Edebiyatın Bilimlerle ve Güzel Sanatlarla İlişkisi Soruları

Lise Türkçe
Edebiyatın Bilimlerle ve Güzel Sanatlarla İlişkisisanat-
Kinaye
11. Bakımsızlıklarla göçüp gitmiş bir cihan
Mevsimler soğumuş, sular azalmış
Buğday, Selçuklulardan kalan başak değil.
Bu dizelerde "cihan" sözü ile parça - bütün ilişkisinden
Anadolu kastedilerek
yapılmıştır.
----
Bu açıklamada boş bırakılan yere aşağıdakilerden
hangisi getirilmelidir?
A) tecahülüarif B) hüsnütalil C) mecazımürsel
E) irsalimesel
D) tevriye

Lise Türkçe
Edebiyatın Bilimlerle ve Güzel Sanatlarla İlişkisiB
16. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
(A) Parnasyenler, dış dünyayı somut nesnel
gerçeklikleriyle değil de sezgilerinden,
izlenimlerinden yansıyan nitelikleriyle şiire
aktarmışlardır.
B) Realist yazarlar, araştırma ve belgelere dayanarak
yaşananı nesnel bir şekilde aktarmıştır.
CYNatüralist yazarlar, insanı belli koşulların içinde kabul
edip onun duygu ve düşünce dünyasını, yetiştiği
doğal ve toplumsal çevrenin etkisi doğrultusunda
çizmişlerdir.
D) Klasikler; insanın her zaman, her yerde, her
toplumda aynı duygu ve düşüncede olduğunu kabul
ederek eserlerinde değişmez tiplere yer vermişlerdir.
E) Sürrealistlere göre sanat; akıl, mantık ve zekânın
oynadığı bir hüner gösterme oyunu değil;
bilinçaltının aracısız ve engelsiz bir aktarımıdır.

Lise Türkçe
Edebiyatın Bilimlerle ve Güzel Sanatlarla İlişkisi10. Meded meded bu cihânın yıkıldı bir yanı
Ecel celâlileri aldı Mustafa Han'ı
26
Dolundu mihr-i cemâli bozuldu erkânı
Vebâle koydular al ile Âl-i Osmân'ı
Geçerler idi geçende o merd-i meydânı
Felek o cânibe döndürdü şâh-ı devrâni
Yalancının kuru bühtânı buğz-ı pinhânı
Akıtdı yaşımızı yaktı nâr-ı hicrâni
Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söy-
lenemez?
A) Mesnevi tipi uyakla uyaklanmıştır.
B) 16. yüzyıl divan şairi Taşlıcalı Yahya tarafından
kaleme alınmıştır.
Bir mersiyeden alınmıştır.
P) Divan şiiri geleneğine uygun olarak sosyal ko-
nulardan uzak bir tema işlenmiştir.
YAYIN DENİZİ
Beyit nazım birimi ile oluşturulan dizelerde redif
kullanılmıştır.
D

Lise Türkçe
Edebiyatın Bilimlerle ve Güzel Sanatlarla İlişkisii
3.
Orta Çağ'dan itibaren kilise kontrolünde olan eğitim fa-
aliyetleri, modern
ulus devletleşme sürecinde devletin
kontrolünde sürdürülmüştür. Modern - ulus devletlerde
eğitim faaliyetlerinde dinî ilimlerin yanında tarih, coğrafya,
fen bilimleri ve modern diller yer almıştır.
-
Modern - ulus devletlerin eğitim faaliyetlerinde aşağı-
dakilerden hangisini gözettikleri söylenemez?
Sos
A) Seküler yaklaşımın ortaya konulmasını
B) Pozitif bilimlerin okutulmasını
C) Vatandaşların devlete aidiyet duygusunun güçlendiril-
mesini
D) Eğitim faaliyetlerinin kiliseden bağımsız sürdürülmesini
E) Skolastik düşüncenin yaygınlaşmasını

Lise Türkçe
Edebiyatın Bilimlerle ve Güzel Sanatlarla İlişkisiAYT/Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1
18. Tanzimat Dönemi'nin hikâye ve roman başta olmak üze-
1
re en çok eser veren sanatçısı Ahmet Mithat Efendi'dir.
||
**Tüm eserlerinde edebî bir amaç gözetmiş, bu nedenle de
gubi tedil sv
III muy sings histo
meddah üslubuyla ve dönemine göre oldukça sade bir dille
-
IV
Tibnobribe V
yazmıştır.
sumuteor sale ishuy ipi 201
Bu parçada altı çizili yerlerin hangisinde bir bilgi
yanlışı vardır?
A) I
B) II
C) III
sieneles va
embre (
2697ag od slexionar nebr
D) IV
bros saran
E) V
901601462 (A
emsaquiangM
1

