İletişim ve Ögeleri Soruları

yazarların eserlerinde karakterler yoktur. Durumlar vardır bunun yerine. Durumlarla karşı ned karşıya gelen insanlar, davranışlarını saptamada ve seçmede özgürdürler. Karşılaştıkları durumlara göre yapacakları eylemler, gösterecekleri davranışlar him onların özlerini oluşturur. Bu kişilerin neler yapacağı, olaylar ve durumlar karşısında nasıl davranacakları önceden kestirilemez çünkü belirlenmiş bir karakter- leri yoktur. 11(@ 1. Bu parçada boş bırakılan yere, aşağıdaki sözcük- lerden hangisinin getirilmesi en uygundur? A) Simgeci B) Natüralist D) Varoluşçu C) Realist E) Romantik

15."Yine yakmış yâr mektubun ucunu / Askerlikte sevda çekmek zor diyor." misralarında geçen, mektubun ucunun yakılması hareketi, iletişimde hangi ögenin karşılığıdır? A) Alıcı B) Kanal C) Bağlam D) İleti E) Göndericilik Bir dilin bilinen, takip edilebilen devirlerinde ondan ayrılan, bazı bakımlardan farklılık gösteren kollarına denir. Azerice, Kazakça, Özbekçe Türkçenin 307

(1) Yazarın inceliklerle dokunmuş, süzme dil bilincinden akıp gelen bir anlatımı var. (II) Dile egemen bir yazarın kusursuza yakın bir dille yazılmış romanı denebilir. (III) Kimi romanlar- da olduğu gibi tekleyen, insanı duraksatan bir dil ve anlatım değil bu. (IV) Romanda yerel ağızları anımsatan ama sanki onun değiştirilmiş, dönüştürülmüş, "ulusal" denebilecek dil- le eklemlenmiş bir söyleme biçimi kullanılmış. (V) Dille daha sıkı ilgilenen biri incelese güzel olur, bu yerel ağız - genel dil ilişkisini. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşa- ğıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) 1. cümlede, bir değerlendirme yapılmıştır. B) II. cümlede, üslupla ilgili bir beğeni dile getirilmiştir. C) III. cümlede, karşılaştırma söz konusudur. D) IV cumlede, söz konusu romanın içeriği ile ilgili bilgi ve- rilmiştir. E) V. cümlede, bir öneri söz konusudur. d

rk ki - Z 7, n " 7 i göre cevaplayınız. ye- Alan Turing, daha 16 yaşında Albert Einstein ve Newton'un kuramlarının karşılaştırmasını özgün bir şekilde yazmış, 23 yaşında ise İngiltere'nin en eski ve köklü okullarından King's College'de gerçekleştirmiş olduğu bitirme tezi pro- jesi ile akademik üyeliğe seçilmiştir. Matematiğin efsane isimlerinden Kurt Gödel'in geliştirmiş olduğu formülleri niden düzenleyerek yazdığı "Hesaplanabilir Sayılar" isimli makalesi ile matematik dünyasında kendini kabul ettirmiş çok önemli bir dehadır. Kendisinin en önemli özelliği sayılar arasında ilişki olarak adlandırdığımız örüntüler konusunda müthiş becerilere sahip olmasıdır. Sayı örüntüleri ve sayı- lar arasındaki ilişkileri kendine özgü bir tarzda yakalayabi- len Turing, hayvanların üstündeki beneklerin ve organların oluşumlarının bir örüntüsü olduğunu düşünerek morfogenez (biçimlenme) çalışmaları gerçekleştirmiş ve bilim dünya- sında fırtınalar koparmıştır. 23. Bu parçadan Alan Turing ile ilgili olarak 1. 21. yüzyılın en önemli matematikçisi olarak tarihe geçmiştir. II. Bazı bilim insanlarının çalışmalarını inceleyerek bu çalışmaları ileri taşımıştır. III. Uzmanlık alanı, örüntü adı verilen sayılar arası ilişkiler konusudur. IV. Doğada ve canlılarda matematiksel bir yapının oldu- ğunu düşünmüştür. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) I ve II B) II ve III D) I, II ve III C) III ve IV E) I III ve IV 24. Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? A) Anlatıma güç kazandırmak için deyimden yararlanılmıştır. B) Öznel ifadelere yer verilmiştir (C) Sanatsal ifadelerden yararlanılmıştır Karşılaştırmaya başvurulmuştur. E) Terim anlamlı kelimeler kullanılmıştır, Diğer Sayfaya Geçiniz.

