Düşünceyi Geliştirme Yolları Soruları

13. • Klasisizmin akılcı tutumuna karşı duygu, coşku ve hayaller ön plana çıkarılmıştır. • Sanatçılar eserlerde kendi duygu ve düşüncelerine genişçe yer vermişlerdir. • Konularını tarih ve günlük yaşamdan almışlardır. Yukarıda özellikleri verilen akım aşağıdakilerden hangisidir? A) Realizm B)Natüralizm C) Parnasizm D) Sembolizm E) Romantizm :

13.-15. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Altı nehrin ve üç sıradağın ötesinde, bir görenin bir daha unutamadığı bilge kent Zora yükselir. Zora'nın unutulmaz olmasının nedeni, hatırlanan diğer kentler gibi anılarda olağandışı bir imge bırakması değildir. Zora her birinde özel güzellikler, nadir şeyler sunan sokakla- rıyla değil sokaklar boyunca evlerin, evlerdeki kapı ve pencerelerin her türlü düzensizliği ve kaotik belirsizliği dış- layan kusursuz dizilişiyle akılda kalır. Zora'nın sırrı, tek bir notasının bile ye- rinden oynatılamadığı, değiştirilemediği bir müzik partisyonundaki gibi birbirini izleyen şekiller üzerinde kurulmasında gizlidir. Zora'yı ezbere bilen biri, uyuya- madığı gecelerde kentin yollarında yü- rüdüğünü hayal eder ve kentin kusur- suz düzeninin şiirsel duraklarını adım- lar: Bakır saat, berberin çizgili perdesi, dokuz fıskiyeli çeşme, köşedeki kahve, limana giden kesitme yol bunlardan bazılarıdır. Zora'da insanlığın varoluşu- nun bir arşivi gizlidir aslında. Akla gele- bilecek her fikirle bu düzenin her nok- tası arasında belliğin anlık çağrışımlar yapmasına yarayacak bir benzerlik veya zıtlık ilişkisi kurulabilir. Zora'yı ez- bere bilenlerin dünyanın en bilge kişileri kabul edilmesi de bundandır. 13. Bu parçaya göre Zora'yı unutulmaz kılan temel özellik aşağıdakilerden hangisidir? A) Yüksek çağrışım değeri B) Barındırdığı kültürel değerler C) Yapısının mükemmel simetrisi D) Zengin mimari dokusu E) Etkileyici coğrafi konumu YEDİİKLİM

TEST Kadın, "Ne içersiniz?" diye sormuştu. Oyle uzun boylu oturmayacaklarına göre herhålde çay isterlerdi. Bir kamu kuruluşunda tanımadığınız insanlar ne içeceğinizi sorarlarsa "Çay alayım." dersiniz kibarca. Ayak uçlarına basarak girmişti odaya. Babası adıyla sanıyla kendini tanıtmış, ondan da aklı evvel diye söz etmişti. Hayır, zekâ problemi yoktu, hareket etmekte bir de konuşmakta güçlük çekiyordu. Ama herkes ona sorunluymuş gibi davranıyordu. Zannedildiği gibi küçük de değildi. Çocuk hiç değildi. Güzel giyimli, bakımlı, alımlı ve hoş bir gençti. O siyah gömleği ve kusursuz vücudu gören- lere bir iç geçirtiyordu. Niye herkes ona küçücükmüş gibi davranıyordu? Kadına öyle geldi ki seçmediği bir bedenin içine hapsedilmişti. Biraz daha çırpınsa, gayret gösterse bir yetişkin olarak silkinip çıkacak gibiydi. Delikanlıya öyle geldi ki onun kurtulmasını, sapasağlam ve normal olmasını dileyen kadın da duvarlarla çevriliydi. Sadece bilmiyordu. Gerçekten görmüyordu. Görebilmek için gözlerinin içine bakmalıydı. Bakmıyordu. oru Bankası /benimhocam Bu parçanın anlatımı için; Tanrısal bakış açısı değil XOlaylar üçüncü kişi ağzıyla aktarılmıştır.Göleme Betimleyici ögelere yer verilmiştir. III. Farklı duyularla algılanabilecek ayrıntılar vardır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız 1 B) Yalnız III DI ve III C) I ve III E) I, II ve III Parmaklarının arasındaki gizlemeye çalıştığın midye kesikleri tuzlu suyu gördükçe somun gibi kabarıyor. Küçüksün. Denize kaçmak deyimi iki anlam taşıyor tuzlu suya tepelerden bakan step göçerlerinin lisanında. Bir kayadan içine düşüvermek veya ayağının altındaki kumlarla birlikte dalgaların derinlere çekivermesi. Okul duvarını aşıp işlek bir otoyola kaçıvermesi gibi plastik bir topun... İzinsiz, habersiz, bir başına yüzmeye gitmek ötekisi. Buna yeltendiğinde ilkinin başına geleceğin- den korkulur hele bir çocuğun. Bu lisanı da suyun üstünde durmayı da çoktan biliyorsun. Lakin küçüksün. Habersiz o otoyola bile çıkamıyorsun. Kokusunu duyabildiğin hâlde duvara gerili mevsimler tablosundaki yazda görebili ancak denizi Död la HOCAM Indon 1. Gazete da kırk Yarata Söz ga Uzun Yayın tarafın sunu Türk açısı men oldu Dör gör Bu ba A) C 2.

