Divan Şiiri Özellikleri Soruları

3. Bâde gam verir bize biz âşık-ı dîvâneyiz Gelmeden bu bezme câm-ı aşk ile mestâneyiz Çekmeziz renc-i humârı ömrümüzde gerçi biz Gam değil mahmur olursak sâkî-i meyhâneyiz Âşık-ı yek-reng ü rindân-güşâde-meşrebiz Bezmi hâs-ı vahdete hem bâd hem peymâneyiz Üslup ve içerik özelliklerinden hareketle bu beyitlerin aşağıdaki gazel türlerinin hangisinden alındığı söylenebilir? A) Âşıkane B) Şuhane- D) Sofiyane C) Rindane E) Hakimane

10. Şûh Şirinler yüzünden dağ delen Ferhâdlar Aslıhanlardan yanan Âşık Keremler görmüşüz Bu dizelerde görülen söz sanatının özdeşi aşağı- dakilerden hangisinde yoktur? A) Bezm-i Cemşîd'de devran ki kadehlerle döner Şevk şeb-tâ-be-seher raks-ı mükerrerle döner B) Vahdettin şarabından bir cur'a nûş edeyin Enel-Hak çağıruban Dâra gir ey in Mevlâ C) Sultan Süleyman'a kalmayan dünya Bu dağlar yerinden ayrılır bir gün D) Yeryüzünde ben ürettim veremi Lokman hekim bulamadı çaremi EL Âheste çek kürekleri mehtâb uyanmasın Bir âlem-i hayâle dalan âb uyanmasın

Hest t-elmilla love AYT Bye 7. 1. Divan edebiyatında kaside ya da gazelin ilk beytine verilen addır. (Makta) II. Edebiyat terimi olarak aruz vezniyle söylenmiş bir beytin yarısına verilen isimdir. (Misra) Large DENEME III. Bir şeyin kesildiği yer, kesme yeri anlamına gelir; di- van şiirinde şiirin son beyti anlamında kullanılır. (Mat- la) IV. Söylenmesinde ya da anlaşılmasında herhangi bir zorluk olmayan kusursuz misralar anlamına gelir. (Misra-i berceste) V. Özgür, bağımsız anlamlarını ifade eder; bir beyitteki misranın tek başına anlam taşımasıdır. (Âzâde) Numaralanmış cümlelerdeki bilgi yanlışının gideril- mesi için ayraç içinde verilen kavramlardan hangile- rinin yer değiştirmesi gerekir? A) I ve Il DHI ve IV BH ve III E) IV ve V CLI ve III YAYINLARI

19. B B 5. Deneme 1. Aşka kâbil dil mi yok şehr içre yâ dilber mı yok Mest yok meclisde bilmem mey mi yok sâgar mı yok II. Gonda-i dil açılıp hâtır nice şâd olmaya Bâğda güller mi yok gülşende bülbüller mi yok III. Görmeziz bir dil ki tûtî gibi güftâr eyleye Söyledir mi yok cihânda bilmezin söyler mi yok IV. Sengden dil kem mi yâ seng-i siyâhı la'l eder Afitâb-i feyz-bahşâ-yı bülend-ahter mi yok V. Niçin ebkâr-i ma'ânî beslemez erbâb-i nazm Yoksa Yahyâ gibi üstâd-i sühan-perver mi yok Taşlıcalı Yahya Yukarıda bir gazelin beyitleri numaralanmış şekilde veril- miştir. Bu beyitlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi vanlıştır? A) V. beyit, şairin adının geçtiği taç beyittir. B) III. beyitte istifham sanatı yapılmıştır. C) I. beyitte "mı yok" sözcükleri, rediftir. D) IV. beyit, makta beytinden önceki beyittir. E) II. beyit, tenasüp sanatına örnek gösterilebilir.

J 1. Aruzla yazılmış bir dizeyi vezin parçalarına ayırmaya takti 1 || denir. Bu ölçüde dize sonlarındaki açık heceler, kapalı ||| hece sayılır. Aruzda, ölçü zorunluluğuyla Arapça ve Fars- ça sözcüklerdeki uzun heceyi kısa okumaya med denir. IV Ölçüde kapalı hece gereken yerde, açık heceyi biraz uzatarak okumaya ise imale denir. V Yukarıdaki parçada numaralanmış hangi sözcük bilgi yanlışlığına neden olmuştur? A) I. B) II. C) III. D) W. E) V.

ÜRK 18. Fuzûlî rind-i şeydâdır hemîşe halka rüsvâdır Sorun kim bu ne sevdâdır bu sevdâdan usanmaz mı Fuzuli rind-i şeydâdır: aşktan çılgına dönmüş âşık hemişe: her zaman rüsvâ: rezil Bu dizeler ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Divan şiirinin temel nazım birimi ile yazılmıştır. B) Konu bakımından lirik şiire örnek gösterilebilir. C) Hüsnimakta özelliği göstermektedir. D) Âşığın betimlemesi yapılmıştır. E) Musammat gazelden alındığı söylenebilir.

14. 1. Hayret et büt sûretün gördükçe lâl eyler meni Sûret-i hâlüm gören sûret hayal eyler meni (Fuzuli) II. Bûs-ı la'lin şöyle sîr-âb-ı zülâl eyler beni Kim gören âb-ı hayât içmiş hayal eyler beni (Nedim) Bu beyitler arasındaki dil ve anlam ilişkisi aşağıdaki kavramlardan hangisini örneklemektedir? A) Lügaz B) Musammat D) Nazire 11- E) Zihaf C) Mazmun

9. 1. Ak üzüm asmasıyım Fabrika basmasıyım Bana doktor ne lazım Ben sevda hastasıyım II. Dilberün işi itâb ü nâz olur Çeşm-i câdû gamzesi gammaz olur Ey gönül sabr it tahammül kıl ona Yâra irişmek işi az az olur Numaralanmış şiir parçaları için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Anonim halk şiiri geleneğinin ürünleridir. B) I. şiir didaktik, II. şiir satirik ögeler taşımaktadır. C) I. şiir, II. şiirle aynı nazım şekline sahiptir. D) II. şiir, I. şiirin divan şiirindeki nazım şekli karşılığıdır. E) Zengin uyak çeşidine yer verilmiştir.

