Düşünceyi Geliştirme Yolları Soruları

5. İçerik ve üslup olarak edebi bir değer taşımayan eserler sürüm yaparken, vitrin zaferi kazanmamış büyük yazarların kitapları depolarda çürüyor. Bu cümlede geçen "vitrin zaferi kazanmamak" sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerin hangl- sinde vardır? A) Bayram sebebiyle mağazalarda satışlar arttı. B) Okuma alışkanlığı ilkokuldan önce kazandırılma- lıdır. C) Buralarda herkesçe tanınmasam da işimde oldukça iyiyimdir. D) Ahmet Hamdi'nin bilinmeyen bir eseri daha gün yüzüne çıkarıldı. E) Içine kapanık olduğu için son işinde de başarılı olamadı. hindovim vanlıs

1. Kalesa adı verilen geleneksel bir tür faytona binerek Intra- muros'un Arnavut kaldırımlı güzel sokaklarında tura çıkıyo- rum. Bu, eski şehri keşfetmenin en harika yolu. Faytonun yavaşlığı ve penceresiz oluşu bir fotoğrafçının isteyebile- ceği her imkânı sunuyor. Kutsero dedikleri fayton şoförün- den beni Metro Manila'nın oksijen deposu diyebileceğimiz ve yerlilerin buluşma noktası Rizal Park'ta indirmesini istiyo- rum. Bu geniş yeşil alan, şehrin gürültüsünden sonra insa- nın ruhuna iyi geliyor. Göletlerin, heykellerin ve süs bahçele- rinin yanından geçip Rizal Anıtı'na varıyorum. Şanslıymışım ki vardiya değişim saatine denk geliyorum. Günlerden cumarte- si olduğu için park bir hayli kalabalık. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden han- gisi söylenemez? A Karşılaştırma yapılmıştır. Betimlemelerden yararlanılmıştır. Nitelik bildiren sözcükler kullanılmıştır. D) Kişileştirmeye başvurulmuştur. E) Somutlamaya yer verilmiştir.

3. Gölgesizler romanını adından dolayı sakın fantastik bir roman olarak değerlendirmeyin, yanılırsınız. Hasan Ali Toptaş bu romanında ölmeden hayata dair hiçbir şey söylemeyen insanlardan ve onların iç dünyalarından bahsediyor. Bu parçada "ölmeden hayata dair hiçbir şey söyleme- yen insanlar" sözüyle anlatılmak istenen aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Yaşamları boyunca risk atmaktan korkantar B) Kendilerini ifade etmekte yetersiz kalanlar C) Mücadele etmekten geri durantar D) Yaşama bir anlam ve değer katmayanlar -E) Hayata dair bilgi ve deneyimi olmayantar

Yazarın ilk hikâye kitabı Ağır Yaralı Domatesler'de adeta okuyucunun elinden tutup, onu sokağa çıkardığını görü- rüz. Bu kitapta sokağa ve halktan insanlara bir de hikâ- yecinin gözünden bakmak, benim için eşsiz bir deneyim sonsuz bir hazdı. Yukarıda altı çizili sözle yazarın okuyuculara ne yap- tığını söyleyebiliriz? A) Okuyucuya her alanda yardımcı olma- Okuyucuya değişik ufuklar açma QC) Okuyucu günlük hayatın içine katma D) Hayata farklı gözlerle bakma. EÇeşitli yaşam deneyimleri kazandırma

33. Bir canlının ruhu gibi dolaşır, dışındaki dünyayla ilişki kurmaya gönül indirmez. Herhangi bir ilişkinin ardında değildir o. Katkısız bir yalnızlığa, kopkoyu bir içedönüklü- ğe gömülmüş, kabuğunu kimsenin kıramayacağından da kuşkusuz, iç dünyasında yaşamaktadır. Aslında hastalık- lı beninin iç dünyasıyla birlikte varoluşunu gerçekleştir- meye çalışır. Zamanı durdurmuş gibidir. Peki mekân? O da kendini içine kapadığı hücre, donmuş gibidir. Ara sıra dışarı çıktığında da Anayurt Oteli'ndeki kara dünyasını birlikte taşır, sokaklarda da onu yaşar. Sınırlı dünyası içinde, ürkünç biçimde patlar. Kedinin başını tavayla par- çalar. Ortalıkçı Kadını sevmeye kalkıştığı sırada boğazla- yıverir (hem sever, hem boğazlar). Kadını bir odada günlerce saklar... Yeterince irkiltici, olağandışı bir yaşan- tısı, dünyası vardır. vervan Kahramanından böyle söz edilen bir roman, aşağıda- kilerden hangisini anlatıyor olabilir? A) İçe kapanık, yaşadığı topluma yabancılaşmış, anla- şılması güç, psikopat ruhlu, sıra dışı bir adamın dün- yasını B Yaşanmışlık duygusu uyandırsın diye insanların ara- sına karışan, hayatın içinden parçalar toplayan göz- lemci bir yazarı C) Hayatının son günlerini yaşadığını düşünen, geçmi- şiyle hesaplaşması bitmemiş mutsuz bir ihtiyarı D) Rahat bir yaşam sürebilmek için yurt dışına gitmiş, metropollerin uçsuz bucaksız kalabalığında özünü kaybetmiş bir gurbetçiyi E) Hayatı sadece çalışmak üzerine kurulmuş ve ömrü hafta sonu tatillerini beklemekle yitip giden bir memu- ru

