Divan Şiiri Özellikleri Soruları

10. Kamu bîmârina cânân deva-yı derd eder ihsan Niçün kılmaz bana derman beni bîmar sanmaz mi beytinde olduğu gibi dizeleri ortadan bölünerek mis- ra hâline getirilebilen, böylece dörtlük nazım birimine dönüştürülebilen beyitlerle yazılan bu nazım bicimine denir. Bu açıklamada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Müstezat B) Tuyuğ Musammat D) Kita E) Terkibibent

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI / SOSYAL BİLİMLER-1 TEST 13 11. Çarhacılar çıktı meydana yine Nizeler irgürdiler birbirine Kimi nízeyle kimisi gürz ile Şöyle ceng oldu ki hiç gelmez dile Durmadı alay içinde merd olan Çıkdi meydâna olanlar pehlüvân İçerik özelliklerinden hareketle bu beyitlerin aşa- ğıdaki türlerin hangisinden alındığı söylenebilir? A) Fütüvvetnâme B) Gazavatnâme v C) Pendnáme D) Surname E) Seyahatnâme

Edebiyatımızda ilk örneklerinin görüldüğü XIV. yüzyıldan --- beri asırlar boyunca birbirini takip eden, yenileriyle zenginleşen bu ikiz nazım şekli, yenileşme ve Batılılaşma devrinde de itibardan düşmemiştir. Bu nazım şekillerinin her ikisinde kendini gösterip öne çıkmış olan (1) (II) - ve (III) ----'in Türk edebiyatında diğer meşhur şairlerinkini aşan üstün örneklerini vermeyi başarmıştır. Birçok beyitleri birer vecize gibi ağızdan ağıza dolaşan şiirleri, 16. yüzyıl divan şairi Bağdatlı Ruhi'nin şiiriyle atbaşı giden mükemmelliktedir. Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Şinasi, kaside, gazel B) Muallim Naci, murabba, terkibibent C) Nabizade Nazım, terkibibent, gazel D) Ziya Paşa, terkibibent, terciibent E) Namık Kemal, murabba, terciibent

12. - vadi-i kasaidde suhan-perdazdır Olamaz amma gazelde Baki vü Yahya gibi S A 8 M Mesnevi semtinde geçmiştir Atayi cümleden -- evc-i rubaide uçar verka gibi (-- kaside vadisinde parlak sözler söyler ama gazeldet Baki ve Yahya gibi olamaz. Mesnevi tarzında Atayi herkesi geçmiştir. Rubaide güvercin gibi uçar.) Bu beyitlerde boşluklarla gösterilen yerlere sırasıyla aşağıdaki sanatçıların hangileri getirilmelidir? A) Fuzuli - Nefi B) Ahmet Paşa - Nedim C) Nefi - Haleti D) Şeyhi - Ömer Hayyam E) Nabi - Şeyh Galip

rim halime Titrerim mücrim gibi baktıkça istikbalime (Tezat) 3. Sustukça sema kalbime hicranı fısıldar Gül, ismini, bülbül o güzel anı fısıldar Derler ki gönül derdine tek çare unutmak Heyhat, unutmak bile cananı fısıldar Bu dörtlüğün nazım biçimiyle ilgili; I. Mahlas kullanılmaz. II. Dört dizelik tek bentten oluşur. III. Arap edebiyatına ait nazım biçimidir. " yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız B) I ve II D) II ve III C) I ve III E) I, II ve III

2. Amine Hatun Muhammed anesi Ol sadeften doğdu ol dûr-dânesi Ol gice kim doğdu ol Hayrü'l-Beşer Anesi anda neler gördü neler Verilen şiirin nazım şekli ve nazım türü aşağıdaki seçe- neklerden hangisinde doğru verilmiştir? Nazım Şekli Nazım Türü Mesnevi Mevlid Kaside Na't A) B) C) D) E) Gazel Müstezat Şuhâne Hilye Na't Mesnevi

