Düşünceyi Geliştirme Yolları Soruları
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıJelkin.
Kadir İnanır, 1969'da Sinema Artisti isimli Ses Dergisinin dü-
zenlediği bir yarışmaya katılır ve birinci olur. Ardından çok
kısa sürede Yeşilçam'ın başrollerde yer alan aranan oyun-
cularından biri haline gelmiştir. 1970 yılında yönetmenliği-
ni Atıf Yılmaz'ın yaptığı Kara Gözlüm isimli filmde Türkân
Şoray'la ilk defa başrol oynamıştır. Daha sonra Türkan Şo-
ray'la kariyerleri boyunca onlarca filmde yer almıştır. Kadir
İnanır'in Selvi Boylum Al Yazmalım, Ah Güzel İstanbul, Tom-
ruk, Dikenli Yol ve Tatar Ramazan gibi daha bir sürü önem-
li filmi bulunur. Birçok önemli festivalden Türk sinemasına
damga vurmuş filmlerindeki performanslarından dolayı en
iyi erkek oyuncu ödüllerine layık görülmüştür.
Bu parçada Kadir İnanır ile ilgili aşağıdakilerden hangi-
sine değinilmemiştir? 2
A Ro arkadaşına
B) Hk Önemli filmlerine
Aldığı ödüle
D) Sinemadaki algısma
E Türk sinemasının en ünlü oyuncusu olduğuna
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yollarıa ulaş-
asının
sağ-
vaşa-
. Bir
e bu
r de
ile-
sli-
ve
ini
si
PIVA YAYINLA
4. Serin ve karanlık eylül gecesinin yıldızsız seması al
tinda Selanik; sanki gündüz olan heyecanlardan, gü
rültülerden yorulmuş gibi baygın ve sakin uyumaktadır.
Rıhtım tenhadır. Olimpos Palas'ın, Kristal'in, Splandit
Palas'ın, diğer küçük gazinoların lambaları çoktan sön-
müştür. Tramvay yolunu tamir için yığılmış parke taşla
rının ilerisinde, denize inen küçük merdivenin başında,
hareketsiz bir gölge dimdik durmaktadır. Gölgenin sahi
bi tahsilini Paris'te bitirip daha sonra dolgun bir maaşla
İzmir'e giden ve orada âşık olduğu güzel bir İtalyan kızı
olan Grazia ile evlenen genç mühendis Kenan Bey'dir.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi
yoktur?
A Kişileştirme
B) Benzetme
C) Niteleme
D) Çoğullaştırma
E) Tanık gösterme
6.
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları1₁
8.
S
ÖSYM
İftirâkın faslını yazdıkça eyler dil enîn
Kilk-i hüzn-engîz gönlüm sâzının mızrabıdır
SORULAR
Sînemi bir cûşiş-i daim lebî-ârâm eden
Ben de bilmem hangi hammârin şerâb-ı nâbıdır
Gamzeler her bir bakışta kasd-1 cân eylerse de
Şekvâ-hân olmam, o ebrûlar rızâ mihrabıdır
Günümüz Türkçesiyle:
Ayrılık faslını yazdıkça gönül feryat eder. Ayrılığın acısıyla
hüzün koparan kalemim gönlümün mızrabı olmuştur.
Sinemi böyle durmaksızın coşturan hangi meyhanecinin
şarabıdır, bilemedim.
Dör
Gamzelerin her bir bakışta canıma kast etseler de ben bu
durumdan şikâyetçi olamam. Çünkü o kaşlar bizim
(âşıkların) mihrabımızdır.
Bu dizelerle ilgili olarak
I. Dil ve içerik özelliklerine göre 1. Dönem Tanzimat
şiirini yansıtmaktadır.