Lise Türkçe
Edebiyatın Bilimlerle ve Güzel Sanatlarla İlişkisiÇoktan Seçmeli Sorular
sanat da 1. Aşağıdakilerden hangisi bilimin bir özelliği değildir?
A) Doğrudan ya da dolaylı gözlenebilir olguları dile getirme
B) Bilgiye ulaşmada eleştirel bakışı tercih etme
Sonuçlar hakkında her türlü çelişkiden uzak olma
D) Genel olgularla değil, tek tek olaylarla ilgilenme
E) Kendi içinde bir bütünlüğe sahip olma
elies in
A Trip
da ise
Sürpi-
D
Edebiyatı
5. Insanda
gerçekle
tadi se
rumlarin
edilmesi
rakel
orta
Bu parg
hangisi
A) müz
B) resin

Lise Türkçe
Edebiyatın Bilimlerle ve Güzel Sanatlarla İlişkisi4. "Disiplinler arası ilişkilere baktığımızda bilimlerin birbirleriy-
le yakın, uzak veya dolaylı bağlantılarının olduğunu görürüz.
Edebiyat da diğer bilim dallarıyla doğrudan veya dolaylı olarak
bir etkileşim içindedir." diyen bir kişi, aşağıdakilerden hangi-
sini edebiyatın dolaylı olarak ilişkide olduğunu belirtmek
için örnek gösterebilir?
7
A) Psikoloji
D) Coğrafya
men
B) Sosyoloji
E) Tarih
C) Biyoloji
13

Lise Türkçe
Edebiyatın Bilimlerle ve Güzel Sanatlarla İlişkisi7. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi bağlaçtır?
a) Öteden beri severiz baharın müjdelediklerini.
b)
Bizler de kuş olup uçarız göğün sonsuzluğunda.
c) Yürüyelim arkadaşlar! Özgürlüğü, mutluluğa doğru...
Bir yel ki bin bir çiçeğin kokusuyla bahçemde dolanır.
d)

Lise Türkçe
Edebiyatın Bilimlerle ve Güzel Sanatlarla İlişkisi1. Şoför otomobili durduruyor.
İşte Ağrı.
UGRE
-
Bıyık altından bir de gülüyor.
- Bey sen bu dağa mı çıkacaksın?
Yüreğime bir korku düşüyor. "Sahiden ben bu dağa mı çı-
kacağını?" Ama elden geldiği kadar belli etmiyorum. Dün-
yanın üstüne ikinci bir dünya gibi oturmuş dağ! Dünya, ağır-
lığı altında eziliyor gibi... Ağrı'nın cümle ağırlığını sırtımda
duyuyorum. Çekine çekine:
Kısmet... diyorum.
Bu sefer, şoför çokça gülüyor. Gülüp:
Hayırlısı... diyor.
Dağ, biz ne kadar yaklaşırsak o kadar büyüyor, heybetle-
şiyor.
TINLER
A) Mülakat
Yeni doğmuş güneş dağın eteğine, daha doğrusu sağ ka-
nadı üstüne asılmış kalmış, bir ucu dağın kayalarına sürü-
nüyor. Dağa zorla, yorulmuşçasına tırmanır bir hâli var. Gü-
neş, bir zaman sağ kanat üstünde bir indi çıktı. Güneş
Ağrı'da oyuncak gibi.
Bu parça aşağıdaki türlerin hangisine ait bir örnekten
alınmıştır?
D) Sohbet
3. Edebiyat to
Bir başka
hangi bir
firma, tal
hiyeti ve
B) Söylev
C) Roportaj
E) Monografi
sonuce
nir. Na
yoloj
rafya
ma
nat
ol

Lise Türkçe
Edebiyatın Bilimlerle ve Güzel Sanatlarla İlişkisi28. Aşağıdaki romanlardan hangisinin, etkilendiği akım
bakımından ötekilerden farklı olduğu söylenebilir?
A) Araba Sevdası
B) Intibah
C) Hasan Mellah
D) Felatun Bey'le Rakım Efendi
E) Cezmi
in duken yazdıg)

Lise Türkçe
Edebiyatın Bilimlerle ve Güzel Sanatlarla İlişkisiD) Haddeden geçmiş nezâket yâl ü bâl olmuş sana
Mey süzülmüş şişeden ruhsâr-ı al olmuş sana
E) Bakıp o şûh ile nâz ü niyâza meşk ederiz
Gülün tebessümüne bülbülün terânesine
8. Emrah der ki düştüm dile
Bülbül figan eder güle
Güzel sevmek bir sarp kale
Ya alınır ya alınmaz
Bu dörtlüğün 3. dizesinde aşağıdaki edebî sanatlardan
hangisi vardır?
Teşhis
B) İstiare
Kinaye
D) Teşbih
E Mecazımürsel

