Divan Şiiri Sanatçıları Soruları

Aşağıdakilerin hangisinde "Naili" hakkında bir bilgi yanlışı vardır? A) XVII. yüzyılda yaşayan şair, Sebk-i Hindi'nin temsilcisi kabul edilir. B) Şarkı nazım biçiminde şiir yazan ilk şair odur. C) Asıl ününü gazelleriyle sağlamış özgün bir şa- irdir. D) Kendisinden sonraki dönemde Leskofçalı Ga- lip, Yenşehirli Avni ve Yahya Kemal'i etkile- miştir. E) Yalın bir dili, anlaşılır bir üslûbu vardır.

13. Hem halk hem medrese kültürü alarak yetişmiştir. Şiirleri- nin çoğunu aruzla yazmıştır. Dili Arapça, Farsça sözcük- Terle, tamlamalarla doludur. Heceyle yazdığı şiirlerinde da- ha başarılıdır. En bilinen şiiri, 38 dörtlükten oluşup 105 şairin adı geçen Şairname'sidir. Bu parçada tanıtılan âşık edebiyatı sanatçısı, aşağıda- kilerden hangisidir? A) Bayburtlu Zihni C) Kağızmanlı Hifzı B) Aşık Gevherî D) Erzurumlu Emrah E) Âşık Ömer

7. Aşağıdaki beyitlerin hangisi bir kasidenin "fahriye" bölümünden alınmış olabilir? A) Jâle vü berg-i hazândan pür-zer ü gevher çemen Gül-sene vârin nisâr itdi meger deryâ vü kân B) Bürüdi kendinün etrâfini bâlü per ile Yine tâvûs-sifat çilveler eyler sünbül C) Bulsun şeref hemişe vücûdanla saltanat Ol saltanat ki mülke bakâ-yi emân verir @ D Görüp bu hâleti gerdûnda pîr-i akla didüm Dígil bana ne durur âsumânda bu ahvâl E) Misâl-i gonca-i tâze sahife-i şi'rüm Kapışdı elden ele cümle ehl-i tab u mezâk

13. Mahallileşme akımının 18. yüzyıldaki en önemli temsil- cisidir. İfade ve üslupta halk edebiyatına yakınlaşmış; günlük dilden alınan deyimlere, şiirlerinde yer vermiştir. Şiirlerinde gerçek hayat sahnelerini yansıtmış, yerlilik arzusunu ortaya koymuştur. Hece vezniyle yazdığı iki koşması vardır. Sâdabâd eğlenceleri, onun şiirlerine yan- sımıştır. Dili kullanmadaki ustalığının yanı sıra kafiye, redif ve vezinde son derece başarılıdır. Gazelleri ve şarkıları ile tanınır. Divanından başka eseri yoktur. Bu parçada tanıtılan şair aşağıdakilerden hangisidir? A) Fuzuli C) Bakî E) Nâbî B) Şeyh Galip D) Nedim

13. • En az 3 en çok 5 bentten oluşur. • Türklerin kazandırdığı bir nazım biçimidir. • Dörtlük biçiminde yazılır. • Dörtlüklerde tekrarlanan dizelere nakarat denir. • En büyük şairi Nedim'dir. yukarıda kimi özellikleri verilen nazım biçimi aşağı- dakilerden hangisidir? A) Gazel D) Semai B) Şarkı E) Türkü C) Rubai

da yü- syal- urbet, z çal- esin- van, inde skı- m), air- lür. in- Güzel sevmek bir sarp kale Ya alınır ya alınmaz. Örnek - 8 Rus işgali bittikten sonra memleketi olan Bayburt'a giden şair, Bayburt'un harap olmuş hâlini görünce duyduğu üzün- tüyle "Vardım ki yurdundan ayağ göçürmüş" dizesiyle baş layan koşma nazım biçimiyle yazdığı ağıtını söylemiştir. II. Bağdat kuşatması esnasında şehit düşen "Genç Osman için söylediği ünlü destanıyla tanınır. M Hem aruzla hem de heceyle şiirler yazan ve özellikle Fuzûlî'den etkilenen sanatçı, saz çalmayı eleştiren birine De karşı söylediği "Telli Saz' adlı taşlaması ile bilinir. V. Koçaklamalarıyla bilinen Türkmen-Avşar aşireti şairi, "Ferman padişahınsa dağlar bizimdir." gibi dizelerle isyanını yansıtır. ERBAHCE V. Âşıklar içinde divan şiirini en iyi bilen 19. yy. sanatçısı, hece ölçülü koşma ve semaileriyle tanınır. Bu parçalardaki numaralanmış cümlelerde, aşağıdaki sanat- çılardan hangisi hakkında bilgi verilmemiştir? A) Dertli B) Köroğlu D) Kayıkçı Kul Mustafa C) Erzurumlu Emrah Bayburtlu Zihni Lev adlı yapr Kağızm arını işl Aşık Ş Sah, S Aşık 6 0 2 2 9 EL lem bağ "M ta r

