Divan Şiiri Sanatçıları Soruları

n Kafa Deng 12. ----, şiir lügati zengin olmayan şairlerdendir. Bulduğu bir imajı veya hoşuna giden benzetme unsurlarını tekrar tekrar kullanır. Onun asıl kudreti dili kullanmadaki ustalığında saklıdır. Konuşma dilinden gelen söyleyişleri kullanmadaki dehası ve ahengi sağlamadaki titiz işçiliği onu çağdaşlarından ayırır. Kafiye, redif ve vezin kullanımındaki başarısı, şiirlerinde ritmik akışkanlığın sağlanmasında etkili olmuştur. Redif ve kafiye kullanımında geleneğe bağlı olan şairin ara sıra Türkçe kelime ve eklerle yaptığı kafiyelerdeki doğallık, daha önceki şairlerde az rastlanan bir özelliktir. Aruzun musikisini yakalayan ve şiirinde âdeta bir ahenk unsuru olarak kullanan 18. yüzyıl divan şairlerinden biridir. Şiirlerinin bestelenmeye elverişli bir yapısı vardır. Onun için şairin yaşadığı dönemden başlayarak musammatları ve gazelleri bestelenmiştir. ins Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Şeyh Galip C) Ahmet Paşa E) Nedim Enderunlu Vasif D) Nef'i

16. Hâl ile öğüt veren, dil ile öğüt verenden daha iyidir. Aşağıdakilerden hangisi bu cümlede anlatılmak iste- nene örnek olabilir? A) İlkokul öğretmenimiz, sesini çıkarmadan bakışlarıyla bizi sustururdu. 3) Okul müdürü bahçedeki çöpleri topladığından beri öğ- renciler yere çöp atmaz oldu. C) Dersi iyi dinlemediği için sınavda düşük puan alan öğ- renci, hepimize iyi bir ders olmuştu. D) Amcam, beni her gördüğünde okumanın önemiyle il- gili benimle uzun uzun konuşur. E) Zavallı köpeğin bakışları, üç yavrusuna götürebileceği birkaç lokma yiyecek istiyordu.

-liliği der- lür. em de- Divan şiirinde genellikle aruzun kısa kalıplarıyla ya- zılan mesnevilerde beyit sınırlaması yoktur. Mesne- vilerde aşk, kahramanlık, din, tasavvuf gibi konular işlenmektedir. Divan edebiyatında ------ Harname, --- -Il--- İskendername, ---III---- Mantıku't Tayr adlı eser- leri mesnevi şeklinde yazılmış belli başlı eserlerdir. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangileri sırasıyla getirilmelidir? A) I. Baki'nin II. Şeyhi'nin III. Fuzuli'nin B) 1. Fuzuli'nin II. Şeyhi'nin III. Gülşehri'nin C) I. Ahmedi'nin II. Gülşehri'nin III. Şeyhi'nin D) I. Nefi'nin Nedim'in III. Âşık Paşa'nın TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI E) I. Şeyhi'nin II. Ahmedi'nin III. Gülşehri'nin Co

3. Alevi-Bektaşi şiir geleneğinin en önemli temsil- cilerindendir. 14. yüzyılın sonlarıyla 15. yüzyılın başları arasında yaşadığı tahmin edilmektedir. Inanışa göre Alanya Beyi'nin oğludur. Asıl adı Gaybi'dir. Şiirlerinde serbest düşünceli bir kişili- ğin izleri vardır. Bu parçada tanıtılan şair, kimdir? A) Yunus Emre C) Hoca Dehhânî B) Kaygusuz Abdal D) Eşrefoğlu Rûmî E) Ahmet Yesevi

göğe a'nın mis- onu- eler ler- bih ESEN YAYINLARI Tasavvuf, insanın manevi yönünü öne çıka- ran, kişinin içsel dönüşüm geçirerek Allah'a ulaş- masını amaçlayan bir duyuş, düşünüş ve yaşa- yış sistemidir ( 13. yüzyılda Anadolu'da zihni- yet üzerinde etkili olan en önemli öge tasavvuf- tu. (Bu nedenle de bu dönemde oluşturulan edebî metinlerde çoğunlukla tasavvufi temalar ele alınmıştır. (1) Bu temalar herkesin anlayabi- leceği bir dille ortaya konmuştur. Bu dönem şairlerinden Hoca Dehhânî, bütün şiirlerinde di- nî-tasavvufi temaları ele almıştır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin han- gisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. EXV.

