Divan Şiiri Özellikleri Soruları
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özelliklerien hangisidir?
Mesut
M
yacağı konu-
adiğini ifade
?
Nevizade Atal
12..
..
.
.
17. yüzyılda Nevizade Atâyî ve Sabit, 18. yüzyılda En-
derunlu Vasif gibi şairlerin, şiirlerinde yerli konuları işle-
mesi ve yerel söyleyişleri tercih etmeleriyle bu hareket
divan şiirinde iyiden iyiye görünür hâle gelmiştir.
Insana doğruyu, güzeli göstermeye yönelik görüş bildi-
ren didaktik içerikli şiirlerdeki anlayışa verilen bir terim
olup "Nabi ekolü" diye de isimlendirilir.
Iran'da doğup Hindistan'da gelişen
akıma bağlı şiir-
lerin soyut, sembolik ve güç anlaşılan bir anlama sahip
olduğu görülür.
15. yy.da Necati'nin şiirleriyle kendini gösteren bu ha-
reket, ciliz bir hamle olarak kalmış, "mahallileşme hare-
keti'nin habercisi olmuştur.
Aşağıdakilerden hangisi, yukarıda verilen açıklamalar-
dan biriyle Mişkilendirilemez?
A) Türkiibasit
C) Hikemi tarz
B) Mahallileşme
D) Süslü nesir
E Sebkihindi
lehen sanatçı, Mecálisü'n-Netis adiyle Türk
edebiyatının ilk tezkire ömeğini vermiştir
Bu parçada sözü edilen sanatçı, aşağıdakilerden han-
gisidir?
A) Ali Şir Nevai
B) Katip Çelebi
D) Aşık Çelebi
3. Aşağıdaki açıklamaların hangisi ayraç içindeki kavram
la ilişkilendirilemez?
A) Divan edebiyatında sanatçıların ya da başka alanlarda
ün yapmış kişilerin kisa hayat hikayelere ve
rine yer veren biyografi kitaplande (Teakin
B) Herhangi bir olayı, düşünceyi veya kişiyi sanki rüyada
görmüş gibi anlatılarak yazılan eserlerde (Münget)
C) Hz. Muhammet in hayatını anlatmak üzere yazan
lerin ortak adidir. (Siyer)
D) Divan edebiyatında gezi notian içeren sortere veran
addır. (Seyahatname)
E) Yabancı bir ülkeye elçi olarak gönderilen görevlerin o
keyle ilgili izlenimlerini anlatan eserlend (Selastname)
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriBidir
de Ata
2.
A) Ahmedi
D) Nabi
A) Nedim
Tesnevisinden alınmış olabilir?
gruaki sa-
B) Şeyhi
1. Sebkihindî Şeyh Galip
II. Mahallileşme Akımı Nedim
III. Hikemi Tarz Nabi
D) Nergisi
Aşağıda verilen divan sanatçılarından hangisi yukarıda-
kilerden biriyle ilişkilendirilemez?
C) Şeyh Galip
E) Fuzuli
B) Nabî
Nabî
CŞeyh Galip
E) Enderunlu Vasif
3. Aşağıdaki sanatçı-yapıt eşleştirmelerinden hangisi yan-
lıştır?
daki eseri hak arasinda Mevlit ismi i
yazma geleneğine
çimizia ilgili bir ödev hazırlayacağım
günümü bu ödeve ayırmayı düşüm
Adem:
-Ben de geçen sene divan ede
lamıştım. Fabi özelliği gösteren
lerin anlatıldığı ünlü bir mesnev
Yukandaki diyaloglarla ilgili
gisi söylenemez?
A) Gül, divan şairlerimizden
lamıştır.
B) Gül'ün sözünü ettiği d
da bir mesnevisi daha
C) Necati'nin hazırlayac
D) Necati'nin sözünü et
cat'tir.
E) Adem'in tahlil ettic
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleriir.
co
LİMİT YAYINLARI
Seyrani - taşlama
7. "Yetkin insan" anlamına gelen ----; Allah'ın zati sifat,
isim ve fiilleriyle mükemmel biçimde kendisinde tecelli
ettiği insandır. Yani Allah'ın her mertebedeki
tecellilerine mazhar olan kişidir. Bu kavramı tasavvufa
İbnü'l-Arabî kazandırmıştır. Mevlânâ, "Müminin
ferasetinden sakının. Çünkü o, Allah'ın nuruyla bakar."
hadisini bu kavramla ilgili görür.