7. Uzmanlıklar hariç Batı edebiyat çevrelerinin gözünde, şu 20. yüzyılın son çeyreği boyunca dünya edebiyatını kasıp kavurmuş Latin Amerika edebiyatı olgusunun ardında bir tek “büyülü gerçekçilik” akımının olduğuna dair bir yanıl- sama söz konusudur. Bu cümleden büyülü gerçeklik ile ilgili olarak aşağı- dakilerin hangisi çıkarılabilir? A) Latin Amerika edebiyatının gösterdiği başarının en önemli sebebidir. B) Latin Amerika edebiyatını sadece büyülü gerçekliğin oluşturduğunu sanmak bir yanılgıdır. C) Uzmanlar Batı edebiyat çevrelerinin yanılgısına or- taktır. D) Büyülü gerçeklik akımı sadece Batı edebiyatını etki- lemiştir. E) 20. yüzyılın son çeyreğinde Batı edebiyatı yeni bir akım başlatmıştır.

çöken yanıp warına an bu , tek nere- ce bir taşı- 30. TEST ilgili rden lem- neki lem ulla- r. den rka ine in- nin Palme Yayınevi 8 B Unite Sözcük Türleri Aşağıdakilerin hangisinde oluşumu yö- nüyle diğerlerinden farklı bir birleşik ey- lem kullanılmıştır? A) Olaydan sonra, her şeyi geride bırakıp şehri terk etti. B) Canım sıkkındı ama tüm üzüntüm onunla birlikte kayboldu. C) Ali'nin bu yılki başarısı aile bireylerini mutlu kıldı. D) Her zamanki gibi tatlı diliyle bizi yine Coyuna getirdi. E) Hiçbir akrabası kalmayınca o da köyü terk eyledi. 5. (1) Gazete yazılarından bir araya getirilen ki- taplardan pek hazzetmezdim. (II) Fakat Elif Şafak'ın Şemspare romanını okuyunca bu fikrim birden değişti. (III) Yazarın bu eseri gazete yazılarından derlenmiş. (IV) Gazete yazılarını da takip etmeme rağmen bir kitap içinde okuduğumda daha çok keyif aldığımı fark ettim. (V) Buna kitabın büyüsü diyebilir miyiz? Bu parçada numaralanmış cümlelerde geçen fiillerle ilgili olarak aşağıdakiler- de si yanlıştır? leşik zamanla pirle-

5zlerden biridir. bir yuva kurma- iren önemli bir rbiriyle akraba i de tam olarak "iki insanı bir- mesi birbirine üg-fiilinden -ür sözdür. erden hangisi orkçenin erimler vardır. kareke 7 20. Divan edebiyatı sanatçılarının Arap ve Fars edebiyatının etkisinde kaldıkları, topluma ve bireye fayda sağlayacak eserler bırakmadıkları anlayışından hareket eden Namık Kemal, Türkçenin düzeltilmesi için çözüm önerilerinde bu- lunduğu gibi, içeriğe öncelik verilmesi gerektiğinden yana bir tutum sergiler. Edebiyatın ahlaki bir gayesinin olması gerektiğini ısrarla vurgulayan Namık Kemal, eski edebi- anlaşılmadığına ve anlamın sanat uğruna feda edil- diğine ilişkin görüşlerini yansıtırken yazı üslubunun çok tuhaf bir hâl aldığını iddia eder. Nitekim Nergisi gibi ünlü şairlerimizden birini anlamanın Farsça yazılan Gülistan'ı anlamaktan daha zor olduğunu dile getirir. 1. Görüşünü destekleyen bir örnek vermiştir. II. Durumun nedenlerini ve sonuçlarını anlatmıştır. III. Toplumun yararını gözeten değerlere vurgu yapmıştır. Bu parçaya göre Namık Kemal, görüşünün doğrulu- ğunu kanıtlamak için yukarıdaki yollardan hangilerine başvurmuştur? A) Yalnız D) I yell B) Yalnız II E) II ve III Yalnız III