12. (1) Divan şiirinde İstanbul'un fethinden sonra oluşmaya başlayıp 18. yüzyılda Nedim'in şiirlerinde en güçlü örneklerini verdi mahallîleşme akımı. (II) Halkın konuştuğu İstanbul Türkçesine özgü söyleyiş özellikleri, deyim ve mecazların şiire girmesi sağlandı. (III) Divan şiirinin soyut dünyası pekiştirilmiş, günlük yaşamı yansıtan ögeler şiirin dışına itilmiştir. (IV) Iran edebiyatının etkisindeki şiir zevki, gittikçe ulusallaşmıştır. (V) Halk şiirinin etkisiyle şarkı nazım biçiminin ortaya çıkması ve bazı şairlerin hece ölçüsüyle şiir yazmasıyla mahallileşme en üst seviyesini bulmuştur. "Mahallîleşme akımı'yla ilgili numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? hlul e C) III D) IV A) I B) II E) V 14.

Gang DECE 11. Her bendinin sayısı 5 ile 10 arasında değişen beyit- lerden oluşur. Bentlerin uyak düzeni gazele benzer. Bentlerini bağlayan beyte "vasıta beyti" denir. Vasıta beyti her bentin sonunda ayrı kalır. Bu nazım şekliyle yazılan şiirlerde genellikle dinî, tasavvufi, felsefi dü- şünceler anlatılır; talihten ve hayattan şikâyetler; top- lumsal yargı niteliğinde eliştiriler yer alır. APARTANA SW Bu parçada tanıtılan nazım şekli ve bu nazım şekliyle anılan sanatçı aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir? IOR A Terkibibent - Bağdatlı Ruhî B) Terciibent - Şeyh Galip C) Tuyuğ - Kadı Burhaneddin D) Rubai Ömer Hayyam E) Sark-Nedim 13

11. BAŞK D) Fuzuli Leyla vu Mecnun E) Şeyhi-Harnâme Sembalik eser K.Kara Kutu YAYIN K INF Aşağıdakilerden hangisinde bilgi yanlışı vardır? 1630 A) Düzen ve konu açısından divanlarla aynı olan divan edebiyatının küçük divan eserlerine divançe denir. + B) Divan edebiyatındaki manzum bilmecelere muamma adı verilir. + FORMAL penagát sose150 48 C) Divan edebiyatındaki tek beyitten oluşan şiirlere müf- red denir. D) Hamse, bir şairin beş mesnevisinin bir araya getirilme- siyle oluşan eserdir. + nibventi 16:32 Sadece divan edebiyatında olup bazı kavramları ifade etmek için şairlerce ortaklaşa kullanılan hazır benzet- melere mazmun denir. + SH 14

e baş- Ik hi- anat- nem 'dan ikâ- e be- ver- altır. ine ğı- 25. I. Gazel Kaside III. Şarkı IV. İlahi CVMesnevi Yukarıdaki numaralanmış nazım biçimlerinden han- gisi, karşısında verilenlerden herhangi biriyle eş- leştirilemez? A) I dibace şah beyit miyan dua D) IV B) II dibace miyer. EX C) III

3. Bâdenin te'sirini meclisde yâr olsun da gör Gülsitânın revnakın subh-i bahâr olsun da gör Bak ne çenberlerden eylermiş güzer cân-bâz-ı aşk Halka halka bend-i zülfi târümâr olsun da gör Tamamı iki beyitten oluşan bu şiirin biçimi aşağıdakilerden hangisidir? A) Kra D) Nazım B) Rubai EŞarkı C) Tuyuğ

ģ 76 6. Mülk-i vash, dilberin gönlümde ma'mur olmadan Aşk arâ âşıklığım âlemde meşhûr olmadan Derd-i biderman-ı hicrandan temindür olmadan Aşk camından Fuzûlî mest ü mahmur olmadan Bir kadı şimsâd u gül-ruhsârdan ayrılmışem Bu dizeler aşağıdaki nazım şekillerinden hangisiyle yazılmış olabilir? A) Muhammes D) Terciibent B) Murabba E) Terkibibent C) Ruba C

12. ----, bentlerle kurulan uzun bir nazım şeklidir. Aruzla yazılır. Yaşamdan, talihten şikâyet; felsefi düşünceler, dinî, tasavvufi konular ve toplumsal yergilerin işlendiği şiirlerdir. Beş bentten on yedi bende kadar takım hâlinde şiirlerin özel bir şekil altında toplanmasıdır. Şiirin her bendi kendi içinde iki bölüme ayrılır: hane ve vasıta. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Muhammes D) Mesnevi B) Kaside C) Terkibibent E) Murabba

11. Ali Şir Nevai ile ilgili aşağıdaki bilgilerin hangi- sinde bir yanlışlık yapılmıştır? A) 15. yüzyılda yaşamıştır. Türk edebiyatında ilk tezkire olan Mecalisü'n Nefais'i yazmıştır. CYMuhakemetü'l Lugateyn adlı yapıtında Türkçe- nin Farsçadan üstün bir dil olduğunu dile getirir. Azeri Türkçesiyle yazdığı tuyuğlarıyla meşhur- dur. E) Türk edebiyatının ilk hamse şairidir.