Hikâye ve Yapı Unsurları Soruları
Lise Türkçe
Hikâye ve Yapı Unsurları11. Aşağıdakilerin hangisindeki altı çizili birleşik sözcük,
tür kayması yoluyla oluşmuştur?
A) Onunla ayaküstü bu konuyu da değerlendirdik.
B) Bu hafta çocuklara suçiçeği aşısı yapılacak.
C) Önümüzdeki cumartesi günü Afyon'a gideceğiz.
Hayatımda bu kadar vurdumduymaz birini görmemiştim.
E Kahverengi mobilyalar bu odaya çok yakışmış.
Lise Türkçe
Hikâye ve Yapı UnsurlarıB
9.Sınıf/Türk Dili ve Edebiyatı
13. Aşağıdakilerden hangisi Türk edebiyatında hikâ-
ye türü ortaya çıkmadan bu türün yerini tutan
metinlerden biri değildir?
A) Roman
B) Masal
D) Halk hikâyeleri
Mesnevi
B
E) Destan
15.
Lise Türkçe
Hikâye ve Yapı Unsurlarıatı'nda Hikâye (Öykü)
10. "... Başı yazma mendille sıkılmış, sarkık bıyıklı, yaşlı bir iş-
çi -Durmuş dayı- Oğlu Ahmet'le konuşuyordu. Evini, köyü-
nü, Fadime'yi özlemişti. Patrondan parasının kalanını kur-
tarabilseydi hemen köyüne gidecek, bir öküz satın alacak-
ti..."
vioin
Bir hikâyeden alınan bu metnin konusu göz önünde
bulundurulduğunda metnin yazarının aşağıdakilerden
hangisi olduğu söylenebilir?
TREN
B) Peyami Safa
D) Oğuz Atay
A) Tarık Buğra
C) Oktay
Akbal
E) Kemal Bilbaşar
It evi (0
inley (A
ON
Lise Türkçe
Hikâye ve Yapı Unsurlarıoktan seçmeli
on
A
(11)
er
na
et
=1
a
e
5
Durmuş'un bir anasından başka kimsesi yoktu.
Fakirdi. Ama gençti. Kuvvetli idi. Öküzünün biri ölünce
tarlasını süremedi. Para kazanmak, tekrar çiftini
düzebilmek için gurbete gitmeye karar verdi. Gurbet,
İstanbul demektir. Köyde kim çaresiz kalırsa, kimin işi
bozulursa İstanbul'un yolunu tutar. Durmuş da torbasını
omuzladı. Çarıklarını sıktı. Eline bir değnek aldı.
Gurbetçilerin arasına katıldı. Dere tepe aştı. Nihayet
İstanbul'a geldi. İki gün hemşehrilerinin kahvesinde
pinekledi. Ne iş tutacağını bilmiyordu. Bir sanatı yoktu.
Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Parçada anlatıcı kurmaca bir kişidir. L
B) Ilahi bakış açısı kullanılmıştır.
C) Öyküleyici anlatımdan yararlanılmıştır.
D) Parçada betimlemeye yer verilmemiştir.
E) Parça, anlatmaya bağlı metinlerden alınmıştır.
Lise Türkçe
Hikâye ve Yapı Unsurları2. Kafile kasabaya varıyor. Cepheden dönenler orada
son muamelelerinin yapılmasını bekliyorlar. Son mu-
amele yapılıyor ve askerler kendilerini bekleyenlerin
kucağına atılıyorlar. Atılacak kucak bulamayanlar da
var. İhtiyar baba etrafına bakıyor. Kendisininki yok.
Şaşırıyor ve bekliyor. Kafile cepheden arta kalanları
almış köye dönüyor ve...