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır? A) Kış sporlarının başlamasına sadece sayılı zamanlar kaldı. B) Davranışlarıyla yazdıkları arasında çok bü- yük çelişkiler vardır. C) Sinir krizleri geçiren babayı ancak polisler yatıştırabildi. D) Otobüsten indirilen gençlere, polis kimlik sor- gulaması yaptı. E) Semtimizde doğalgaz hattı döşeme çalışma- ları hâlâ sürüyor.

Firler bir- siir- de tir. ör- ak 31 e I. Güneş tutulması, Dünya'nın gündüz dediğimiz aydınlık tarafı- nın kısa bir süreliğine işık alamaması durumudur. II. Güneş'ten gelen ışık demetlerinin Dünya'mıza ulaşmasına Ay engel olursa Dünya üzerinde belli bölgelerde gölge oluşur, bu gölge içerisinde kalan gözlemci için Güneş tutulmuş olur. 9) Yukarıda verilen II numaralı cümleyle ilgili olarak aşağıdaki- lerden hangisi söylenebilir? I. cümlede anlatılan durumun, Dünya'yı niçin olumsuz etkile- diği anlatılmıştır. B) 1. cümlede belirtilen olgunun daha teknik bir açıklaması yapıl- mıştır. P 1. cümledeki bilginin yoruma göre değişkenlik gösterdiği üze- rinde durulmuştur. 1. cümlede belirtilen olguya ilişkin istisnai bir durumdan söz edilmiştir. E) 1. cümlede verilen bilgiyle ilgili bir çıkarımda bulunulmuştur.

7. Aşağıdaki cümlelerden hangisi anlamca olumludur? A) Sizin düşündüklerinizi ben de düşünmemiş değilim. B) Bir sanat yapıtıyla kurulan iletişim, yaşamla kurulan ileti- şimden başka bir şey değildir. C) Yaşamla ilgili bu soruları, bana senden başka soracak kimse yoktu. D) Kendi kendime sorduğum bu soruları soracak başka birilerini bulamıyorum. E) Bu kadar çelişkili düşüncelerden sonra son söylediklerin daha mı tutarlı sanki? 10

3. 1. Onunla görüşebilmek için bütün gün burada bekledim. II. Tut ki işleri yoluna koydun, bizi yanına alır mısın? III. Seni bir kez dinlemem, hayattaki en büyük yanılgımdı. IV. Hayal gücünü geliştirmek istiyorsan daha çok polisiye roman oku. V. Belki seninle bunu daha sonra tekrar konuşuruz. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerde aşağıdaki kav- ramlardan hangisinin örneği yoktur? A) Öneri B) Tahmin D) Öz eleştiri C) Varsayım E) Sitem 6.

on edebiyatıyla ilgili olarak verilen özellikleri "Doğru ve Yanlig" (D-Y) olarak a. Edeblyat, Türklerde dini törenlerden doğmuştur. b. Destan dönemi ürünlerinin tümü sözlüdür. c. Sözlü dönemde ürünler anonimdir. Özellikler d. Sözlü dönem ürünleri ölçülü, uyaklı parçalardan meydana gelmiştir, e. Islamiyet'ten önceki en önemli yazılı ürünler 10. yüzyıla aittir. f. Sözlü edebiyat ürünlerinde ağır bir dil dikkat çeker. g. Islamiyet'ten önceki Türk edebiyatı yerli ve milli bir edebiyattır. h. Yazılı edebiyatın ortaya çıkmasıyla sözlü edebiyat sona ermiştir. 1. Uygur Türklerine ait yazılı ürünlerin çoğu dini bir içeriğe sahiptir. J. Sözlü ürünlerde göçebe Türklerin yaşám anlayışını ve Ideal insan tipini temsil eden kahramanlar görülür, k. Sözlü edebiyat mitolojik dönerride ortaya çıkmıştır. 1. Sözlü edebiyat ürünlerinde farklı kültürlerin etkisi göze çarpar m. Sözlü edebiyat ürünleri genellikle müzik eşliğinde söylenmiştir. n. Bu dönemde saf, katışıksız bir Türkçe kullanılmıştır. o. Şiirler beyitler hâlinde ve zengin uyakla oluşturulmuştur. p. Sözlü dönemde hece ölçüsü kullanilmiştir, r. Insanlann doğa olaylanına duyduklan hayranlık; mitleri, masal ve destanları oluşturmuştur. s. Bu dönemin en yaygın ürünü savlardır. Etkinlik 9. Sürlerde kahramanlık, cesaret, binicilik, at sevgisi, askerlik, savaş, aşk ve tablat işlenen bagca konularder. Doğru 7 1 F ✓ 7. Yaning ✓