isi 16. Hüsrev ü Şirin'de konu, Sasani hükümdarlarından Hürmüz'ün oğlu Hüsrev, bir prenses olan Şirin ve Ferhat arasında geçen olaylardır. Hüsrev, ressam olan nedimi Şapur'dan Şirin'in güzelliğini dinler ve görmeden ona âşık olur. Şirin'in de kendisine âşık olmasını ister. Şapur, Şirin'in dolaştığı yerlerde Hüsrev'in resimlerini yapıp asarak türlü oyunlarla Şirin'i Hüsrev'e âşık eder. Hüsrev Rum kayserinin kızıyla evlenmek zorunda kalır. Şirin de o sırada uzaktaki otlakta sağılan sütü köşke çabuk getirmek için Ferhat'ı görevlendirir. Ferhat Şirin'e âşık olur. Ferhat'ın aşkını duyan Hüsrev, ona güç bir görev verir. Bu görevi yerine getirirse Şirin'le aralarından çekileceğini söyler. Ferhat verilen görev olan dağı eritir, deler. Şirin, Ferhat'ı görmeye gider. Hüsrev, bu durumu kıskanır ve Şirin'in öldüğü yalanını yayar. Bu yalana kanan Ferhat, ah ederek dağdan aşağı atlar ve ölür. Ferhat'ın ölümü Şirin'i çok üzer, böylece Hüsrev ile Şirin'in kavuşmalarında bir engel kalmaz. inh Bu parçada sözü edilen eser, aşağıdakilerden hangisine aittir? A) Ali Şiir Nevai C) Şeyyad Hamza B) Nefi D) Şeyhi E) Süleyman Çelebi

10 12. 1. Hüsn ü Aşk II. Tuhfe-i Vehbi III. Paris Sefaretnamesi IV. Seyahatname Yukarıdaki yapıtlardan hangisi aşağıda verilen sanatçılardan birine ait değildir? Á şe A) Şeyh Galip C) Evliya Çelebi B) Aşık Paşa D) Sünbülzade Vehbi E) Xirmisekiz Çelebi Mehmet

2. Divan şiirinin Yunus Emre'si olarak tanınır. Özellikle Alevi şairler arasında da "Şah-ı Şahit" olarak tanınır. Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden hangi- sidir? A) Ahmet Fakih C) Nesimi B) Şeyyad Hamza D) Şeyhi E) Mercimek Ahmet

18. Aşağıdakilerden hangisi Divân şiirinin genel özel- liklerinden değildir? Ailk örneklerini 13. yüzyılda vermeye başlamış 19. yüzyılın sonlarına doğru gücünü kaybetmiştir. B) Anadolu'da din dışı şiirler yazan ilk divan şairi, 15. yüzyılın ikinci yarısında yaşamış olan Hoca Dehhani'dir. C) Divan şiirinde konular oldukça sınırlıdır: İslam mito- lojisi, klasik aşk öyküleri, kadın, şarap, din ve tasav- vufla ilgili konular ile bazı felsefi düşünceler en çok işlenen konulardır. D) Divan şiirinde toplumla ilgili konulara hemen hiç yer verilmemiş; şairler bazen bireysel sorunlarını dile getirmişleridir. Fuzûlî'nin Şikayetnamesi, Şeyhi'nin Harnâme'si gibi. E) Divan şiirinde dil Osmanlıcadır. Osmanlıca; Arapça, Farsça ve Türkçe sözcüklerin karmasından oluşan bir dildir.

51, 4. Aşağıdaki eserlerden hangisi Ahmedi'ye ait değildir? A) İskendername: Büyük İskender'in yaşamının ve savaşlarının anlatıldığı mesnevidir. Yapıtta ayrıca; astronomi, fen, matematik ve toplumbilim ile ilgili bilgiler yer almaktadır. BY Cemşid ü Hurşid: Çin hükümdarı Cemşid'in Rum kayserinin kızı Hurşid'e aşkını anlatan yapıt, Fars- çadan çevrilerek mesnevi biçiminde yazılmıştır. Garipname: Ahlaki, tasavvufi ve didaktik bir mes- nevidir. Sanatsal yönden zayıf bir yapıttır. Yaklaşık 12000 beyitten oluşmaktadır. D) Tervihü'l Ervah: Manzum bir tıp kitabı. E) Mirkatü'l Edeb: Arapça-Farsça manzum sözlük.