Dinî ve millî duyarlılıkları yansıtan bir öyküden alı-
nan bu parça ile ilgili olarak
1. Olay içermektedir.
II. Psikolojik tahlile yer verilmiştir.
III. Kronolojik zaman söz konusudur.
IV. Merak unsuruna yer verilmiştir.✓
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
E) III ve IV
CLive 11
Lise Türkçe
Hikâye ve Yapı UnsurlarıŞiir Bilgisi
af ger-
ptir.
onene
uzda
de
re
yani
alıyor
erinl
5.
Mesele falan değildi öyle,
To be or not to be kendisi için;
Bir akşam uyudu;
Uyanmayıverdi.
Aldılar, götürdüler.
Yıkandı, namazı kılındı, gömüldü.
Duyarlarsa öldüğünü alacaklılar
Haklarını helal ederler elbet.
Alacağına gelince...
Alacağı yoktu zaten rahmetlinin.
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenebilir?
1.
Test
AY Nüktell anlatıma yer verilmiştir.
B) Sözcüklerin çağnışım gücünden yararlanılmıştır.
C) Süslü ve sanatlı bir anlatım tercih edilmiştir.
D) Alışılmamış bağdaştırmalara başvurulmuştur.
Emgelere dayalı bir anlatımı vardır.
Incitmeden rübabını insafsız ellerin
Zalim temaslarıyla zamanın sitemleri
inleyerek pasli tellerin
; yâd edelim eski demleri
Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene-
mez?
A) I. ve III. dize arasında tunç uyak vardır.
R) Ek hâlinde redif vardır.
Lise Türkçe
Hikâye ve Yapı Unsurları7. 1.
olay örgüsü
----: Bir arada bulunan en az iki kişinin, kavramın
veya varlığın farklılıkları sebebiyle çatışması so-
nucu ortaya çıkan eylem zinciridir.
II.
----: Gerçek hayatta rastladığımız ya da rastlaya-
bileceğimiz, hikâyede olayları gerçekleştiren ya
da olaydan etkilenenlerdir.
III.
Yaşadığı toplumun belli bir sınıfın ya da dü-
şüncenin izlerini, genel özelliklerini taşıyan kişi-
lerdir ve temsil ettiği sınıfın, düşüncenin özellik-
lerini taşırlar.
----
IV.
----: Kendine özgü ayırt edici özellikleri olan ki-
şilerdir ve bulundukları sınıfın, düşüncenin özel-
liklerini taşısalar da yalnızca kendilerini temsil
ederler.
Numaralanmış cümlelerde boş bırakılan yerlere aşa-
ğıdakilerden hangisi getirilemez?
ATip
C) Zaman
B) Karakter
D) Olay örgüsü E) Kişi kadrosu
Lise Türkçe
Hikâye ve Yapı Unsurları13. Haseki taraflarında bir çıkmaz sokağın içinde yalnız duran üç
odalı bu ev, bir mezar gibi sükunet-i ebediyye ile muhat (ku-
şatılmış) idi. Bir hâl-i nisyan ve metrukiyette (unutulmuşluk ve
terk edilmişlik) hâli bulunuyordu... Çatısından kopan bir tahta
damından uçan bir kiremit, duvarından yuvarlanan bir taş se-
nelerce düştüğü yerde kalır. Ara sıra çirkin, ihtiyar bir Rum
karısı cadılara mahsus dehşet ve sükûnetle dışarı çıkarak
malzeme-i beytiyesini (ev malzemesi) iştira (satın alma) ve
tedarikle alelacele eve girip kaybolurdu. Evin küçük bahçe-
sinde duvara yakın bir büyük ağaç, temmuzun o ateşli güneşi
İstanbul'un bu cihetlerini takatsiz bir hararet içinde bıraktığı
zaman, yapraklarının arasına gizlenmiş serin bir rüzgâr neş-
retmeye başlayarak o evin, o mahallenin bir büyük yeşil yelpa-
zesi gibi havayı tecdid ve tehziz (tazelenme ve titreme) ederdi.
