Hayalindeki netler. İhtiyacın olan her şey. Tek platform.

Soru çözüm, yayın seti, birebir rehberlik, canlı dersler ve daha fazlası Kunduz’da. Şimdi al, netlerini artırmaya başla.

Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi Soruları

E
8.
Bir edebiyat öğretmeni, Türk Edebiyatı dersinde divan
edebiyatında nesirin de önemli yer tuttuğunu söyler
ve bunu örneklerle açıklar.
Bu cümlede sözü edilen edebiyat öğretmeni
düşüncesini kanıtlamak için aşağıdaki yapıtlardan
hangisini örnek vermiş olamaz?
A) Babürname
B) Şikâyetname
C) Tazarruname
D) Mecalisü'n-Nefais
E) Hârname
10. Ziy
do
Ziy
üs
ra
ta
B
d
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi
E 8. Bir edebiyat öğretmeni, Türk Edebiyatı dersinde divan edebiyatında nesirin de önemli yer tuttuğunu söyler ve bunu örneklerle açıklar. Bu cümlede sözü edilen edebiyat öğretmeni düşüncesini kanıtlamak için aşağıdaki yapıtlardan hangisini örnek vermiş olamaz? A) Babürname B) Şikâyetname C) Tazarruname D) Mecalisü'n-Nefais E) Hârname 10. Ziy do Ziy üs ra ta B d
2. Edebiyatımızda ilk tezkire örneğini veren Ali Şir Nevai,
1
Çağatay edebiyatının ünlü şairidir, Mizanü'l Evzan adlı
|||
IV
yapıtı Türk edebiyatının önemli hiciv örneklerindendir.
V
Bu parçada altı çizili bölümlerin hangisinde bir
bilgi yanlışı vardır?
A) I
B) II
C) III D)
IV
D) IV E) V
E
Limit Yayınları
D) Ziya Paşa
E) Mehmet E
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi
2. Edebiyatımızda ilk tezkire örneğini veren Ali Şir Nevai, 1 Çağatay edebiyatının ünlü şairidir, Mizanü'l Evzan adlı ||| IV yapıtı Türk edebiyatının önemli hiciv örneklerindendir. V Bu parçada altı çizili bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I B) II C) III D) IV D) IV E) V E Limit Yayınları D) Ziya Paşa E) Mehmet E
Tasavvuf düşüncesine göre bilim, amaç değil araçtır. Mut-
lak varlıktan başka varlık yoktur. Bütün var olanlar mutlak
varlığın çeşitli görüntüleridir. İnsan da Tanrı'ya ulaşmak
için kendinden kurtulmalı, yoklukta var olmalıdır.
Yukarıda tasavvuf görüşü ile ilgili verilen açıklamada
tasavvuf terimlerinden hangisine ulaşılamaz?
A) Vahdet-i Vücut
B) Fenafillah
C) Tecelli
D) Mâsivâ
E) Vücud-u Mutlak
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi
Tasavvuf düşüncesine göre bilim, amaç değil araçtır. Mut- lak varlıktan başka varlık yoktur. Bütün var olanlar mutlak varlığın çeşitli görüntüleridir. İnsan da Tanrı'ya ulaşmak için kendinden kurtulmalı, yoklukta var olmalıdır. Yukarıda tasavvuf görüşü ile ilgili verilen açıklamada tasavvuf terimlerinden hangisine ulaşılamaz? A) Vahdet-i Vücut B) Fenafillah C) Tecelli D) Mâsivâ E) Vücud-u Mutlak
Hikâyet-i Leyli vü Mecnun
Meğer bir gün ki âteş-i pâre-i Necd
Şerer pervanesi Mecnûn-1 pür vecd
Siyeh-mest-i şarâb-ı hayret olmış
Kararmış gözleri Leyli'yle dolmış
Dolaşdurmış perişân seyr-i râha
Tutulmış kendüsi çün dâm-ı mâha
Dönüp ol şu'le-i cevvâle-i gam
Yanup durmakda olmış şem'a hemdem
Bu parçayla ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine
ulaşılamaz?