ürler- name 15. Yeniçeri Ocağına bağlı Acemioğlanlar Ocağında iken as- kerlik yeteneği yanında edebiyata yatkınlığı ve yazdığı şi- irler fark edildi. 1553'te Şehzade Mustafa'nın öldürülmesi üzerine Kanuni'ye ve onun yakınındaki kişilere karşı yaz- dığı mersiye, şehzadenin ölümünde rol oynadığı bilinen, himaye gördüğü eski dostu Sadrazam Damat Rüstem Paşa ile arasının açılmasına yol açtı. Şair beş ünlü mes- nevi yazmıştır yani hamse sahibidir. Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden han- gisidir? 6 Ahmedî C) Nef'i E) Genceli Nizami BTaşlıcalı Yahya D) Naili

3. Onu Türk edebiyatının en büyük simalarından biri ya- pan husus samimiyeti, coşkunluğu, sadeliği, duyarlılığı ve ifade kudretidir. Aşkı, ızdırabı, dünyevi zevklerin fa- niliğini olağanüstü bir lirizm ve sanat gücüyle ifade et- miştir. Kendi zamanından başlayarak hem divan hem de halk şairleri tarafından beğenilmiş ve sevilmiş; özellikle gazellerine çok sayıda nazire yazılmıştır. Türkçe, Fars- ça ve Arapça divanları olan şairin manzum ve mensur on beş kadar eseri vardır. Şah İsmail'e takdim ettiği Beng ü Bade, Hz. Hüseyin'in Kerbela'da şehit edilmesini anlattı- ğı Hadikat'üs-Süeda, mensur bir eser olan Rind ü Zahid bu eserlerden bazılarıdır. Bu parçada söz edilen şair aşağıdakilerden hangi- sidir? A) Fuzûlî B) Nâbî D) Ali Şîr Nevâî C) Nedim E) Bağdatlı Rûhî

- SOSYAL BİLİMLER-1 TESTİ 23. 1722'de İbrahim Paşa Haliç'te Kâğıthane deresinin etrafin- daki boş araziyi şenlendirmeleri için devlet görevlilerine da- ğıtır. Kendisi de Sadâbâd adı verilen yerde padişah için Sa- dâbâd Kasrı'nı yaptırır. Etrafi fiskiyeli havuzlar, ejderha ağ- zından akan sular, sütunlar, kanallar, köprülerle süslenir. Ay- rica, Hayrâbâd, Kasr-ı Cinân, Kasr-ı Neşat, Feyzâbâd adla- ni verilen başka köşkler de yapılır. Padişah, sadrazam ve di- ğer devlet ricali bu köşklerde eğlenceler tertip ettikleri gibi, burası nevruzlarda, bayramlarda halkın da çok rağbet ettiği bir mesire yeri olur. Sadâbâd ünlü şair ---- şiirlerinde vazge- çilmez mekânlardan biridir. Yayınları Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Nabi'nin Hayrabad Hayriye B kitapçığı B) Nedim'in D) Fuzuli'nin e) Nef'i'nin EŞeyhi'nin ?v

BENIM HOCAM- 7. O hüzünlü dertli başına kurban Kuru soğan yavan aşına kurban Senin toprağına taşına kurban Q Hey canım güzelim Harran Ovası Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi lenemez? A) Düz uyakla kurulmuştur. B) Ahenk unsurlarına yer verilmiştir. C) (Nida) sanatından yararlanılmıştır. D) Tam uyağa yer verilmiştir. E) Sadece ek hâlinde redif vardır. F

4. Eser Adı 1. Heşt Behişt II. Tazarruname III. Keştü'z-Zünun IV. Vesiletü'n-Necat V. Hüsn-ü Aşk ● D) În ve V ● Eser Özelliği Süslü nesrin ilk örneğidir. 65 Kâtip Çelebi'nin 1652 yılında tamamla- diği bibliyografya niteliğindeki eseridir. Anadolu sahasında yazılan ilk tezkiredir. Tablodaki eser adları ile özellikleri eşleştirildiğinde hangi iki eser adı dışta kalır? A) Ive Il B) ve Ill SEO E) IV ve V C) II ve IV

e- 10. Aşağıdakilerin hangisinde cümledeki bilgi ile paran- tez içinde verilen sanatçı ilişkilendirilemez? A) Daha hayattayken "Sultanü's Suara" (şairler sultanı) unvanını alan sanatçı, bütün şiirlerini din dışı konu- larda yazmıştır. (Baki) B) Didaktik şiirler yazmış, his ve hayalden çok düşün- ceye önem vermiş, felsefi gazelin ve hikemî tarzın öncüsü olmuştur. (Nabi) Özellikle şarkı nazım biçimi ile ön plana çıkan sa- natçı; zevkin, eğlencenin, İstanbul'un özellikle de Lale Devri'nin sanatçısı olmuştur. (Nedim) Kaside üstadı olarak bilinmiş, Siham-ı Kaza'sı hiciv tarzında Türk edebiyatının en önemli eserleri ara- sında kabul edilmiştir. (Şeyhi) EX Osmanlı Türklüğü sahasında ilk suara tezkiresi olan "Sekiz Cennet" anlamındaki Heşt Behişt'i ile tanın- mıştır. (Sehi Bey)

