Geçiş Dönemi Türk Edebiyatı Soruları

han- in- 9. . Türk edebiyatında İslami Dönem'in ilk eseridir. Edebiyatımızda mesnevi nazım şekliyle ve aruz ölçü- süyle yazılmış ilk eserdir. Alegorik ve didaktik bir anlatımı vardır. Eser; Kün Togdı, Ay Toldi, Odgurmış ve Ögdilmiş adlı kişiler tarafından temsil edilen dört soyut kavram üzeri- ne kurulmuştur. Bazı özellikleri verilen eser aşağıdakilerden hangisi- dir? ( A) Divan-ı Hikmet B) C) Divanü Lügati't-Türk D) Kutadgu Bilig E) Atabetü'l-Hakâyık Risaletü'n-Nushiyye

ya... ? aldı en in AYT / TÜRK DILI VE EDEBİYATI 22. Realizm, 16. yüzyılın sonlarında Fransa'da başlamış ve zamanla tüm Avrupa'ya yayılmıştır. Eski Yunan ve Latin A EXTITANE edebiyatları geleneğine bağlı kalarak anlatımda duruluk ve açıklığa ulaşmayı amaçlayan bir akımdır. Bu akımın doğup gelişmesinde hümanizm ve Rönesans etkilidir. Seçkin çevrelere hitap eden bu akım, akıl ve sağduyuyu ön plana IV çıkarmıştır. Milli diller üzerine kurulan bu akımda sanatçılar; eserlerinde kişiliklerini gizlemişler, kahramanlarını halktan V kişilerden değil, seçkinler arasından seçmişlerdir. Bu parçada numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I B) II C) III D) IV E) V

7. I. Ahmet Yesevi tarafından Hakaniye lehçesiyle yazılmıştır. II. Hece ve aruz ölçüsünün birlikte kullanıldığı şiir. lerde sade bir dil kullanılmıştır. III. 11. yy.da yazılan yapıt, Abbasi Halifesi'ne sunul- muştur. IV. Dinî ve tasavvufi konularda yazılmıştır. V. Yapıtta dört sembolik kişiyle devlet idaresi ve sosyal düzenin nasıl olması gerektiği anlatıl- maktadır. Divan-ı Hikmet adlı yapıtla ilgili olarak yukarıda verilenlerden hangileri söylenemez? AXT e 11. B+ve III. D. ve V. E) IV. ve V. ve IV.

A) I 18 6. Ne kadar genç olursa olsun, bir başka zamanın ihtiyarıdır her genç. Öyleyse ne gençliğinizle övünün ne de yaşlıyım diye üzülün. Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıda- kilerden hangisidir? Gençliğin de bir gün son bulacağı B) Gençliğiyle övünmenin yanlış olduğu C) Içinde bulunulan yaşın en güzel yaş olduğu D) Yaşlanmaktan insanların korktuğu E) Genç insanların da yaşlılar gibi tecrübe sahibi olabile- cekleri www.krakademi.com

rk Srf bit, cly- iler mli lar- t ve den garlı Ah- esevi Has 1. 1. Geçiş döneminin ilk ürünlerinde Hakaniye lehçesi kullanıldı. II.Uygur yazısının yanında Arap yazısı da kullanılmaya başlandı. III. Sanatçılar halk edebiyatı gelene- ğine sıkı sıkıya bağlı kaldılar. IV. Aruz vezni, mesneyi gibi yenilik- ler edebiyata girdi. V. Dilde Arapça ve Farsça sözcük ve tamlamalar görülmeye başlan- dı. Yukarıda numaralanmış bilgilerden hangisi İslamiyet'e Geçiş Dönemi Türk Edebiyatı'yla ilgili yanlıştır? A) I B) I SIII D) IV E) V 4. 5.

