Halk Hikâyeleri Soruları

4. 3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde Dede Korkut Hikâyeleri ile ilgili yanlış bilgi verilmiştir? A) Bir ön söz ve on iki hikâyeden oluşan eser, anlatmaya bağlı metinlerdendir. B) Kitabın yazarı olan Dede Korkut, bilge bir kişi olarak kabul edilmektedir. C) Hikâyelerde çoğunlukla Oğuzların iç ve dış düşmanlarla mücadeleleri konu edilmiştir. D) Hikâyelerdeki olaylar Doğu Anadolu ve Azerbaycan dolaylarında geçmektedir. E) Hikâyeler, XV. yüzyılda yazıya geçirilmiştir. 5.

3. Aşağıdakilerden hangisinde halk hikâyeleri ile ilgili bilgi yanlışı vardır? A) 16. yüzyıldan itibaren destan geleneğinin yerini almaya başlamıştır. B) Destanlara göre olağanüstü ögelere daha az yer verilmiştir. C) Halk edebiyatında hikâye türünün işlevini üstlen- miştir. D) Dörtlük sayısı sınırsız, uzun manzum eserlerdir. E) Bir olay örgüsü etrafındaki kişi, yer zaman gibi unsurlardan oluşur. T Edebiyat Soru Bankası

12. Deli Dumrul kırk yiğit ile yiyip içip otururken Azrail çı- kageldi. Azrail'i ne çavuş gördü ne kapıcı. Deli Dum- rul'un görür gözü görmez oldu, tutar elleri tutmaz oldu. Dünya âlem Deli Dumrul'un gözüne karanlık oldu. Duha Koca Oğlu Deli Dumrul Hikâyesi'nden alınan bu parçadan yola çıkılarak Dede Korkut Hikâye- leri'nde; 1. Müslüman Oğuzların yaşamı II. Doğaüstü kimi varlıklarla yapılan mücadeleler III. Müslüman olmayan civar komşularla (Ermeni, Gürcü, Rum), yapılan savaşlar IV. Oğuzların türeyişi konularından hangilerin işlendiği söylenebilir? A) I ve II B) I ve III D, III ve IV Dyt C) I ve IV Evill ve IV 14.

7 (1) Battal Gazi Destanı, 8 ve 10. yüzyıllar arasında Emevilerin Anadolu'yu islamlaştırma çabaları etrafında oluşmuş ve olayın yazıya geçiriliş tarihi net olmamakla beraber 11 ve 13. yy. lar ara- sında gösterilmektedir. (II) Destanda Türkler arasında Battal Ga- zi adıyla benimsenerek Türkleştirilmiş bir Arap savaşçısının is lamiyet'i yaymak için verdiği mücadeleler anlatılır. (III) Asil des- tan, 8. yüzyılda Emevilerin Hristiyanlarla yaptığı savaşlarda bü yük kahramanlıklar gösteren Afrasiyab adlı bir kişiyle ilgilidir. (IV) Arapça kahraman anlamına gelen battal, İslami bir kavram olan gazi ile birleşerek "Battal Gazi" şeklinde destan kahramanının unvanı olmuştur. (V) 12 ve 13. yüzyıllardan başlanarak nazım ve nesir birçok Battal Gazi menkıbesi yazılmış ve bunlar hikayeci âşıkların repertuarında yer alarak anlatılagelmiştir. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisinde bir bil- gi yanlışlığı söz konusudur? A) I B) II C) III D) IV E) V 10. Türklen gördü ler. D durdu dimi deni Erge aşa A) B) C)

