Düşünceyi Geliştirme Yolları Soruları
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıYAYINLARI
5. Aşağıdaki dizelerin hangisinde altı çizili sözcük, yapısı ba-
kımından ötekilerden farklıdır?
A) Tanıştığım günden beri enginle
Bir taşın üstünde hayale daldım
B) Gözlerinde damla, içinde gam
Eriyen renk olsam ayaklarında
Bo
C) Güneşin batmasına yakın saatlerde
Yıkanırdı gölgesi kuytu bir derede
D) Yaşamaz ölümü göze almayan
Zafer, göz yummadan koşar da gider
T
E) Yaşamanın tadı yok seni bir an görmesem
Özlemim, mutluluğum çıkıp gel neredeysen
T
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıE) Kavakların alerjik polen üretmediği, son bi-
limsel çalışmalarla kanıtlanmıştır.
2015/YGS
13. Tarihi XVIII. yüzyıla kadar uzanan ve UNESCO
tarafından Dünya Kültür Mirası Listesi'ne all-
nan Safranbolu Evleri, Türk mimarisinin önemli
örneklerindendir.
Bu cümleden kesin olarak çıkarılabilecek
yargı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Safranbolu, Türk mimarisinin en önemli ör-
neklerine ev sahipliği yapmaktadır.
Safranbolu Evleri, Dünya Kültür Mirası Lis-
tesi'ne yeni dâhil edilen mimari yapılar ara-
sında yer almaktadır.
C) UNESCO, tarihî Türk mimarisine her geçen
gün daha fazla ilgi göstermektedir.
D) Safranbolu Evleri'nin geçmişi birkaç yüzyıl
öncesine kadar uzanmaktadır.
E) UNESCO, geleneksel Türk mimarisini araş-
tırmak için önemli projeleri desteklemektedir.
2015/YGS
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yollarıyapatin pağırmaktır
Aşağıdaki yargılardan hangisi kanıtlanabilirlik açısın-
dan diğerlerinden farklıdır?
A) Kahve, 15. yüzyılda Arabistan'ın Yemen bölgesinde;
16. yüzyıla gelindiğinde ise İran, Mısın Suriye ve Tür-
kiye'de yetiştirilmeye başlanmıştı.
A
B) Osmanlı Dönemi'ndeki gösterişli kahvehaneler; belki
de halkın kışkırtıldığı, dedikoduların üretildiği, memnu-
niyetsizliklerin sıklıkla ifade edildiği yerler olarak görü-
lüyordu.
C) Kahvenin tarihçesi; Etiyopyalı bir sığırtmacın, güttüğü
keçilerin bir meyveyi yedikten sonra canlanmalarını
fark etmesiyle başlar.
D) Osmanlı İmparatorluğu Yemen'e doğru genişledikçe
Osmanlılar kahveyle tanışmışlar.
E) İlk kahvehane, 1550 yılında İstanbul'da açılmış ve
kısa sürede kahvehaneler, insanların bir araya gele-
rek kahve içtikleri mekânlar durumuna gelmiş.
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıYeterlilik Testi)
9
38.-40. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
(1) Bugün okuduğum bir yazıda Louise Bourgeois'nin
"Sanat, akılla yapılacak bir yolculuğun rehberidir." sö-
zü dikkatimi çekti. (II) Gerçekten de sanat, en geniş an-
lamıyla bizim, bizim gibi olmayanları anlama çabamız-
dır. (III) Onunla kendi sınırlarımızın ötesine uzanabiliriz,
küçücük algı dünyamız genişlemeye başlar. (IV) Aslın-
da okuduğumuz kitaplar da böyle bir amaca hizmet
eder, başkalarını anlamamız için en güçlü araçlar olur.