Hiçbir kimsenin geçmediği, hiçbir sedanın işitilmediği harekat-ı
insaniyenin (insan hareketleri) nadiren görüldüğü bu evde, bu
tenha sokakta izhar-ı hayat eden (yaşam belirtisi) yalnız bu
ağaçtı... Bahar gelince çiçeklerle donanır. Yazın yapraklarla
tezeyyün (süslenmek) eder.
Sami Paşazade'nin Pandomima adlı hikâyesinden alınan
bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylene-
mez?
A) Romantizm akımına uygun yazılmıştır.
BY Dönemin dil anlayışına uygun yazılmıştır.
Çevre ile ilgili ayrıntılara yer verilmiştir.
3. kişili anlatım kullanılmıştır.
E) Gözlem ön planda tutulmuştur.
Lise Türkçe
Hikâye ve Yapı Unsurları8. Hazırlıklar tamamlanınca başkumandanlığı eline alan
Peygamber Efendimiz, bir sabah ordusunun başında ha-
rekete geçer. Resulû Ekrem'in sancağını Maaz bin Cebel
taşımaktadır. Ordu harekete geçtiği gün, Hazreti Ali'nin gö-
zünde bir ağrı başlar. Hayber önlerine gelindiği zaman Hz.
Ali, artan göz ağrısından dolayı çadırından dışarı çıka-
maz. Öncelikle Peygamber Efendimiz'in Hayber'de bulu-
nanlara Müslüman olmaları yönünde yaptığı çağrı sonuç-
suz kaldığı için Peygamber'imiz, "Ukap" adındaki atına bi-
nerek ordusuna hareket emrini verir.
Bu metnin anlatıcısı ve bakış açısıyla ilgili olarak;
Gözlemci bakış açısıyla yazılmıştır.
Birinci kişili anlatım kullanılarak öznel bir anlatım
tercih edilmiştir.
III Yazar, olay örgüsüyle okur arasına girerek "anlatma"
tekniğinden yararlanmıştır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) Yalnız
ghivo.
1 vel
I, II ve
C) I ve III
Lise Türkçe
Hikâye ve Yapı Unsurları14. Her sabah ahıra gelir gelmez, "Dadaruh, tımarı ben yapaca-
ğım" derdim.
"Yapamazsın."
"Niçin?"
"Daha küçüksün de ondan."
"Yapacağım."
"Büyü de öyle..."
"Ne vakit?"
"Boyun at kadar olduğu vakit..."
66
...
99
At, ahır işlerinde yalnız tımarı beceremiyordum. Boyum karnına
bile varmıyordu. Hâlbuki en keyifli, en eğlenceli şey bu idi.
Ömer Seyfettin'in Kaşağı adlı hikâyesinden alınan bu par-
çayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Kahraman bakış açısıyla yazıldığı
B) Yer ve zaman unsurlarının belli olduğu
C) Diyalog tekniğinin kullanıldığı
D) Öyküleyici anlatımla oluşturulduğu
E) Bir durum hikâyesinden alındığı
TÜRK DİLİ VE EDEBİYA
Lise Türkçe
Hikâye ve Yapı Unsurları8. Olaya bağlı metinlerde kullanılan bu teknikte; anlatıcı, olay
akışında araya girerek kahramanın duygu ve düşünce dün-
yasını okuyucuya aktarır. Böylece anlatıcı; kahramanın
durumunu, inandırıcı bir şekilde verebilmektir. Sait Faik'in Se-
maver öyküsünde anlatıcının, Ali'nin annesinin ölümünün ar-
dından yaşadığı duygusal gerilimi ve iç dünyasını bu teknikle
verdiğini görürüz: "Gözleri yandı, yandı, bir damla yaş çıkar-
madı. Aynaya baktı. En büyük kederin karşısında, bir gece
uykusuz kalmış bir insan çehresinden başka bir çehre almak
kabil olmayacak mıydı? Ali birdenbire zayıflamak, birdenbire
saçlarını ağarmış görmek, birdenbire belinde müthiş bir ağrı
ile iki kat oluvermek, hemen yüz yaşına girmiş kadar ihtiyar-
lamak istiyordu."