II. Yapı olarak divan şiirinin özelliklerini taşımaktadır.
III. Ahenk unsurlarına yer verilmemiştir.
IV. Ağır ve yabancı sözcüklerle yüklü bir dil
kullanılmıştır.
yargılarından hangileri yanlıştır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
E) III ve IV
C) I ve III
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıB Roşul-sonuç
Amaç-sonuç
Amaç-sonuç
Neden Sund
Koşul-sonuç
Neden- sonuç
8. Bugünlerde bizde bir akım var, "Tiyatro bir eğlencedir." diyorlar. Halkın bir gününün sonunda, diş dünyayla igen
leneceği, vakit geçireceği bir yer sanıyorlar tiyatroyu. Bu düşünceye karşı çıkabilir, "Hayır!" diyebilir miyiz? Doğru
veririm tiyatroyu böyle görenlere, tiyatro için böyle konuşanlara. Eğlenmenin karşıt kavrami ne? Sikilmak. İnsan
dururken sıkılmak için gider mi tiyatroya?
Bu metnin yazarı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Bir öngörüde bulunmuştur.
Bir görüşe katıldığını ifade etmiştir.
C) Bir sorunu çözmek üzere öneride bulunmuştur.
D) Gerçekleşmemiş bir şeyi gerçekleşmiş gibi kabul etmiştir.
ilk itfaiye teşkilatı olan dergâh-ı ali tulumbacı ocağı kurulmuştur. Cumhuriyet Dönemi'nde ise
Bu nedenle Türkiye'de her yıl 25 eylül günü başlayıp 1
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları20.
20-21. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
İngiltere'de bir firmanın araştırmasından gençlerin diji-
tal değil, basılı kitabı tercih ettiğini öğrendiğimde ülkeler
ve çağlar değişir fakat kitaba dokunmanın verdiği haz-
zı hiçbir dijital nesne karşılamaz, dedim. Araştırmada
1.420 kişi üzerinde yapılan ankete göre, 16-24 yaş ara-
si okurların %62'si e-kitap yerine, basılı kitabı tercih edi-
yor. Anketin sonuçları, gençlerin okuma alışkanlıklarına
yönelik son dönemde söylenenlerin gerçeği yansıtma-
dığını gösteriyor. Teknoloji bağımlısı olarak etiketlenen
16-24 yaş arası okurların basılı kitabı tercihlerindeki en
büyük etken, e-kitapların fiyatının yüksekliği ve basılı
kitabın kendilerine verdiği fiziksel his. Bunun yanı sıra
bu genç okurların araştırma sorularına verdiği "Kitabın
kokusunu seviyorum, biriktirmeyi seviyorum, kullandık-
tan sonra arkadaşlarıma ödünç verebilirim." cevapları
da dikkat çekici.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
Nesnel cümleler
B) Sayısal veriler
Örneklemeler
Doğrudan aktarım
Karşılaştırma
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kesme işareti (')
doğru kullanılmıştır?
A) Ziya Gökalp, Türkçülük'ün fikir babası olarak kabul
edilir.
(5)
B) Bizim için Türkiye'nin sadece coğrafi konumu
önemli değildir.
C) Kamus-i Türki, Türkçe'nin önemli sözlüklerinden
biridir.
D) Tarihte Türklük'ün nice şanlı sayfası olduğunu dile
getirdi.
E) Burayı Türkleştirme'de alperenlerin rolü
yadsınamaz.
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları3. Sanatta hiç kimseye benzememek bir amaçtır ancak bunun da hiçbir şeye benzememek gibi bir tehlikesi vardır; diğer bir deyis
cümlesi,
1. sanatta özgünlüğü hedeflerken sanatın özünden, yapıtı sanat ürünü kılan ortak niteliklerden uzaklaşmama dikkat edilmesi g
reken bir durumdur
II. sanatta sorulması gereken soru, mevcut sanatı neyin oluşturduğu değil; sanatta değerin ve niteliğin kaynağı nedir sorusudur
III. genel anlayışa göre, benzersiz ve tamamen öznel olanın sanat eseri olduğu kanısı yaygındır ancak unutulan önemli bir ayn
sanatın dünden bugüne birikerek geldiğidir
numaralanmış yargılardan hangisi/hangileri ile tamamlanırsa düşünce yinelenmiş olur?