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde genelden özele doğ- ru bir sıralama vardır? A) Odasından çıkıp dairenin içinde bir süre dolandı, sonra apartmanın asansörüne bindi. B) Annem ve babam; komşularımızı ve yakın akrabaları- mızı akşamki yemeğe davet etmiş. Bu paragraftan bazı cümleleri seçip yapım eki alan sözcüklerin altını çizin. D) Papatya, yasemin ve nergis onun en sevdiği çiçekler arasındaydı. E) Virüsle daha iyi mücadele etmek için elinizi ve yüzü- nüzü güzelce yıkayıp kurulayın.

11. Başvurabileceği her kapıyı çalıyor, iş istiyordu. Geb III Eski bir kapıdan geçip otlarla kaplı bir bahçeye girdik. W. Bayram geldi ve masraf kapıları açıldı, diye yakınıyordu. cümlelerinin hangilerinde gerçek anlamlıdır? A) I ve II B) Yalnız II D) Yalnız III E) I, II ve III C) I ve III Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük ayraç içinde verilen anlamına uygun olarak kullanılmamıştır? AY Güller tazelikleri, renkleri ve kokusuyla salonu canlan- dırmışlardı. (Canlılık, tazelik, dirilik getirmek) B) Küçük adam, daldan elma koparmak istediğinde om- zuma çıkardı. (Daldan, ağaçtan alıp toplamak) CY Orada kapkaranlık, soğuk geceleri Isıtan bir aydınlık vardı. (Çekici, olumlu, hoş bir duruma getirmek) işçilerden biri sırtına koca bir saman balyası vurmuş götürüyordu. (Bir şeyi başka bir şey üzerine koymak.) E) Bu yıl çocukların okul masraflarını amcaları yüklendi. (Bir yükümlülük altına sokmak, sorumlu tutmak)

ka- pile an ū n 1₁ 31 1 7 e IV. Biçim yönünden nasıl oluşturulmuştur? sorularından hangilerinin cevabı yoktur? 270 A) Yalnız I D) II ve III B) I ve II C) I ve III ¹2. Divan, herhangi bir konu ve biçimde yazılmış kitapla- ra verilen addır. Kelimenin anlamı zamanla daralmış ve içinde seçme şiirler olan kitaplar divan adını almıştır. Bu kitaplar günümüzdeki şiir antolojilerini andırır. Divan kelimesinin en özel ve yaygın kullanımı, İslam edebiya- tında bir şairin klasik tarzda yazdığı şiirlerinin toplandığı kitaplar şeklinde görülür. Bu adlandırmadan yola çıkılarak klasik edebiyatımıza "divan edebiyatı" denmiştir. Divanlar belli bir düzene göre oluşturulur ve çeşitli bölümlerden oluşur. Divan, şairi tarafından düzenlenebileceği gibi bir şairin ölümünden sonra başkası tarafından da düzenle- nebilir. D) II ve IV E) Il ve IV B) I ve III Bu parçada divan ile ilgili olarak; 1. adını bir edebiyat döneminden aldığı, II. sadece şiir türünde yazılardan oluştuğu, III. İçindeki metinlerin belli bir düzene göre sıralandığı, IV. şairlerin ölümünden sonra da oluşturulanlann olduğu bilgilerinden hangilerine ulaşılamaz? A) I ve II onuç yayınları C) II ve III E) III ve IV Telegram:

