Geçiş Dönemi Türk Edebiyatı Soruları

21. İslamiyet öncesi Türk edebiyatı döneminde şiirler; sığır (av törenleri), şölen (dini ayinler), yuğ (ölen kişinin ardından yapılan törenler) adı verilen toplantılarda oluşmuştur. Sözlü döneme ait metinler oldukça sınırlı düzeydedir. Bunun en önemli nedeni, metinlerin yazı- ya geçirilmemiş olmasıdır. Bu döneme ait metinlere Türklerle bir şekilde ilişki içinde olan milletlerin kay- naklarında; tarih boyunca derlemelerde; Türk toplumu hafızasında yaşayan ürünlerin derlenip yazıya geçiril- mesiyle elde edilen metinlerde rastlamaktayız. sül nethux box 1060 Bu parçada sözü edilen kaynaklardan biri aşağıda- kilerden hangisi olamaz? BFars kaynakları A) Çin kaynakları s C) Orhun kaynakları phot D) Atabetü'l Hakâyık E) Divân ü Lügati't Türk

10. (1) İslamiyet öncesi Türk edebiyatının en yaygın nazım bi- çimi olan koşuk, Türk edebiyatının en eski nazım biçimidir. (II) Elimizdeki koşuk örnekleri Budist Uygurlardan kalmış- tir. (III) Kutadgu Bilig'de örnekleri bulunan koşuklar özellik- le âşık edebiyatındaki koşma nazım biçimini hatırlamakta- dir. (M) Koşuklar, hece ölçüsünün daha çok 7'li ve 8'li ka- liplarıyla söylenmiştir. (V) Koşukların nazım birimi ise dört- lüktür. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) I B) II C) III D) IV E) V

21. Batıda gelenek, modern kelimesinin ifade ettiği (karşılık 1 geldiği) yenilik ve değişmenin esas kabul edilmesi karşı- sında menfi (farklı) bir anlam taşımaya başlar. Raymond 11 Williams, "modernleşme kuramının (teorisinin) çeşitli bi- çimleri içinde gelenek ya da geleneksel"in reddedilerek IV (inkâr edilerek) kullanıldığını özellikle (bilhassa) belirt- V mektedir. Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisinin anlamı parantez () içinde verilen açıklamayla örtüş- memektedir? A) I B) II C) III D) IV E) V

7. Yusuf Has Hâcib, Kutadgu Bilig'de dört soyut kavramı kişileştirmiş ve bu kişilere de temsil ettikleri kavramlara göre şu adları vermiştir: Kün Togdi, adaleti ve kanunu; Ay Toldi, talih, 1 saadet ve ikbali temsil eder. Küsemiş akıl ve ||| anlayışı; Odgurmiş ise akıbeti, dünya işlerinin sonunu temsil eder. Eserin ilk yarısı bu ka- rakterlerin ilk üçü arasındaki ilişkileri anlatır; ikinci yarısı ise daha çok muhalif karakter olan Odgurmış üzerinde yoğunlaşır ve İslâm misti- sizmine ilişkin dinî temaları içerir. Eserde bu dört ana karakterin dışında Ögdülmiş, Ersig IV 14 ve Kumaru adında üç kişi daha vardır. V Yukarıdaki cümlede numaralanmış isimler- den hangileri birbiriyle yer değiştirirse bilgi yanlışı giderilmiş olur? A) I. ile II. B) II. ile III. D) III. ile IV. C) II. ile IV. E) III. ile V. final Eşit Ağırlık - Sözel de

i an- ||| e (₂) (.) E) (!) (,) (;) (...) 10. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerin hangisinin kökü, tür yönünden diğerlerinden farklıdır? or A) Hastanın elindeki sargı yakında açılacakmış. B) Bu konuya çözüm getirilebilecek mi? C) Kitaptaki soruların hemen hepsini çözdüm.) D) Arkadaşının taşkın davranışlarına kızıyordu. E) Bu dilekçeyi yönetime vererek işe başvurdum. D) E) 14. (I I i