2. Edebiyat; duygu, düşünce ve hayallerin dil malzeme- si vasıtasıyla ifade edildiği yazılı ve sözlü ürünlerin tamamını kapsar. Geçmişi ilgilendiren bir edebiyat eserini oluşturmanın ve değerlendirmenin yolu hiç şüphesiz tarihi iyi bilmekten geçer. Tarihî roman ya- zarlarının tarih kavramı ve tarihi vakalar hakkında üst düzeyde bilgi sahibi olmalarının gerekliliği de bura- dan doğar. Bu bağlamda "edebiyat tarihi" kavramı, edebiyat eserlerinin, bunları oluşturanların; söz konu- su eserlerin ilgili olduğu devir, dönem ve ortamların sosyal, siyasal ve kültürel özellikleriyle bağlantılı ola- rak incelenmesi durumudur. Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilme- miştir? A) Edebiyatın içeriğine B) Edebiyatın tarihle ilişkisine C) Tarihi roman yazarlarının tarih bilgisine D) Edebiyat tarihinin ne olduğuna E) Edebiyat tarihi ile tarihi roman yazarının arasın- daki bağa

Çıkarım nişanlım geliyor diye, Henüz ötüşürken köyde horozlar Girerim yastığım bekliyor diye Geç vakit meradan dönerken yozlar Bu dörtlükte altı çizili dizede geçen söz sanatı aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Rücu B) Tekrir D) İrsalimesel E) Telmih C) Hüsnütalil

A 9. Tükettiğimiz yiyeceklerin tazeliği, vücudumuz için gerekli vitamin ve mineralleri en iyi şekilde alabilmemiz için çok önemli. Doğal veya yapay her türlü besin maddesinin belirli bir ömrü vardır. Bu süre içinde tüketilmeyen yiyecek ve içeceklerde bakteriler üremeye başlıyor ve bozulmalar meydana geliyor. Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur? A) Ünsüz yumuşaması C) Ünsüz benzeşmesi B) Ünlü düşmesi D) Ünlü daralması E) Ünsüz türemesi 11. (1) ya el ke ha ic ço al U ta B y A

7. Aşağıdaki dizelerin hangisinde zengin uyak kullanıl- mıştır? Penginu A) Ne kesb-i mâl için say ü ne caha rağbetim vardin Kanâ'at çok yaşasın sayesinde rahatım vardır B) Tövbe ya Rabbi hatâ râhına gittiklerime Bilip ettiklerime bilmeyip ettiklerime C) Her akşam bir çarmıh olur ruhuma Ben de bilmem nasıl diner bu humma D) Saatler işkence, günler cellâdım Ne ben yanlızlığa bir lâhza kandım E) Baktım ki gökyüzü baştan başa bulut Unut diyor o güzel günleri unut reak

14. Ahmet Hamdi Tanpınar, edebiyatımızın en kıymetli eser- lerinden biri olan Beş Şehir'de; Ankara, Erzurum, Konya, Bursa ve İstanbul üzerine derin gözlemlerde bulunur. Bir şehri şehir yapan unsurları, tarihini, manevi dinamikleri emsalsiz bir dille aktarır. Beş Şehir gezi yazılarının örnek metinlerinden biridir. Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağı- dakilerden hangisidir? A) Şehrin görünmeyen gizli yönlerini canlı bir insan gibi, benzeri bulunmayacak şekilde anlatmak. B) Şehrin inceliklerinin açığa çıkmasını sağlamak için dili kullanmak. C) Anlatılanın ötesinde anlatılmayanı, gözle görülmeye- ni aktarmaya karşı çıkmak. D) Gizli olan tarihi güzellikleri tarihi gerçeklerle gün yü- züne çıkarmak. aplusokademi E) Yaşanmış tarihi olayların gizli kalmış yönlerini açığa vurmak. Erheh hist köktürk Bozkurt Uygur Türeyiş TYT TÜR

