Düşünceyi Geliştirme Yolları Soruları

Belge Garnal. miş özel Vine erin mal nil- le- gi- ci G i S R M A DENEME-9 15. Gazeteci: Resim sergisine birlikte gittiğiniz arkadaşınıza oğlu "Beni resim tarlasına getirdiğin için teşekkür ederim." deyince "İşte bir şair geliyor." demişsiniz, bunun sebebi nedir? Şair: Çünkü resimle tarla bir araya gelmez gerçek yaşamda ve gündelik dilde. Gazeteci: Peki, bu çocuk bir dumanlı dağ resmine bakıp "Dağların saçları niye ağarmış?" diye sorunca "İşte o şair geldi bile." demişsiniz, ne demek istediniz? Şair: Bunu bana sorma, o çocuğa sor. Hiçbir şairin bir başka şairi nesnel ölçütlerle değerlendirebileceğine inanmıyorum. Aşağıdaki yargılardan hangisinin bu diyalogdaki şairin sanat anlayışıyla örtüştüğü söylenebilir? (A) Sahatin amacı, kelimelerle resimsi ve canlı tablolar oluş- turup bunu kişinin iç dünyasında hissedebileceği şekilde sunmaktır. B Sanatın işlevi, sanatseveri o sanat eserini tanımadan ön- ceki kişi olmaktan çıkarıp yepyeni bir kişi yapmaktır. C) Alışılagelmiş bağdaştırmaların yerine alışılmamış bağ- daştırmalarla özgün bir anlatım ve anlayış dünyası yara- tan kişi gerçek sanatçıdır DYSanatçıyı anlamadığını söyleyip yargılayanlar, sanatın anlaşılmak için değil hissedilmek için var olduğunu dik- kate almalıdırlar. ELDiş dünyanın veya ruh hâllerinin anlatımında ayna olmayı başarabilen bir sanat eseri gerçek bir sanatçının varlığını gösterir. Ⓒ

an 1 na aplayınız. (I) 110 yılı aşkın bir süredir sıtma hastalığının taşıyıcısı anofel sineğini uzaklaştıran veya öldüren, üzerine böcek ilacı sıkılmış sivrisinek cibinlikleri kullanılıyor. (II) Bu sayede Afrika'daki ölüm oranları ciddi oranda düştü. (III) Londra Tropikal Tıp ve Hijyen Okulundan bir profesör önderliğindeki bilim insanları bu konu üzerinde oldukça önemli çalışmalar yaptılar. (IV) Kenya'da DNA'sı diğerlerinden farklı olan ve bu yüzden zehirlerden diğerlerine göre daha az etkilenen bir anofel türünün kol gezdiğini fark ettiler. (V) Araştırmacılardan gelen, Anopheles Funestus türü sineğin aktif olduğu zaman aralığının değiştiği haberiyse oldukça tedirgin edici. (VI) Bu tür, insanları artık gece yerine günün ilk saatlerinde sokuyor yani tarla çalışanları cibinliklerinin korumasından uzakta, yollarda işlerine giderken. 26. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi vardır? A) Benzetme C) Karşılaştırma 2 parçaya göre B) Birinci kişili anlatım D) İstatistiksel bilgi E) Tanımlama