(V) Hatta en iyi kitaplar bizim sorularımıza yanıtlar ver-
mek için değil, bize sorular sordurtmak için yazılanlar-
dır. (VI) Kaldı ki her yüzyılda birkaç adam özgün şeyler
düşünür ve bunları yazıya geçirir, gerisi onların devamı-
dir sadece. (VII) Bu düşünceleri savunduğum için yaz-
dığım her yapıtta, okurların hayatla yoğrulmasını, uzak
akrabalarıyla diyalog adına bambaşka patikalar keşfet-
mesini sağlamaya çalışırım.
38. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yok-
tur?
A) Gerekçeli yargı
C) Mecazlı söyleyişler
2
B) IRHemeler
D) Deyimler
E) Değişik yapt-cümleter
39.
Paraf Yayınları
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları12. Unutulmuş kitapların
Raftaki sızısıydı
Yazın yağan karların
Babamdı yansıması
Kendini gösterir bahçe:
"Kötülük Çiçekleri"
IV
Okunur içimizde
V
Açınca benzerleri
Bu dizelerdeki numaralanmış sözcüklerden
hangisi iyelik/eki almamıştır?
A)
B) I C) III
DVIV
YAYIN DENİZİ
E) V
D
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları6. Çoğu insan, şehrin caddelerinde yaşar ve ömrünü tüketir.
Şehre ne bir iz bırakır ne de bir ışıltı. Şehrin ruhuna yakın
duramaz. Çünkü o, sırlarını ve görkemini herkese açmaz.
Onun gizlerine ulaşabilmek, fısıltılarını duymak ancak ruh
derinliği ile olabilir. Şehrin gerçek sakinleri iz bırakır yaşa-
dıkları yere. Nasıl ki anlatımlarıyla Victor Hugo Paris'e,
Charles Dickens Londra'ya iz bıraktıysa her şehrin gerçek
iz bırakanları asıl sahipleridir.
Bu parçanın anlatımında düşünceyi geliştirmek için
aşağıdakilerin hangisine başvurulmuştur?
A) Tanık göstermeye
BÖrneklemeye
C) Betimlemeye
DY Tartışmaya
E) Öykülemeye
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yollarıbenzeren
Örnek 10:
benzetme
yonu
A) I
penzeńien
Garlbanlar yolunuyor kaz gibi
Hangi kuşun, neresini yazayım
II. Derinden derine ırmaklar ağlar
Uzaktan uzağa çoban çeşmesi
III. Nerden çıktıysa birden köpek ısırdı
Çocukların velvelesi herkesi ayağa kaldırdı
IV. Güneşi yudum yudum içtiğimiz şu lahzada
Ruhumuz yıkanıyor yanan sonsuz semada
V. Sor beni sarmaşık, çek beni dere
Bana elinizi verin ağaçlar
B) II
benzetme Ayrıntılı
edati
Tesbih
Numaralanmış dizelerin hangisinde "kinaye" sanatına
başvurulmuştur?
C) III
Teshisme his
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları2. Yarının ne olacağı kestirilemeyince günü günü-
ne yaşamak bir ilke oluverdi. İnsanlar yalnız
maddi olarak değil, manevi olarak da günü
gününe yaşamaya başladılar. Sanat ve edebi-
yat elbette bu havanın dışında kalamazdı.
Toplumun tokomotifi olması gereken sanatçı-
lar da yaşadıkları gün için eser vermeye
koyuldular, günlerinin yankılarıyla yetindiler.
Onlar için yaşadıkları günlerde adlarının duyul-
ması yeterliydi.
Yazar düşüncesini daha anlaşılır kılabilmek
için bu parçadaki altı çizili cümlede aşağıda-
kilerden hangisine başvurmuştur?
ATTanımlama
Benzetme
CVE B
G
E) Örnekleme
BKarşılaştırma
Alıntı yapma
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları2.
(1) 1950'li yıllarda kâğıt ve karton kartların
yerine dayanıklı ve biraz da güvenlik sağ-
Mayan plastik kartlar kullanılmaya başlandı.
