Halk Hikâyeleri Soruları

10. Zaman zaman içinde kalbur saman içinde, deve tellallik ederken, eşek hamallık ederken, pire berberlik ederken, babam beşikte iken, anam eşikte iken ben babamın be- şiğini tingir mingir sallar iken vakti zamanında bir karı bir koca varmış. Bu sözlerin masalın hangi bölümüne özgü olduğunu belirtiniz.

11. Aşağıda verilen açıklamalardan hangisi ayraç içindeki kavramla uyuşmamaktadır? A) Aşk konusunu ele alan halk hikayelerindendir. (Aşık Garip) B) Mizaha dayalı, gülünç olayları işler ve mesaj verir. (Fik- ra) Halk hikayelerinin başında geçen secili sözlere denir. (Döşeme) Türkülerde tekrarlanan bölümlere verilen addır. (Kavuş- tak) ilk dizesi yedi heceden az olan manilerdir. (Ayaklı mani)

ngi- mule huse yınları 5. men SURINARA ROLAMY C) Irk Bitig'de runik alfabe ilk defa kâğıt üstünde denen- miştir. Factcast R D) Orhun Abideleri'ni bilim dünyasına tanıtan kişi Dani- ene Ant markalı Satrahlenberg'dir. VAS E) Kül Tigin ve Bilge Kağan Yazıtları Türk edebiyatının ilk söylev metinleridir. wilion thomge 1. Kitap, on bir hikâye ve bir ön sözden oluşmaktadır. oluşma II. Oğuz Türklerinin diğer Türk boylarıyla ya da komşula- rıyla yaptıkları savaşlara ait destani hikâyelerdir. III. Biri Almanya Dresden, diğeri Vatikan'da olmak üzere iki yazma nüshası vardır. IV. Canlı bir anlatımın kullanıldığı hikâyelerde ses yinele- melerine sıkça başvurulmuştur. V. Dede Korkut, Oğuz Türkleri arasında kendisine saygı duyulan, hakanlara akıl hocalığı yapan bilge bir kişidir. Numaralanmış yargılardan hangisi Kitab-ı Dede Korkut için söylenemez? A) I B) II C) III D) IV E) V

3. 1. Nazım birimi dörtlüktür. II. Hece ölçüsünde yeni kalıplar ve duraklar geliş- tirilmiştir. III. Genellikle yarım uyak kullanılır. V. Sembolizm akımından gelen bazı etkiler görü- lür. V. Aşk, ölüm, hasret, ayrılık, tabiat, kahramanlık, gurbet gibi konular işlenir. Numaralanmış cümlelerden hangileri, XX. yüzyıl halk şiirinin bir özelliği olamaz? A) I. ve III. B) 1. ve I. you D) II e IV. IV. Q E) III. ve V. 11. II. ve V.

16. Aşağıdaki eser-yazar eşleştirmelerinin hangisinde bir yanlışlık vardır? A) Hüsrev ü Şirin - Şeyhi B) Şikayetname - Fuzuli C) Beng ü Bade - Nabi D) Kanuni Mersiyesi - Baki E) Cemşid ü Hurşit - Ahmedi

5. Kazan Bey'in penceresi altın otağlarını biz yıkmışız. Tavla tavla koç atlarına biz binmişiz. Katar katar kızıl devesini biz yedekte çekmişiz. İhtiyarcık anasını biz getirmişiz. Ağır hazine, bol ak- çasını biz yağmalamışız. Kaza benzer kızı, gelini biz esir etmi- şiz.Kırk yiğidi ile Kazan'ın oğlunu biz getirmişiz. Kırk ince belli kız ile Kazan'ın helallisini biz getirmişiz. Bre çoban, uzağından yakınından beri gel, baş indirip bağır, bas, biz kâfire selam ver, öldürmeyelim. Şökli Melik'e seni iletelim, sana beylik at verelim. Çoban der: Lakırdı söyleme bre itim kâfir İtim ile bir yalakta bulaşığımı içen azgın kâfir Altındaki alaca atini ne översin Alaca başlı keçim kadar gelmez bana Başındaki tulganı ne översin bre kâfir Bu parçadan hareketle Dede Korkut Hikâyeleri için aşağıda- kilerden hangisi söylenemez? A Nazım-nesir karışıktır. B) Yalın bir dili vardır. COlağanüstülüklere sıkça yer verilir. D) Olay merkezli hikâyelerdir. E) Gerçek yaşamdan kesitler sunulmuştur.

in nazım 12. Hacivat, Karagöz'ün evine gider ve onunla şöyle konuşur: HACIVAT: (Gelir.) Vay, Karagöz'üm, maşallah! Efendim, vakt-i şerifler hayırlar olsun! KARAGÖZ: Hı? HACİVAT: Vakt-i şerifler hayırlar olsun! KARAGÖZ: Senin de silsileni tavşanlar boğsun! (Vurur.) HACİVAT: Aman, Karagöz'üm, bendeniz şuraya gelirken güzel güzel gazeller okuyaraktan geldim! Sen bana vuruyorsun. KARAGÖZ: Ben de öyle yaptım. HACİVAT: Sen ne yaptın? KARAGÖZ: Ben de tencereyi okuttum geldim. HACİVAT: A birader, tencere okur mu? İçerik özellikleri dikkate alındığında bu parça, Karagöz oyununun hangi bölümünden alınmış olabilir? A) Muhavere B) Tekerleme D) Bitiş E) Giriş C) Fasil 14.