11. Bilinç akışı, roman ve hikâye anlatımlarında 20. yüzyılda kullanılmaya başlanan bir tekniktir. Bu teknikte cümleler arasında mantık ilişkisi zayıftır. Daha çok serbest çağrışım yoluyla bir düşünce- den bir başka düşünceye atlanır. Bu teknikte dış dünyaya ait nesneler, motifler bilinçaltını harekete geçiren serbest çağrışım ögeleri olarak işlev görür. Buna göre aşağıdakilerin hangisinde bilinç akışı tekniği kullanılmıştır? A) Artık çocukluğumuzun, delikanlılığımızın geçtiği yerlerde yüreğimiz sızlamadan dolaşamıyor- duk. Gençliğimde kız kaçırdığım zaman arka- sına sığınıp dört kişiyle dövüştüğüm bir ağaç vardı. Gövdesinde o zamandan kalma kur- şun yaraları dururdu. Onu devirirlerken uzakta durup baktım. B) Köye gelir gelmez Dudu'yu candarmalar ya- kaladı. Kaz çaldığı için kasabada muhakeme edildi ve üç aya mahkûm oldu. Yalnız cezasını kaza hapishanesinde yattığı için harman zama- nına kadar Seyit'in ölümünden haberi olmadı. C) Mutlak birisini çiğnedi, bu herifi hapse tıktılar. Ne kadar münasebetsizlik!.. On altı yaş ölmek için pek erkendir. Ah! Artık vapura gidemem. Yazık... Hey terbiyesiz dağ adamı!.. Bu küfür doğrusu unutulmaz. Arabacı! Sür be herif. D) Salonun yanındaki ufak aralıkta ellerinden ke- lepçeyi çıkardılar. Kendisini pencerenin yanına attı. Ayasofya'nın önündeki ağaçlara, aşağıdaki ayran, kuru poğaça, simit satan adamlara baktı. Gözünü etrafta bir gezdirdi. Bu açık göklere, bu gri kaldırımlara hasret çektiği besbelliydi. E) Yaylı; çamurlu yollarda acı, boğuk sesler çı- kararak ilerliyordu... Hava kapanık ve sıkın- tılıydı... Üzerinde yer yer su birikintileri duran ova, kirli bir sofra muşambasını andırıyordu... Alçak bir tavan gibi ıslak yerlere yaklaşan bu- lutlarla, ufkun manzarası münasebetsiz ve çir- kindi. 12. t E I F E C E 13. .

5. Aşağıdaki parçalardan hangisi gözlemci bakış açısıyla yazılmıştır? A) Her zaman böyle olabilsek! Herkes, hepimiz, bütün dünya, dünyanın bütün insanları; her an böyle civil civil, güneş vurmuş kalaylı kaplar gibi pırıl pırıl olabilsek! Gamdan, kederden, ta- sadan kurtulsak; yunsak; arınsak. B) Küçük kardeşini kucağına alıp oturmuş, ileriye doğru çakıl taşları fırlatıyordu Türkan. Sandal- dan yana bakmaya çabalıyordu. Başına ak da- malı kırmızı bir mendil bağlamış, saçlarını onun içine almış, gözlüğünü çıkarmıştı. C) Sadullah Yakar, ağır ağır geçti camlı kapıdan. İçi insan dolu bir koridora girdi. Sıralar, kane- peler hasta doluydu. Kapı önleri, cam dipleri, duvar dipleri dolu. Cemile sırtında, bir iki adım yürüdü ortaya. Sonra duvarın dibine vardı. Ne yapacağını düşündü. Derin derin hesaplar içine düştü. D) Dağdaki otellerden Büyük Çınar'ın sahibi Halil Bey, arkasında kahve fincanı taşıyan hizmetçi kızla merdivenleri çıktı. Karısı Saide'nin kapı- sının önünde durdu. Bir an için kapıyı vurmayı düşündü; kendine yakıştıramadı, vazgeçti. Hep böyle olurdu. Kapıyı vurmazdı ama bir süre beklerdi. E) O gece bir boşlukta uyudu. Sabah uyandığında gökyüzü ona biraz yoz göründü. Aşağıya, mut- fağa indi. Geceden kalma birkaç bulaşığı yı- kadı. Yaktığı maltıza çayı oturttu. Ekmeği, peyniri hazırladı. Ele gelen gelmeyen bir yığın işle oyalandı. Kahvaltı vaktinin geldiği kanısına ulaşınca yine yukarı çıktı. 6.

9. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin anlamında "eşitlik" söz konusudur? A) Elinden tuttuğu gibi dışarıya çıkardı. B) Baba kız bir örnek giyinip gelmişlerdi. C) Bardağı elinde güçlükle tutuyordu. D) Doktorlar hap ve perhiz tavsiye etmiş. E) Şu hesaba bir de sen bakar mısın? 55