Hikâye ve Yapı Unsurları Soruları
Lise Türkçe
Hikâye ve Yapı Unsurlarıdebiyatı
= III
de anil-
tanlara
lere
ığı
örneği-
-la
ne
ere de
En yeri
A
ÇEŞEHİR ANADOLU VE FEN LİSESİ
19. I/Metin
Ah bu bağlar, bu bağlar
Hazan olmuş bu bağlar
Zülfün bir kemend olmuş
Çözülmüyor bu bağlar
Dedim yâre gideyim
Aşılmıyor şu dağlar
A
II. Metin
Al ateşi
Gel gönül al ateşi
Kaş kara, kirpik kara
Yanaktan al ateşi
Bu metinler için,
1. Her iki metin de âşık edebiyatına aittir.
II. I. metin artık mani, II. metin kesik mani örneğidir.
III. I. metin pastoral, II. metin lirik şiir örneğidir.
AYI ve Il
GEO
numaralanmış belirlemelerin hangileri doğrudur?
Ha
D) Yalnız II
A
Yalnız I
E) Il ve III
A
C) Yalnız III
1.
2.
1. Haçlı
lan ş
1
T
T
b
K
la
1
Bur
alar
sö
A)
Lise Türkçe
Hikâye ve Yapı Unsurlarıgöre
asitler ve
y hâlinde
eş düşü-
Huğu gibi
yaprağı,
ytinyağlı
ouk uza-
ardımcı
elleştirir.
en zey-
mıştır.
angi-
3. DENEME
DERS KOCU
390.00
Sokratik yöntem, Antik Dönem Yunan filozofu Sokrates'in
felsefi düşünüşü ve bilgiyi sınayarak öğretme yöntemidir.
İlk olarak Menon diyaloğunda Sokrates'in bir köleye bir
geometrik teoremini çözdürmesi ile Sokratik yöntem or-
taya çıkmıştır. Burada Sokrates aslında karşısındakine
yeni bir şey öğretmemektedir. O sadece bilineni anım-
satmakta ve hakikatı tekrar buldurmaktadır. Bu bir an-
lamda ebeliktir. Zira Sokrates bunu annesinin mesleği
olan ebelikle de bağdaştırmıştır. Buna göre Sokratik yön-
Mightem üç aşamalı olarak gerçekleşmektedir. İlk aşamada
karşıdaki kişiye sorular sorularak onun neyi bilip neyi
bilmediği araştırılır. İkinci aşama ironi yani alaydır. Son
olarak ise fikir doğurtulmaya başlanır. Günümüz eğitim
sisteminde Sokratik yöntem, "bulundurma yöntemi" adıy-
la uygulanmaktadır.
39 ve 40. soruları aşağıdaki parçaya göre
cevaplayınız.
39. Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağı-
dakilerden hangisidir?
A) Hatırlatma yoluyla daha önce öğrendiği bilgiyi kul-
landırmak
BY Gerçeği daha iyi kavraması için bireyi yönlendirmek
C) Öğrenileni hatırlatarak gerçeği yeniden aratmak
DYSaklı olan gerçeği deneylerle buldurmak
E) Yaşayarak öğrendiğimiz davranışları ortaya çıkarmak
App
TY
Bu
Lise Türkçe
Hikâye ve Yapı Unsurlarıiçin
43
10. Aşağıdakilerden hangisi halk hikâyesi ile ilgill yanlış bir
bilgidir?
A) Halk hikâyeleri şiir düzyazı karışık yazılır.
.
B) Bir halk hikâyesi metninin içinde masal, efsane, fikra,
dua, beddua, deyim, atasözü ve bilmece örnekleri bulu-
nabilir.
C) Hikayeler şekil bakımından türkülü ve türküsüz halk hikâ-
yeleri olmak üzere ikiye ayrılır.
D) Halk hikâyelerinde aşk ve kahramanlık konuları işlenir.
E) Halk hikâyelerinin konuları hep olağanüstüdür.
Lise Türkçe
Hikâye ve Yapı UnsurlarıHerkes herkese yardım etmeli,
Ben büyük, o küçük de dememeli.
İki masalım var bunun üstüne,
Başka da bulurum isteyene.
Aslan toprakla oynuyormuş bir gün;
Bir de bakmış pençesinde bir fare.