yazımında yanlışlık 84. r dostuna. plur. orar. ir inek taşır. EBA Akademik Destek Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı var- dir? A) Eskiden birçok konuyu mektepte öğreniyorlardı. B) Her iki tarafta aynı şeyleri düşünüyor. C) Çocuklar evin arkasındaki parkta oynuyorlar. D) Biz de üçüncü katta oturuyoruz. E) Tüm sıkıntılar martta bitecek, diyordu.

11. I. Roma askeri birliklerinin içinde ise zırhları ve çivili tasmalarıyla savaşa hazırlanmış köpekler bulunur. II. Orta Çağ İngiltere'sinde iri cüsseli Mastiff ve Danua cinsi köpekler düşman atlarını ürkütüp üzerindeki savaşçının düşmesini sağlarlar. III. Bilindiği kadarıyla köpekler savaşta ilk kez MÖ 628 yılında Lidyalılar tarafından Kimmerlere karşı kulla- nılır. IV. Ayrıca Romalılar köpeklerin sadakatinden ve kor- kutucu görüntüsünden yararlanarak onları yağma- ci haydutları caydırmak ya da tespit etmek üzere askeri kamplara bekçi olarak yerleştirirler. V. Öyle ki, Lidyalıların köpeklerden oluşan ayrı bir ta- buru olduğu belirtilir. Numaralanmış cümlelerle anlamlı bir paragraf oluş- turulmak istenirse baştan ikinci cümle hangisi olur? A) B) II C) IN D) IV E) V 13 C Cr GON

18. Aşağıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır? A) Edirneliyle Adanalin konuşurken kelimeleri farklı söylemesine ağız denir. B) Türkiye'deki bir insanla Azerbaycan'daki bir insanın dilindeki farklılıklara şive denir. XORILIK ar Kelime dağarcığı yazı dilihe göre sınırlı olan ve gün- Jük yaşamda kullanılan dile konuşma dili denir. D) insanları ayıran, farklılaştıran birleştiren ve kültürü taşıyan varlığa toplum denir. sive Einsanların geçmişten geleceğe birbirini etkileyerek oluşturdukları değerlere kültür denir.

