Divan Şiiri Özellikleri Soruları

anatçıları 3. KAVRAYALIN Divan şairleri ile ilgili olarak aşağıda verilen bil- gilerden hangisi yanlıştır? A) Aynı zamanda bir Mevlevi şeyhi olan Neşatî, seb- kihindi akımı denen kapalı anlatımın önemli tem- silcilerindendir. B) Nedim'in Lale Devri'nin zevk ve eğlence anlayı- şını yansıttığı şiirlerinde mahallileşme cereyanı- nın izleri görülür. C) Nâbî, tasavvufi etkilerden arınmış rindane gazel- leriyle dönemin pek çok şairini etkilemiştir. D) Fakrnâme adlı bir mesnevisi bulunan Âşık Paşa, eserlerini sade bir dille yazarak Türkçenin Ana- dolu'da bir edebiyat dili olarak yerleşmesinde et- kili olmuştur. E) Sünbülzade Vehbî, Sünbülistan adını verdiği, al- ti bölümden oluşan geniş hacimli bir Divan'a sa- hiptir. 1. Grup Il Grup TUYU Div > Da ha da K b C C t

endir. Az sözle İlk iki dize Fünce son iki olmak üzere e yedi heceli den oluşan dakilerden 14. Divan edebiyatı ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Konuları çoğunlukla soyuttur. B) Arap ve Fars edebiyatının ve İslamiyet'in etkisiyle gelişen bir edebiyattır. C) Nazım birimi genellikle beyit olsa da dörtlüklerden oluşan nazım şekilleri de vardır. D) Parça güzelliği değil, bütün güzelliği esastır. E) Kafiyeye ve redife yer verilir, genellikle tam ve zengin kafiye kullanılır. 17. Aşağıdakilerd görevlerinden A) Şair ve y B) Edebî c C) Tarihs D) Edel etm E) E 19

KONDISYONSERİSİ - 1- 12. ---- cenge gitmek, cenk etmek anlamında olmakla bera- ber daha sonra din düşmanlarıyla yapılan savaşları ifade eden cihat kelimesi ile aynı anlamda kullanılmış ve bu anlam yaygınlaşmıştır. Bundan dolayı düşmanla yapılan savaşları anlatan eserlere verilen genel addır. İlk örneklerine Arap edebiyatında rastlanan bu tür eser- lere megâzî denilmiştir. Belirli bir savaş veya seferi tas- vir eden bu eserler oldukça ayrıntılı bilgiler verir ve bu yönleriyle genel Osmanlı kroniklerinin boşluklarını dol- durur. Ayrıca bu eserlerde genellikle bir savaş veya seferi gerçekleştiren şahıs ön plana çıkarılır ve eser bu şahıs etrafında gelişir. Türk edebiyatında bu türde bugü- ne kadar tespit edilebilen eserlerin sayısı 250'nin üze- rindedir. Bunlardan kırk kadarı manzum olup mesnevi tarzında kaleme alınmıştır. m- da Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han- gisi getirilmelidir? A) Siyasetname C) Sakiname E) Surname B) D) Seyahatname Gazavetname TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - SOSYAL BİLİMLER-1

in 12. Mende Mecnun'dan füzün âşıklık isti'dâdı var Aşık-ı sådık menem Mecnun'un ancak adı var. Kil tefâhur kim senün hem var menüm tek âşıkun Leyli'nün Mecnûn'ı Şîrîn'ün eğer Ferhâd'ı var Öyle bed-hâlem ki ahvâlüm görende şâd olur Her kimün kim devr cevrinden dil-i nâ-şâdı var Ey Fuzûlî aşk men'in kılma nâsihden kabûl Akl tedbîridür ol sanma ki bir bünyâdı var Yukarıda bir kısmı verilen şiir, aşağıdaki gazel türle- rinden hangisine bir örnek olabilir? A) Âşıkâne gazel C) Hikemi gazel B) Rindâne gazel D) Şûhâne gazel E) Musammat gazel

2. 1. Şairin kendisini övdüğü, kendisinin ve sanatı- nın kıymetinin bilinmemesinden yakındığı ve sıkıntılar içinde yaşadığını dile getirdiği kaside bölümüdür. II. Dize ortaları uyaklı olan ve dizeleri ortadan iki- ye bölünebilen gazel çeşididir. All. Aruz ölçüsünde vezin gereği kapalı heceyi açık yapmaya denir. V. Aruzla yazılan bir şiirin veznini bulmaya ve şiiri vezne göre ahenkli okumaya denir. V. Divan şiirinin hazır bir malzemesi ve belli konu- lar etrafında kodlanmış, klişeleşmiş, değişmez motiflerine denir. Divan edebiyatı ile ilgili aşağıdaki terimlerden hangisinin tanımı yukarıda verilmemiştir? ZihafB Fahriye (I). E C) Musammat Takti (V) Manzum Sezgin Polat Akademi (d