ZU.Duha Koca oğlu Deli Dumrul, bir kuru çayın üstüne köprü diker, geçenden de geçmeyenden de akçe alır. Bunun sebebini de erliğinin, yiğitliğinin yayılması ola- rak açıklar. Köprü yakınında birinin ölmesi üzerine Deli Dumrul, bu yiğidin canını alan Azrail'in gelip kendisiyle savaşmasını ister. Bu başkaldırı üzerine Allah, Azrail'i Deli Dumrul'un canını alması için yollar. Deli Dumrul, Azrail'i bir türlü yakalayamaz ve Allah'ın birliğine iman eder. Bir can getirmesi şartıyla canının bağışlanacağı söylenir. Annesi de babası da can vermeyi kabul et- mez. Artık öleceğine inanan Deli Dumrul, karısıyla he- lalleşmeye gider. Karısının kendisine canını vermeyi kabul etmesi üzerine Allah'a "Ya ikimizin de canını al ya ikimizi de yaşat." der. Allah ikisine de yüzer yıl ömür verir. Annesi ve babasının da canını alır. Bu parçada özeti verilen hikâyenin alındığı yapıtla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Yazıya geçireni belli değildir. B) Azeri Türkçesiyle oluşturulmuştur. C) Türklerin yaşam tarzlarıyla ilgi bilgiler bulunmaktadır. D) Olağanüstü olaylarla gerçeğe uygun olaylar eserde iç içedir. E) Mesnevi nazım biçimiyle yazılan eser Oğuz Türkçe- sinin Anadolu'daki ilk ürünüdür. 22. 1. Her nini naz II. Aşk lar III. Yur 13 57 IV. Tü ha V. Tu H Num ilgili A) I 23. m (1 y b C

yanan, sözlü nlar ile cadt, geçen olağa- ay örgüsüne bulunduğu nazım biçi- e durumları, gin, felaket, arihî dönüm n manzume çlere sahip derin izler r bu anlatı- yer, zaman pluklu eser- aralanmış Masal n özellik- mesi a anlatıl- mesi eleri'nin SI ver tut- mey- 9. Hanım hey! Meğer Hånım Oğuz'da Duha Koca-oğlu Deli Dumrul derlerdi bir er vardı. Bir kuru çayın üzerine bir köprü yaptırmıştı, geçenden otuz üç akça alırdı, geçmeyenden döğe döğe kırk akça alırdı. Bunu niçin böyle ederdi? Onun için ki benden deli, ben- den güçlü bir er var mıdır ki çıka benimle savaşa derdi. Benim erliğim, bahadırlığım, cilasunluğum, yiğitliğim Rûm'a Şam'a gide, ün sala derdi. Bir gün köprüsünün yamacında ağlaşan bir topluluk görür, onlara niye ağladıklarını sorar, onlar da bir yiği- din öldüğünü, ona ağladıklarını söylerler. Deli Dumrul yiğidi öldürenin Azrail olduğunu öğrenince Allah'a seslenerek ona Azrail'i kendisine göstermesini, yiğidin canını onun elinden alacağını söyler. Bu sözler Ulu Tanrı'nın hoşuna gitmez. Azrail'i Deli Dumrul'un canını alması için görevlendirir. Kısa bir mücadeleden sonra Deli Dumrul yenilince Azrail'e şöyle seslenir: Bre ne heybetli kocasın! Kapıcılar seni görmedi Çavuşlar seni duymadı, Benim görür gözlerim görmez oldu Tutar benim ellerim tutmaz oldu, Titredi ayağım elimden düştü Ağzımın içi buz gibi oldu Kemiklerim tuz gibi oldu. Bre sakalcığı akça koca! Gözceğizi cônge koca! Bre ne heybetli kocasın söyle bana Böyle deyince Azrail'in öfkesi tuttu. Bre deli kavat Gözlerimin cönge olduğunu ne beğenmezsin? Gözü gökçek kızların, gelinlerin canını çok almışım, Sakalımın ağardığını ne beğenmezsin ? Ak sakallı, kara sakallı yiğitlerin canını çok almışım, Sakalımın ağardığının nedeni budur. Bu parçaya göre Dede Korkut Hikâyelerinin dil ve anlatım özellikleriyle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Dede Korkut Hikayelerinde gözlemci ve ilahi bakış açısı kullanılmıştır. B) Eserin manzum bölümlerinde ahenk özelliklerinden yararlanılmıştır. C) Süslü bir Türkçeyle söylenmiştir. D) Manzum ve mensur karışık bir yapıdadır. E) Hikâyelerde güzel ve hikmetli sözler söylenmiş, betimlemeler yapılmıştır.