A) Yalnız L
D) Yalnız II
B) I ve II
EY II ve III
CY1, Il vel
ma
Bu
A
E
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıTürkçe
22. Yapay zekâ, insan beyninin entelektüel gücünü çoktan
aştıysa, sınırları nerede çizeceğiz? Makine kendisinden
isteneni uygulamak için yeterli mi, yoksa icada mı bağlı?
Yaratıcı, bir mucit ise, makinenin arkasındaki bu adam
kim ve ne istiyor? Tüm bunlar, terminatör tarzında, sizi
gülümsetebilecek ve bilim kurgu filmlerini andıran sorular.
Ancak gerçek şu ki bu tür sorunlar, yapay zekâ yaratıcılık
alanında özellikle de edebiyat alanında kullanılmaya
başlandığından beri Batı toplumlarında şimdiden tartışma
alanına girdi bile. Yazarların hayal güçleri, bu tür konulara
ne yönelmiş durumda. Fransız Philippe Vassy, dünyanın
gündemine oturan program "Script reGenerator" hakkında
The Display Version adlı romanı yazdı. Antoine Bello,
aşk romanları yazmak için programlanmış ancak özgürce
yazmak için mucidine isyan eden 'Ada' adlı robotu kaleme
aldı. Anthony Altman ise Son Roman kitabında, derisinin
altına yerleştirilen çip sayesinde kendisi yerine roman
yazan Victoria'yı anlattı.
Bu parçanın yazarının düşüncelerini geliştirmes
tarzında aşağıdakilerden hangisi ağır basmaktadır?
Örnekleme
B) Tanık gösterme
C) Karşılaştırma
D) Betimleme
E) Açıklama
ibria (A
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıBu
ek-
re
ak
Si
mez.
ugubelo
hden vazgeç-
8. Aşağıdakilerden hangisi ünlem cümlesi değildir?
A) Ah alan onmazmış, derler
B) Hop, biraz yavaş ol bakalım
C) Vah vah, zavallı perişan olmuştur
D) Tüh, kaçırdık desene
E) Ooo, kimler gelmiş efendim
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları4.
Çağdaşlaşmanın (uygarlaşmak) başlıca öncülerinden Sul-
1
tan II. Mahmut 1838 yılında Fransızca olarak öğretime baş-
layan Galatasaray Mekteb-i Tıbbiyesinin açılışı dolayısıyla
öğrenciler önünde yaptığı konuşmasının bir yerinde "Sizle-
re Fransızca okutmaktan muradım (istek), Fransız lisanını
||
tahsil (öğrenim görmek) ettirmek değildir. Ancak fennî tibbî
öğretim refte refte (azar azar) kendi lisanımıza almaktır."
IV
demiştir. Sultan Mahmut'un ilgili bu hekimlik dilinin Türkçeleş-
tirilmesiyle ilgili bu dileğini (hedef göstermek) o günden beri
b
/V
bu topraklar üzerinde yaşayan yaklaşık beş kuşak ne yazık
ki gerektiği gibi yerine getirmemiştir.
Bu parçadaki numaralanmış sözlerin hangisi ayraç için-
de verilen açıklamasıyla anlamca uyuşmamaktadır?
AW
BV
C) III
D), EST
H
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıÜNİTE
1.
DOĞRULA
1
Anlatmaya Ba
Bir zamanlar bir yolcu dağların derinliklerinde, kalın bir
kar tabakasıyla kaplı bir patikada tek başına yürüyordu.
Kar giderek daha derinleşiyor, yol giderek daha tehli-
keli olmaya başlıyordu. Sonunda yolcu soğuğa daya-
namayacak hâle geldi ve yere yığıldı. Şansı varmış ki,
aynı yoldan ikinci bir yolcu geçti ve diğerinin durumu-
nu görünce çok üzüldü. Onu kaldırdı ve kendine getire-
cek bir şeyler verdi. Daha sonra ilk yolcu, yeni gelenin
elini ellerinin arasına aldı ve ona olan borcunu yaşadı-
ğı sürece unutmayacağına dair yemin etti. Diğeri ha-
fifçe gülümsedi ve bir şey söylemedi. İlk yolcu, daha
sonra eve ulaştığında bu olanları herkese anlatacağı-
ni söyledi.