3. . ● 2. A) Kaşgarlı Mahmut C) Ahmet Yesevi Pagalay-Azeri E) Hakaniye - Osmanlı kaniye Aşağıdakilerden hangisi islami Döm na ait ilk yazılı eserlerin ortak özellik A) Tasavvufi konulan işlemeleri B) Mesnevi nazım biçimiyle yazılmaları C) Çağatay Türkçesiyle yazılmaları D) Sembolik kahramanlara yer vermeleri Didaktik yönlerinin ağır basması Türk edebiyatında ilk siyasetname olarak bilinir. Türkçenin ilk sözlüğü olarak bilinir. Eserin münacat ve methiye gibi konuları kapsayan ilk beş bölümü kaside biçiminded Genellikle hece ölçüsü, kimi zaman da aruzla yazılan siirler "hikmet" adıyla anır. E Edip Ahmet Yükneki Verilen açıklamalarda sözü edilen eserler aşağıdaki yazarlardan hangisiyle ilişkilendirilemez? B) Yusuf Has Hacip D) Ali Sir Nevai

A 10. Günümüz şartlarında, pek çok insanın yaşadığı iletişim sorunlarında kendisini değil ötekini suçladığı, yaşanan tartışmalarda kolaylıkla görülebilir. Bu cümlede aşağıda verilenlerden hangisi yoktur? A Yeterlik bildiren olumlu fiil B Belirtme durumu eki almış zamir C) Birinci çoğul kişi iyelik eki almış isim D) Yönelme durumuyla kullanılan edat Fiilin durumunu belirten zarf 2 O 11. (1) İlk sinema hatıram çocukluğumun en güzel yıllarında oluştu. (II) Babamın görevi dolasıyla Ankara'da bulunu- yorduk, hafızamda hayatımın ilk izleri de buradan başlar. (III) Samanpazarı'nda oturduğumuz sokağı, bazı arka- daşlarımı ve tek katlı evleri iyi hatırlayabiliyorum. (IV) İşte oradayken annemle beraber iki defa sinemaya gittiğimizi hatırlıyorum fakat İstanbul'a geldikten sonra sinema dün- ram birdenbire büyüyüverdi. (V) Bana göre o yıllar, 1936 da altın yıllarıydı. ili olarak

3.Aşağıdaki boşlukları dolduracak uygun sözcükleri bulunuz.(10p) .........tane hikayeden oluşur. Hikayeler Dede Korkut Hikâyeleri, ......... tane önsöz, .... ........nci yüzyılda yazıya geçirilmiştir. Hikayelerin ortak kahramanı.. ...tur. ning ait asağıdaki eserleri yazarlarıyla karşılaştırınız.(10p)

B B AYT/Türk Dili ve Edebiyatı/Sosyal Bilimler-1 Bedük bilgi birle öküs erdemi Biliglig ukuslug budun ködremi Tacikler ayur âni Afrasyab @ Bu Afrasyab tutdi iller talab Divanü Lügati't-Türk'te yazılı olan bu dizeler aşa- ğıdaki destanlardan hangisiyle ilişkilendirilebilir? B) Oğuz Kağan D) Türeyiş A) Ergenekon B Alp Er Tunga E) Bozkurt D. Dili: Arapça, Farsça, Türkçe karışımı olan Osmanlı Türkçesidir. Klişe bir edebiyattır. Duygu ve düşünce- ler değişmez sözlerle yani mazmunlarla anlatılır. Na- 1

A A) I A 9. (1) Türk dilinin ilk sözlüğü olan Divânu Lugâti't-Türk, çe- şitli Türk boylarından derlenmiş bir ağızlar sözlüğüdür. (II) Eser sadece bir sözlük olmayıp Türkçenin XI. yüz- yıldaki dil özelliklerini bildiren bir gramer kitabı; Türk tarihi, coğrafyası, folkloru hakkında bilgi veren ansik- lopedik bir yapıt niteliği de taşımaktadır. (III) Eser, Türk dilinin Arapçadan geri kalmadığını göstermek ve Arap- lara Türkçe öğretmek amacıyla yazılmıştır. (IV) Eserde yaklaşık 7500 Türkçe sözcüğün Arapça karşılığına da yer verilmiştir. (V) Aruz ölçüsüyle yazılan eserde Türk toplum hayatının her sahasına ait bilgilerin yanında Türk coğrafyasını gösteren bir haritaya da yer verilmiş- tir. stanovite vey Co AYT Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? B11 C) I D) IV sente 191 A E) 11