İLERİ DÜZEY PARAGRAF SORU BANKASI Paragrafta Konu, Ana Düşünce, Yardımcı Düşünce 5.-7. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Lise yıllarında bir arada olan Orhan Veli, Oktay Ri- fat ve Melih Cevdet Ankara Erkek Lisesinin yayın organı olan Sesimiz dergisinin farklı sayılarında ilk eserlerini yayımlama imkânı bulurlar. Bu derginin farklı sayılarında şiirleri yayımlanan üçlü, daha son- raki yıllarda şiirlerinin aynı derginin aynı sayısında hatta aynı sayfasında yayımlanmasına özen göste- receklerdir. Bu üç genç Cemal Süreya'ya göre aynı edebiyat ekiniyle beslenmişlerdir ve görüşleri gibi delikanlılık günleri de bir arada gelişmiştir. Bu birlik- telik ise onlara, başka şiir topluluklarında görülme- yen cinsten bir yakınlık, ortaklaşa bir söz hazinesi hatta ortak bir şiirsel söz dizimi kazandırmıştır. 1. II. Oktay Rifat lise yıllarında yeni şiir konusundaki ortak düşüncelerini bir anısında şöyle dile getirmektedir: "Başka, bambaşka bir şiir hasreti ikimizin de içinde. Ben, yeni bir şiir yazmışım, Orhan'a okumaya pek cesaret edemiyorum. Çünkü ne vezni var ne kafi- yesi hem de birkaç satırlık bir şey. Adı: Saksılar. Bir ara boş verip okuyuveriyorum. Orhan kolay coşmaz. Coşuyor. Şu işe bakın o da cebinden dört satırlık bir şiir çıkarıyor. Adı: Kelebek. Raymond Radigu- et'den tercüme etmiş. Bu sefer coşma sırası bende. Sarmaş dolaş oluyoruz. O bambaşka şiire ilk adımı attığımızı biliyoruz. Üç dört günün içinde bu çeşit şi- irlerden bir sürü yazıyoruz." 8. 7. Yukarıdaki metinlerde üç şairle ilgili olarak 1. Farklı bir şiir anlayışı denedikleri II. Edebi yönden ortak anlayış içinde oldukları III. Şiir kitaplarının beğenildiği ifadelerinden hangisine ulaşılamaz? A) Yalnız I B) Yalnız II D) Ive H TEST E) I ve III Yalnız III 1. Tip tarihi, genel tarihin ayrılmaz bir parçasıdır hat erken modern dönem dünyasını derinden kave makla ilgilenenler için tıp tarihini anlamak zorun dur. Dolayısıyla, tip tarihini, tüm o göz alıcı buluşl ya da mücadeleci öncülere dair destansı ya da mantik hikâyeler olarak kaleme almak artık ye değil. Bugün tip tarihi bilimi, 1500'den 1800'e Avrupalıları etkileyen toplumsal, kültürel, iktisac kenlerin hepsini hesaba katmak zorunda. II. Kimi araştırmacılara göre erken modern dönem haletin a

17. Hak silamış bardır onun sayesi Çırpınşar çölünde neri, mayası Renkberenk gül açar yeşil yaylası Gark bolmuş reyhana çölü Türkmen'in Türkmen Türkçesiyle yazılmış bu parça, Türkiye Türk- çesine yakın sözcük ve ifadelere sahiptir. Bunların bağlı bulundukları dil ile aralarında büyük farklılıklar yoktur ve ortak sözcük kullanımı fazladır. Bu parçada sözü edilen Türkçenin kendi içindeki dil farklılıkları aşağıdakilerden hangisiyle adlandı- rilir? vex A) Şive B) Lehçe D) Jargon C) Ağız X X E) Kültür 18

oru vardır. e Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz. RKÇE TESTİ din um- anı da de er 4. Edebiyatta bir ekol sahibiydiler; o zamana kadar duyulmamış, gö rülmemiş yenilikler getirmişlerdi edebiyata; yeni bir yol çizmişlerdi. Şiirin ayaklarını ölçü ve uyak bağlarından kurtarmış olmanın getirdiği tuhaf bir sevinç, aynı zamanda bir sorumluluk vardı üzerlerinde. Kıyasıya eleştirildikleri gibi alkışlandılar da. Tam bu esnada üç yap- raklı yoncanın bir yaprağı eksildi, onu genç yaşında son yolculuğuna uğurladıktan sonra o coşku, o heyecan, o kararlılık kalmadı ekipte. Fakat bu, onların edebiyatta derin bir iz bırakmalarına engel olamadı. Hâlâ onları beğenerek okuyan geniş bir okur kitlesi var. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Deyim aktarması C) Ad aktarması E) Dolaylama B) Güzel adlandırma D) Sesteş sözcükler TYT ********** 6. (1) bi d t

(1) Leonard Cohen bir şeyi daha gösterdi, duyurdu: Hayat bir kadar sanat da bir tarz meselesidir. (II) Tarzını bulanlar ve onu yaşatanlar ayakta kalabilirler. (III) Ne kadar yalın ne kadar taklit edilemeyen bir tarzdır bu. (IV) Cohen'in sah- nesi, tamamen sesiydi, politikasını ise sesin ölmez yan- kısına teslim etmişti. (V) Sahnede bir zarafet döngüsü bir bükülmüş ipek ip gibi duruşu, vokalistleriyle kurduğu içer- den etkileşim dahası dikkatle izlendiğinde sahneyi değil, salonu değil, vakti doldurmasıyla da ilgilidir. (VI) Sahnede ayaklarını bir çiçek bahçesinde, bir çimenlikte gezermişçe- sine kullanması da cabası; neredeyse kendisini yumrukla- yarak seven bir boksör. Bu parça iki paragrafa bölünmek istense ikinci parag- raf numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar? A) II CIV D) V E) VI B) III OB