CAP a a 11. Kâse-i deryüzeye tebdil olur câm-ı murâd 23 Biz bu bezmin Nâbîyâ çok bâde-hârın görmüşüz Bi-vefâdan merhaba gelmez Necâtî kimseye Gâlibâ utanduğında kendüye bühtân ider 01. Didüm irem visâlüna remz-ile gözlerün 2 Didik Ahmed ibu ne yanlış hisâb olur Bu beyitlerin yarikiği yüzyılların kronolojik sırası aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiş- tir? A..." VIII - I - II B) TH-III C) || - || - | D) I - III - 11 E)#41- III

8. Seyr-i billâhtır seyr-i billâhtır Limaallahtır fena fillâhtir Ayinesinde ayinesinde Gird-i sivayı buldu bu gönlüm cs Bu dizelerle ilgili, I. Ahenge önem verilmiştir. II. Tekke edebiyatı mazmunlarından yararlanılmıştır. III. Yineleme vardır. IV. Kafiye yoktur. V. Redif kullanılmamıştır. bilgilerinden hangileri yanlıştır? A) I ve II B) I ve III D) III ve IV C) II ve III E) IV ve V

Soru 8 Soru 11 Divan edebiyatına Türklerin kazandırdığı, aruzun fâilatün /fâilatün / fâilün kalıbıyla yazılan bir nazım şeklidir. Dört misradan oluşur. Kafiye düzeniyle Halk edebiyatın- daki maniye benzer. Daha çok Azeri ve Çağatay sahasında gelişmiştir. Kadi Bur- haneddin, Ali Şir Nevai, Nesimi bu türün en çok tanınan şairleridir. Bu nazım biçimi 16. yüzyıldan sonra önemini yitirmiştir. Bu parçada sözü edilen nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir? B) Tuyuğ Şarkı Tardiye (0) Edebiyat çen şarkın sevgilidir. dığından genellikle En yayg lindedir. verilme Bu pa gising A) 1. A) Rubai D) Mesnevi

12. Nazım Biçimi I. Rubai II. Kaside Nazım Biçimi Özelliği Divan şiirinin en yaygın nazim biçimidir. Çoğunlukla aşkın, şa- rabın, sevgilinin bazen de felse- fi düşüncelerin konu edinildiği bu nazım biçiminde beyit sayısı 5-15 arasında değişir. Beyit sayısı 33-99 arasında deği- şen ve aa/ba/ca/da... biçiminde uyaklanan bu nazım biçimi, özel- likle din ve devlet büyüklerini öv- mek amacıyla yazılır. Divan şiirine Türklerin kazandır- dığı nazım biçimidir. Tek dört- lükten oluşur ve aaxa biçiminde uyaklanır. Gazelden türemiştir. Bir uzun ve bir kısa dize ile kurulan beyitler- den oluşan nazım biçimidir . III. Gazel . IV. Tuyuğ V. Müstezat Numaralanmış nazım biçimleri ile özellikleri eşleştiril- diğinde hangi nazım biçimi dışta kalır? A) B) II C) III D) IV E) V

D) Yalnız IV E) Yalnız v sh bekcje Buat paragrations yan sa 2. Seçenekleri 6. sanipun byan Tadeuses Galatasaray Kin e SPA Varaman Spe Bu parcada a Bu sefil iştiha, bu kirli nazar, Bulamaz sende, bende bir ma'na, Ne bu akşamda bir gam- nermin Ne de durgun denizde bir muğber Lerze-i istitar ü istiſna Sen ve ben Ve deniz Ve bu akşamki lerzesiz, sessiz Topluyor bu-yi ruhunu gûya Bu şiirden Fecriati Edebiyatı şiiri ile ilgili olarak aşağıda- kilerden hangisi çıkarılamaz? A) Sembolizmin etkili olduğu B) Aruz ölçüsünün kullanıldığı C) Ağır bir dil kullanıldığı D) Müzikaliteye önem verildiği E) Ferdi konuların işlendiği A) Tahsin Nahin C) Hambuliah Suphi 7. Sembolizmin edebiyatwance is personal irlerinde, tekrarladığı seskede athy asonanslarla bir şiu musiks you lem olan şairin dolara zara. Bei den hel eserlere imza atan senapan telege edebiyatının kayda değer eserlerinin Bu parçada tanıtılan sanate aga talente Al Ahmet Haşim Tevfik Fikret Sezo uinti siirinin özellikleri ara-

