (Şehrengiz) C) Seçme şiirlerin yer aldığı el yazması defterdir. ( Mecmua) D) Yazarları belli olmayan eserlerin sonuna yazılır. (Lâ- edri) E) Ermiş kişilerin, evliyaların yaşamlarını anlatan eser- lerdir. (Tezkire)

mi once Z 17. Farklı gazellerden alınmış aşağıdaki beyitlerden hangisi matla ya da makta beyti olamaz? A)Bağa sensiz varamam çeşmime âteş görünür Gül-i handânı değil serv-i hırâmânı bile B)Bir lebi gonca yüzi gül-zâr dirsen işte sen Hâr-1 gamda andelîb-i zâr dirsen işte ben Yârin gelir hemîşe cefâsı Nesîmi'ye Sen sanma kim Nesîmî'ye yârin atâsı yok D)Ruhlerin şevkiyle pür-dağ etti Bakî şînesin Bir avuç berg-i gül-i ter koydu güyâ koynuna EÖyle ser-mestem ki idrâk etmezem dünyâ nedir Ben kimem sâkî olan kimdir mey û sahbâ nedir Diu gafê bobo edelim gel su dili nâsâda

sırasıyla, e Edebiyatı (1-24), Tarih-1 (25-34), Coğrafya-1 (35-40) soru vardır. mızı, cevap kâğıdının Türk Dili ve Edebiyatı - Sosyal Bilimler-1 yrılan kısmına işaretleyiniz. BİYATI - SOSYAL BİLİMLER-1 TESTİ angisidir? Tüstezat 4. 3. Eser I Mecalisü'n-Nefais Harname Şekli/Türü Mesnevi B 11 Mesnevi A) B Garipname C) Martiku't-Tayr D) Hüsrev ü Şirin E) Yusuf u Züleyha Sanatçı Gülşehri Ali Şir Nevai Bu tabloda numaralanmış yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? 1 11 Harname Seyahatname Mesnevi Tezkire Sözlük Mesnevi Gülşehri Şeyh Galip Şeyhi Şemsettin Sami Şeyyad Hamza II. Meşrutiyet yıllarının ferdiyetçi sanat anlayışını temsil eder fakat bu onların "sanat-toplum" ilişkisine kayıtsız kaldıklarını göstermez. "Sanat şahsi ve muhteremdir ifadesini ilke edinmişlerdir, bu ifadedeki "şahsi" sıfatıyla AYT D 5.

17. I. Anlamın bir hasırın telleri gibi örülmüş, iç içe geçmiş, girift olması II. Hayale ve mübalağaya daha fazla önem verilmesi III. Klişeleşmiş mazmunların terk edilerek onları karşıla- yan yeni mazmunların bulunması IV. Belli duyularla ilgili kavramların farklı duyulara akta- rılarak kullanılması Divan şiirinde bu özelliklerin belirleyici olduğu ve 17. yüzyılda ortaya çıkan tarz ya da üslup, aşağıdakile- rin hangisiyle adlandırılmıştır? A) Türkî-i Basit C) Mahallîleşme B) Sebk-i Hindî D) Hikemî tarz + E) Rindane tarz Mahallesme? / Hiconi doua gecir

16. Divan edebiyatında âşıkâne gazelin en büyük temsilcisi olan şair, 16. yüzyıl Azerbaycan Türklerindendir. Ömrü Irak-Türkmen coğrafyasında geçmiş; Türkçenin yanında Arapça ve Farsça şiirler de yazmıştır. Ayrıca dönemine göre sade bir dil kullanması, halk tarafından da sevilmesini ve Türk dünyasının ortak bir değeri olmasını sağlamıştır. Şair, daha çok ilahi aşk yolunda divane olan Mecnun'un Leyla'ya aşkını anlattığı Leyla ile Mecnun mesnevisi ile bilinir. Yapıt, içeriği göndermeler ve olay akışıyla Genceli Nizami'nin, aynı adlı yapıtının yeniden yazımı gibidir. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada değinilen sanatçıya aittir? A) Şem ü Pervane B) Sıhhat u Maraz C) Gülşen-i Envar D) İskendername E) Süheyl ü Nevbahar

E) Suya giderim suya Elmayı soya soya 12. Ateşi köz öldürür Sürmeyi göz öldürür Yiğidi kılıç kesmez Bir kötü söz öldürür Bu dörtlüğün nazım şekli aşağıdakilerden hangi- sidir? A) Rubai D) Semai B) Koşma E) Varsağı CMâni 14

9. Kasidenin bölümleriyle ilgili aşağıdaki yargıların Bhangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) Kasidenin asıl bölümüdür ve burada genellikle övülecek kişinin makamına, mesleğine, toplumsal konumuna göre kimi yönleri öne çıkarılır. (Methiye) B) Birinin övüldüğü kasidelerde o kişinin ömrünün uzun olması, talihinin iyi gitmesi gibi dileklere yer verilen bölümdür. (Girizgâh) C) Şairin, kasideyi güzelleştirmek, sanat gücünü göstermek için kasideyle aynı ölçü ve uyakta söylediği gazeldir. (Tegazzül) D) Şairin kasideyi yazma amacına geçmeden önce kaleme aldığı, talihten yakındığı, bahar, kış, bayram, eğlence betimlemeleri yaptığı, sevgiliden, aşktan, aşk acılarından söz ettiği bölümdür. (Nesip) E) Şairin kendisini, sanatını övdüğü, kimsenin kendisine rakip olamayacağını ileri sürdüğü bölümdür. (Fahriye)