MEB 11. Büyükbaba, torununa onu hayvanat bahçesine götürece- ğini söylediğinde çocuk havalara uçtu. Bu cümlede iletişim ögelerinden hangisine yer veril- memiştir? A) Gönderici min E) fiziğin da bir adam al k kâğıdı isl almadı; a üzerin B) Alici D) Dönüt psikolojinin mesaga yapon Cyfleti E) Bağlam arırken iri, kocar Sancılarla inleyen kat daha sıkıntısı gee işti. Korkunç gürlemeler durma damlalar sıklaşıyordu. e ilg her it parça sanatsa II. parça arcade bilgilendi ellikle ya riyla kullanilm heç nesnel ve kanıtlanishi, anlatıma sahiptir. E) I parça tek anlamlı iken i. parça

24. Edebiyat öğretmeni sınıfa girince öğrencilerine Fuzuli'nin bir şii- rinden birkaç beyit okur. Şiiri dinleyen öğrenciler, "Hocam, şair ne anlatıyor burada?" diye sorarlar ve öğretmen şiirin beyitlerindeki bazı kelimelerin anlamlarını vererek açıklama ihtiyacı duyar. Bu parçada anlatılanlara göre sağlıklı bir iletişim gerçekleşe- memesinde iletişimin hangi ögesindeki sorun etkili olmuştur? A) Kanal B) Kaynak C) İleti D) Bağlam E) Dönüt

Paragraf 11. Ozanlar, yazarlar yaşantı işçisidir bir bakıma. Gerçek yaşamdan, nesnel dünyadan kazandıkları yaşantıyı yeniden üretirler. Bu yeniden üretme ya da yaratma süreci içinde estetik bir tat katarlar ona. Onu coşku, düşünce, zihinde tasarlanan bir özle yoğururlar. Yoğurdukları özü dışa vuracak, onu okura iletecek uygun yollar, uygun biçimler ararlar. Şiir, öykü, roman, oyun gibi türlere özgü yasaların içinde yeni konumlar kazandırırlar yaşantıya. Konstantin Paustovski'nin deyişiyle okurla bağlantı kurmaya, onun yüreğindeki teli titretmeye çalışırlar. Bu parçadan aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? A) Bir sanatçının amacı bireyselliği aşıp evrenselliğe ulaşmaktır. B) Türü ne olursa olsun her yazınsal yaratının malzemesi yaşantıdır. C) Yüreğimizdeki teli titretmeyen eserler, kısa sürede oluşturulmuş eserlerdir. D) Bir eserin başarısı okurda duygusal ya da düşünsel bir değişme yaratmasına bağlıdır. E) Okur, kendisine sunulan kurmaca evreni kendisine göre biçimlendirir. 12.

17. Sunumda konuşmacının dinleyiciyi konu- ya alıştırmasının geleneksel yolu aşağıda- kilerden hangisidir? A) Fıkra anlatma B Alıntı yapma (C) Soru sorma D) Kendini tanıtma E) Konunun önemini belirtme

17/ Aşağıdakilerin hangisinde "dil" ilgili ile bilgi yanlışı vardır? A) Önce düşünce, dilden bağımsız olarak zihinde var olur; sonra dile dönüşür. B) İnsan dağarcığında bulunan kelime sayısıyla düşünce üretme kabiliyeti arasında doğru orantı vardır. C) Konuşulan ilk dilin hangi dil olduğu bilinmemektedir. D) Varsayılan ilk dile, dilbilimde "Lingua Sacra" adı verilir. E) Dil ve düşünce eşzamanlı olarak zihinde var olur.