44 DENEME 27 ve 28. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. İskilip, modern hayata inat kendine yeni bir kimlik biçme- ye çalışmamış. Ozgün dokusunu ve onu farklı kılan eski "ruh" hâlini ilk bakışta hissettiriyor. Ilçenin ortasından gök- yüzüne doğru yükselen dev kaya kütlesinin etrafına küme- lenen eski evler, bir eski zaman fotoğrafını anımsatıyor. So- kakları gezerken rastlayacağınız eski tarihî çeşmeler, kale, kaya mezarları, dükkânların önünde mesleklerini büyük bir özveriyle sürdürmeye çalışan zanaatkârlar kentin hafızası- ni oluşturan detaylardan. İlçede Antik Çağ'dan Roma'ya, Selçukludan Osmanlıya dek pek çok uygarlığın izlerini ta- şıyan surlar, kaya mezarları, Kızılcapelit Evleri, höyükler, Yivlik Kayası, Asarkaya ve gözetleme kuleleri gibi birçok tarihi eser ziyaret edilebilin Kültürlerin kavşak noktasında- ki bir bölgeye konumlanan İskilip Kalesi ile eteklerinde yer alan Roma Dönemi'ne ait sütunlu kaya mezarları kent tu- runun önemli duraklarından. 27. Bu parçadan hareketle kilip ile ilgili aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? Karakteristik yapısını koruduğuna BY Geçmişe tarklık eden ögeler içerdiğine Farklı medeniyetlere ait ögelere ev sahipliği yaptığına DÇağdaş yaşama karşı tarihî dokusunu bozmadığına Eskiden önemli bir ticaret merkezi olduğuna ↓ ↓ 28. Burçam anlatın ile Igili aşağıdakilerden hangisi Ax B) Kink Jala da kişisel görüşler belirtilmiştir. Benzerlik ilişkisinden yararlanılmıştır. C) Betimleyici ögelere yer verilmiştir. söy mez DDevrik cümlelerle anlatıma doğallık kazandırılmıştır. Öneri cümlesine yer verilmiştir.

4. Barselona, yüzünüzü ne tarafa çevirmek isterseniz onunla ilgili alternatiflerini sunma konusunda kusursuz. Sanat önceliği olanları Picasso, Joan Miro gibi ressam- ların eserlerinin sergilendiği harika müzeler gülümseti- yor. "İyi bir yemek yenmeden geçen bir seyahate se- yahat demem." diyen tatbilirlerin yüzünü deniz ürünleri restoranları, her saatte atıştırılabilecek minik porsiyon- pollarda sunulan "tapas"lar; alışveriş tutkunlarının yüzünü ise birbirinden cazip butikler, tasarım mağazaları gül- dürüyor. Her şeyden öte bu şehirde insanın kendisini yabancı hissetmesi imkânsız. Dünyanın pek çok şeh- rinde insanı kolayca yakalayabilecek kendini yabancı hissetme duygusu, burada şehre çabucak adapte olup sokaklarına karışmak ve keyif almaya başlamakla yer değiştiriyor. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakiler- den hangisi söylenemez? A) Betimlemeden yararlanılmıştır. BY Nitelendirmelere başvurulmuştur. Öznel ifadelere yer verilmiştir. Karşılaştırmadan yararlanılmıştır. E) Öneri cümleleri kullanılmıştır.

D 2. İnsanoğlunun yaşamı boyunca belli konular- da edindiği bilgi, bu alandaki deneyimlerine ve eğitimine dayanmaktadır. Bebek, doğdu- ğu andan itibaren bir öğrenme sürecine girer. İlkokul çağına kadar bir tür çevresel yaşam ile, okul günlerinin başlamasından sonra bi- limsel bir eğitimle, kendi varlığından evrenin pek çok bilinmeyenine dek uzanan soruların cevaplarını öğrenmeye başlar. Daha sonra da edindiği bilgileri günlük yaşamda kullana- rak onlara işlerlik kazandırır. R Bu parçaya göre insanın yaşamı boyunca edindiği bilgiler, nasıl değerlendirilir? Bares/mar A) Eğitim tamamlanarak BY Evrenin bilinmeyeni çözülerek C Yatırım yapılarak D) Günlük yaşamda kullanılarak E Para kazanılarak

aşma 9. 1. İlk özel gazete II. Ilk edebî roman III. İlk köy romani IV. Yazılan ilk oyun V. İlk psikolojik roman Takvim-i Vekay Intibah B) V Karabibik Şair Evlenmesi Yukarıdaki numaralanmış eşleştirmelerden hangisi yanlıştır? A) III Eylül C) I D) II E) IV A 11

ini belir- içindeki a ilişkin- an Uyku xu süre- le ilgili en söz mıştır. Yok iştir. 4. 19 Avrupa Konseyi tarafından düzenlenen kon- feransta bir araya gelen uzmanlar, İnternet üzerinde faaliyet yürüten suç örgütlerinin devletler ve şirketler kadar bireyler için de tehdit oluşturmaya başladığını vurguladı. İnternet kullanımı artık zarar verici boyutlara ulaşmıştır. B) Avrupa Konseyi suçla mücadele amaçlı konferanslar düzenlemektedir. Silahsız savaşın en önemli sahası artık İn- ternet'tir. DX Ülkemizde birçok insan İnternet üzerinden faaliyet gösteren suç örgütlerinden zarar görmektedir. Suç örgütlerinin eylemleri sanal dünyadaki kullanıcılar için tehlikeli boyutlara ulaşmıştır.