Aslan, aslan yürekliymiş o gün,
Kıymamış canına, bırakmış yere.
Boşuna gitmemiş bu iyiliği.
Kimin aklına gelir
Farenin aslana iyilik edebileceği?
Etmiş işte, hem de canını kurtarmış.
Günün birinde aslan
Biraz çıkayım derken ormandan,
Düşmüş bir tuzağa,
Ağlar içinde kalmış;
Kükremiş durmuş boşuna.
Bereket fare usta yetişmiş imdada:
Bu iş kükremekle değil,
Kemirmekle olur, demiş.
1
Başlamış incecik dişlerini işletmeye
Gelmiş ipin hakkından kıtır kıtır.
Bir ilmek kopunca ağdan hayır mı kalır?
Sabır, biraz da zaman
Güçten, öfkeden daha yaman.
O
Bu parçanın şairi ve bağlı olduğu akım aşağıdakiler-
den hangisidir?
A) Lord Byron - romantizm
B) Theodore de Banville - parnasizm
C) Edgar Allan Poe - sembolizm
D) La Fontaine - klasisizm
E) Arthur Rimbaud - sembolizm
VOF
Lise Türkçe
Hikaye ve Yapı Unsurları1.
Hikâye türünün dünya ve Türk edebiyatındaki geli-
şimiyle ilgili olarak aşağıda verilenlerin hangisi yan-
liştir?
A) İtalyan yazar Giovanni Boccacio'nun "Decameron"
adlı hikâye kitabı, bu türün ilk örneği kabul edilir.
B) Fransız edebiyatında Alphonse Daudet'nin "Değir-
menden Mektuplar" adlı eseri, bu türün önemli
örnekleri arasındadır.
C) Guy de Mauppassant ve Çehov, hikâye türünün
gelişimine önemli katkılar sunmuştur.
L
D) Türk edebiyatına Tanzimat Dönemi'nde giren
hikâyenin ilk örneklerini "Letaif-i Rivayat" adlı eseriy-
le Ahmet Mithat Efendi vermiştir.
E) Türk edebiyatında ilk Batılı ve gerçekçi hikâye
örnekleri Ömer Seyfettin'e aittir.
Lise Türkçe
Hikaye ve Yapı Unsurları4.
Haşmet Bey, köşedeki dükkândan salatalık, limon
alır, Hal'den çıkar; Suluhan'a doğru inecek, oradaki
dükkânları taşıyacak olur; karşısına İstanbul'dan tanı-
dığı bir arkadaşı çıkar.
- Vay gülüm, nereden bu geliş?
-Haşmet Bey, sen doktor Vasfi Bey'in evini biliyor musun?
- Hangi Vasfi Bey, gülüm? Ne var, hastan mi var?
Hastam yok. Sen evi biliyor musun?
Bilirim. Şurada, Tezgâhçılar'da bir apartmanı vardır.
Memduh Şevket Esendal
-
-
Bu metinle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy-
lenemez?
A A Tahkiye (anlatma) ve diyalog teknikleri kullanılmıştır.
B) Olay, kişiler, zaman ve mekân unsurları vardır.
er Olay çevresinde gelişen bir metin örneğidir.
D) Kişiler, ağız özellikleriyle konuşturulmuştur.mob
E) Psikolojik çözümlemelere yer verilmemiştir.
H (VI)
RISIKSI
Lise Türkçe
Hikaye ve Yapı Unsurlarıme
CU
E
TIZ
Im
ye
BU
10
1M
5. Ütopyalılar, bütün savaş tutsaklarını değil de ancak silah el-
de yakaladıklarını köle yaparlar. Köle çocukları ya da başka
memleketlerde köle olanlar, Ütopya'ya ayak basar basmaz
özgür sayılırlar. Ama Ütopyalılar arasında ağır suç işleyen-
ler, kölelikle cezalandırılır. Bazen de başka ülkelerde ağır
suçlar işleyip ölüm cezasına çarptırılanlar, Ütopya'da köle
olurlar. Bu çeşit köleler çok boldur orada.
Bu parçanın anlatım türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mizahi anlatım
B) Söyleşmeye bağlı anlatım
C) Gelecekten söz eden anlatım
D) Emredici anlatım
E Destansı anlatım
8
Lise Türkçe
Hikaye ve Yapı Unsurları0. I. Metin
Kar uyuşuk, zevksiz ve isteksiz yağıyordu.
