Divan Şiiri Özellikleri Soruları
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriYAYINLARI
ATTEST
3
10. Ahmet Paşa'nın Güneş Kasidesi ve Safi'nin Güneş
Kasidesi'nin bölümlerinde benzer sözcük oranı %15,
farklı sözcük oranı ise %85'tir.
Ortak
Kelime Sayısı
LİMİT
Kasidenin
Bölümü
Nesib
Tegazzül
Girizgâh
Methiye
Fahriye
Dua
LPSB13EDE22-100
34
12
1
71
BÖLÜM
4
3
Farklı
Kelime Sayısı
nab
113
90
16
381
53
43
Bu tablodan hareketle söz konusu kasidelerde
kullanılan kelime sayısı ile ilgili aşağıdaki
çıkarımlardan hangisi yapılamaz?
A) Ortak kelime sayısı, kasidelerde asıl konuya geçişin
haber verildiği bölümde en azdır.
B) Övgünün yer aldığı ve kasidenin asıl bölümü olarak
adlandırılan bölümde hem farklı hem de ortak
kelime sayısı en fazladır.
Cşairin kendisini övdüğü bölümde ve dilek
bölümünde ortak kelime sayısı aynıdır.
DOrtak kelime ve farklı kelime sayısının en az olduğu
bölüm, kasidenin asıl konuyla ilgisi olmayan ve
tasvirin yapıldığı bölümüdür.
E Kasidenin içinde yer alan gazelde; farklı kelime,
sayısı ortak kelime sayısının üç katından fazladır.
emer
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri8. Bu eser, yazıldığı konuda Türk edebiyatında ilk
örnektir. Sanatçı, mesnevisini İranlı şair Nizami'nin aynı
adlı eserine nazire olarak yazmıştır. 8754 beyitlik
eserde Büyük İskender'in yaşamı ve mücadeleleri
anlatılır. Sanatçı, eserine İskender'in gönül maceralarını
da almıştır. Eser, ihtiva ettiği bilgilerin çeşitliliği ve
zenginliği ile o devrin ansiklopedisi mahiyeti
kazanmıştır. Eserin içerisindeki "Mevlid" ve "Dâstân-ı
Tevârih-i Mülûk-ı Âl-i Osmân" bölümleri, türünün ilk
örneklerinden olması bakımında önemlidir.
Bu parçada söz edilen eser, aşağıdakilerden
hangisine aittir?
Ahmet Paşa
D) Nesimi
Soru Bankası
B) Ahmed-i Daî
C) Ahmedi
E) Necati Bey
22
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriATININ TARİHİ GELİŞİMİ - I
Cumhuriyet Dönemi'ne Kadar)
arma)
name
4. Perişán-hálün oldum sormadun hâl-i perîşânım e
Gamundan derde düştüm kılmadun tedbir-i dermänum
Ne dersin rüzgârum böyle mi geçsin güzel hânum
Gözüm cânum efendim sevdigüm devletlü sultanum
Esir-i dâm-ı işkun olalı senden vefâ görmer
Seni her kanda görsem ehl-i derde âşinâ görmen
Vefâ vü aşinalık resmini senden revâ görmen
Gözüm cânum efendim sevdigüm devletlü sultânum
5. Bayezid
a
Biçim ve içerik özellikleri dikkate alındığında bu
dizelerin nazım şeklinin aşağıdakilerden hangisi
olduğu söylenebilir?
A) Rubai
B) Tuyuğ
TEST
5
D) Murabba
Ser-i zülfüne pâ-beste olalı dil
Elümle (
E Mesnevi
Date
a
Tahmis
beslene
Divan Ed
7. Klasik T
Mübala
kullanm
olarak k
beyitler
bütünlü
konuşu
de
veya
hüviyet
kaside
kaside
rindan
"övme
olmak
şairler
Bu pa
hangi
A) Ba
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri7.
Hem bâd-ı sabâ ere beşâret vere gülden
Hem gonce dahi gül gibi handân ola bir gün
Hicrân sonucu vasla dönüp şâd ola Dâî
Bu gamdan onun derdine dermân ola bir gün
Bu parça ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy-
Tenemez?
A) İkinci beyit makta beyittir.
B) İlk beyit hüsnümakta adını alır.
C) Gazel nazım biçiminde yazılmıştır.
D) Tezat sanatına yer verilmiştir.
E) Beyitlerde sosyal yaşama ilişkin ifadelere yer verilmiş-
tir.
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriE) Gazellerin konusu
sevgi ve doğa güzellikleridir.
24. Divan edebiyatı ile Servet-i Fünun edebiyatının ortak bir özelliğini belirten yargı
aşağıdakilerden hangisidir? (1993)
A) Dil, yabancı sözcükler ve yabancı dil kurallarıyla yüklüdür.
BArap ve Fars edebiyatlarından alınan, kaside, kita, mesnevi gibi nazım biçimleri
kullanılmıştır.