- 12. 66 Avçı neçe al bilse, adhığ ança yol bilir. (Avcı ne kadar hile bilse, ayı o kadar yol bilir.)" sözü ve açıklaması, aşağıdaki yapıtlardan hangisinde bulunabilir? A) Divan-ı Hikmet B) Divanü Lügati't - Türk C) Hüsn-ü Aşk- D) Kutadgu Bilig E) Siham-ı Kaza Çözü Kuta

22 Doğru yasayı temsil eden adındaki hükümdar cihanda tanımış, bilgili, akıllı, düşmanlarını korkutan, gönlü zengin, güvenilir bir hükümdardı. Bu hükümdar devlet yönetiminde yalnız başınavdi Saadeti temsil eden adındaki kişi, bu hükümdarım veziri oldu ve aralarında çeşitli konularda ko- nuşmalar oldu. Bu tartışmaların konusu saadet ile ilgiliydi. Vezin yaşlanıp hastalanınca oğlu olan, anlayışı temsil eden -- yanındaydı ve ona son öğütlerini verdi. Hükümdar, ve- zirin oğlunu sorumluluğuna alıp onu yetiştirdi. O da yetişkin hâle gelince hükümdarın hizmetine girdi. Birlikte ülke işlerini yoluna koydular. Bir süre sonra hükümdar, vezirin oğlundan ülke işleri için bir yardımcı istedi ve o da akıbeti temsil eden -- adlı birini tavsiye etti. Hükümdar onun söz ettiği kişiye mektup yazdı. Bu ibadet ehli adam dünya işleri ile uğraşmak istemedi ama sonunda razı oldu. Hükümdar ile konuştu. Bu konuşma bittikten sonra geri gitti. İbadet ettiği yerde vefat etti. Kutadgu Bilig adlı eserle ilgili olan bu metinde verilen boşluklara gelmesi gereken isimler aşağıdakilerden hangisinde sırasıyla verilmiştir? A) Kün Togdi - Ay Toldi - Ögdülmiş - Odgurmiş B) Odgurmiş - Ögdülmiş - Kün Togdı - Ay Toldi C) Ay Toldi - Kün Togdi - Odgurmiş - Ögdülmiş D) Kün Togdi- Odgurmiş Ögdutmiş Ay Toldr E) Ögdulmiş Kün Togdı Ay Teldi - Odgurmiş endemik 8 24. F I 2 S [ S S F E E

z? 5 12. Eser, insanlara dünyada tam anlamıyla mutlu olmak ve gereken yolu göstermek amacıyla kaleme alınmıştır. Eser- de adaleti, saadeti, aklı ve kanaati temsil eden dört kah- ramanın çevresinde gelişen olaylarla yazar, devlet idare- sinin ve sosyal düzenin nasıl olması gerektiğini anlatır. Eserde dört sembolik şahsiyet şematik olarak şu şekilde karşımıza çıkar: Kön Togdi Ay Togdi Ögdülmiş Odgurmiş Hükümdar Vezir Vezirin oğlu Vezirin kardeşi Bu parçada söz edilen yapıt aşağıdakilerden hangisidir? A) Divân-ı Hikmet BY Atabetü'l-Hakâyık Adalet Saadet Akıl Akıbet (Kanaat) C) Kutadgu Bilig D) Divânü Lügati't-Türk E Muhakemetü'l-Lugateyn