(H) Plastik kartların işlevselliğinin artması
ile yetersiz kalan güvenlik, 1960'lı yıllarda
arka yüzeylerine manyetik şerit yerleştiri-
lerek sağlandı. (III) PIN konulmasıyla kişiye
özgü hâle gelen bu kartlar bankacılıktan
kapı kilitlerine kadar pek çok değişik uy-
gulamada kullanılmaya başlandı. (IV) Her
eline geçirenin kullandığı bu kartlara kişisel
tanımlama numarası PIN yani şifre konul-
masıyla güvenlik üst seviyeye çıkarıldı. (V)
Fakat biraz da varlıklarıyla körükledikleri
tüketim artışı manyetik bantlı kartların so-
nunu getirecek.
A) I. ile II.
Q₁
4) II. ile IV.
E) IV. ile V.
B) I. ile III.
D) III. ile IV.
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıThem's
16. Beni benden, kendi bentiğim çaldı!
Gölgem uzadıkça boyum kısaldı...
SH
+3
Ellerim-bomboş bir roman kaldı,
Içimdeki kahramanı kaybettim! Birlesik.
IV
V
>
Bu dizelerdeki altı çizili sözcüklerin hangisi yapısı yö-
nüyle diğerlerinden farklıdır?
A) I
B) II
C) III
Dohv
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları3. FASİKÜL
E) Ongörü temelli önerilere yer verilmiştir.
4 YAYINLARI
15. Akıllı cihazların yaygınlaştığı bir dünyada artık şehirlerin de akıllı
Hâle gelmesi gerekiyor. Toyota'nin Japonya'da sıfırdan inşa
etmeyi planladığı akıllı şehirde akla gelebilecek her şey akıllı
olacak. Evlerden sokaklara, trafikten kullanılan cihazlara insan
kullanımına açık bütün yapılar yeni teknolojilerle donatılacak.
Yaklaşık 700 dönümlük bir araziye kurulacak şehir için
çalışmalar gelecek yıl başlayacak. Woven City adı verilen şehir,
"yaşayan bir laboratuvar" olarak tanımlanıyor. Otonom araçların,
akıllı evlerin, robotların ve yenilenebilir enerji kaynaklarının
kullanılacağı şehirde ilk aşamada 2 bin kişinin yaşaması
hedefleniyor. Bu projeler ne kadar başarılı olur bilinmez ama en
azından böylesi deneysel çalışmaların yapılması gerekiyor.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
Besnel Veriler
A) Örnekleme
fanımlama
D) Özel Değerlendirme
E) Gerekçeli Anlatım
E) Kijestire
17. Türk
anlat
eser
ile a
ve
çe
ac
H
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yollarıolmalı!"
Dijital medyanın dikkat biçimlerini nasıl dönüştürdüğü husu-
sunda tartışmalı başlıklardan biri nesiller arası farklar ile ilgili-
dir. Bu tartışma, dijital ortamın içinde büyümenin düşünme ve
dikkat biçimlerini ne ölçüde şekillendirme gücüne sahip oldu-
ğu sorusunda düğümlenir. Dijital hayatın bağlantılı metinleri,
imajları, sesleri ve etkileşimi içinde biçimlenen dikkat biçimi-
nin, yalnızca yazılı ortam içinde, başka deyişle kitaplar, notlar,
defterler arasında gelişmiş dikkat biçimlerinden bariz farkları
olduğu, artık gündelik sohbetlerde eskimiş bir tespittir. Diğer
taraftan, medyanın maddi koşullarındaki bu dönüşümün ne-
siller arasındaki farkları bütünüyle açıklayabileceği ya da bir
neslin düşünce alışkanlıklarının, bilgiyle ilişkisinin ya da dikkat
rejiminin yalnızca dijital ortamın yapısına bağlı tanımlanabile-
ceği gibi varsayımların da sorunsuz olduğu söylenemez. Bu
nedenle, özellikle dikkat biçimleri söz konusu olduğunda, farklı
nesilleri kesebilecek katılaştırılmamış esnek kavramlar aramak
ve bu dikkat biçimlerinin çeşitli sentezlerinden doğabilecek,
başkalaşmış ara alanlar ya da geçitler icat etmeye çalışmak,
olasılıklara açık, daha cazip bir yol olacakmış gibi görünüyor.