A) Bir kasideden alınmıştır.
B) Kafiye ve redif kullanılmıştır.
C) Yabancı dillerin etkisi görülmektedir.
D) Olay ağırlıklı anlatım söz konusudur.
E) Divan şiiri geleneği ile kaleme alınmıştır.
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi
Hikâyet-i Leyli vü Mecnun Meğer bir gün ki âteş-i pâre-i Necd Şerer pervanesi Mecnûn-1 pür vecd Siyeh-mest-i şarâb-ı hayret olmış Kararmış gözleri Leyli'yle dolmış Dolaşdurmış perişân seyr-i râha Tutulmış kendüsi çün dâm-ı mâha Dönüp ol şu'le-i cevvâle-i gam Yanup durmakda olmış şem'a hemdem Bu parçayla ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) Bir kasideden alınmıştır. B) Kafiye ve redif kullanılmıştır. C) Yabancı dillerin etkisi görülmektedir. D) Olay ağırlıklı anlatım söz konusudur. E) Divan şiiri geleneği ile kaleme alınmıştır.
12. Bir merhaleden güneşle derya görünür
Bir merhaleden her iki dünya görünür
Son merhale bir fasl-i hazandır ki sürer
Geçmiş gelecek cümlesi rüya görünür
Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Söyleyicinin düşüncelerini içeren bir iletisi vardır.
B) Üçüncü dize bağımsız, diğer dizeler de kendi aralarında
kafiyelidir.
C) Nazım biçimi rubai olduğundan mahlasa yer verilmez.
D) İçerik, dize sayısı ve kafiye dizilişi açısından nazım biçimi
rubaidir.
Tüm dizelerde hece sayıları eşit olduğundan 13'lü hece
ölçüsü kullanılmıştır.
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi
12. Bir merhaleden güneşle derya görünür Bir merhaleden her iki dünya görünür Son merhale bir fasl-i hazandır ki sürer Geçmiş gelecek cümlesi rüya görünür Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Söyleyicinin düşüncelerini içeren bir iletisi vardır. B) Üçüncü dize bağımsız, diğer dizeler de kendi aralarında kafiyelidir. C) Nazım biçimi rubai olduğundan mahlasa yer verilmez. D) İçerik, dize sayısı ve kafiye dizilişi açısından nazım biçimi rubaidir. Tüm dizelerde hece sayıları eşit olduğundan 13'lü hece ölçüsü kullanılmıştır.
10. I
Kabusname (Mercimek Ahmet)
II. Keşfü'z Zünun (Katip Çelebi)
III. İskendername (Ahmedi)
IV. Tazarruname (Sinan Paşa)
V. Mirat'ül Memalik (Seydi Ali Reis)
Numaralanmış eserlerden hangisi nesir biçimin-
oluşturulmamıştır?
de
DJz yazı
A) I.
B) II.
) III. D) IV.
E) V.
13
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi
10. I Kabusname (Mercimek Ahmet) II. Keşfü'z Zünun (Katip Çelebi) III. İskendername (Ahmedi) IV. Tazarruname (Sinan Paşa) V. Mirat'ül Memalik (Seydi Ali Reis) Numaralanmış eserlerden hangisi nesir biçimin- oluşturulmamıştır? de DJz yazı A) I. B) II. ) III. D) IV. E) V. 13
erden
22. Aşağıdakilerden hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A Misraları birbiriyle kafiyeli olmayan beyte "beyt-i ha-
si", mısraları birbiriyle kafiyeli olan beyte "beyt-i mu-
sarra" denir.
B) Divan edebiyatında bazı kavramları dolaylı anlatmak
için kullanılan, herkesin aynı şeyleri anladığı kalıplaş-
mış
sözlere "mazmun" denir.