iki dakika geçmeden odanın sedef kakmalı, ceviz kapısından palabıyıklı, iri, levent, şen bir adam girdi. İnce, siyah kaşlarının altında iri gözleri parlıyordu. Be- lindeki silahlık boştu. Bütün kullarının etek öpmesine, secdesine alışan sadrazam, bir an eteğine kapanıl- masını bekledi. Oturduğu mor çuha kaplı sedirin hep öpülen ağır sırma saçağındaki yumağı, altından, içi boş küçük bir kafa gibi şaşkın duruyordu. Sadrazam söyleyecek bir şey bulamadı. Edeba Ömer Seyfettin Televizyon, ortaya çıktığı andan itibaren insanoğlunun hayatına her alanda girmiş ve hayatın vazgeçilmez bir parçası hâline gelmiştir. Televizyon hareket, ses, renk ve işığı birleştirerek ilgi çekmekte; birden fazla duyuya yöneldiği için de televizyonun etkisi artmaktadır. Toplu- mun en küçük bireyleri olan çocuklar da günümüzün en yaygın ve etkin kitle iletişim aracı olan televizyondan et- kilenmektedirler. Çocukların yaşına, gelişimine, ailesel ve çevresel faktörlerine, izledikleri program içeriklerine bağlı olarak televizyondan etkilenme düzeylerinin farklılaştığı görülmektedir. Öğretici Güven Büyükbaykal

mak ile sağlıklı yaşam arasında doğru orantılı bir denge bulunmaktadır. gogru D) Toplumun geneline yayılmış olan birçok kalıcı hastalık bulunmaktadır. rapk E) İnsanların sağlıklı yaşamasını engelleyen bir- çok unsur bulunmakta ve bu unsurlar başın- da da spordan uzak kalma durumu vardır. 34. Çocuklar için yazılan eserlerde neden hiçbir olumsuz duruma yer verilmez? Neden bu kitaplarda kahra- man her istediğini elde eder? Bunu anlamakta güçlük çekiyorum. Bu yapıtlarda çocukların önüne gelinlik misali bembeyaz, tertemiz bir dünya çiziliyor. Çocuk bunları okuyarak büyüyor ve bir süre sonra okuduk- larının dışında bir dünya ile karşılaşıyor Mesela oku- duğu kitaplarda hiç kavgaya, öfkeye, ayrılığa denk gelmemiştir. Fakat yaşadığı gerçek hayatta çevresin- deki insanların öfkelerine, kavgalarına ve ayrılıklarına şahit oluyor. Bu durum, çocuğun duygusal yıkımlar yaşamasına neden oluyor. O hålde ne mi yapılmalı? Her şeyi tozpembe anlatma yerine ara ara çocuğun gerçek dünyada karşılaşabileceği olumsuz durumlar da bu yapıtlarda onlara tattırılmalı. Çocuğun gerçek yaşamdan kopmasına asla müsaade edilmemelidir. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden han- gisi yoktur? Örnekleme Tartışma PRO YAYIN DENİZİ BBenzetme D) Niteleyici sözcük fro E)/Tanımlama TYT Kurumsal Deneme - 4 14

Milletlerin olduğu gibi kelimelerin de tarihi vardır. Bir mille- tin ataları, asırlarca o kelimelerle duymuş, onlarla düşün- müş; birbirlerini ve evlatlarını o kelimelerle sevmiş ve bu kelimeleri tamamıyla millî bir sanatla işleyip Türk yapmış- sa evlatlar artık o kelimelere düşman kesilemezler. Bu parçada geçen "kelimeleri Türk yapmak" sözüyle an- latılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Millî duyguların kelimelerin oluşmasında etkili olması B) Kelimelerin, kullanıldıkları coğrafyanın izlerini taşıması C) Zaman içinde dile yerleşen sözcüklerin o millete ait ol- masi D) Milletin yaratmasıyla oluşmuş ürünler olması E) Sözcük seçiminin dilin yapılanmasında önemli olması

3. Gemiler geçer rüyalarımda Allı pullu gemiler, damların üzerinden Ben zavallı, ben yıllardır denize hasret Bakar ağlarım Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Batı etkisinde gelişen Türk edebiyatına ait bir eserdir. B) Coşku ve heyecanı dile getiren bir metindir. C) Divan edebiyatı geleneğine uygun olarak dili ağırdır. D) Teması özlemdir. E) Ses ve kelime tekrarlarına yer verilmiştir.

a PEKİŞTİRME TESTİ 8 3. Ağız özelliklerinden arındırılmış, belirli ölçü ve kural- lara bağlı olarak tüm toplumun yazıp konuştuğu ortak dildir. Aşağıdaki cümlelerden hangisi bu tanıma örnek gösterilebilir? A) Güldör hep canıdır bul cerde. Fil Hamit az zamanda çok çalışarak façayı düz- müştü. C) Dayım daha yaylaya gidik daal. D) Hidir, atın arpa yiyişini saatlerce seyretti. E) Zulalandığı yerden çıkarılıp kelepçe takıldı. işlerinde ustalaşmış kişiler ya da birbirleriyle iyi anlaşan kesimlerin tercih ettikleri sözcüklerdir ve dâhil edilemezler. Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağı- dakilerden hangileri getirilmelidir? A Argo-jargona B) Jargon