ndendir. nitelikte hikâyeler vardır. mektedir. zadenin bütün canlılara birbirlerini öldürmelerine Gerli bir mücevheri ele bir yolculuk anlatılır. an kurtuluşunu, İlteriş manındaki savaşları n ilk örneği sayılan adına oğlu Tengri iş bir yazıttır. ve Burkancılık'a = bilgileri ihtiva en herhangi 11. Orhun Abideleri'nin varlığından ilk defa söz eden yıllıklarıdır. Kül Tigin Abidesi'nin Çince yüzünün okunma. sıyla kitabelerin Türklere ait olduğu anlaşılmıştır. Orhun Abideleri, ilk defa Danimarkalı genel dilbilim profesörü - tarafından 25 Kasım 1893'te çözümlenip okunmuştur. O, abidelerde geçen "----", "Türk" ve "Kül Tigin" kelimele rinden hareketle abidelerin tamamını çözümlemiştir. Orhun Abideleri'nin okunmasından sonra kitabelerle ilgili yayın yapan ilk kişi ----. Türkiye'de Göktürk Anıtları'nı ilk tanıtan ve ilk metin neşreden kişi ----. 1925'te Arap harfleriyle neş- rettiği Orhun Abideleri adlı eserinde kitabelerin yazı çevrimi ve çevirisi bulunmaktadır. Yazıtları Türkiye'de neşretmeye ilk teşebbüs eden kişi ise Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakiler- den hangisi getirilmelidir? A) John Ramstedt - Oguz - N. Yadrintsev'dir - Kilisli Rifat'tır - Ahmet Hikmet'tir B) Wilhelm Radloff - Tonyukuk - V. Thomsen'dır - Ahmet Hikmet'tir - Necip Asım'dır C) Friedrich Müller - Bilge - J. Ramstedt'tir - Şemsettin Sami'dir - Ahmet Mithat'tir D) Nikolay Yadrintsev - Ötüken - F. Müller'dir - Ahmet Mithat'tır - Kilisli Rifat'tır E) Vilhelm Thomsen Asım'dır - Şemsettin Sami'dir 1 Tengri-W. Radloff'tur - Necip 3 664 O e C

igin" kelimele uştur. mlemiştir. Orhun erle ilgili yayın eri'ni ilk tanıtan arfleriyle neş- n yazı çevrimi neşretmeye ğıdakiler- - Kilisli Ahmet settin met p 3. "Kitabın adını Kutadgu Bilig koydum; okuyana kutlu olsun ve ona yol göstersin. İnsan her iki dünyada devleti elinde tutarsa mesut olur; bu sözüm doğru ve dürüsttür. hükümdardan bahsettim, sonra ----'dan/ten söz dediğim Önce ise saadettir. Bundan açtım; mübarek saadet güneşi onunla parlar. doğrudan doğruya kanundur. sonra ----'i/ anlattım; o aklın adıdır ve insanı yükseltir. --'tir/tir; onu ben akıbet olarak aldım." Ondan sonraki Kutadgu Bilig'in ön sözünden alınan bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi geti- rilmelidir? AKün Togdi-Ay Toldi - Ögdülmiş - Ay Toldi - Odgurmış – ==== Ögdülmiş - B) Ay Toldi - Kün Togdi - Kün Togdi - Ay Toldı – Odgurmış – Ögdülmiş Limit C) Kün Togdi - Ögdülmiş - Kün Togdı - Ay Toldı - Ögdül- miş - Odgurmış D) Kün Togdi-Ay Toldr-Kün Togdr-Ay Toldı – Ögdülmiş - Odgurmiş E) Ögdülmiş - Ay Toldi - Kün Togdi - Odgurmış - Ögdül- miş - Odgurmış Numa yapılı A) 1. As A

8. 1. Danişment Gazi Danişmendname II. Kutadgu Bilig Battalname Deli Dumrul Seyit Battal Ay Toldi Er Manas Yukarıdaki numaralanmış kahramanlar- dan hangileri, karşılarında verilen eserle doğru olarak eşleştirilmemiştir? A) I. ve II. C) II. ve IV. III. IV. V. Dede Korkut Hikâyeleri Manas Destanı E) IV. ve V. B) I. ve III. D) III. ve IV.

