Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi Soruları

E 8. Bir edebiyat öğretmeni, Türk Edebiyatı dersinde divan edebiyatında nesirin de önemli yer tuttuğunu söyler ve bunu örneklerle açıklar. Bu cümlede sözü edilen edebiyat öğretmeni düşüncesini kanıtlamak için aşağıdaki yapıtlardan hangisini örnek vermiş olamaz? A) Babürname B) Şikâyetname C) Tazarruname D) Mecalisü'n-Nefais E) Hârname 10. Ziy do Ziy üs ra ta B d

2. Edebiyatımızda ilk tezkire örneğini veren Ali Şir Nevai, 1 Çağatay edebiyatının ünlü şairidir, Mizanü'l Evzan adlı ||| IV yapıtı Türk edebiyatının önemli hiciv örneklerindendir. V Bu parçada altı çizili bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I B) II C) III D) IV D) IV E) V E Limit Yayınları D) Ziya Paşa E) Mehmet E

Tasavvuf düşüncesine göre bilim, amaç değil araçtır. Mut- lak varlıktan başka varlık yoktur. Bütün var olanlar mutlak varlığın çeşitli görüntüleridir. İnsan da Tanrı'ya ulaşmak için kendinden kurtulmalı, yoklukta var olmalıdır. Yukarıda tasavvuf görüşü ile ilgili verilen açıklamada tasavvuf terimlerinden hangisine ulaşılamaz? A) Vahdet-i Vücut B) Fenafillah C) Tecelli D) Mâsivâ E) Vücud-u Mutlak

Hikâyet-i Leyli vü Mecnun Meğer bir gün ki âteş-i pâre-i Necd Şerer pervanesi Mecnûn-1 pür vecd Siyeh-mest-i şarâb-ı hayret olmış Kararmış gözleri Leyli'yle dolmış Dolaşdurmış perişân seyr-i râha Tutulmış kendüsi çün dâm-ı mâha Dönüp ol şu'le-i cevvâle-i gam Yanup durmakda olmış şem'a hemdem Bu parçayla ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) Bir kasideden alınmıştır. B) Kafiye ve redif kullanılmıştır. C) Yabancı dillerin etkisi görülmektedir. D) Olay ağırlıklı anlatım söz konusudur. E) Divan şiiri geleneği ile kaleme alınmıştır.

12. Bir merhaleden güneşle derya görünür Bir merhaleden her iki dünya görünür Son merhale bir fasl-i hazandır ki sürer Geçmiş gelecek cümlesi rüya görünür Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Söyleyicinin düşüncelerini içeren bir iletisi vardır. B) Üçüncü dize bağımsız, diğer dizeler de kendi aralarında kafiyelidir. C) Nazım biçimi rubai olduğundan mahlasa yer verilmez. D) İçerik, dize sayısı ve kafiye dizilişi açısından nazım biçimi rubaidir. Tüm dizelerde hece sayıları eşit olduğundan 13'lü hece ölçüsü kullanılmıştır.

10. I Kabusname (Mercimek Ahmet) II. Keşfü'z Zünun (Katip Çelebi) III. İskendername (Ahmedi) IV. Tazarruname (Sinan Paşa) V. Mirat'ül Memalik (Seydi Ali Reis) Numaralanmış eserlerden hangisi nesir biçimin- oluşturulmamıştır? de DJz yazı A) I. B) II. ) III. D) IV. E) V. 13

erden 22. Aşağıdakilerden hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A Misraları birbiriyle kafiyeli olmayan beyte "beyt-i ha- si", mısraları birbiriyle kafiyeli olan beyte "beyt-i mu- sarra" denir. B) Divan edebiyatında bazı kavramları dolaylı anlatmak için kullanılan, herkesin aynı şeyleri anladığı kalıplaş- mış sözlere "mazmun" denir. C) Beş mesnevinin bir araya gelmesinden oluşan eser- ler toplamına "hamse” denir. D) Divan edebiyatında şiir biçiminde yazılan bilmece- lere "münşeat" denir. E) Beğenilen bir şiirin örnek alınarak aynı ölçü ve aynı uyakla yazılmasıyla oluşan yeni şiire "nazire", bunu dalga geçer biçimde yapmaya "tehzil" denir. 24.

22. Aşağıdaki sanatçı-eser-özellik eşleştirmelerinden han- gisi yanlıştır? A) Sinan Paşa - Tazarruname - süslü nesir B) Nef'i - Siham-ı Kaza - hiciv C) Kabusname - Mercimek Ahmet - tezkire D) Kâtip Çelebi - Keşfü'z Zünun - bibliyografya E) Fuzuli - Şikâyetname - mektup 24. D B E

8. Ertesi gün, Basra Beylerbeyi Mustafa Paşa'yı ziyaret ettim. Padişahın fermanını gösterince limanda yatan 15 parça ka- dırgayı bana teslim etti. Mümkün olan onarmaları yapıp tek- neleri kalafatladım. Kaptanlarla görüşüp tanıştım. Bunları yapmak ve mevsim rüzgârlarını beklemek için 5 ay Bas- ra'da kaldım. Bu arada Basra'da yatan büyükleri, Hasan Basri'yi, Talha'yı, Zübeyr'i, Enes bin Mâlik'i, Abdurrahman bin Avf'i, Mescid-i Ali'yi ziyaret ettim. Bu sırada kötü bir rü- ya gördüm. Fakat leventlerimin manevi kuvvetini kırmamak için rüyayı kimseye anlatmadım. Gerçekten Mustafa Paşa, Hüveyze kalesini fethetmek için sefere çıktı. Beş kadırga ile ben de beraber gittim. Ancak kale alınamadı. Günümüz Türkçesiyle verilen bu parçanın içerik özellik- lerinden hareketle aşağıdaki metin türlerinin hangisin- den alındığı söylenebilir? A) Surname B) Tezkire C) Menakibname D) Lugaz E) Seyahatname