Lise Türkçe
Edebiyatın Bilimlerle ve Güzel Sanatlarla İlişkisi11. Bir varmış, bir yokmuş. Evvel zaman içinde, kalbur zaman
içinde, develer tellal iken eski hamam içinde... Hamamcının
tası yok, külhancının baltası yok. Arap bacı hamama gider,
koltuğunda bohçası yok. Handadır handa, yetmiş iki deli
ile bir manda. Yedik, içtik; dişimizin dibi et yüzü görmedi.
Bereket versin hacı cambaza, bize bir at verdi dorudur diye.
At bize bir tekme vurdu, geri dur diye. Deniz ortasına vardık
kıyıdır diye. Tophane güllesini cebimizi doldurduk darıdır
diye. Kız Kulesi'ni belimize soktuk borudur diye. Tuttu bizi
bir zaptiye delidir diye. Attı tımarhaneye, bir gün, iki gün, üç
gün... Tuttuk pirenin birisini, yüzdük derisini, çadır kurduk
Üsküdar'dan berisini. Masaldır bunun adı, söylemekten çıkar
tadı. Her kim ki dinlemezse hakkından gelsin topal dadı.
Masala bu şekilde giriş yapılmasının nedenleri arasın-
da
1. Anlatılacakların hayal ürünü olduğunu ortaya koymak
II. Masalın anonim bir tür olduğunu hatırlatmak
1. Okuyucu veya dinleyicileri masala hazırlamak
IV. Eğitici yönünün ağır bastığını belirtmek
X. Masallarda yer ve zamanın belirsiz olduğunu yansıt-
mak
hangiler sayılamaz?
A) Ivett
Dve v
B) I ve V
Ell-ve-V
C) II ve V
13. F

Lise Türkçe
Edebiyatın Bilimlerle ve Güzel Sanatlarla İlişkisi8.
Yapma destanlarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
V
A) Daha yakın olan tarihimizin önemli olayları işlenir.
B) Olağanüstülükler azalmış olup yazılı ürünlerdendir.
C) Beyitler hâlinde manzum olarak kaleme alınır. V
D) Hangi ozan tarafından oluşturulduğu bellidir. V
E) Çekirdek, yayılma, derlenme aşamaları yoktur. V

Lise Türkçe
Edebiyatın Bilimlerle ve Güzel Sanatlarla İlişkisi5. Aşağıdakilerden hangisinde bir bilgi
yanlışı vardır?
A Bir gölge oyunu olan Karagöz,
"Hayali" adı verilen Karagöz oynatı-
Cisi tarafından bir perdenin arkasına
ışık kaynağı koyarak kalın deriden
yapılan tasvirlerin hareket ettirilme-
siyle ve doğaçlama seslendirilmesiy-
le oynatılır.
B Karagöz oyunları Anadolu toplumu-
nun farklı etnik yapısını, kişilik tipleri-
ni, meslekleri, görüş açılarını mizahi
bir anlayış ile ortaya koyan yapısın-
dan ötürü semboliktir.
Orta Oyunda
Vor
9. AN
C) Ana olayın gerçekleştiği fasıl bölü-
münde Karagöz ve
başka Çelebi, Zenne, Tuzsuz Deli
Hacivat'tan
Bekir, Beberuhi gibi oyunun diğer
karakterleri de perdeye yansır.
B Bir sopa ve bir mendil kullanarak
anlattığı hikâyeyi izleyicilere yaşatma
amacıyla taşıyan meddah, türlü tak-
litlerle hikâyesine mizahı dâhil eder.
Karagözde söyleşiye dayalı "muha-
vere" bölümü, orta oyununda "fasıl",
meddahlık geleneğinde "kıssadan
hisse" olarak isimlendirilir.
6. Hacivat: Ne
gelir
CAM BENİM BAŞARIM BENİM HOCAM BENİM BAŞARIM BENİM HOCAM BENİM BAŞARIM
k
ba
de
Bu
lele
varc

Lise Türkçe
Edebiyatın Bilimlerle ve Güzel Sanatlarla İlişkisi6.
Once Konuyu
Tanımak
Lamm
Türkleşmek, Islamlaşmak, Muasırlaşmak" biçiminde
özetlediği prensibiyle düşünce tarihimizde öne çıktr. Halk
edebiyatından faydalandı. Türkçülük düşüncesini
sistemleştirdi. Aydınlarımız arasında hece vezninin
yaygınlaşması için çaba sarf etti.
Bu parçada tanıtılan şair aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ali Canip Yöntem
B Mehmet Emin Yurdakul
C)
D) Yusuf Ziya Ortaç
E) Ziya Gökalp
Enis Behiç Koryürek
MİLLİ EDEBİ

Lise Türkçe
Edebiyatın Bilimlerle ve Güzel Sanatlarla İlişkisiAVRAYALIM
de bu-
3. Sabahtan uğradım ben bir fidana
Dedim mahmûr musun dedi ki yok yok
Ak elleri boğum boğum kinali
Dedim bayram mıdır dedi ki yok yok
Bu dizelerdeki altı çizili sözcükte görülen söz sa-
natı, aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A) Senin yanındayken, avuçlarımda
Suda sabun gibi eriyor zaman
B) Bizden evvel buraya inen üç dört arkadaş
Kurmuştular tutuşan ocağa karşı bağdaş
C) Nihayetsiz bir ova ağartti benzimizi
Yollar bir şerit gibi ufka bağladı bizi
D) Bir kuş sesi gelir dudaklarından
Gözlerin, gönlümde açan nergisler
E) Bak düştü ömrümden bir yaprak daha
Gözlerim eğrilendi, yüzüm soldu
SÖZ SAN
TESBİH (
Araland
nan iki
nitelik
ni güçl
ORNEK
Erciş say
bir çarşa
Cennet
Tam E
lunur-
kutu
disine
nzetilen