=, hele ki roman sladım. Roman ela, bir toplum onomisi olmalı; ürlerle bağları sekiz anlamlı, roman yaza- u gözleri, ok nlamsız öfke kları filan da yormuş gibi ela gün için- marina vura- den hangi- r. malıdır. elidir. er verme- gusu eği kabul cesindeki Zeytin ve ze kadar arkeoloji ki önem- ra Antik azırlıklar Avrupalı eytin ve un orta durum- kayak- 14-15 a sira- ekli bir ekibi, re. ebilir? apil- 5 14-15. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Kapıkulu ordusu içerisinde önemli bir unsur olan yeniçe- riler, ilk kez I. Murat Devri'nde bin kişilik bir birlik olarak oble kuruldu. Yeniçeri Ocağı mensuplarının sayısı, Yıldırım Bayezit Devri'nde bir miktar arttı. II. Murat Devri'nde 3-4 bin civarında olan yeniçeri sayısı, Fatih Sultan Mehmet Devri'nde 8-12 bin kişilik bir askerî kuvvet hâline geldi. Kanuni Sultan Süleyman Devri'nde sayıları 12-13 bine ulaşan yeniçeriler, XVI. yüzyılın sonlarına doğru 40 bin kişilik bir ordu hâline dönüştü. Yeniçeri Ocağı ile birlikte Osmanlı Devleti'nde profesyonel askerlik başladı. Böylece Osmanlılar, askerî teşkilatlanma ve güç bakımından diğer Türk devletleri ile dönemin Avrupa devletlerinden farklı bir özellik gösterdi. Ocağın ve ocak sisteminin iyi işledi- ği devirlerde çok sıkı bir eğitimden geçirilen yeniçeriler, dönemlerinin savaş aletlerini en iyi kullanacak şekilde yetiştirildi. Yeniçeriler ok, yay, kılıç, balta, gürz ve ben- zeri silahları kullanmada son derece ustaydı. Ocakta, çeşitli savaş aletlerinin kullanımını öğretmek üzere bir talimhane bulunurdu. Burada kılıç kullanma, kabza tut- ma, ok atma ve benzeri bilgiler talim edilirdi. XV. yüz- yılın ortalarından itibaren bu silahlara tüfek de eklendi. Yeniçerilerin eğitimlerinde askerî talimler kadar disip- linli yetişmeleri de önemliydi. Onların açlığa, susuzluğa tahammül edebilmeleri amacıyla talimler yaptırılırdı. sinen 14. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Yeniçeri Ocağı, kapıkulu ordusuna bağlı bir askerî gruptur. snad vibel sügud n B) Yeniçerilerin sayısı, 17. yüzyıla kadar artış göster- miştir. C) Osmanlı ordusunun en kalabalık birliğini yeniçeriler oluşturmaktadır. 20 D) Yeniçeriler ciddi bir eğitimden geçirilmiştir. E) Yeniçeriler savaş aletlerini kullanmada hünerlidirler. 15. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi ağır basmaktadır? A) Öyküleme B) Betimleme C) Açıklama D) Tartışma E) Tanımlama Diğer Sayfaya Geçiniz.

A) I. B) II. C) III. A) I. 2. (1) Sultan Abdülhamit, Ürdün'de harap hâlde bulunan bu çöl kasrının cephesini cömertçe Kaiser'e hediye eder. (II) Taşlar sökülerek bir Alman savaş gemisi ile Hamburg'a, oradan Elbe ve Havel üzerinden Berlin'e getirilerek müzeye koyulur. (III) Böylece Stryzgowski, Emevîler'den kalan bu muhteşem eseri, sanat tarihi bakımından çok değerli bir taş süsleme abidesini daha Berlin Müzesi'ne kazandırmıştır. (IV) Kaiser Wilhelm de bu hediyeye karşılık Sultan Ahmet Meydanın'da Alman Çeşmesi'ni yaptırmıştır. (V) Alman Çeşmesi, Alman İmparatoru Wilhelm'in 1898'de İstanbul'a ikinci gelişinden sonra, 1898'de fiecere-i Vakvak adlı çınarın yerine yapılmıştır. Yukarıdaki cümlelerin hangisinde benzer bir işin daha önce de yapıldığına dair bir anlam yer almak- tadır? B) II. DJ MW Cümlede Anlam C) III. E) V. D) IV. 90 Tasarı Eğitim Yayınları E a ä C C ile ya SU ec B sa A)