GAYOL
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden
hangisi getirilmelidir?
A) mürşit
D) vahdet
B) piximugân
E) insanıkâmil
C) mürit
DO
Karacaoğlan, Köroğlu ve Yunus Emre bütün şiklerin
1
II
|||
hece ölçüsüyle söylemişlerdir; Pir Sultan Abdal, Âşık
Ömer ve Kay
dal ise
hem de aruz
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleriyp
9.
Çağından günümüze kadar etkileri sürekli olan bir
şahsiyettir. Anadolu'daki Alp Eren tipinin
temsilcilerinden olduğundan, yeniçeriler onu pir olarak
seçmiştir. En ünlü eseri, Makalat isimil mensur eseridir.
Makalat Arapçadır, eserin Türkçeye manzum ve
mensur birçok çevirisi yapılmıştır. Manzum tercüme 14-
15. yüzyıl şairlerinden Hatiboğlu'na ait olup Bahrü'l-
Hakayık adını taşımaktadır.
Bu parçada söz edilen sanatçı aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Yunus Emre
C Kaygusuz Abdal
B) Ahmet Yesevi
D) Hacı Bektaş Veli
Hacı Bayram-ı Veli
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriA
2022-AYT/ Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1
21..
A
Marifetnâme, hemen her konuda değişik bilgiler içeren
bir eserdir.
Şehzade Mustafa Mersiyesi, Kanuni Sultan Süleyman'ın
oğlunun ölümü üzerine yazılmıştır.
Vesiletü'n-Necat, Hz. Muhammed'in diğer peygamber-
lerden üstün olduğunu anlatmak amacıyla yazılmıştır.
Hayriyye, sanatta güzelden çok doğruyu aramanın
amaç olduğunu öğütleyen didaktik bir eserdir.
Aşağıdaki sanatçılardan hangisi yukarıda hakkında
bilgi verilen eserlerden birinin sahibi değildir?
A Taşlıcalı Yahya
8 Süleyman Çelebi
Baki
D) Nabi
E Erzurumlu İbrahim Hakkı
F
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri5.
15. yüzyılda yaşamış, divanı ve bir mesnevisi olan
herhangi bir divan şairi ile ilgili olarak aşağıdakiler-
den hangisi söylenemez?
A) Arapça ve Farsça sözcüklerden yararlanılır.
B) Aruz ölçüsünün kurallarını bilir.
C) Birden fazla nazım biçimi kullanmıştır.
D) Farklı uyak düzenlerine sahip şiirler yazmıştır.
E) Düzyazı türünde en az bir eseri vardır.
C
Ba
go
âl
tü
to
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri1-
a
Ş
k
8.
----, edebiyat terimi olarak dört misralı bir nazım bi-
çiminin adıdır. Eski Türk şiirinin dörtlüklerinden doğ-
muştur. Oğuz Türklerinin Azerbaycan, Doğu Ana-
dolu ve Irak'a yerleşmeleriyle kendi edebiyatlarında
kullandıkları dört misralık halk şiirlerinin bu bölgede
aruzla yazılan ve fehleviyyât denilen bestelenmiş ru-
bailerden etkilenmesiyle ortaya çıktığını ileri süren-
ler de vardır. Anadolu'da ilk örnekleri Kadı Burhaned-
din ve Seyyid Nesimi'de görülür.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden
hangisi getirilmelidir?
AMurabba
D) Kaside
B) Tuyuğ
C) Müstezat
E) Mesnevi
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri7. incecikten bir kar yağar
Tozar Elif Elif deyi
Deli gönül abdal olmuş
Gezer Elif Elif deyi
B
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Bir semainin ilk dörtlüğüdür.
B) Sade bir dil kullanılmıştır.
C) Çapraz uyak örgüsüyle yazılmıştır.
D) Lirik şiir özelliği taşımaktadır.