Bu parçada, aşağıdaki anlatım tekniklerinin hangisinden
söz edilmektedir?
A) Anlatma
B) İç çözümleme
DY Diyalog
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
E) Bilinç akışı
C) Montaj
4
Lise Türkçe
Hikâye ve Yapı UnsurlarıT.
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
7. Dünya edebiyatında hikâye türünün ilk örneği, İtalyan yazar
Boccaccio'nun (Bokaçyo) ---- kabul edilir. 18. yüzyılda
Voltaire (Volter), hikâye türünde eserler vermiştir. 19.
yüzyılda romantizm ve realizm akımlarının etkisiyle de
Batı'da hikâye türü karakteristik özelliklerine ulaşmıştır.
Bu parçadaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi
getirilmelidir?
Küçük Şeyler
B) Decameron
Don Kişot
DY Sergüzeşt
E) Telemak
Lise Türkçe
Hikâye ve Yapı Unsurlarızim
V
17. Pencere iyiden iyiye aydınlanmıştı.
Renksiz, sessiz ve serin kuşluk vakti. Yatağın ılıklığı,
belirsiz duygular, düşünceden kaçış. Dalmışım,
-Yahu...
- Ne var?
- Geldi.
- lyi ya işte...
Fakat mesele bu değildi. Karım beni kayıtsız buluyor ve
üzülüyordu:
-
- Bir şey söylemeyecek misin; bu üçüncü oluyor... Ha
yahu! Ne yapacağız?
Bu parça aşağıdaki metin türlerinin hangisinden
alınmış olabilir?
A) Fabl
D) Hikâye
B) Mesnevi
C) Gezi yazısı
E) Biyografi
ciniz
20
Lise Türkçe
Hikâye ve Yapı Unsurları112.
4. Bir anlatım tekniği olarak iç çözümleme; kahramanların iç dünyası, duygu, düşünce ve hayal-
lerinin anlatıcı tarafından okura anlatılmasıdır. İç çözümleme, iç konuşma tekniği ile benzer-
likler göstermektedir. Ancak iç konuşmada kahraman ile okuyucu arasında bir aracı yoktur. İç
çözümlemede ise kahramanın duygu, düşünce ve hayalleri anlatıcı tarafından aktarılır.
Metinden iç çözümleme tekniğinin kullanıldığı bölümlere örnekler veriniz.
okura
5
Lise Türkçe
Hikâye ve Yapı Unsurları124
her sayfaya bir de dipnot
9. Yangın yarım saatten beri devam ediyordu. Fakat mahallenin
ahalisi yangının iki ev sonra söneceğine inanıyordu. Çünkü
bir değerli kişinin türbesi vardı. Mümkün değil, o tutuşmazdı.!
Şiddetli bir kıble rüzgârı esiyor; alevleri, kıvılcımlar saçan
tahta parçalarını, türbenin üzerinden altındaki evlerin
çatılarına fırlatıyordu.
Bu parçadaki altı çizili ifadelerin anlatıcısı için
aşağıdakilerden hangisini söylemek doğrudur?
A) Olayları dışarıdan seyrederek anlatır.
B) Anlattığı olayların içinde yer alır. V
Insanların içinden geçeni bilir, her şeye hakimdir.
Olanı, biteni kamera sessizliğiyle izler. V
E) Anlatımda nesnel bir tavır sergiler.V
Lise Türkçe
Hikâye ve Yapı Unsurları10. Deve kuşu yüke gelince "Kuşum.", uçmaya gelince
"Deveyim." der.
Bu cümlede deve kuşunun tutumuna dair yapılan
eleştiri aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kendi potansiyelinin farkında olmaması
B) Özgüvenini geliştirmemesi
C) Biyolojik özelliklerinin farkında olması
Iş yapmamak için bahane üretmesi
E) Yeteneklerini verimli kullanamaması