16. Eser; Türk dilinin 11. yüzyıldaki dil özelliklerini, lehçe ve ağız farklılıklarını, ses ve yapı bilgisini anlatan bir dilbilgisi kitabı; halk bilimine ve edebiyatına malzeme kazandıran zengin bir kaynak; kişi, boy, yer adları bakımından bir bilgi dağarcığı; çağın cemiyet yapısını siyasi, iktisadi, kâinat anlayışı yönüyle tanıtan bir sosyo- loji mecmuası olarak da anılabilir. Bu parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir? A) Kutadgu Bilig B) Muhakemetü'l Lügateyn C) Codex Cumanicus D) Divanü Lügâti't-Türk E) Kamus-i Türki

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zarf kullanılmamış- tır? A) Konuşmayı kısa keserek yerine oturdu. B) Tek başına dışarı çıkmazdı. C) Cılız bir ışığın altında kitap okumaya dalmıştı. D) Bayramda büyüklerimizin ellerini öpmeye giderdik. E) Evin inşaat aşaması çok yorucu geçti. G E Kup lory

A A Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1 A 11. Divânu Lugâti't-Türk ile ilgili aşağıdakilerden han- gisi söylenemez? A) Karahanlı Türkçesinin dil özelliklerini gösterdiği B) Türkçenin ilk sözlüğü ve dil bilgisi kitabı olduğu C) Kitabin Arap alfabesi kullanılarak yazıldığı D) Araplara Türkçe öğretmek ve Türk dilinin ne kadar zengin olduğunu ortaya koymak için yazıldığı E Alegorik söyleyişe sahip, didaktik bir eser olduğu

ki n ul 0 ST Ov lef portak Dadas (8 (0 1 (0 3 (3 YAYINLARI- B) C) Yusuf Ziya Ortaç D) Yahya Kemal Bayatlı E) Enis Behiç Koryürek 12. 1. Jeignań nobiolblebija Tablish hid II. yos3 16A tentrio "Milli Şair" unvanıyla Milli Edebiyat akımının temelini atan önemli bir şairdir. Cenge Giderken şiiriyle dikkati çekmiştir. Yalın dili ve hece ölçüsünü ilk kullanan şair olması bakımından edebiyatımızda tarihsel bir yeri vardır. Türkçe Şiirler, Türk Sazı, Ey Türk Uyan, Zafer Yolunda önemli eserleridir. Millî Edebiyat'ın kadın şairlerinden biridir. Önceleri lirik şiirler yazsa da daha sonra yurt güzelliklerini anlatan şiirler yazmıştır. Millî duyguları yansıttığı Git Bahar adlı şiiri önemlidir. Küller ve Sisli Geceler adlarında asid soon fb ss8 romanları vardır. III. Yaban adlı romanı, istiklal mücadelesini ve köylü- aydın çatışmasını eleştirel bir bakış açısıyla ele alır. I. Dünya Savaşı'nda kolunu kaybeden yedek subay Ahmet Celal'in emir eri Mehmet Ali'nin köyüne gelmesiyle başlayan olaylar anlatılır. IV. "Ok" şiirinin dışında bütün şiirlerini aruzla yazan bu sanatçı, Türk tarih ve uygarlığını araştırmaya koyulmuş ve divan edebiyatını modern tarzda yorumlamıştır. İstanbul ve Boğaz sevgisi şiirlerinde sıkça kullandığı birer tema olmuştur. a3 Bu cümlelerde aşağıdakilerin hangisiyle ilgili bir bilgi yoktur? A) Yakup Kadri Karaosmanoğlu B) Halide Edip Adıvar C) Halide Nusret Zorlutuna D) Mehmet Emin Yurdakul E) Yahya Kemal Bayatlı 8 Ism 84 (A hot los mille Sayfa

8. Bazı ad tamlamalarında tamlayan eki "-in, -in" yerine "-den, -dan" eki kullanılabilir. Aşağıdakilerin hangisinde bu açıklamaya uygun bir kul- lanım vardır? A) Bu sözlerime öğrencilerden birisi itiraz etti. B) Köyden yeni ayrılmıştık ki yağmur başladı. C) Ortalık, tozdan dumandan görülmez olmuştu. D) Bu kitabı karşıdaki kitapçıdan aldım. E) Her şeyi kardeşinden kıskanıyor, saklıyordu.