18. Bu metinler, Hz. Ali'nin kahramanlığını konu alan dinî-destansı hikâye örnekleridir. Şekil bakımından nazım, nesir veya nazım-nesir karışık olarak kaleme alınmaktadır. Hz. Ali, olaylarda sürekli sahnede kalan ömek savaşçı-gazi tipini temsil etmektedir. Müslim-gayrimüslim müca- deleleri fikri üzerine kurulmuş bu metinlerde, Müslim ve gayrimüslim olmak üzere iki tip vardır. Somut veya hayalî varlıklar sürekli sahne- dedir, olağanüstü ögeler söz konusudur. Bu parçada söz edilen tür aşağıdakilerden hangisidir? A) Cenkname C) Seyahatname 2 E) Tezkire B) Menakibname D) Sefaretname A) At B) V C) H D) K E) Y 21. Ahme Annes birlikte okurk mect gaze Bütü yerin için ç sana büyü

S A R M A L A) B) Yapit, toplumcu gerçekç C) Romanın yazarı Fakir Baykurttur. D) Eser, hayvanlardan hareketle insanlık âlemine gösteri len iz düşümü yansıtır. E) O dönemde hayvanların aracı olduğu bir geleneğin yansımaları görülür. 21. Zurna, Pişekår havası çalar; Pişekår, meydana gelir. İki eliyle dört bir yanı selamladıktan sonra bir oyun taklidi aldığını ve oynayacaklarını söyler. Bu konuşmadan sonra alana Kavuklu, cüce ve kambur gibi oyuncular gelir; mey- danı dolaşırlar. Kavuklu: (Cüceye) Kapıyı kilitledin mi? Anahtarı aldın mı? Cüce: Kapıyı kilitledim ama anahtarı üstünde bıraktım. Kavuklu: Anahtar kapı üstünde bırakılır mı? Cüce: Geçen akşam hırsız, komşuya girerken kapıda zahmet çekmiş, kapıyı kırmış. Kapı kırılmasın diye anahtarı üstünde bıraktım. Kavuklu: Hay Allah, müstahakını versin! Anahtar, hırsız girmesin diyedir; kapı kırılmasın diye değil. susce lolshea İçerik özellikleri dikkate alındığında bu parça, orta oyu- nunun hangi bölümünden alınmış olabilir? A) Muhavere B) Giriş D) Bitiş minal2 C) Fasıl E) Tekerleme VS Diğer Sayfaya Geçiniz.

6. İsfahan şahının oğlu, şahın hazinedarlığını yapan Ermeni keşişin kızını sever. Şah, keşişten, kızı oğ- luna ister. Keşiş, şahın dileğini açıkça reddedeme- diği için ondan biraz mühlet ister. Mühlet sona er- meden karısını ve kızını alıp memleketten gizlice kaçar. Bunun üzerine şahın oğlu da kızın peşinden yollara düşer. Yanında sadık arkadaşı sofu vardır. Yıllarca süren bu gurbet ateşinde pişe pişe olgun- laşır, keramet sahibi bir "halk âşığı" olur. Hikâyenin sonunda şahın oğlu, aynı ortamda olduğu hâlde bir türlü kavuşamadığı sevgilisi için ateşli bir ah çeker, yanıp kül olur. Sevgilisi de dağılan külleri saçıyla toplarken bir kıvılcım onu da tutuşturur. Böylece, iki sevgilinin ancak külleri birbirine kavuşur. Bu parçada anlatılan halk hikâyesi aşağıdakiler- den hangisidir? A Arzu ile Kanber B) Kerem ile Aslı C) Keyla ile Mecnun Yusuf ile Züleyha E) Tahir ile Zühre

10. Sınıf/Türk Dili ve Edebiyatı 26. ----, dinî-destansı halk hikâyesi örneklerindendir. Na- zım, nesir veya nazım-nesir karışık olarak kaleme alınmıştır. Müslim-gayrimüslim mücadeleleri temeli üzerine kurulmuştur. Olağanüstü özellikler barındır- maktadır. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Fütüvvetnameler B) Pendnameler C) Mesneviler D) E) Cenknameler Hamzanameler Dhob ev tive (0 em nopels 103 @