12. Gülzâra salın mevsimidir geşt ü güzârın Ver hükmünü ey serv-i revân köhne baharın Dök zülfünü semmûr giyinsin ko izârına Ver hükmünü ey serv-i revân köhne baharın X Bu dizeler aşağıdaki nazım biçimlerinin hangisinden alınmış olabilir? A) Rubai OXID D) Murabba 000 x /B) Tuyuğ hu 1300 L E) Şarkı C) Kit'a P x P x

eytin- le Test 51 10. Aşağıdakilerin hangisinde verilen dizeler konu yö nüyle divan şiir anlayışını yansıtmaz? A) Ezelden şâh-ı aşkın bende-i fermanıyız cânâ Mahabbet mülkünün sultan-ı âlî-şânıyız cânâ B) Diye ihlas ile yerde beşer gökte melek âmîn Dua ettikçe ol şâh-ı cihâna sidk ile Yahya Kâkül-i yâre bu demler güzerin var mı sabâ Dil-i güm-geşteden âyâ haberin var mı sabâ D) Ne efsunkâr imişsin âh ey dîdâr-ı hürriyet Esîr-i aşkın olduk gerçi kurtulduk esaretten E) Bûy-i gül taktir olunmuş nâzın işlenmiş ucu Biri olmuş hoy birisi dest-mâl olmuş sana 11. Divan şiirinin kuralcı yapısı, değişmez şiir geleneği den beri eleştiri konusu olmuştur. Ortak yargıya g

13 ve 14. yüzyılların en önemli özelliklerin- den biri Eski Anadolu Türkçesinin yazı dili haline getirilmesi, diğeri de tasavvuf anlayı- şının hızla yayılarak şiirimizin başlıca konu- su haline gelmesidir. Bu dönemde yaşayan hangi sanatçı, eserlerinde din ve tasavvuf konusunu iş- lememiştir? A) Hoca Dehhani B) Ahmet Fakih C) Hacı Bektaş-ı Veli D) Sultan Veled E) Yunus Emre

B 9. BENIM HOCAM AYT-TÜRK DİLİ VE EDEBİYA Ali: Tasavvufçu olmak için nefsi kontrol etme, kendine terbiye etme, acı çekme gibi bazı şartları vardır. Seda: Bu özelliklerin dışında kalan; eserlerini aruz ölçüsüyle ve divan edebiyatı diliyle, hatta tamamıyla Arapça-Farsça yazan tasavvufçular da vardır. Ali: Örneğin Anadolu'da yetişen büyük Türk mutasavvıf- lardan biri olmasına rağmen eserlerini Farsça yazmıştır. Seda: Şeyh Galip, divan tarzında eser verdiği için tekke ede- biyatı çerçevesinde düşünülmez, divan edebiyatı mensubu sayılır. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Yunus Emre C) Mevlana Fuzûlî B) Hacı Bektaş-ı Veli Niyazi Mısrî

7. Şükür Allah'a ki gördüm bu mübarek sinde Kahraman ordumu serhadde muzaffer zinde Müjde İran ile Turana ve Çin ü Hinde Asker evlatlarımın pişgeh-i azminde Acrini eyledi idrâk nihayet düşmen Bu şiir divan edebiyatına ait hangi nazım biçimiyle yazılmıştır? A) Muhammes B) Tuyuğ e Şarkı D) Tahmis EX Rubai

14. A YAZAR Şeyhi Âşık Paşa ||| A) Hüsnü Aşk B) Hadîkatü's-Süedâ C) Hüsrev ü Şirin D) E) YÜZYIL 15 11 14 Çengnâme Harname ESER 1 Bu tabloda numaralanmış yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? Garipname Mantıku't-Tayr 15. yüzyıl 16. yüzyıl me Zâtî 14. yüzyıl-inden Gülşehri 13. yüzyıl 15. yüzyıl ÖZ YA Şeyyat Hamza Ahmed Paşa Mevlâna