10. Halk şairleriyle ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) 19. yüzyıl kalem şairlerinden Erzurumlu Emrah, "Dedim-dedi" tarzı koşmaları yazarak "Emrah koşması" adı verilen geleneği, âşık edebiyatına kazandırmıştır. B) 17. yüzyıl halk âşıklarından Kazak Abdal, dönemindeki bozuklukları pervasızca eleştirdiği taşlama türündeki şiirleriyle tanınmıştır. C) 16. yüzyılın sonu ile 17. yüzyılın başlarında yaşamış olan Karacaoğlan; şiirlerinde doğaya önemli yer ayırmış; yalın bir dille, gözleme dayalı somut ve gerçekçi benzetmeler yapmıştır. D) Taşlama yazması yönüyle Dertli ve Nef'î'yle ortak yönleri olan 19. yüzyıl ozanlarından Sümmani'yi şöhrete kavuşturan özellik; gördüğü haksızlıkları, yolsuzlukları, kişisel kusurları cesaretle dile getirmesidir. E) 17. yüzyıl halk şairi Kayıkçı Kul Mustafa; koçaklama- destan tarzında şiirler yazmış, Genç Osman Destanı şiiriyle tanınmıştır. DumA

11. 1. Divan şiiri etkisi II. 16. yüzyıl III. İlahi IV. Taşlama 1 A) Gevheri C) Köroğlu e üsöz sbs21 Sall Aşağıdaki halk ozanlarından hangisi numara- lanmış kavramlardan herhangi biriyle ilişkilen- dirilemez? alpred B) Seyrani D) Yunus Emre E) Karacaoğlan

Onu Ti 00000 90000 10000 A) Maarifnáme B) Hayriyye D) Hayrabad T.C. KIMLIK NO/CEP TEL. NO AYT/Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1 12. Şair, 1701'de, Halep'te yaşadığı dönemde, yedi yaşın- daki oğlu için bir öğüt kitabı yazar. adlı bu mesne- vide oğlunu hayata hazırlamayı, mutluluğu yakalayabil- mesi ve sıkıntılardan uzak kalabilmesi için ona birtakım öğütler vermeyi amaçlayan şair, aynı zamanda dönemi için çok sert bir siyasi ve sosyal eleştiri de yapmıştır. Şa- ir, dönemin kötü koşulları sebebiyle oğluna devlet işlerin- den uzak durmasını, gerekirse evinden hiç çıkmamasını, asıl huzurun evde olduğunu, devlet meselelerine bulaş- mamasını tavsiye etmiştir. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han- gisi getirilmelidir? C) Garipnâme E) Mizan'ül-Hak 1 14.

6. tır. XVII. yüzyıl âşıklarından olup doğum ve ölüm tarihiyle ilgili bilgiler sağlıklı değildir. Memleketinin Kırım veya İstanbul olduğu söylenmektedir. O, bir ordu şairi olup aynı zamanda divan kâtipliği gibi görevleri de yapmış- XVII. yüzyılda yaşadığına dair elimizde birçok önemli kaynak vardır. Medrese öğrenimi görmesinden dolayı dili biraz ağırdır. Hem aruz hem de hece vezniy- le şiirleri vardır. Bugün onun şiirlerini daha çok divançe diyebileceğimiz yazmalarda bulabilmekteyiz. Şiirlerin- de aşk, tabiat, sevgili ve ayrılık gibi konuları işlemiştir. ==== Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki isimler- den hangisi getirilmelidir? A) Gevheri'nin C) Levni'nin BY Dadaloğlu'nun D) Dertli'nin E) Bayburtlu Zihni’nin

n 14. Eski şiirde bir Türkçesi vardır. Büyük sufi, coşkun ru- hundaki ilahi aşkı, böyle bir aşk içinde dile gelmiş sat ve samimi bir Türkçe ile söylemenin sırlarını bulmuştur. Onun XIII. asır Türkçesine görülmemiş, duyulmamış bir ifade kudreti kazandırması bundandır. Deneme-2 Eski şiirde bir -Türkçesi vardır. XV. asrın Türkçeye vur- gun şairi, bu dilin âdeta Anadolu topraklarındaki geleceğini keşfetmiş gibi, Orta Asya Türkçesine bir musiki lisanı ol- manın imkânlarını vermiştir. Eski şiirde bir - Türkçesi vardır. O da dikenli bahçelerde gül dermenin zevki ve şevki içindedir. Mecnun'un Leyla'yı sevmesi kadar üstün bir Türk dili sevgisiyle Ben diken gibi sert bilinen Türkçeyle gül yaprağı gibi şiirler söyleye- ceğim." demiş ve aziz lisanımızı gerçekten gül yaprağı gibi ince ve renkli söyleyişlere ulaştırmıştır. Onlar, Türkçenin büyük âşıklarıydı. Onun için ebedî oldular. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdaki sanatçılar- dan hangileri sırasıyla getirilmelidir? A) Bâkî Nedîn- Taşiicair Yahya B) Mevlanâ - Şeyhî - Nedîm Ahmet Yesevi - Yunus Emre - Nef'î -D) Karacaoğlan - Zati - Baki E) Yunus Emre - Ali Şir Nevaî - Fuzuli