Çocuğu olmadığı için üzülen bir hükümdar vardır. Veziri de kendi durumundadır. Vezir ile geziye çıkan hükümda- rin karşısına bir derviş çıkar. Derviş, hükümdar ve vezire bir elmayı ikiye bölüp verir ve doğacak çocuklarının da birbirleriyle evlendirilmesini söyler. Hükümdarın kızı, vezi- rin de bir oğlu olur. Bu çocuklar birbirlerini severken vezir ve hükümdar bu evliliğe razıdır. Tam evlilik arefesinde "Karadiken" isimli zenci bir köle kızın annesini kandırır. Hükümdarı da bu evlilik kararından caydırır. Hükümdar, kızına âşık olan erkek kahramanı Mardin'e sürdürür. aşağıdakiler- Bu parçada özeti verilen halk hikâyesi den hangisidir? A) Kerem ile Aslı B) Ferhat ile Şirin C) Tahir ile Zühre D) Arzu ile Kamber E) Emrah ile Selvihan AYT EDEBİYAT SORU BANKASI

Örnek: 6 Aşağıdakilerden hangisi halk hikâyelerinin özelliklerinden biri değildir? A) Nazım ve nesir olarak oluşturulan türde, nazım parçalarında hece ölçüsü kullanılmıştır. B) Anlatıcı, her şeyi bilen hâkim (ilahi) bakış açısıdır. C) Duygu yoğunluğunun arttığı bölümler ve konuşma bölümleri nazım biçimindedir. D) Gerçek dışı ve gerçeğe uygun olaylar iç içedir. E) Girişte beyitle yazılmış bölümler bulunur ve bu bölümler kalıp- laşmış giriş sözleridir.

/HALK HİKAYELERİ 3. *** Tepegöz'ün peri anası gelip oğlunun parmağına bir yüzük geçirdi, oğul sana ok batmasın, tenini kılıç kesmesin dedi. Tepegöz, Oğuz'dan çıktı, bir yüce dağ vardı. Yol kesti, adam aldı, büyük harami oldu. Üzerine birkaç adam gön- derdiler, ok attılar batmadı, kılıç vurdular kesmedi, miz- rak sapladılar işlemedi. Çoban çoluk kalmadı hep yedi. Oğuz'dan dahi adam yemeye başladı. Basat kızıp yerinden kalkıverdi. Erkek deve gibi Tepegöz'ü dizi üzerine çökertti. Tepegöz'ün kendi kılıcı ile boynunu vurdu. Deldi, yay kirişini taktı. Sürüye sürüye mağara ka- pısına geldi. Yünlü Koca ile Yapağılı Koca'yı Oğuz'a müj- deci gönderdi. berinde Dedem Korkut gelip neşeli havalar çaldı, gazi erenlerin başına ne geldiğini söyleyiverdi. Hem Basat'a dua verdi: Sur Kara dağa seslendiğinde cevap versin Kanlı kanlı sulardan geçit versin Erlikle kardeşinin kanını aldın Kudretli Oğuz beylerini yükten kurtardın Kadir Allah yüzünü ak etsin Basat Basat'ın "Tepegöz'ü Öldürmesi" öyküsünden alınan bu parçalardan Dede Korkut Hikâyeleri'yle ilgili aşağıdaki- lerden hangisine ulaşılamaz? 10 A) Mitolojik ögelerden "sihir'e ve masalsı olağanüstülük- lere yer verilmiştir. B) Olayların anlatımında düzyazı, konuşmalarda şiir kul- lanılmıştır. C) Düzyazıda secilerden, aliterasyonlardan yararlanıl- mıştır. D) Hikâyelerin sonunda ortaya çıkan Dede Korkut kahra- mana iyi dileklerini sunmaktadır. E) Yazılı gelenekte gelişmiş anlatmaya dayalı metinler- dir. NKASI

7. Bazen yeni bir öyküye başlayacağım zaman âdeta eteklerim zil 1 çalıyor (telaşlanmak), kurgulayacağım tüm karakterler üzerinde ince eleyip sık dokuyarak (üzerinde titizlikle durmak) tahliller 11 yapıyorum. Elbette benim öykülerimin herhangi bir toplumculuğu yok. Ben sadece insana, insanı göstermeye çalışıyorum. Bunu yaparken de bazen sürüncemede kalan (bir ||| türlü sonuçlanamamak) öykülerim oluyor. İşte, az önce bahsettiğim konu tam da buydu. Eğer öykü bir yerde tıkanırsa süt dökmüş kedi gibi (korkaklık ve çekingenlik içinde) IV kalıyorum. Yine de bence bunlar, ayağa bağ olacak V (engellemek) durumlar değil. Bu parçada numaralanmış deyimlerden hangisi ayraç () içindeki anlamı da göz önünde bulundurulduğunda kullanıldığı yere uygun değildir? A) I BY II C) III D) IV E) V

Halk hikâyelerinin konuları genellikle aşk ve kahraman- lıktır. Her iki konunun bir arada işlendiği halk hikâyeleri de vardır. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi kahramanlık konulu halk hikâyelerinden biri değildir? A) Celali Bey ve Mehmet Bey B) Eşref Bey Hikâyeleri C) Köroğlu Hikâyesi D Tahir ile Zühre E) Kirmanşah