Bu parçada dijital medyayı anlatabilmek için,
Örneklere ve benzetmelere başvurma
2.
48
II. Terim anlamlı sözcükler kullanma
11. Öznel yargılarla düşünceyi yorumlama
IV. Tanımlamaya başvurma
anlatım yollarından hangilerine basvurulmamıştır?
A) I ve Il
D) II ve III
BI ve IV
E) I ve IV
CIl ve IV
4.
D) Ka
E) B
Uzun
met
tim
tanı
alm
la
Ele
lak
ge
m
y
te
W
r
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yollarıçocukların de-
runlarından bir
n oluşturduğu-
ok fazla değil.
- bağımlılıklar
en çocukların
pasif zamanın
tif olarak ka-
ocuğumuzun
lidir. Televiz-
mutlu ve ra-
niyle insanın
r. Bağımlılı-
irisi de boş
oldurulama-
karşısından
k üzere di-
emlenmiş-
a pek farklı
şağıdaki-
er kesimi-
ştirilmeli-
tişimi ar-
çalışma-
zaltmalı
kleri or-
yönelik
a pek
prob-
KİTAPÇIK A
35. ve 36. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplandiriniz.
Eski edebiyatımızda, şehirlerden söz eden seya-
hatnamelerin dışında, bir şehrin, doğal ve sosyal
özelliklerini manzum olarak anlatan şehrengizler
yazılmıştır. Modern edebiyatta da yine gezi ya-
zıları yanında doğrudan şehre yönelik bir şehir
edebiyatı mevcuttur. Bununla ilgili en güzel örne-
ği, bizde, Beş Şehir adlı eseriyle Ahmet Hamdi
Tanpınar vermiştir. Şehrin tarihsel, kültürel, sos-
yal ve estetik özelliklerinin anlatıldığı yazılardır
bunlar. Tanpınar'ın yolundan giden Mustafa Ar-
mağan'ın, Beşir Ayvazoğlu'nun şehir yazıları da
bu konuda yetkin örneklerdendir. İstanbul'un şe-
hir edebiyatı içerisinde ayrı bir yeri vardır. Yahya
Kemal'in şiirinde ve düzyazılarında İstanbul, tarih
boyunca kültür ve sanat değerlerimizin bir sen-
tezi olarak simgeleşir. Abdülhak Şinasi Hisar'ın
"ani-roman" biçiminde yazılmış eserlerinde de
başrol İstanbul'undur.
35. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden han-
gisine ulaşılabilir?
A) Sanat ve edebiyat, bir ulusun tarihsel ve kül-
türel değerlerini tanıtan en önemli faaliyet
alanıdır.
B) Tarihi ve doğal güzellikleri ile öne çıkan şehir-
ler, her zaman edebiyat ve sanat faaliyetleri-
nin merkezi olmuştur. ✓
C) İstanbul; tarihî, kültürel ve coğrafi güzellikleri
bakımından en çok tanınan şehirdir.
D) Cumhuriyet Dönemi'nde Türk edebiyatı köklü
değişimler göstermiştir.
E) Şehirleri farklı özellikleri ile tanıtma, öteden
beri süregelen bir edebî gelenektir.
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıBILIMLERİ YAYINLARI
B
B
39 ve 40. soruları aşağıdaki parçaya göre cevapla-
yınız.