C) Beş mesnevinin bir araya gelmesinden oluşan eser-
ler toplamına "hamse” denir.
D) Divan edebiyatında şiir biçiminde yazılan bilmece-
lere "münşeat" denir.
E) Beğenilen bir şiirin örnek alınarak aynı ölçü ve aynı
uyakla yazılmasıyla oluşan yeni şiire "nazire", bunu
dalga geçer biçimde yapmaya "tehzil" denir.
24.
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi
erden 22. Aşağıdakilerden hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A Misraları birbiriyle kafiyeli olmayan beyte "beyt-i ha- si", mısraları birbiriyle kafiyeli olan beyte "beyt-i mu- sarra" denir. B) Divan edebiyatında bazı kavramları dolaylı anlatmak için kullanılan, herkesin aynı şeyleri anladığı kalıplaş- mış sözlere "mazmun" denir. C) Beş mesnevinin bir araya gelmesinden oluşan eser- ler toplamına "hamse” denir. D) Divan edebiyatında şiir biçiminde yazılan bilmece- lere "münşeat" denir. E) Beğenilen bir şiirin örnek alınarak aynı ölçü ve aynı uyakla yazılmasıyla oluşan yeni şiire "nazire", bunu dalga geçer biçimde yapmaya "tehzil" denir. 24.
22. Aşağıdaki sanatçı-eser-özellik eşleştirmelerinden han-
gisi yanlıştır?
A) Sinan Paşa - Tazarruname - süslü nesir
B) Nef'i - Siham-ı Kaza - hiciv
C) Kabusname - Mercimek Ahmet - tezkire
D) Kâtip Çelebi - Keşfü'z Zünun - bibliyografya
E) Fuzuli - Şikâyetname - mektup
24. D
B
E
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi
22. Aşağıdaki sanatçı-eser-özellik eşleştirmelerinden han- gisi yanlıştır? A) Sinan Paşa - Tazarruname - süslü nesir B) Nef'i - Siham-ı Kaza - hiciv C) Kabusname - Mercimek Ahmet - tezkire D) Kâtip Çelebi - Keşfü'z Zünun - bibliyografya E) Fuzuli - Şikâyetname - mektup 24. D B E
8.
Ertesi gün, Basra Beylerbeyi Mustafa Paşa'yı ziyaret ettim.
Padişahın fermanını gösterince limanda yatan 15 parça ka-
dırgayı bana teslim etti. Mümkün olan onarmaları yapıp tek-
neleri kalafatladım. Kaptanlarla görüşüp tanıştım. Bunları
yapmak ve mevsim rüzgârlarını beklemek için 5 ay Bas-
ra'da kaldım. Bu arada Basra'da yatan büyükleri, Hasan
Basri'yi, Talha'yı, Zübeyr'i, Enes bin Mâlik'i, Abdurrahman
bin Avf'i, Mescid-i Ali'yi ziyaret ettim. Bu sırada kötü bir rü-
ya gördüm. Fakat leventlerimin manevi kuvvetini kırmamak
için rüyayı kimseye anlatmadım. Gerçekten Mustafa Paşa,
Hüveyze kalesini fethetmek için sefere çıktı. Beş kadırga ile
ben de beraber gittim. Ancak kale alınamadı.
Günümüz Türkçesiyle verilen bu parçanın içerik özellik-
lerinden hareketle aşağıdaki metin türlerinin hangisin-
den alındığı söylenebilir?