Hava, gökyüzü ile yeryüzünün arasını
dolduran boşlukta katılaşmış, zaman
katılığında erimişti. Gökle toprak arasında bir
bocalamaydı bu. Akşam oluyordu. Şehir bütün
bu donmuşluk arasında ışıklarını yakmış,
bilmediği bir geceye hazırlanıyordu.
II. Metin
Arabayı tanıdıkları bir çayhanenin önüne
bırakıp pazara gezmeye gitmişlerdi. Önce
babasının tanıdığı oralı insanlarla hoşbeş
ettiler. Babası, selam verdikten sonra oğlunu
onlarla tanıştırdı. Onlar da yerlerinden
doğrulup ellerini göğüslerine koyarak
babasına selam verdiler.
Aşağıdakilerden hangisi bu iki metin için
de söylenebilir?
A Sanatsal bir metinden alınmıştır.
BY Kahraman bakış açısıyla yazılmıştır.
C) Okuyucuya bilgi vermek amacı güdülür.
D) Betimleyici anlatım, kullanılmıştır.
Lise Türkçe
Hikaye ve Yapı Unsurları17. I. Çocukluğumda evimizin birkaç kilometre
uzağında çıplak bir tepenin eteğinde nasılsa 20.
serpilip gelişmiş bir ahlat ağacı vardı.
II. Şaşkınlık, korku, heyecan, şüphe ve
sevincimi katmer katmer artırarak hiçbir şey
söylemeden dolanıp duruyordum.
-10
Bu cümlelerde hikâyenin yapı unsurların-
dan hangisi ortak kullanılmıştır?
A) Mekân
C) Kişi
B) Olay
D) Zaman
Lise Türkçe
Hikaye ve Yapı Unsurlarıayınları
8. Kâhya, uzun uzadıya anlattığı Dregley Kalesi'nin hikâyesini hâlâ
bitiremiyordu. Yatsı namazı için abdest suyu taşıyan angaryacı-
lar, meşalelerle geçmeye başladılar. Arslan Bey, Şalgo'nun, is-
lanmış, hasta, ateş böcekleri gibi sönük sönük parlayan ışıkla-
rına bakıyor, kâhyanın sözlerini işitmeyerek kendi planını düşü-
nüyordu. O, biliyordu; düşmanların hepsi Zondi gibi, Plas Ba-
tanyus gibi, Lozonci gibi kahraman değildi. İçlerinde tavşan ka-
dar korkakları da vardı. Mesela Seçeni Kalesi'nin muhafızları,
daha Ali Paşa yaklaşırken toplarını, tüfeklerini, cephanelerini, er-
zaklarını, mallarını hatta ihtiyarlarını, çocuklarını bırakıp bir kur-
şun atmadan kaçmışlardı. Birkaç güne kadar burası da alınınca
Holloko, Boyak, Sağ, Keparmat Kaleleri kalıyordu. Ama Allah
kerimdi.
Bu metnin yapı ögeleriyle ilgili aşağıdaki belirlemelerden
hangişi yanlıştır?
A) Mekân
B) Zaman
C) Konu
D) Anlatıcı
E) Kişiler
Savaş meydanı
Akşam vakitleri
Savaşla ilgili bir konuşma
Hâkim anlatıcı
Kâhya, Aslan Bey
Lise Türkçe
Hikaye ve Yapı Unsurları1.
1. Hikâye dar kapsamlı, roman geniş kapsamlıdır.
II. Hikâye, 14., roman 19. yy.da ortaya çıkmıştır.
III.
Hikâyede tek bir olay yer alırken romanda iç içe geçmiş pek
çok olay yer alabilir.
IV. Her iki türde de aynı anda farklı anlatıcılar bulunabilir.
V. Her iki türde de dil sanatsal işlevde kullanılır.
Roman ve hikâyeyi karşılaştıran yukarıdaki yargıların han-
[gilerinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) I. ve II.
B) I. ve V.
D) III. ve IV.
E) IV. ve V.
C) Yalnız II
Lise Türkçe
Hikaye ve Yapı Unsurları8.