Orta Oyunu 8. Oyuncuların, seyircilerle çevrilmiş bir alanda, doğaçlama oyna- dıkları bir oyundur. Yanlış anlamalar ve yöresel konuşmaların taklitleri, güldürü ögesinin temelini oluşturur. Konuşma tarzları, günlük yaşamdaki rolleri ve belli davranış kalıplarıyla öne çıkan Çelebi, Denyo, Arnavut, Acem, gibi tipler de bu tiyatroda gül- mece ögesinin oluşumunda önemli etkiye sahiptir. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen tiyatro tü- rü ile ilgili değildir? A) Palanga B) Yeni dünya D) Muhavere E) Hayalbaz Zenne sind zlet liyin ra y

4D Serisi Ⓡ 20. Hasene Hanım anladı ki Kerem'in sözleri bütün As- li üzerinedir, asla kızlara değildir. Hemen Aslı'yı sakla- dilar. Kerem o vakit mahzun oldu, ağladı. Hasene Ha- nim: "Bak Kerem ben senden hazzettim amma bir âlâ türkü söylemelisin." dedi. Kerem aldı sazı eline baka- lim Hasene Hanım'a ne dedi? Han Aslım bahçe içinde Gezer zavallı zavallı Karşımda ela gözünü Süzer zavallı zavallı Bu parça aşağıdakilerin hangisinden alınmıştır? A) Mesnevi C) Efsane E) Halk hikâyesi B) Destan D) Hikâye

17. Halk hikâyeleri ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? ReA) Genellikle aşk, sevgi ve kahramanlık gibi konular işlenir. B) Aşıklar olayları saz çalarak, taklitler yaparak anlatır. C) Kişiler ve olaylar destana göre, gerçeğe daha ya- kındır. D) İslam öncesi dönemde sözlü kültür içinde ortaya çıkmıştır. E) Nazım-nesir karışık şekilde olan anonim ürünlerdir.

The Hande esener uretmiştir. Yukarıda özellikleri verilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir? CALEşrefoğlu Rumi C) Hacı Bektaş Veli B) Kaygusuz Abdal D) Mevlana E) Hacı Bayram Veli 12. Aşağıdaki sanatçı-tür eşleştirmelerinden hangisi yan- liştır? A A) Dadaloğlu - ilahi B) Pir Sultan Abdal - nefes eKaygusuz Abdal - şathiye D) Karacaoğlan - güzelleme E) Yunus Emre - mesnevi E Marlona mesneti 13. Sultan II. Murat devrinde yaşamış; uzun müddet Anado- lu'da, Rumeli'de dolaşmıştır. Piri, Abdal Musa'ya mürit lik ve halifelik yapmış; Hicaz'a ve Mısır'a gitmiştir. Gev- hername ve Kitab-ı Miglate yapıtlarından bazarıdır. -> Kayfun Bu parçada sözü edilen ozan aşağıdakilerden hangi- Bu parçada boş bırakılan yerle lerin hangisinde verilenler ge A) Yunus Emre - Hacı Bektaş- B) Ahmet Yesevi - Pir Sultan Al Yusuf Has Hacip - Yunus E D) Ahmet Yesevi - Kaygusuz A E) Yunus Emre - Pir Sultan Ab 17. Dini-tasavvufi gelenek içinde bir sanatçıdır. Farklı kaynakl Marifetname adlı eseri, güne ren ilk eserlerdendir. Bu es astronomi alanlarında önem yabileceği yalınlıkta ansikic Abd Bu parçada söz edilen sa gisidir? A) Bayburtly Zimni Ezurumlu İbrahim Hall E) Egri 18. İlâhiler, Allah'ı övmek, Al lerdir. Müridin bağlı oldu

Deneme 07 XIL 11. Halk hikâyeleriyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? A) Masallardaki gibi kalıplaşmış bölümleri vardı B) Anlatmaya ve olaya dayalı bir türdür. Âşık veya meddah gibi özel anlatıcıları vardır. D) Halk hikâyeleri sadece nesir tarzında oluşmuş eserlerdir. E) Hikâye metinleri kurmacadır.

aştırmacı ve mutasavvıf bir kişiliğe sahip olan sanatçının eserlerinin sayısı on beşi bulmaktadır. Bunların içinde en tanınmışları, İlâhî-nâme adıyla da bilinen Divân'ı ve Marifetnâme isimli kitabıdır. Erzurumlu ibrahim hattı K Marifetnâme'nin sonunda Kıyafetnâme başlığı altında yazılan manzum bölümde ise insan vücudunun, insan uzuvlarının şekilleri ve manaları belirtilmiş, yapılan tariflerde yüzyılların tecrübelerinden istifade edilmiştir.