9. Bir gazele ait üç beyit şu şekildedir: 1. Dil hânesini yık koma taş üstüne bir taş Sen yap ani eller ana virâne desünler II Yahya'nın olup sözleri hep sırr-ı muhabbet Yârân işidip söyleme yabana desünler III. Sun sâgarí sâkî bize mestâne desünler Uslanmadı gitti gör o dîvâne desünler D) III-II-I SOR Bu beyitlerin şiirde yer alma sırası aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) III-II B) III-III E) IN - 1 - 11 Siralama neye göre dí C) II-III-I

iş bu eserin sahibi olan şa- irin, Osmanlı Padişahı I. Selim'in Mısır se- ferine katılmış bir sipahi şair olduğu bilin- mektedir. INLIK-5 ida numaralandırılarak verilen bilgileri uygun kavramla eşleştiriniz. Eserlerinden en ünlüsü, Kanuni Sultan Süleyman'in vefatı üzerine yazdığ siye-i Hazret-i Süleyman Han isimli Kanuni Mersiyesidir. 6944 beyitten oluşan Hüsrev ü Şirin' de Hüsrev, Şirin ye Ferhat arasınd olayları konu edinmiştir. Şair, hemen her gazelinde deyim ve atasözlerine yer vermiş, bu yön yatımızda öncü olmuştur. yişic siirlerinin ec ve şairi" olarak taning eçilmez bölümü yap- Hüsrev Tienia dal Devrinin tezkire yazarları onu "diyar-ı Rum'un sultanu's-quarası c 8000 beyti aşan büyük bir Divan'ı, 10.000 beyitlik İskendernam tutan Cemşid ü Hurşid'i eserlerinin en önemlileridir. 5. Hille'de, Bağdat'ta, Kerbela'da yaşamış, yaşadığı bu yerlerin ar olarak yazılmıştırmald Karım bıraktıgı eserini an erir. ehmet'in Lehistan'a Bak bu endogy Fahliye) neğidir. as Upe HERE ve Broavazi str -Haremeyn adlı

8. Aşağıdakilerden hangisi bir gazelin matla beytidir? THE ba A) Gözüm nemi neme eksük komaz velî yârun Yaşuma ger nemenürise dahi hoş-ter ola B) Anunçün Ahmedî heves ider lebüne kim Dil-hastedür ana şeker-i nâr-dan gerek C) Gel gör ki senden ayru bu ayşun safâsı yoh Hoş görelüm bu ömri ki dehrün vefâsı yoh D) Ilâhî şâhumun 'ömri hemîşe müstedâm olsun Ola bir gün ki ben kula kila vaslından erzânî E) Böğrişüp çün virürler âvâze Yankulanurdı tağ ü dervâze

IV. yüzyı- plup şiirle- ak bilinir. nadolu'da şan Türk iç dünya- lojinin in- sen bir iç i fikirler, i bir dille in ve öf- değil yar- stünlüğü kilerden CAP 38 13. İran edebiyatındaki adıyla anılan mesnevi nazım şekli, kafiye bulmada sağladığı kolaylık nedeniyle genellik- le hikâye niteliği taşıyan uzun eserlerin yazılmasında kullanılmıştır. Bu nazım şekliyle, ilk İslami eserimiz olan Kutadgu Bilig'den başlayarak Tanzimat'a kadar çok sayıda eser verilmiştir. Hatta mesnevi yazmak di- van edebiyatında usta şair olmanın ölçütlerinden biri kabul edilmiştir. Aşağıdakilerin hangisinde bu parçada belirtilen nazım biçimiyle yazmadıkları hâlde büyük divan şairleri arasına giren sanatçılar bir arada verilmiş- tir? A) Fuzuli - Ahmet Paşa - Hoca Dehhani B) Nabi - Mevlana - Taşlıcalı Yahya C) Şeyh Galip - Gülşehri - Sultan Veled D) Baki - Nedim - Nef'i E) Bağdatlı Ruhi - Ahmedi - Şeyhi (0) Diğer sayfaya geçiniz. les Ya ka ib ve ta ro ģ r C

5. Mesneviler; aşk, tarihî olaylar, din ve tasavvufla bir likte çeşitli toplumsal konuların işlendiği uzun şiir- lerdir. Çeşitli bölümlerden oluşan mesnevilerde Dört Halife'nin ya da devrin büyüklerinin övüldüğü bölüme adı verilir. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) medh-i çihar-yâr-i güzîn B) sebeb-i telif C) agâz-i dastan D) hatime E) dibâce