Dönem İşlediğimiz Konular 14. Dede Korkut Hikâyeleri'nin bugün elimizde bu- lunan iki nüshasından biri tamdır ve Almanya Kitaplığı'nda bulunmaktadır. Altı hikâyenin bu- lunduğu eksik nüsha ise ---- Yukarıda boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağı- dakilerden hangisi getirilmelidir? A) Dresden - Vatikan'dadır. B) Vatikan - Roma'dadır. C) Lizbon - Paris'tedir. D) Londra - Budapeşte'dedir. E) Paris - Varşova'dadır.

4. Aşağıdakilerden hangisi destan dönemi için söyle- nemez? A) Destanlara konu olan çekirdek olayların yaşandığı dönemdir. B) Mitler, destan döneminde yazıya geçirilmiştir. C) Mitolojik unsurlar bu dönemde oluşmuştur. D) Kavmî özellikler hayata hâkimdir. E) Doğa ve yaşam iç içedir.

perden han Ap A) Kuntogdi hükümdardır B) Aytoldi vezirdir ve saadeti / devleti temsil eder. 9 Tonyukuk bilgiyi ve kültürü temsil eder. DOgdülmiş vezirdir ve aklı temsil eder. E) Odgurmiş akibeti/kanaati temsil eder. u 10. Kayda körseng köngli sinuk merhem bolgil Andag mazlum yolda kalsa hemdem bolgıl (Nerde görsen gönlü kırık merhem ol Öyle mazlum yolda kalsa yoldaş ol) Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Beyit nazım birimiyle yazıldığı B) Ik islámi eserlerin niteliklerini taşıdığı C) Didaktik özellikler gösterdiği D) Pendnáme özelliği taşıdığı E Hece ölçüsüyle yazıldığı 11. I. Metin

i 11. Közden yırasa köngülden yeme yırar. (Gözden irak olan gönülden de irak olur.) Yazın katıglansa kışın sewnür. (Yazın çalışıp çabala yan kışın sevinir.) • Aç ne yemes, tok ne times. (Aç önüne konan yeme- ği yer, tok olan da aç kimseye neler demez.) Yukarıdaki sözler aşağıdaki eserlerin hangisinden alınmış olabilir? A) Divanü Lügâti't-Türk B) Atabetü'l-Hakayık C) Kutadgu Bilig <D) Selçukname E) Divan-ı Hikmet emeled enilib ish (G soeid ihile8 13 nepap sbrie dsins nid (Hilod

Hakan otağı kuruldu Tuğ dikildi kös vuruldu Düşman ot gibi biçildi Beği benden nasıl kaçar? Eren arıg örpeşür Öçin kekin irteşür Sakal tutup tartışur Köksi ara ot tüter A) Divan-ı Hikmet C) Orhun Abideleri (A ibiminons isinuiu B Bir koşuk örneğinden alınan bu dörtlükler aşağıdaki eserlerden hangisinde olabilir? B) Atabetü'l Hakayık D Divanü Lügati't Türk E) Muhakemetü'l Lügateyn

ilgili bir ştur. 13 11. Devletin nasıl yönetilmesi gerektiği vurgulanmıştır. Hakaniye (Doğu) Türkçesi ile yazılmıştır. 6645 beyitten müteşekkildir. los lond W. Eser Kaşgarlı Mahmut tarafından yazılmıştır. V. Éserde öğütler; devlet, akıl, saadet, adalet sembolle- riyle verilmiştir. Numaralanmış cümlelerin hangisinde Kutadgu Bilig ile ilgili bir bilgi yanlışı vardır? A) I B) II C) HI bly DIVOTE) V