3. Divan edebiyatında Allah'ın birliğini anlatan şiirlere ---, Peygamber Efendimiz'in övüldüğü şiirlere ----, birinin ölümünden duyulan acıyı anlatan şiirlere ise denir. Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşa- ğıdakilerden hangisi getirilebilir? tevhit - naat- mersiye ilahi - naat - mersiye C) naat - ilahi - ağıt hicviye - methiye - mersiye E) mersiye - münacat-ağıt - münacaat Allaha yalvarış ve yakarış Naat H muhammelle bugü Mersiye = Devlet büyükdein in dimue duyulan acı

e 4. Mir'at-ı dile baktım kalbimde keder gördüm Hasretle dili yaktım bak bana neler gördüm Devrândan elem çektim gâyette zarar gördüm Çok gussa vü gam çektim çok havf u hatar gördüm Ol şâh-ı cihân etmiş ukbâya sefer gördüm Vahdet iline gitmiş ol merd-i hüner gördü Gark oldu kızıl kana bu dîde-i ter gördüm Ben dahi dil u câna bir yatmağa yer gördüm İbret alacak yerdür ariflere dünyâda Öldükte ber-â-berdür her kişi musallâda İçerik özellikleri dikkate alındığında bu dizelerin aşağıdaki türlerden hangisine ait olduğu söylenebilir? A) Şitaiye B) Mersiye D) Fahriye C) Münacat Methiye

11. Taze can buldi cihân erdi nebâtâta hayât Ellerinde harekât eyleseler serv ü çenâr Döşendi yine çemen nat-ı zümürrüd-fâmın Sim-i hâm olmuş iken ferş-i harîm-i gülzâr Yine ferrâş-i sabâ sahn-i ribât-ı çemene Geldi bir kâfile kondurdı yüki cümle bahâr Bu beyitler kasidenin hangi bölümünden alınmıştır? A) Tesbib B) Fahriye D) Tegazzü C) Methiye E) Girizgâh

raları ilan ki şiirler, -le iraç) ve ari en münacat 9. Divan edebiyatında hem sanatlı ve süslü nesir yazılarına hem de maksadı en açık ve edebî şekilde ifade ederek kaleme alma işine "inşa" denir. İnşa ilmi kurallarına göre yazılan nesir yazılarına ise ---- adı verilmektedir. Ayrıca inşa ilmiyle ilgili öğretici bilgilerin yer aldığı süslü ve sanatlı inşa örnekleri, daha ziyade mektup türü güzel yazıların yer aldığı kitap ve mecmualar da bu anlama gelir. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) seci B) hicviye D) münşeat E) tevhit C) münşi 12. 87

2. 1. Ruhsârun eya gonce-dehen kâkül içinde Bir gül gibidür kim açılur sünbül içinde Sandum ki çıkar mihr-i cihân-tâb şafaktan Gördükde şehâ aks-i izârün mül içinde II. III. Sal gerdenüme zülf-i girih-gîrüni cânâ Bir bende-i nâçizün olayum gül içinde IV. Şevk-i lebüne hâke düşen dâne-i eşküm Benzer dür-i nâ-yâba ki yatur kül içinde V. Bir gonceye dil baglayamaz oldı Neşâtî Sen lâle-rûhi seyr ideli şengül içinde missin Bu gazelin beyitleriyle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 1. beyit, matla beytidir. B) II. beyit, hüsn-i matla beytidir. C) II. beyit, murassa beytidir. D) IV. beyit, hüsn-i makta beytidir. V. beyit, makta beytidir.

6. Bir güzel gördüm ki reşk-i suret-i büt-hânedir Kendisinden gayriya ateş gibi bigânedir Kim zebânından gelen efsûn ile efsânedir Mümin ü küffâr ile hem sohbet ü hem-hânedir Câm-ı zerrîn nûş eder bir bî-vefâ mestânedir Nuş eden bir cürasın bin yıl yeri meyhânedir Tuğ çekmiş bir dilâverdir ki kasdi cânadır Nûr-ı tabimdan çerağın yakmamıştır yâ nedir Râsti ben şem-i dil-sûzam adı pervânedir Kim dolaşsa âteşe pervâne yâ divanedir Her bendi on dizeden oluşan bu dizelerin nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir? B) Murabba A) Terbi D) Muaşşer E) Şarkı Rubai R 9.

5. I. Bent Şükr kim çerh istikamet üzre devrân eyledi Cem'-i ehl-i devlet a'dâsın perişân eyledi Dehre halk-i Basra vü ehl-i Cezayir fitnesi Çok zamanlar gerçi kan yutturdu pinhân eyledi (...) Hiç şek yok kim bu nusret nusret-i İslâm'dır Pâd-şâhın mülküne isbât-i istihkâmdır II. Bent Kıldı Bağdâd üzre feth için müretteb bir sipâh Kim alemden bâd tahrikiyle mesdûd oldu râh A Kesret ol gâyette kim encüm dökülse çerhden Zînet için bir güher bulmazdı anda bir külâh (...) Hiç şek yok kim bu nusret nusret-i İslâm'dır Pâd-şâhın mülküne isbât-i istihkâmdır Tamamı 11 bentten oluşan bu dizelerin nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir? A) Tardiye B) Terciibent D) Terkibibent 7. E Muhammes E) Murabba