A) Surname
B) Tezkire
C) Menakibname
D) Lugaz
E) Seyahatname
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi
8. Ertesi gün, Basra Beylerbeyi Mustafa Paşa'yı ziyaret ettim. Padişahın fermanını gösterince limanda yatan 15 parça ka- dırgayı bana teslim etti. Mümkün olan onarmaları yapıp tek- neleri kalafatladım. Kaptanlarla görüşüp tanıştım. Bunları yapmak ve mevsim rüzgârlarını beklemek için 5 ay Bas- ra'da kaldım. Bu arada Basra'da yatan büyükleri, Hasan Basri'yi, Talha'yı, Zübeyr'i, Enes bin Mâlik'i, Abdurrahman bin Avf'i, Mescid-i Ali'yi ziyaret ettim. Bu sırada kötü bir rü- ya gördüm. Fakat leventlerimin manevi kuvvetini kırmamak için rüyayı kimseye anlatmadım. Gerçekten Mustafa Paşa, Hüveyze kalesini fethetmek için sefere çıktı. Beş kadırga ile ben de beraber gittim. Ancak kale alınamadı. Günümüz Türkçesiyle verilen bu parçanın içerik özellik- lerinden hareketle aşağıdaki metin türlerinin hangisin- den alındığı söylenebilir? A) Surname B) Tezkire C) Menakibname D) Lugaz E) Seyahatname
7.
1.
Bir gazele ait üç beyit şu şekildedir:
Ne denlü ağlasa zâr olsa âşık
Açılsa gülse gül-zâr olsa dilber
II. Cefâyı az kılsa Hayreti'ye
Sözüm bu kim vefâ-dâr olsa dilber
III. Öpülse yâr ile yâr olsa dilber
Koculsa râm-ı dil-dâr olsa dilber
Bu beyitlerin şiirde yer alma sırası aşağıdakilerden
hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) I - III - II
B) II - I - III
C) II-III-I
D) III-II-I
E) III - I - II
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi
7. 1. Bir gazele ait üç beyit şu şekildedir: Ne denlü ağlasa zâr olsa âşık Açılsa gülse gül-zâr olsa dilber II. Cefâyı az kılsa Hayreti'ye Sözüm bu kim vefâ-dâr olsa dilber III. Öpülse yâr ile yâr olsa dilber Koculsa râm-ı dil-dâr olsa dilber Bu beyitlerin şiirde yer alma sırası aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) I - III - II B) II - I - III C) II-III-I D) III-II-I E) III - I - II
Şürde Ahenk-nazum
5.
Sen kabul edersen ellerim gönlümde durur. Bilir giden 98.
varsa olmaz gurur. Sözlerimde var bir sürur ve de bil-
uplur.
Bu cümlelerdeki ahenk unsuru aşağıdakilerden
nux hangisidir?
A) Seci
B) Med
C) İmale
D) Durak
E) Takti
Mesinde kullanılan vyot
9.
Aşağıdakilerd
değildir?
A) Takti
D) Ziha
Ağlasam sesi
Misralarımda
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi
Şürde Ahenk-nazum 5. Sen kabul edersen ellerim gönlümde durur. Bilir giden 98. varsa olmaz gurur. Sözlerimde var bir sürur ve de bil- uplur. Bu cümlelerdeki ahenk unsuru aşağıdakilerden nux hangisidir? A) Seci B) Med C) İmale D) Durak E) Takti Mesinde kullanılan vyot 9. Aşağıdakilerd değildir? A) Takti D) Ziha Ağlasam sesi Misralarımda
4
V
10. (1) Divan edebiyatında beyit, dörtlük ve bentlerle kurul-
muş nazım şekilleri vardır. (II) Gazel, kaside, mesnevi
müstezat, beyitlerle yazılır ama beyit sayıları, kafiye
düzenleri, konuları kimi farklılıklar barındırır. (III) Rubai,
tuyuğ, şarkı, murabba dörtlüklerle yazılan nazım şekil-
leridir. (IV) Bunlardan tuyuğ ve şarkı halk edebiyatı na-
zım şekillerinden esinlenilerek Türkler tarafından oluş-
turulmuştur. (V) Terkibibent ve terciibent de bendlerle
yazılır ve her bir bendleri ortalama beş-on dörtlükten
oluşur.