1. Yaş otuz beş! Yolun yarısı eder
Dante gibi ortasındayız ömrün
Delikanlı çağımızdaki cevher
Yalvarmak, yakarmak nafile bugün
Gözünün yaşına bakmadan gider
II. Şakaklarıma kar mi yağdı ne var
yüz
Benim mi Allah'ım bu çizgili y
Ya gözler altındaki mor halkalar
Neden böyle düşman görünürsünüz
Yıllar yılı dost bildiğim aynalar
III. Hayal meyal şeylerden ilk aşkımız
Hatırası bile yabancı gelir
Hayata beraber başladığımız
Dostlarla da yollar ayrıldı bir bir
Gittikçe artıyor yalnızlığımız
IV. Gökyüzünün başka rengi de varmış
Geç fark ettim taşın sert olduğunu
Su insanı boğar, ateş yakarmış
Her doğan günün bir dert olduğunu
İnsan bu yaşa gelince anlarmış
V. Neylersin ölüm herkesin başında
Uyudun uyanamadın olacak
Kim bilir nerde, nasıl, kaç yaşında
20
Bir namazlık saltanatın olacak
Taht misali o musalla taşında
B
39. Bu şiirin teması aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
A) Ölüm ve yaşlanma korkusu L
V
B) Gelecek güzel günlere inanç
C) Sevgiliyi kaybetme korkusu ve aşk
D) Doğayla iç içe olma isteği
E) Toplumla barışık yaşamanın önemi
40. Bu şiirde numaralanmış bentlerle ilgili aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
A) 1.de tamlayanıyla tamlananı yer değiştirmiş isim
tamlaması vardır.
B) II.de birden fazla yapım eki almış, sıfat türünde sözcük
vardır.
C) IIl.de ikileme biçiminde sıfat vardır.
D) IV.de üç farklı türde fiilimsi vardır.
E) V.de belirtili ve belirtisiz isim tamlaması vardır.
TÜRKÇE TESTİ BİTTİ.
E
2
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları15. Şiire ve şaire ağır görevler yüklemek doğru değildir çünkü
toplumsal olaylara duyarlı davranmak sadece şairlerin de-
ğil, herkesin görevidir. Tahsin Saraç "Herhangi bir doktrinin
yukarıdan verilecek buyruklarına körü körüne boyun eğmek
bir tutsaklık, bir güdümlemedir ve sanatçı onuruyla bağdaş-
maz." diyor. Bekir Sıtkı Erdoğan ise "Şiire ideoloji girdi mi
şiir kezzap dökülmüş gibi kesilir. Şiirde ideoloji olmaz, şiir
bir zümrenin malı olmaz." demekte. Diyebiliriz ki şiirde "gü-
zel” ve “güzel olmayan" arasında iki unsuru kistas alabiliriz.
Bunlardan biri şiirin yapısı, öteki ise anlamıdır.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yok-
tur?
A) Tartışma
Örneklendirme
Com
X
B) Gerekçe belirtme
D) Tanık gösterme
Tanımlama
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları32. Aşkta her bitiş acılı, ağrılıdır. Yazdığım insanları anlatırken
arada kalmamaya, taraf tutmamaya çalışırım. Edebiyat sa-
vunma değil, tanıklıktır. Nefret ya da öç romanları roman
değil, ifşa etmedir ve öncelikle yazanı zehirler. Ben kaba
gerçek yerine herkesin kendince haklı olduğuna inanarak
bakarım kişilerime. Onun kim ve nasıl "o" olduğunu, hangi
güçlükler, umutlar, düşüşler, şaşkınlıklar, sürüklenmelerle
kimlik kazandığını ya da kimliksizleştiğini anlamaya çalı-
şarak onlara bakarım. Genel tutumum çatlaklar, sızıntılar,
kanamalar, patlamalar üzerinde yoğunlaşmaktır. Bunu
yaparken herkesin yaşadığı duygu durumlarını aktarmaya
çalışırım. Mor'daki Armağan gibi taraflardan birinin sessiz-
liğinden yola çıktığım da olur. Sessizlik çoğul, yorucu ve
kuşkuludur. Nefret, sevgi, acı ve öfke gizlendiğinde daha
yoğun yaşanır ve bu durumdaki insan hem kendinin hem de
başkalarının düşünce ve davranış kalıplarını durmaksızın
sorgular. Bize insanın kolayca söyleyemediğini söyler ve
anlatır.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçada söz edilen yazarın
yapıtlarının bir özelliği değildir?
Yansızlık
B) Tutarlılık
P) Özlülük
C) Kapalılık
E) Evrensellik