8. Ben seven hablar içinde şâh imiş Sanasin yılduz måh imiş Ben denize salmışam bir cânumi Kamu işi başaran Allâh imiş Bu şiirin alındığı nazım biçimiyle ilgili olarak aşağıdakilerin hangisi söylenebilir? A) En tanınmış örnekleri Fuzuli tarafından verilmiştir. B) Divan şiirine Türkler tarafından kazandırılmıştır. C. Halk şiirindeki koşmanın karşılığıdır. D) Genelde epik söylemle oluşturulur. E) Hacimli bir şiir türüdür ve birçok sanatçı tarafından kabul görmüştür.

MLER I TESTI 12 11. Ortak zevk ve dil anlayışına sahip şairlerin ortak ahenk un surlarını ve temalari kullanarak oluşturduğu şiir anlayışına sirgeleneği denir Buna göre, 1. Bak şu kaşa bak şu göze Ciğer kebap oldu köze Yakasız gömlekler bize 9 Felek biçer demedim mi 6 II. Eya gül-zar-ı hüsn û behcettin nahl-i ser-efrazı Kim üstad etti fenn-i işvede ol çeşm-i tannazio Kim öğretti sana câna bu denlü şive ve nazio Ki daim böyle naz ile güler nåz ile söylersin 3 III. Kimse bilmez ne çiçeksin câna Yasemen gerçi ki ismin hålå Gerdenin berg-i semendir amma Ruhların lale-i hamrà mi aceb3 ordu. Faz- ordu derin Oksa daha in bu yü- abl türü di üslup IV. İşim gücüm budur benim Gökyüzünü boyarım her sabah Hepiniz uykudayken Uyanır bakarsınız ki mavi Numaralanmış dizelerden hangilerinin aynı şiir gelene- ğine ait olduğu söylenebilir? milmiştir. ağli ka ) A) I ve II B) ve III C) II ve III YAYIN DENIZI PRO D) II ve IV E) III ve IV III an-

eis Yayinlan 8. Aynı gazele ait üç beyit şu şekildedir: I. Leyli'ye henüz Mecnûn olmamış iken meftûn Ben vâdi-i hayretde lâ-ya'kil idim cânâ II. Aşk eyledi âvâre ben Hayreti'yi yoksa Her hizmete cân ile müsta'cil idim cânâ III. Ne âteş ü bâd ü ne âb ü gil idim cânâ Sen serv-i hevâ-bahşa ben mâil idim cânâ Bu beyitlerin şiirde yer alma sırası aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) I - III - II OTT-11-1 BYT - - III E) III - 1 - 1 DI -

14. Mecnun oda yandı şu'le-1 ah ile pak Vámik suya baldi eskden oldi helak Ferhad hevesle yıle virci Ömrin Hák oldular anlar menem imdi ol hák Biçim ve içerik özellikleri dikkate alındığında bu şiirin nazım peklinin aşağıdakilerden hangisi olduğu söylene- bilir? A) Muhammes B) Kita C) Rubal D) Mesnevi E) Müsterat

2. 1. Aşkdır bu geçirir âşıkı baştan candan Aşıkın yoluna can verdiğini sanma güzaf II. Bakiyajster isen kalbe safa vermek eğer Ka'be-i kûyuna var döne döne eyle tavaf III. Belini dikkat edip fehm edemez muy-ı şikaf Deheni sirrini her kim ki bilirse insaf 5 g Bir gazelden alınan bu beyitlerin doğru sira- lanışı aşağıdakilerden hangisidir? A) - NT- 11 C) III - 1 - 1 BTH DHI Eth