Divan Şiiri Özellikleri Soruları

5. Mesnevi nazım biçimi ile ilgili aşağıda verilen bilgi- lerden hangisi yanlıştır? A) Mesnevide beyit sayısı sınırsızdır, divan şiirinin en uzun nazım biçimidir. B) Divan edebiyatındaki hamse sahibi ilk şairimiz Ali Şir Nevai'dir. C) Türk edebiyatının ilk mesnevisi Yusuf Has Hacib in yazdığı Kutadgu Bilig'dir. D) Daha çok felsefi ve toplumsal düşünceler, eleştiri- ler, hicivler mesnevi biçimiyle anlatılır. E) Mevlana Celaleddin-i Rumi'nin 25700 bayit olan ve 6 cilt tutan ünlü eseri Mesnevi adıyla bilinir.

20. Tanzimat Dönemi Türk şiiriyle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Divan şiirinin aksine, konu birliği ve bütün güzelliği ön plandadır. B) Şiirin konusu genişlemiş, sevgili dışında birçok kavram şiire girmiştir. C) Aruz ölçüsü yaygın olarak kullanılmaya devam edil- miştir. D) Şiirlerde başlık kullanılmaya başlanmıştır. E) Divan edebiyatı nazım biçimleri tamamen terk edilmiştir.

8. Gitti gelmez bahar yeli Şarkılar yarıda kaldı Bütün bahçeler kilitli Anahtar Tanrı'da kaldı b || Toprak kımıldıyor yavaş yavaş 11: tamuyak da tamuyak Sözcük halinde A) Uyak düzenleri C) Uyak çeşitleri yavaş a Gün doğuyor şehrin üzerine b Bembeyaz gece çiçeklerine b Sabahla düşüyor bir damla yaş glesib Aşağıdakilerden hangisi bu şiirlerin ortak bir özelliğidir? red if B) Dile getirdikleri duygu D) Sir türleri E Durak yerleri

r- Divan edebiyatı nazım biçimleriyle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Beyitlerle kurulan ve uyak şekli bakımından gazele benze- yen şiirlere kaside denir. B) Beyit sınırlamasının olmadığı ve günümüzdeki roman ve öykünün yerini tutan nazım biçimine mesnevi denir. C) Rubai ve tuyuğ divan edebiyatına Türklerin kazandırdıkları nazım biçimleridir. D) Halk edebiyatındaki türkünün karşılığı divan edebiyatında şarkıdır. E) Müstezat bir uzun bir kısa dizelerden oluşan nazım biçimi- nin adıdır.

arki :) Kaside D) Mesnevi E) Kita .Divan şairlerince çok az kullanılmasına karşın Halk debiyatı ozanları daha çok benimsemiş, "yedekli" "ayakli dlarıyla çokça kullanmışlardır. Bir uzun bir kısa misradan luşur. ukarıdaki parçada sözü edilen Divan edebiyatı nazım ekli aşağıdakilerden hangisidir? Şarkı B) Mesnevi C) Müstezat E) Semai ) Ilahi . Aşağıdakilerden hangisi taklit yoluyla yazılmış nazım ekillerine verilen addır? C) Teşbib D) Nazire El Terbi Aşagidah olabilir? A) Yüzüm s Dualar ey B) Eşcar- Bad-ı ha C) Ney Peyma D) Za Vüc E) A Ilm

20. Aşağıdaki eserlerin hangisi mesnevi biçiminde yazılmış bir eser değildir? A) İskendername (Ahmedi) B) Hüsnü Aşk (Şeyh Galip) C) Harname (Şeyhi) D) Mantik-ut Tayr (Gülşehri) E) Siham-ı Kaza (Nef'i) C) Hâkimar D) Sofiyan E) Şuhane 24. Çok da ma Biz hezara ÇEVİRİ: böylesine çekeni ço Yukarıda alınmış

Ey fitnesi çok kavli yalan yandım elinden Bir naz ile bin gönül alan yandım elinden Sen şem gibi gayr ile mecliste gülersin Ben akıtıram yaş ile kan yandım elinden Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerin hangisi yan- Tıştır? ( A) "Yandım elinden" sözleri rediftir. B) Bir gazelin ilk iki beyti olabilir. nup 118 C) Nida sanatına başvurulmuştur. Seslenme v D) Hüsnütalil yapılmıştır. Güzel neden Abartma söz konusudur. bulma (8) BO 10 etki düm bu şeyi olduğunda çok yodo az Sostene Sonatidu. 11

11. Görüp ahkâm-ı asrı münharif sıdk u selâmetten Çekildik izzet ü ikbal ile bâb-ı hükümetten Usanmaz kendini insan bilenler halka hizmetten Mürüvvet-mend olan mazluma el çekmez iânetten Bu dizelerin dil ve içerik özellikleri dikkate alındığın- da aşağıdakilerden hangisine ait olduğu söylenebi- lir? A) Divan edebiyatı C) Tanzimat edebiyatı B) Servetifünun edebiyatı D) Tekke edebiyatı E) Fecriati edebiyatı

Aşağıdakilerden hangisi divan edebiyatının özelliklerinden değildir? A) Aruz ölçüsünün kullanılması B) Dilin Arapça ve Farsçanın etkisi altında olması C) Arap ve İran edebiyatı nazım şekillerinin kullanılması Biçim yönüyle belli kuralların dışına çı- kılmaması E) Toplum için sanat anlayışının hâkim olması

27. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? 2 A) Oğuz Atay'ın Bir Bilim Adamının Romani (Mustafa İnan) adlı eseri biyografik roman, Peyami Safa'nın Dokuzuncu Hariciye Koğuşu adlı romanı ise otobi- yografik roman özelliği taşımaktadır. B) Monografi, sınırları kesin olarak belirlenmiş bir ko- nuyu özel bir bakışla derinlemesine, ayrıntılı olarak anlatan yazılardır. C) Türk edebiyatındaki ilk şairler tezkiresi Ali Şîr Nevâî'nin yazdığı Mecâlisü'n-Nefâis'tir. Anadolu sa- hasında yazılan ilk şairler tezkiresi Sehî Bey'e ait olan Tezkiretü'ş-Şuarâ'dır. D) Portre, bir kişiyi ayırt edici yönleriyle tanıtmayı amaç- layan yazılara denir. Tezkire, eski dönemlerde önemli kişilerin, özellikle şairlerin hayatlarının anlatıldığı; eserlerinden örnek- lerin verildiği düzyazı türüne denir.

13. Bir gazele ait üç beyit şu şekildedir: 1. Yusuf gibi izzette sen Yakub veş mihnette ben Dil sakin-i beytül hazen tenhalara saldın beni II. Bâkî sifat verdin elem ettin gözüm yaşını yem Kıldın garik-i bahr-i gam deryalara saldın beni III. Hattım hisabın bil dedin gavgalara saldın beni Zülfüm hayalin kıl dedin sevdalara saldın beni Bu beyitlerin şiirde yer alma sırası aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? A) I - III - II B) II-I-III D) III-1 -11 C) II-III-I E) III-II-I

2. √ximi Yirmi dört farkli aruz kalıbıyla yazılabilen dört misralık nazım biçimidir. (1) Birinci, ikinci ve dördüncü misralar kendi arlarında uyaklı, Üçüncü misra ise serbesttir. (III) Türk şiirinde 18. yüzyıldan itibaren kullanılmaya başlanmıştır. (V) Genellikle mahlassız şiirlerdir. (V) Azmizade Haleti, Yahya Kemal Bayatlı bu nazım biçiminin bazı ustalarıdır. Bu parçada verilen bilgilerden hangisi rubai nazım biçiminin bir özelliği değildir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 5. YAYINLARI

hangi- miştir. tapları, folklorik halk hikâyeleri, halka yönelik tasav- Kur'an tefsirleri, hadîs kitapları, dini-destani halk ki- vufî eserler, Osmanlı tarihine ait destanî nitelikteki gazâvätnäme, fetihnâme ve ahlâk ve siyâset kitap-> larının çoğu, hedef kitlenin beklentileri göz önünde bulundurularak didaktik veya folklorik üslupla kale- me alınmıştır. Hatta bir dereceye kadar kültür düzeyi yüksek kesimlerin kullandığı dil ve üslubûn etkisinde kalan Seydi Ali Reis'in (1) Mir'âtü'l-Memâlik'i, Evliyâ Çelebi'nin (II) Seyahatname'si, Sinan Paşa'nın (III) Ta- zarruname'si, Mercimek Ahmet'in (IV) Kabusname'si, Kul Mesut'un (V) Kelile ve Dimne çevirisi gibi pek çok eser, halk diline dayandığı ve sade bir dille yazıldığı için bu sınıf içerisinde düşünülebilir. MUBA YAYINLARI B) II Bu parçadaki bilgilere göre numaralandırılmış eserlerden hangisi açıklanan duruma uygun ol mayan bir örnektir? A) I 12 C) III D) IV E) V

18. 1. Seyyah oldum şu âlemi gezerim Bir dost bulamadım gün akşam oldu Kendi efkârimca okur yazarım Bir dost bulamadım gün akşam oldu II. Bir hadeng-i cangüdâz-ı ahdir sermâyesi Biz bu meydânın nice çâbük süvârın Numaralanmış şiirlerle ilgili olarak aşağıdakilerden han- gisi söylenemez? A) Nazım birimleri birbirinden farklıdır. B) I. şiir, İslami Dönem Türk Edebiyatı'nın özelliklerini taşı- maktadır. C) I. şiir hece ölçüsüyle yazılırken II. şiirde arzu ölçüsü kulla- nılmıştır. D) II. şiirde İslamiyet Öncesi Dönem etkileri belirgindir. E) 1. şiirde sade ve anlaşılır bir dil hâkimken, II. şiirin dili sa- natlı ve ağırdır.

1. 1. Kaside II. Muhammes III. Tuyuğ IV. Gazel G V. Rubai Yukarıdaki nazım şekilleri, mısralarının kümelenişi bakı- mından ikişerli gruplandırıldığında hangisi dışarıda kalır? A) I B) II C) III D) IV E) V PAIN

26 O rütbe etti bu keskin soğuk zemîne eser Miyân-ı cüyda gömgök kesildi nilüfer Yukarıdaki şiir Nedim'in III. Ahmet için yazdığı kasidenin "nesib" bölümünden alınmıştır. Yukarıda verilen beytin içeriğine baktığımızda nazım türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Rahşiyye C) Şitaiyye B) lydiyye D) Nevruziyye E) Ramazaniyye /benimhocam 29