C) Konu ile ölçü arasında bir uyum olmasına özen gösterilmiştir.
DYUyağın göz için değil, kulak için olduğu görüşü egemendir.
E) Beyit, başlı başına bir bütün sayılmış ve düşünceleri anlatan cümleler bir beyit içinde
tamamlanmıştır.
25. Aşağıdaki eserlerden hangisi 15. yüzyılda "mesnevi' biçiminde yazılmış bir
vergidir? (1994)
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri2.
Aşağıdaki beyitlerden hangisi kasidenin "medhiye"
münden alınmış olabilir?
A) Donar soğuktan efendi semender âteşte
Bir iki gün dahî eserse bu sarsar
B) Sen bir şeh-i zişansın şahenşeh-i devransın
Yani ki sen hakansın devrinde ben Hakani'yem
C) Şitânın ettiği bîdâdı mülk-i gülşende
Efendi binde birin söylesem dolar defter
D) Sözde nazîr olmaz bana ger olsa âlem bir yana
Pürtumturak-ı hoşeda ne Hafız'ım ne Muhteşem
E) Gül devri ayş eyyamıdır zevk ü sefa hengâmıdır
Âşıkların bayramıdır bu mevsim-i ferhundedem
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriEDEBİYAT PROVASI
14.
I. "Hint üslubu, Hint tarzı" anlamına gelir.
II. 17. Yüzyılda Hindistan'a seyahat eden İranlı şa-
irlerce başlatılmıştır.
III. 19. Yüzyıldaki Sembolizm akımını çağrıştırır.
IV. Özellikle mesnevi alanında belirmiş bir tarzdır.
V. Söyleyişten çok anlam öne çıkarılır. Böylece ge-
reksiz süslü sözlerden kaçınılmıştır.
Yukarıda numaralandırılmış yargılardan hangi-
sinde Sebk-i Hindi akımı ile ilgili bir bilgi yanlışı
yapılmıştır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriEDEBİYAT PROVASI - 1
14.
1. "Hint üslubu, Hint tarzi" anlamına gelir.
II. 17. Yüzyılda Hindistan'a seyahat eden İranlı şa-
irlerce başlatılmıştır.
III. 19. Yüzyıldaki Sembolizm akımını çağrıştırır.
IV. Özellikle mesnevi alanında belirmiş bir tarzdır.
VSöyleyişten çok anlam öne çıkarılır. Böylece ge-
reksiz süslü sözlerden kaçınılmıştır.
Yukarıda numaralandırılmış yargılardan hangi-
sinde Sebk-i Hindi akımı ile ilgili bir bilgi yanlışı
yapılmıştır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriEDEBİYAT PROVASI - 1
14.
1. "Hint üslubu, Hint tarzi" anlamına gelir.
geko
II. 17. Yüzyılda Hindistan'a seyahat eden İranlı şa-
irlerce başlatılmıştır.
III. 19. Yüzyıldaki Sembolizm akımını çağrıştırır.
IV. Özellikle mesnevi alanında belirmiş bir tarzdır.
VSöyleyişten çok anlam öne çıkarılır. Böylece ge-
reksiz süslü sözlerden kaçınılmıştır.
Yukarıda numaralandırılmış yargılardan hangi-
sinde Sebk-i Hindi akımı ile ilgili bir bilgi yanlışı
yapılmıştır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
V
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleribeyitten oluşur.
III. Şairin adının ya da mahlasmin geçtiği bölümüne "taç
beyit" denir.
IV. Konusuna göre "tevhit, mersiye, naat" di adlar alır.
V. Şairin kendisini övdüğü bölüme "fahriye" denir.
yargılarından hangisi yanlıştır?
Cy
A) I
BY
A) Murabba
Ey hayâlün halveti nakd-i revânum mahzeni
Gözyaşı olur revân her dem hayal itsem seni
Lutf umup senden ser-i kuyunda tutdum meskeni
Gel gözüm nuru Fuzuli, tek çok ağlatma meni
İncitmez mi hâtirun munca figânımdan menum
Bu dizelerde aşağıdaki nazım biçimlerinden hangisine
özgü nitelikler ağır basmaktadır?
D) Şarkı
5 YILDIZ
YAYINLARI
DAV
B) Muham nes
AYT EDEBİYAT
E) V
G
E) Müstezat
a
C
3
C) Terkibibent
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri9.
I. Levh-i mahfuz-ı suhandır dil-i pâk-i Nefi
Tab-ı yârân gibi dükkânçe-i sahhâf değil
y
1. Şeyhi ko peşpeşeyi dahi şehbazı kıl şikâr
Sîmurg-i himet olana âlem meges gelür
III. Zülfün esîri Bâkî-i bîçâre dostum
Bir mübtelâ-yi bend-i kemend-i belâ imiş
Numaralanmış beyitlerin kronolojik olarak yazılma sıra-
si aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
A) I-II-III
C) II-III-I
E) |- ||- ||
B) III-1-11
D) II-I-III
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri7.