Pp- nin mış a- In Gündelik yaşamın yoğun koşuşturması içerisinde insan bedeni elbette yoruluyor. Bu yorgunluk kimi zaman güce dayalı kimi zaman da zihinsel olabilir. Bu sebeple insan, belli bir süre ayakta kaldıktan sonra bir müddet de dinlen- meye ihtiyaç duyar. Bedensel uzuvların gevşeyip rahatla- maları ve kaybettikleri enerjiyi geri kazanmaları için bu, son derece önemlidir. Ancak toplumda bazıları var ki bir günlük bir yorgunluğu üç-dört gün tembel tembel yata- rak atmaya çalışırlar. Bu, çalışma bahanesi ile tembellik etmekten başka bir şey değildir. Bir bilgisayar düşünün. Uzun süre açık kalsa ve yoğun biçimde çalışsa... Elbette işlemci dediğimiz kısım ve diğer parçalar, bu tempodan etkilenecek hatta ısınmaya başlayacaklardır. Ancak bilgi- sayarı kapatıp kısa süreli bir dinlenme -ortalama bir saat kadar- makinenin soğumasını ve bütün parçaların tekrar tam kapasiteyle çalışabilir hâle gelmesini sağlayacaktır. O bilgisayarın bir saat yerine 12 saat dinlendirilmesi, eks- tra bir getiri sağlamayacaktır. 30. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi daha ön plana çıkmaktadır? A) Betimleme B) Örnekleme C) Kişileştirme D) Öyküleme E) Tanımlama

9. Marmaris ilçe merkezinden başlayarak gastrono- mi rotası yapılmasını tavsiye ederim. Yerel lezzet- ler denemeye değer. Ayrıca Gökova kıyılarını da mutlaka görmenizi öneririm. Gökova deyince akıl- lara hemen Halikarnas Balıkçısı ve arkadaşlarının başlattığı mavi yolculuklar geliyor, öyle değil mi? Bölgenin dantel gibi kıyılarında süzülerek tekney- le gezme hayali kuranlar için Marmaris denizle- rindeki son durumu, rehberimize soruyorum. Mar- maris denizlerinde herhangi bir dezavantajın ol- madığını, bölgenin en güzel mavi rotalarını butik imkânlarla sunmak için konuklarını beklediklerini ifade ediyor. E Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden han- gisi yoktur? W A Benzetme yapma B) Dolaylı anlatıma başvurma Peacuterie Öneride bulunma DKarşılaştırma yapma Spermatosens E) Kişilestirmeye yer verme Mavi 2010

5. (1) Bilgi, epistemik cemiyetin deyim yerindeyse can damarıdır, onu ayakta tutan yegâne unsurdur. (II) Epistemik cemiyetin güçlü ola- bilmesi ve dimdik ayakta durması bilginin güçlü olmasına bağlıdır. (III) Diğer bir ifadeyle bilgi, ne kadar güvenilir ve sağlam kaynaklara dayalı olursa, cemiyet de o kadar güçlü hâle gelir. (IV) Bilginin gücü, epistemik cemiyetin gücüdür.(V) Bilimsel bilginin gücü, onu üreten bilimsel cemiyetin gücüdür. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisinden sonra "Bunun dışında, epistemik bir topluluğun ürünü olmayan bilgi, bilgi statüsünde yer almaz." cümlesi getirilebilir? AYI (0)11 /D) IV B) 11 (/E)N