Bu parçanın anlatımı ile ilgili olarak aşağıdakiler-
den hangisi söylenemez?
Öyküleyici bir anlatım kullanılmıştır.
B) İlahi (hâkim) bakış açısı ile yazılmıştır.
C) Anlatmaya bağlı metin türü özellikleri gösterir.
D Üçüncü kişinin ağzından anlatılmıştır.
Olaylar oluş sırasına göre verilmiştir.
MABUS
193JA
3.
2. Anlatmaya bağlı metinlerde bakış açısı; olay zinciri ve
olay zincirini oluşumunda yer alan zaman, mekan ve
kişi unsurlarının kim tarafından görüldüğü, kim tarafın-
dan anlatıldığı sorularına verilen cevaptır.
H
S
C
4D Serisi ®Ⓡ
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları22. Günümüzde hemen her şey meta hâline getirilmiş ya da getirilmektedir. Meta hâline getirilen her birim şey de sahte
bir yüceltme ile öne sürülmektedir. Spor etkinlikleri artık bir ticaret konusudur. İnsan vücudunun geliştirilmesi ile ilgili
bir etkinlik alanı olmaktan, spor yapan kişiyi birey olarak ilgilendiren bir çaba olmaktan çıkmıştır. Sporun özendirici mo-
tiflerinden biri olan masum ve amatörce yarışmalar, artık kitlelerin parasını çekebilmek için kullanılan bir tuzak hâline
getirilmiştir. İki kişilik bir yarışma sporu olan boks, ardında ticari örgütlerin bulunduğu ve bu örgütlerin düzenlediği bir
etkinliktir. Güreş deseniz öyle. Günümüzde artık ticaret konusu olmayan bir spor dalı bırakılmamıştır.
G
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi vardır?
A) Öyküleme
Örneklendirme
C) Tanık gösterme
Tanımlama
Q
E) Sayıp dökme
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları7. Bir isim birden çok sıfat tarafından nitelenebilir veya belir-
tilebilir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir isim sırasıyla be-
lirtme ve niteleme sıfatı almıştır?
A) Yalan dünya dedikleri bu olsa gerek, bir varız; bir yokuz.
B Hangi banka, daha düşük kredi oranıyla kredi veriyor.
Hayatı, bu savunmasız askerlere benzer.
D) Bir başka kader için giyinip kuşanıyoruz.
E) Sınav günü yaklaştıkça içimdeki stres gitgide artıyor.
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yollarırenme
ntik el
ir ağı
eni-
ası,
kı-
J
8. Folklor, diğer adıyla halk bilimi; bir incinin oluşması gibi - - - -.
Düşüncenin akışına göre bu cümle aşağıdakilerin hangi-
siyle tamamlanmalıdır?
A) pek çok yabancı unsuru bünyesinde taşır
B) bir kişinin değil, tüm insanlığındır
yüzyılları özünde gizler X
D) eskidikçe değerine değer katar
insanın müdahalesinden uzaktır V
vz
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yollarığıd
ini aruz
YAYINLARI
14. Mehmet Âkif bütün şiirlerini Safahat adı altında toplamış-
tır. Toplam yedi ciltten oluşan Safahat'ın bazı bölümleri şu
başlıklar altında toplanmıştır:
====
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki yapıtlardan
hangisi getirilemez?
A) Ásım
B) Gölgeler
D) Hakkın Sesleri
C) Hatıralar
EKüfe
2.
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları9.
10.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sifat tamlaması kulla-
nılmıştır?
A Yaşamın tadını alamayan, ölümü nasıl tanısın?
B) Gerçeğin sekiz köşesi olduğunu unutmayın.
C) Yalnız kaldım diye uzülmeyin, yalnızlık da güzeldir.
D) Susurluk ayranı içmeye geldim ben buraya.
E Bahar yağmurları çiftçinin yüzünü güldürdü.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde isim tamlaması yoktur?
A Bahçe kapısının anahtarını bir türlü bulamıyorum
13. Tam
düş
Aşa
lanı
B)
gic
asi
Yılc