(1)
Difteri veya halk arasında bilinen adıyla kuşpalazı,
çok tehlikeli bir hastalıktır. (II) Kuşpalazı, solunum yol-
larında veya ciltte meydana gelen, bakteri kaynaklı bir
enfeksiyon hastalığıdır. (III) Burun, boğaz, yutak çepe-
rine yerleşen mikropların yol açtığı bu hastalık, çoğun-
lukla çocuklarda görülür. (IV) Hastalığa neden olan bak-
terinin, ısı ve ışığa direnci çok düşüktür. (V) Eskiden çok
sık görülen bu hastalık, günümüzde çok az ya da hiç
görülmemektedir.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde
bir anlatım bozukluğu vardır?
A) I
B) II
C) III
D) IV E) V
10.
1
1
1
1
L
1
I
1
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozuk-
luğu yoktur?
inh ve akşam kullan-
Lise Türkçe
Hikâye ve Yapı Unsurları7
Özellikle nezle veya grip olduğumuzda gündüz
saatlerinde görece (genellikle) daha iyi hissederken
T
gece olduğunda hastalık belirtilerini (göstergelerini)
||
daha şiddetli hissederiz. Bunun nedeni, vücudun
bağışıklık sisteminin belli bir düzen (uyum) içinde
olmasıdır. Gün boyunca (süresince) vücudu savunan
IV
bağışıklık sistemi aktifken (çalışırken) geceleri
V
dinlenmeye geçer ve hücresel savunma azalır.
Bu parçada numaralanmış sözcüklerden hangisinin
anlamı, ayraç içinde verilenle uyuşmamaktadır?
A₁
B) II
C) III
DIV
EX V
Lise Türkçe
Hikaye ve Yapı UnsurlarıP
26. Çevremizde sürekli olarak birtakım insanlar vardır. Az tanıdığımız
kimseler vardır, gündelik karşılaşmalarda kısa süre birlikte
bulunduklarımız vardır. Bunların bazılarına arkadaş deriz ama,
esas olarak "tanıdık" demek istiyorsunuzdur. Bir dosta sahip
olmanın çok daha farklı bir anlamı vardır. O daha kutsal bir şeydir.
Aristoteles dostluğu "iki bedende bir tek ruh" diye tarif etmiştir.
Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılmaz?
A) Arkadaş bildiklerimizin çoğu sadece tanıdıktır.
B) Arkadaşlık daha çok duyguları, düşünceleri paylaşmak
demektir.
RM
C) İnsanlar, hayatları boyunca birçok arkadaş edinirler.
D) Arkadaşlığın tanıdıktan daha ileri boyutları vardır.
E) Arkadaş, arkadaşının her anında ona yardımcı olabilendir.
224
Lise Türkçe
Hikaye ve Yapı UnsurlarıÖykü roman demektir. Küçültülmüş, derinliği olmayan ro-
man... Emin olun bir roman yazmak bir öykü yazmaktan
daha kolaydır. Çünkü meydan geniştir zamanımız elverişlidir.
Halbuki öyküde sütun sınırlıdır. Öncelikle merak uyandıracak
bir başlangıç bulmaya mecbursunuz. Sonra gelecek satırlar
olayın açıklamasıyla birlikte o merakı devam ettirecek. Asıl
güç nokta da öykünün bırakacağı etkidir.
Yukarıdaki paragrafta vurgulamak istenen aşağıdakiler-
den hangisidir?
A) Öykünün de roman kadar değerli olduğu
B) Aslında öykü yazmanın roman yazmaktan daha zor oldu-
ğu
C) Öykü yazarken öncelikle merak uyandıracak bir konunun
bulunması gerektiği
D) Romanda daha geniş bir zaman dilimi söz konusuyken;
bu zamanın öyküde daha kısa olması
E) Öyküde önemli olanın öykünün asıl bırakacağı etki olma-
SI
Lise Türkçe
Hikâye ve Yapı Unsurları3- Aşağıdakilerden hangisi öykünün tanımına uymaz?
a)
Kişilerin karakterleri olaylara göre sürekli değişir.
b)
Genellikle tek bir olay çevresinde yazılır.
c)
Yer ve zamanı belirlidir.
Her zaman çatışma veya problem olmayabilir.
Kişiler ayrıntılı olarak tanıtılmaz.
Boş bırak
d)
e)
6