Bu parçadaki numaralanmış bölümlerin hangisinde
bir bilgi yanlışı vardır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi
4 V 10. (1) Divan edebiyatında beyit, dörtlük ve bentlerle kurul- muş nazım şekilleri vardır. (II) Gazel, kaside, mesnevi müstezat, beyitlerle yazılır ama beyit sayıları, kafiye düzenleri, konuları kimi farklılıklar barındırır. (III) Rubai, tuyuğ, şarkı, murabba dörtlüklerle yazılan nazım şekil- leridir. (IV) Bunlardan tuyuğ ve şarkı halk edebiyatı na- zım şekillerinden esinlenilerek Türkler tarafından oluş- turulmuştur. (V) Terkibibent ve terciibent de bendlerle yazılır ve her bir bendleri ortalama beş-on dörtlükten oluşur. Bu parçadaki numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I B) II C) III D) IV E) V
Kösesi
ir
.
ün-
e
1.
1. TEST
Bir hayli zamân mukaddemce
Çadırla bezendi Tolmabağçe
On altı kadar otôg-i vâlâ
Da'vetlilere kuruldu â'lâ
Kandil ise tâ Boğaziçi'nden
İstanbul'a dek iderdi rûşen
Nûr içre kalur idi Cirâğân
Cennet gibi nûr iderdi lem'ân
İçerik özelliklerinden hareketle bu beyit-
Verden aşağıdaki metin türlerinin hangi-
sinden alındığı söylenebilir?
A) Gazavatnâme
B) Surnâme
C Fütüvetnâme
D) Sefaretnâme
E Menakibnâme
Z
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi
Kösesi ir . ün- e 1. 1. TEST Bir hayli zamân mukaddemce Çadırla bezendi Tolmabağçe On altı kadar otôg-i vâlâ Da'vetlilere kuruldu â'lâ Kandil ise tâ Boğaziçi'nden İstanbul'a dek iderdi rûşen Nûr içre kalur idi Cirâğân Cennet gibi nûr iderdi lem'ân İçerik özelliklerinden hareketle bu beyit- Verden aşağıdaki metin türlerinin hangi- sinden alındığı söylenebilir? A) Gazavatnâme B) Surnâme C Fütüvetnâme D) Sefaretnâme E Menakibnâme Z
12.
B
--; gazellerinde gerçek aşkı, zevki ve eğlence-
vestition
yi gerçekçi bir üslupla dile getirmiştir. O,
-- gibi
Saibono
STHESION
üzüntü ve acılarını tasavvufi kavramlardan ha-
DO
reketle sembolik bir dille yansıtan yanık bir âşık
değil neşeli bir kişiliktir.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdaki-
lerden hangisi sırasıyla getirilmelidir?
A) Hoca Dehhani - Nesimi
B) Nedîm - Fuzûli
C) Bâkî - Hayali
D) Zâtî - Şeyhülislam Yahya
E) Bağdatlı Rûhi - Şeyh Galip
(2016-LYS)
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi
12. B --; gazellerinde gerçek aşkı, zevki ve eğlence- vestition yi gerçekçi bir üslupla dile getirmiştir. O, -- gibi Saibono STHESION üzüntü ve acılarını tasavvufi kavramlardan ha- DO reketle sembolik bir dille yansıtan yanık bir âşık değil neşeli bir kişiliktir. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdaki- lerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) Hoca Dehhani - Nesimi B) Nedîm - Fuzûli C) Bâkî - Hayali D) Zâtî - Şeyhülislam Yahya E) Bağdatlı Rûhi - Şeyh Galip (2016-LYS)
DENEME-2
Ey beni mahrum edip bezm-i visâlinden müdâm
Gayri, hân-ı iltifatı üzre mihmân eyleyen
Ey demadem reşk tiğiyle benim kanım döküp
Mey içip ağyâr ile seyr-i gülistân eyleyen
Bunca kim efgânımı ey mâh, işittin giceler
Dimedin bir gice; kimdir bunca efgân eyleyen
juis histungen
Aşk derdiyle olur âşık mizâcı müstakîm
Düşmenimdir dostlar, bu derde dermân eyleyen
Derd-i hicrân, natüvan etmiş Fuzûlî hasteyi
Yok mudur Yâ Rabb devâ-yı derd-i hicrân eyleyen
Bu dizelerde;
1. Matla beyti,
II. Makta beyti,
III. Musammat gazel,
IV Nida sanatı,
V. Mahlas beyti
numaralanmış terimlerin hangilerine örnek
yoktur?