E) Ahenk unsurları önemsenmiştir.
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri6.
Bir kalp ki onun sevmesi, aldanması yok
Tutkunluğu yok, bir güzele yanması yok
Bin kez yazık olsun sevisiz bir yüreğe
Aşksız geçecek günlerin faydası yok
Bu dörtlüğün nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir
A) Mani
D) Rubai
B) Murabba
E) Türkü
C) Şarkı
As
A
E
-
1.
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriA
Allah'ı
endi-
divan
Hem
uzla
eyle
gibi
mış-
hik-
ilk
A
A
19 ve 20. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
Kaside nazım biçimindeki ---- bölümü kasidenin ilk bölü-
müdür. Şair bu bölümde âşıkane duygulardan bahsede-
rek veya bir betimleme yaparak (bahar, kış, at, bir güzel
vb.) başlar. Kelime anlamıyla "övünme, büyüklenme,
böbürlenme, şöhret, fazilet, erdem" gibi anlamlara gelen
----, edebiyat terimi olarak şairin şairlik yeteneğinin üstün-
lüğünden söz ederek kendini övdüğü bölümün adıdır.
19. Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdaki-
lerden hangisi getirilmelidir?
A) nesip (teşbip) - dua
B) methiye - nesip (teşbip)
C) girizgâh-dua
nesip (teşbip) - fahriye
E) girizgâh-fahriye
nesip- fahriye
20. Buna göre aşağıdaki dizelerden hangisi kasidenin bu
parçada verilen bölümlerinden herhangi birine girme-
mektedir?
a
Rúh-bahş oldi Mesîhâ sifat enfâs-ı bahar a
Açdılar didelerin hâb-ı ademden ezhår
B) Gâh olur kim geyinür telíü kebûdî hârâ
Meclis-i devletüne olmağa çâker sünbül
C) Bu şehr-i Stanbûl ki bi-misl ü bahadır
Bir sengine yek-pâre Acem mülkü fedadır
D) Ey Riyâzî ne gülistana safâdur sühanüm
Kim anun dairesi ola ser-â-ser sünbül
A
E) Yümn-i na'tünden güher olmış Fuzuli sözleri
Ebr-i nisândan dönen tek lü'lü şeh-vâra su
a
a
BAHÇEŞEHİR ANADOLU VE FEN LİSESİ
A
21.; devlet yönetiminin temel
bulunması gereken başlıca öz
edilmesi veya kaçınılması ger
revlilerinin tayin ve denetimleri,
devletler arası ilişkilerde uyule
kümdarın Allah'a ve halka ka
ayakta kalmasının temel şartla
Bu cümlede boş bırakılan ye
si getirilmelidir?
Gazavatnameler
Sefaretnameler
E) Velaye
Gazavationes ordu
Sanatçının en meşhur es
ce varoluşsal bir sorun o
bakış açısıyla bu şiirinde
nın ölümü üzerine yazdı
çıkıp sorgulanan bir kavi
Bu parçada bahsedile
hangisinde verilmiştir
A) Recaizade Mahmut
B) Abdülhak Hamit Tar
C) Muallim Naci - Ates
O Recaizade Mahmu
Abdülhak Hamit Ta
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri2.
Bir gazelin her beytinin başına aynı vezin ve kafiyede "zami-
me" adı verilen ikişer misranın daha eklenmesiyle oluşturulan
uyak örgüsü "aaaa" şeklinde olan nazım biçimine adı verilir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi ge-
tirilmelidir?
A) terbi
B) muhammes
C) rubai
D) şarkı
E) kaside
TOWN: GETA 2009-10
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri13. Men aninım ol benim ezelden
Sakla bu alakayı halelden
Ey çarh bu akd olanda muhkem
Belki yoğ idin arada sen hem
Mecnûn'a koyupdur ad Leylî
Eyler seni ad ile teselli
Fuzuli'nin Leyla ile Mecnun adlı eserinden alınan bu
parça için,
e
Mesnevi nazım şekli kullanılmıştır.
II. Beyitler arasında konu bütünlüğü vardır.
III. Aruzun kısa kalıbıyla yazılmıştır.
çıkarımlarından hangilerine ulaşılabilir?