7. 1. Bir gazele ait üç beyit şu şekildedir: Ne denlü ağlasa zâr olsa âşık Açılsa gülse gül-zâr olsa dilber II. Cefâyı az kılsa Hayreti'ye Sözüm bu kim vefâ-dâr olsa dilber III. Öpülse yâr ile yâr olsa dilber Koculsa râm-ı dil-dâr olsa dilber Bu beyitlerin şiirde yer alma sırası aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) I - III - II B) II - I - III C) II-III-I D) III-II-I E) III - I - II

Şürde Ahenk-nazum 5. Sen kabul edersen ellerim gönlümde durur. Bilir giden 98. varsa olmaz gurur. Sözlerimde var bir sürur ve de bil- uplur. Bu cümlelerdeki ahenk unsuru aşağıdakilerden nux hangisidir? A) Seci B) Med C) İmale D) Durak E) Takti Mesinde kullanılan vyot 9. Aşağıdakilerd değildir? A) Takti D) Ziha Ağlasam sesi Misralarımda

4 V 10. (1) Divan edebiyatında beyit, dörtlük ve bentlerle kurul- muş nazım şekilleri vardır. (II) Gazel, kaside, mesnevi müstezat, beyitlerle yazılır ama beyit sayıları, kafiye düzenleri, konuları kimi farklılıklar barındırır. (III) Rubai, tuyuğ, şarkı, murabba dörtlüklerle yazılan nazım şekil- leridir. (IV) Bunlardan tuyuğ ve şarkı halk edebiyatı na- zım şekillerinden esinlenilerek Türkler tarafından oluş- turulmuştur. (V) Terkibibent ve terciibent de bendlerle yazılır ve her bir bendleri ortalama beş-on dörtlükten oluşur. Bu parçadaki numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I B) II C) III D) IV E) V

Kösesi ir . ün- e 1. 1. TEST Bir hayli zamân mukaddemce Çadırla bezendi Tolmabağçe On altı kadar otôg-i vâlâ Da'vetlilere kuruldu â'lâ Kandil ise tâ Boğaziçi'nden İstanbul'a dek iderdi rûşen Nûr içre kalur idi Cirâğân Cennet gibi nûr iderdi lem'ân İçerik özelliklerinden hareketle bu beyit- Verden aşağıdaki metin türlerinin hangi- sinden alındığı söylenebilir? A) Gazavatnâme B) Surnâme C Fütüvetnâme D) Sefaretnâme E Menakibnâme Z

12. B --; gazellerinde gerçek aşkı, zevki ve eğlence- vestition yi gerçekçi bir üslupla dile getirmiştir. O, -- gibi Saibono STHESION üzüntü ve acılarını tasavvufi kavramlardan ha- DO reketle sembolik bir dille yansıtan yanık bir âşık değil neşeli bir kişiliktir. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdaki- lerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) Hoca Dehhani - Nesimi B) Nedîm - Fuzûli C) Bâkî - Hayali D) Zâtî - Şeyhülislam Yahya E) Bağdatlı Rûhi - Şeyh Galip (2016-LYS)

DENEME-2 Ey beni mahrum edip bezm-i visâlinden müdâm Gayri, hân-ı iltifatı üzre mihmân eyleyen Ey demadem reşk tiğiyle benim kanım döküp Mey içip ağyâr ile seyr-i gülistân eyleyen Bunca kim efgânımı ey mâh, işittin giceler Dimedin bir gice; kimdir bunca efgân eyleyen juis histungen Aşk derdiyle olur âşık mizâcı müstakîm Düşmenimdir dostlar, bu derde dermân eyleyen Derd-i hicrân, natüvan etmiş Fuzûlî hasteyi Yok mudur Yâ Rabb devâ-yı derd-i hicrân eyleyen Bu dizelerde; 1. Matla beyti, II. Makta beyti, III. Musammat gazel, IV Nida sanatı, V. Mahlas beyti numaralanmış terimlerin hangilerine örnek yoktur? A) I ve II B) I ve III C) II ve III _D) III ve IV -E) IV-ve-V

N ŞİİRİ 10. Bahayî adlı şairin, "Dağıtdun hâb-ı nâz-ı yârı ey feryâd n'eylersün Edüb fitneyle dünyâyı harâb-âbâd n'eylersün" matlalı gazeli, Naili adlı şair tarafından çok beğenilmiştir. Naili bu gazelin ilk beytini, "Hirâs-ı fitne saldun dehre ey bî-dâd n'eylersün Kopardun yer yer âşüb-ı kıyâmet-zâd n'eylürsün Perişanlıklar etdün nev-be-nev icâd n'eylersün Dağıtdun hâb-ı nâz-ı yârı ey feryâd n'eylersün Edüb fitneyle dünyâyı harâb-âbâd n'eylersün" şeklinde düzenleyerek devamındaki beyitlerde de aynı uygulamaya gitmiştir. Ortaya çıkan bu yeni şiir biçimine divan edebiyatında ---- adı verilmiştir. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han- gisi getirilmelidir? A) muhammes B) tanzim C) tahmis D) müseddes 1. 1. Rubai E) müsemmen hüsnümatia