A) I ve II
B) I ve III
C) II ve III
_D) III ve IV
-E) IV-ve-V
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi
DENEME-2 Ey beni mahrum edip bezm-i visâlinden müdâm Gayri, hân-ı iltifatı üzre mihmân eyleyen Ey demadem reşk tiğiyle benim kanım döküp Mey içip ağyâr ile seyr-i gülistân eyleyen Bunca kim efgânımı ey mâh, işittin giceler Dimedin bir gice; kimdir bunca efgân eyleyen juis histungen Aşk derdiyle olur âşık mizâcı müstakîm Düşmenimdir dostlar, bu derde dermân eyleyen Derd-i hicrân, natüvan etmiş Fuzûlî hasteyi Yok mudur Yâ Rabb devâ-yı derd-i hicrân eyleyen Bu dizelerde; 1. Matla beyti, II. Makta beyti, III. Musammat gazel, IV Nida sanatı, V. Mahlas beyti numaralanmış terimlerin hangilerine örnek yoktur? A) I ve II B) I ve III C) II ve III _D) III ve IV -E) IV-ve-V
N ŞİİRİ
10. Bahayî adlı şairin,
"Dağıtdun hâb-ı nâz-ı yârı ey feryâd n'eylersün
Edüb fitneyle dünyâyı harâb-âbâd n'eylersün" matlalı
gazeli, Naili adlı şair tarafından çok beğenilmiştir. Naili
bu gazelin ilk beytini,
"Hirâs-ı fitne saldun dehre ey bî-dâd n'eylersün
Kopardun yer yer âşüb-ı kıyâmet-zâd n'eylürsün
Perişanlıklar etdün nev-be-nev icâd n'eylersün
Dağıtdun hâb-ı nâz-ı yârı ey feryâd n'eylersün
Edüb fitneyle dünyâyı harâb-âbâd n'eylersün"
şeklinde düzenleyerek devamındaki beyitlerde de aynı
uygulamaya gitmiştir. Ortaya çıkan bu yeni şiir biçimine
divan edebiyatında ---- adı verilmiştir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han-
gisi getirilmelidir?
A) muhammes
B) tanzim
C) tahmis
D) müseddes
1. 1. Rubai
E) müsemmen
hüsnümatia
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi
N ŞİİRİ 10. Bahayî adlı şairin, "Dağıtdun hâb-ı nâz-ı yârı ey feryâd n'eylersün Edüb fitneyle dünyâyı harâb-âbâd n'eylersün" matlalı gazeli, Naili adlı şair tarafından çok beğenilmiştir. Naili bu gazelin ilk beytini, "Hirâs-ı fitne saldun dehre ey bî-dâd n'eylersün Kopardun yer yer âşüb-ı kıyâmet-zâd n'eylürsün Perişanlıklar etdün nev-be-nev icâd n'eylersün Dağıtdun hâb-ı nâz-ı yârı ey feryâd n'eylersün Edüb fitneyle dünyâyı harâb-âbâd n'eylersün" şeklinde düzenleyerek devamındaki beyitlerde de aynı uygulamaya gitmiştir. Ortaya çıkan bu yeni şiir biçimine divan edebiyatında ---- adı verilmiştir. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han- gisi getirilmelidir? A) muhammes B) tanzim C) tahmis D) müseddes 1. 1. Rubai E) müsemmen hüsnümatia