30. "Belirli günler ve haftalar şiirleri çocuklarımıza gerçek anlamda şiirin büyüsünü duyumsatmaktan uzak kalıyor. Son yıllarda iyi çocuk şiirleri, ders kitaplarında yavaş ya- vaş yer almaya başladı. Sanıyorum yetişkinlerin bu konu- ya "temkinli" yaklaşımının nedeni, şiirin büyüsünü hisset- tirmeyen şiirimsilerle büyümüş olmaları. Fakat iyi çocuk şiirlerini edebiyatımıza kazandırarak bu bakışı kırmaya başladığımızı biliyor, gözlemliyorum. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdaki- lerden hangisi söylenemez? (A) Tartışmacı bir yaklaşıma sahiptir. B) İzlenim kazandırılmaya çalışmaktadır. C) Tahmin cümlesine yer verilmiştir. D) Niteleyici sözcükler kullanılmıştır. E) Yinelemelerden yararlanılmıştır. 32.

5. Şu ünlü "Thelma ve Louise" adlı filmi izledim. Filmde, herkesin sözünü ettiği "feminist mesaj”ı bulamadığımı belirteyim. Zaten, film ve mesaj ke- limelerinin yan yana gelişini oldum olası sevme- mişimdir. Sanat, herhangi bir mesaja bağlanma- yacak kadar çok yönlü, derin ve karmasıktır. Bu yüzden "Thelma ve Louise" filminin de mesajı om değil, hikâyesi vardır. Herkes bu hikâyeden ayrı anlamlar, ayrı tatlar çıkarır. İyi filmler büyük şe- hirlere ve büyük sevdalara benzer. Siz ne kadar is- terseniz o kadar alırsınız. Hangi derinliğe ineceği- niz size bağlı. Bu durum "Thelma ve Louise" fil- mi için de geçerli. Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine varılamaz? A) Sinema, bir düşünceyi kanıtlama aracı ol- onbal mamalıdır. B) İyi bir sanat yapıtı, herkesin kendine göre mesajlar çıkarabileceği derinliktedir. C) Filmler, izleyen kişilerin ayrı ayrı tatlar çıka- rabileceği sanat yapıtlarıdır. D) Sanat yapıtları insanlara farklı yönlerden seslenebilir. E) Filmler, içinde yaşanılan çağın insanlarını etkileyecek niteliklere sahip olmalıdır.

Varlık problemi, bilindiği üzere Heidegger felsefesinin ana soruş- turma konusudur. Varlık söze konu edildiğinde yokluk veya hiçliğin göz ardı edilmesi imkânsızdır. Varlık ve hiçlik doğası gereği karşıtlı- ğı nedeniyle birlikte irdelenmesi gereken bir problem sahası olarak karşımıza çıkar. By parçanın anlatımında, VI. tanımlama, Ikarşılaştırma, benzetme hangilerinden faydalanılmıştır? A) Yalnız I BI ve 11 D) Il ve Il C) Yalnız II E) II ve III

ini ut na ek a- é gól a- ve 3. Şiirde günlük olayların işlenmesi, deyim ve atasözlerine yer verilmesi, özellikle mesnevilerde konu ve kahraman- ların mahallî çevreden seçilmesi esasına dayanır "Türkî-i Basit" akımı. Şiirde, İstanbul ağzına ve İstanbul halkının yaşayışına yaklaşma amaç edinilmiştir. Özellikle XVI. yüz- yılda Bâkî'nin şiirlerinde görülen İstanbul Türkçesi ve ma- halli unsurlar, Taşlıcalı Yahya'nın mesnevilerinde işlenen konular ve kahramanlar, Nedîm'in İstanbul'la ilgili unsur- ları şiirlerinde kullanması, son divan şairlerinden Enderun- lu Vâsıf'ın şiirlerinde kullandığı dil; bu tarz söyleyişin dikkat çekici örneklerindendir. Bu parçadaki bilgi yanlışı aşağıdakilerin hangisiyle gi- derilebilir? A) "16. yüzyıldan" yerine "19. yüzyıldan" getirilerek B) "Türkî-i Basit" yerine "Mahallîleşme" getirilerek C) "Bâkî" ve "Nedîm"in yerine "Edirneli Nazmî" ve "Aydın- li Visâlî" getirilerek D) "Enderunlu Vâsıf" yerine "Enderunlu Fâzıl" getirilerek E) "Taşlıcalı Yahya" yerine "Tatavlalı Mahremî" getirilerek