ELER- arasına urumun- andıran değil- akikati Cendini ken- ası, iç r ola- arıyla izca Cün- me, Sını le- CAK 8. Bilginin üç türü vardır: Yaratıcı bilgi, uygu lamalı bilgi ve kuramsal bilgi. Yaratıcı bil gide, ortaya konan eserler gözle görüle bilir. Yani bilgi, somut bir nesne üzerinde uygulanılarak görünür kılınır. Uygulamalı bilgide ortaya konan ürünü gözle görmek mümkün değildir ama bu bilgilerle bir şey gerçekleştirilmiştir. Yani bilgi, ortaya bir ürün çıkarır ancak bu ürün görme duyu suyla algılanmaz. Kuramsal bilgide ise ne bir şey gerçekleştirilir ne de yeni bir şey oluşturulur. Var olanların incelenip bir bil- gi birikimine ulaşılması kuramsal bilginin kapsamındadır. Bu parçaya göre; 1. ağaç yetiştirme, II. devlet yönetme, III. flüt çalma, IV. gemi inşa etme, V. yıldızları gözlemleme eylemleri, ilgili oldukları bilgi türüne göre eşleştirilirse hangisi dışta kalır? A) I B) C) III D) IV E) V DO 9. Kant, nasıl si ge eder nel il Man sal lar nes apri yas nüy çek am lim bu BL gis ar A B C D

5. 13. yüzyıldan itibaren görülmeye başlanmıştır. Kahvehanelerde, düğünlerde ve köy odalarında söyler miştir. Hikayelerde kahramanların en büyük yardımcıları Hz. Hızır ve atlarıdır. Numaralanmış yargılardan hangisi halk hikâyeleri ile ilgili değildir? A) Yalnız I D) II ve III B) I ve II ZOY E) Yalnız III Yalnız II

verilmişti. Örnek. 15 1. Olayların düzyazı, diyalogların ve duyguların bölümlerin şiir ntaire şeklinde aktarıldığı bu tür; "fasil, döşeme, asıl konu, duvak kapama, efsane" bölümlerinden oluşur. ¡ ork. " 2. II. Evrendeki varlıkların ve olayların oluş şekillerini, bir nedene bağlayarak ve eskiden beri gerçek olduğuna inanılarak söy- lenegelen halk edebiyatı ürünleridir. greti il Olağanüstü kahramanların (devler, cinler vs.) ve olağanüs- tü olay ve yerlerin (Kaf Dağı, Çin-i Maçin) zaman belirtilme- den (miş'li geçmiş = evvel zaman) anlatıldığı "anonim" ede- biyat türüdür. ->Masal IV. Ses - kelime benzerliğiyle oluşturulan yarı anlamlı yarı an- lamsız, hoş söyleyişli sözlerdir. Bilmece V. Kırsal yörelerde, köylerde görülen, konularını daha çok yö- resel yaşamdan alan seyirlik oyunlarının oluşturduğu bir ti- yatro geleneğidir. Köy seyirlik Aşağıdaki kavramlardan hangisi, yukarıdaki açıklamalardan hiçbiriyle eşleştirilemez? A) Efsane D) Halk hikâyeleri Çözüm B) Masal C) Bilmece E) Köy seyirlik oyunu

9. Salah Birsel bütün hayatını yaza yaza yaşayan adamdı; beş kitaplık Salah Bey Tarihi günlükleri, yanılmıyorsam on bir kitaptan oluşan 1001 Gece Denemeleri, incelemeleri ve şiir kitapları... Hasılı başlı başına bir kütüphane. Fransız Resminde İzlenimcilik ve Goethe konulu incelemeleri de erbabınca aranan dikkate değer kitaplardır. Şiirin İlkeleri isimli kitabında şiir anlayışını enine boyuna açıklayan Salah Birsel, teorik meselelerle uğraşan bütün şairler gibi farkına varmadan şiirini kısırlaştırmış ve hızla nesre kayarak şiirde kazandıklarını denemelerinde cömertçe kullanmış bir şairdir. Elbette şair olarak da belli bir yeri vardır ama Ahmet Hamdi Tanpınar'ın şairliği, romancılığına ve denemeciliğine nispetle neyse onunki de öyle. Bu parçada Salah Birsel'le ilgili verilenlerden yola çıkılırsa sanatçı için; 1," Kalite, II. Üretkenlik III. Çalışkanlık niteliklerinden hangisi söylenebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) ve II C) Yalnız III I, II ve III 11.