B
07
Test 09
DİVAN EDEBİYATI
1. Ey Fuzuli oluben garka-i girdâb-ı cünûn
Gör ne kahrın çekerem döne döne devrânun
II. Yok bu şehr içre senin vasfettiğin dilber Nedim
Bir perî-sûret görünmüş bir hayal olmuş sana
III. Gele-yi şişe ile pay-i humle eğlenüp Nabi
Girban-ı hevesten damen-i dilberden el çektik
Numaralanmış beyitlerin kronolojik olarak yazılma sıra-
si aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
A) II-III-I
C) III-1 -11
O
E) II - I - III
B) I-III-II
D) I-II-III
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özelliklerik
u
di
wri
la
gi
-5-
luni mirlandi (8
lam
13. Aşağıdakilerin hangisinde ayraç içinde verilen terim,
açıklamayla uyuşmamaktadır?
bisto
A) Eski esnaf teşkilatının adap ve erkânını, teşkilat üyele-
rinin uymaları gereken usul ve kuralları halk diliyle anla-
tan bir çeşit yönetmeliklerdir. (Fütüvvetnâme)
B) Şehzadelerin sünnet düğünleri ile hanim sultanların do-
ğum ve evliliklerini konu alan şiirlerdir. (Velâyetnâme)
C) Edebiyatçıların, sanatçıların ya da başka alanlarda ün
yapmış kişilerin harf sırasına ya da zaman sırasına göre
anlatıldığı eserlerdir. (Tezkire)
D) Edebiyatta bir ad sorulacak biçimde düzenlenmiş man-
zum bilmecelere verilen addır. (Muamma)
E) Bir kimsenin ölümü üzerine duyulan üzüntü ve acıyı an-
latmak için yazılan şiirlerdir. (Mersiye)
Diğer sayfaya geçiniz.
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri6.
1. Kutadgu Bilig, ilk mesnevi, aruzla yazılan ilk
eserdir.
II. Divân-ı Hikmet, biçim bakımından İslamiyet
öncesi Türk şiiri (koşuk) geleneğinin devamı,
içerik yönünden ise dinî tasavvufi halk şiiri
geleneğinin başlangıcı sayılır.
III. 1072 yılında yazılmış olan Divânü Lûgati't-
Türk, içinde 7500 Türkçe kelimenin yer aldığı, (
Türkçenin Farsça ile kıyaslandığı bir eserdir.
Yukarıdaki yargılardan doğru olanın yanına (D),
yanlış olanın yanına (Y) yazıldığında doğru sırala-
ma aşağıdakilerden hangisi olur?
A) (D)
B) (D)
C) (D)
D) (Y)
E) (Y)
07
||
(D)
(Y)
(Y)
(D)
(Y)
|||
(Y)
(D)
(Y)
(D)
(D)
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri18. 1538 yılında yazılan Heşt Behiş, bir mukaddime ve "bi-
hişt" (cennet) adını taşıyan sekiz bölümle bir hâtimeden
meydana gelir. Eserin ilk bölümü Kanûnî Sultan
Süleyman'a ayrılmıştır. İkinci bölümde Kanûnî'ye kadar
şiir yazmış divan sahibi padişahlarla şehzadeler an-
latılmakta, diğer bölümlerde devlet adamlarından şiir
yazanlar, ulema sınıfından şairler ve eserin yazılışı sıra-
sında hayatta bulunmayan sanatkârlar tanıtılmaktadır.
Eserin en geniş bölümü olan altıncı tabaka, yazarın ba-
zıları ile bizzat görüştüğü şairlere dairdir. "Zikrü'n-nisâ"
başlığı altında Zeyneb Hatun ile Mihrî Hatun'un tanıtıldığı
bölümü Sehî'nin kabiliyetli bulduğu genç şairlerin anla-
tıldığı son tabaka izlemektedir.
Bu parçada söz edilen eserin türü aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Sefaretname
C) Gazavatname
E) Tezkire
B) Fütüvvetname
D) Şehrengiz
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri12. Aşağıdakilerin hangisinde terimlerin açıklanma-
sında bir yanlışlık yapılmıştır?
Terim
Açıklama
Sefaretname:
B) Cönk:
C) Hamse:
D) Nazire:
Mahlas:
Osmanlı elçilerinin tuttukları
gezi notlarına dayanan
düzyazı türündeki eserlerdir.
Âşık edebiyatı sanatçılarının
şiirlerini topladıkları el yazması
eserlerdir.
Divan edebiyatında düzyazının
sonunda ve ortasında yapılan
kafiyedir.
Bir şairin başka bir şairin şiirine
benzeterek aynı ölçü ve uyakla
yazdığı şiirlerdir.
Divan edebiyatı sanatçılarının
şiirlerinde kullandıkları takma
adlardır.