B) Yalnız III
E 1.
A) Yalnız I
D) II ve III
I, II ve III
C) I've II
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri19. Kaside, Araplardan İranlılara, İranlılar yoluyla da divan ede-
biyatına geçen bir nazım şeklidir. Bizim edebiyatımızda dev-
let ve din büyüklerini övmek için ortaya konulan şiirlerdir.
Uzun olur, beyit sınırlaması yoktur. Gazellerde olduğu gibi
ilk beytine "matla" son beytine "makta" adı verilir. Şairin adı-
nın geçtiği beyte de "taç beyit" denir. Bu nazım şeklinin en
önemli temsilcisi Nefî'dir.
C
Bu parçada kasideyle ilgili bilgi yanlışı aşağıdakilerin
hangisinde belirtilmiştir?
A) Kaside bir nazım şekli değil, nazım türüdür.
e
B) Kasidenin önemli temsilcisi Nefî değil, Fuzûlî'dir.
Beyit sınırlaması vardır, genellikle 33 - 99 beyit arasında
değişir.
D) İlk beytine "matla" değil, "makta" denmektedir.
E) Şairin adının geçtiği beyte "taç beyit" değil, "yek - avaz"
denir.
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleriki
A
A
15. Osmanlı sosyal yaşamında "inanç, din, ibadet vb." kavramlar
hep var olmuştur. Bir birey olarak sosyal yaşamda olan divan
şairleri de bu kavramlara şiirlerinde yer vermiş, duygu ve dü-
şüncelerini aktarmada bu kavramları bir araç olarak kullan-
ÖZDEBİR
YAYINLARI
mıştır.
Aşağıdaki beyitlerden hangisinde bu açıklamaya uygun bir
kullanım yoktur?
A) Yüz süren dergehine Kâbe-i maksûda irem
Âsitânundur olan kıble-i hâcât-ı enâm
Cânı yüreklendüren sinemdeki peykânıdır
Kalbi âhen olmayan meydâna olmaz âşinâ
C) Gülşen-i kûyı tururken ol perî-ruhsârimun
Cennet-i Firdevs olursa varmazın gülzâre ben
D) Kasr-ı vakâr ü sadr-i saâdetde of diyu
Dest açdılar duâsına hep pîr ü nev-civân
(E) Şimdi seccâde-i şer üzre bizüz şâhid-i Hak
Dava-yı Hak iderüz hüccet ü burhânuz biz
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri(İLERİ DÜZEY SORULAR)
8.
Bahar olsun da seyredin
Nasıl süsler bayırları,
Zümrüt gibi çayırları
Yüze gülen o nâzenin
Gelin yüzlü papatyalar,
Altın gözlü papatyalar.
Buz kesilir; zavallıcık
Ağaçların kuru, kırık,
Çırılçıplak ağaçların
Küme küme yığın yığın
Yerde yatan soluk sarı
Ölü yüzlü yaprakları
Acı acı hışırdarmış.
İçerik ve biçim özellikleri dikkate alındığında, yuka-
rıdaki şiirin aşağıdaki eserlerin hangisinden alındığı
söylenebilir?
A) Piyale
B) Tamat
C) Şermin
D) Yadigâr-ı Şebab
E) Rübab-ı Şikeste
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriDivan edebiyatımızın en büyük şairlerinden kabul edilen
şair, Türkçe eserlerini Azeri lehçesiyle yazmıştır. Arapça
ve Farsça eser de kaleme alan şair, aşk ve istirap şairi
olarak tanınır. Bunun yanı sıra şiirlerinde ayrılık, keder,
fedakârlık ve rintlik temalarını da işlemiştir. Kavuşmanın
aşkı öldürdüğüne inanan şair, ondan kaçınır ve aşk
derdini derman olarak görür. Tasavvuftan etkilenen şair
şiirlerinin yanı sıra nesir türünde eserler de yazmıştır.
8. Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Baki Süleyman Çelebi C) Fuzuli D).
Şeyh Galip
hmet Paşa E)
10.Aşağıd
edebiyatır
A) Şiirlerin
B) Ortak naz
C) Bütün güz
D) Kulak için u
E) Şiirde fikirle