Yergi tarzında yazılmış bir mesnevidir. Hiciv edebi- yatının en güzel örneklerinden biridir. Şair; Çelebi Mehmet'in kendisine armağan ettiği köye gitmiş, bura- da köylüler tarafından dövülmesi üzerine bu mesneviyi kaleme almıştır. Bu parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden han- gisidir? A)Hüsrev ile Şirin C) Garipname B) Harname D) Şikâyetname E) Sham-ı Kaza

1. 1. grup Sebk-i Hindi Hayriyye. Sultanü'ş Şuara- Şarkı Fezleke A) Şeyh Galib C) Nâbi II. grup Şeyh Galip Bâki 1. grupta verilen kelimeler II. gruptaki sanatçılarla ilişkilendirildiğinde hangisi dışta kalır? E) Nedim Nâbi Sehi Bey Nedim B) Bâki D) Sehi Bey

8. Aşağıdakilerin hangisinde Divân edebiyatında yüz- yıllarla ilgili yapılan açıklama yanlıştır? A) 13. yüzyıl Divan Edebiyatı: Anadolu'da dívân edebi- yatı XIII. yüzyılda Ahmed Fakih ve Hoca Dehhani ile başlar. Yüzyılın ikinci yarısında ise Şeyyâd Ham- za ve Sultan Veled vardır. Ancak bu yüzyılı Mevlâna doldurur. B) 14. yüzyıl Divân Edebiyatı: XIV. yüzyılda dini-tasav- vufi, tarihi, ahlaki ve hamasi eserler dikkati çeker. Aşık Paşa, Gülşehri gibi isimlerin yanında da asrın en büyük şairi şüphesiz Ahmedî'dir. C) 15. yüzyılın Divân Edebiyatı: XV. yüzyılda ilk isim Ahmed-i Dâî'dir. Hemen arkasından bu çağın Şeyhü'ş-şuârası Şeyhi gelir. Bir müddet sonra ge- lecek olan Ahmed Paşa ise yer yer Şeyhi'yi de aşa- caktır. Çağ içinde Necati'nin yeri apayrıdır. D) 16. yüzyılın Divân Edebiyatı: XVI. yüzyılda Divan şiiri için bir ihtişam, bir gündoğumudur. Başta Fuzuli ve Bakî şiirdeki şöhretleriyle kendi çağlarından taş- mışlardır. E) 17. yüzyıl Divân Edebiyatı: XVII. yüzyılda Divân şiiri Iran edebiyatından uzaklaşıp bir parça mahallileşir. Istanbul Türkçesinin büyük şairi Nedim, bütün divân edebiyatı içinde dahi orijinal sayılır. Şeyh Galib ise Sebk-i Hindî'nin en güçlü temsilcisidir. Not:

24. 13. yüzyılda yaşadığı sanılan fıkra kahramanı ve pek çok fıkranın yaratıcısıdır. Türk edebiyatında halk mizahının en büyük temsilcisidir. Kendisine ait olmayan birçok fıkra da ona mal edilmiştir. Aynı yüzyılda yaşamamalarına kar- şın Moğol hükümdarı Timur ile onu karşı karşıya getiren fıkralar, bu duruma örnek gösterilebilir. Onunla aynı çağda yaşamış ---- ise bu kan ve gözyaşı çağına dostluk ve hoş- görü çağrısıyla karşılık vermiş bir tekke şairidir. Henüz divan edebiyatıyla halk edebiyatının tam olarak ayrışmadı- ğı bu çağda Anadolu'da yazılmış ilk Türkçe mesnevi- lerden sayılan eseriyle önem kazanmıştır. Bu parçada boş bırakılan yerlere, aşağıdakilerin hangi- sinde verilenler sırasıyla getirilmelidir? AY Incili Çavuş - Mevlânâ - Ahmedî P Nasreddin Hoca - Yunus Emre - Şeyyad Hamza CNasreddin Hoca - Mevlânâ - Şeyyad Hamza DY Incili Çavuş - Yunus Emre - Ahmedî E Nasreddin Hoca - Mevlânâ - Ahmedî

Aşağıda verilenlerden hangisi ayraç içindeki sanatçıy- la ilgili değildir? A) Yeniçeri Ocağından yetişmiş 17. yy. sanatçısı, edebi- yatımızın ilk yapay destanıyla tanınır. (Kayıkçı Kul Mus- tafa) B) Aşk, tabiat, güzellik konulu şiirlerinin yanı sıra didaktik şiirler ve taşlamalar da söyleyen 19. yy. sanatçısı, ken- disinden sonra gelen pek çok şaire ilham kaynağı ol- muş ve onun izinden giden şairler de onun adıyla anı- lan bir "Kolu" oluşturmuştur. (Ruhsatî) C) Toplumsal olaylarla ilgilenmeyip sadece aşk ve doğa güzelliklerini işleyen Kırımlı 17-18. yy. şairi, aruzu da kullanmıştır. (Âşık Ömer) 3. D) Rüyasında bade içtikten sonra kendisine gösterilen Gülperi'yi bulabilmek için yollara düşen 19. yy. sanat- çısı, hem heceyi hem aruzu kullanmıştır. (Sümmani) E) Divan şiirini en iyi bilen bu 19. yy. sanatçısı, hem he- ceyi hem aruzu kullanmış ve "dedim-dedi" tarzındaki şiirleri ile tanınmıştır. (Erzurumlu Emrah)