İslamiyetin Kabulünden Önce Türk Şiiri Soruları

Aşık edebiyatında Hoca Dehhanî, aşk ve doğa güzellik- 1 lerini anlattığı güzellemeleriyle; Seyranî, toplumdaki IV olumsuzlukları anlattığı taşlamalarıyla tanınmıştır. V Bu cümledeki bilgi yanlışının giderilmesi için aşağı- daki değişikliklerden hangisi yapılmalıdır? A) 1. nin yerine "Tekke edebiyatında" getirilmell B) II. nin yerine "Karacaoğlan" getirilmeli C) III. nün yerine "gazelleriyle getirilmeli D) IV. nün yerine "Kaygusuz Abdal" getirilmeli E) V. nin yerine "mersiyeleriyle" getirilmeli 1

4. Öçüktürme erni tilin bil bu til Başaktursa bütmes büter ok başı (İnsanları kızdırma dilinle, bil ki bu dil, yaralarsa iyileşmez, ok yarası geçse de dil yarası geçmez.) 1. Her zaman açık sözlü ol. II. İnsanları kırmadan konuş. III. Dili, güzel ve doğru kullan. IV. Özün neyse sözün de o olsun. V. İnsanlara yalan söyleme. Bu dizelerde söyleyici, numaralanmış ifadelerden hangi- lerini öğütlemiştir? A) I ve II D) III ve IV B) I ve V E) IV ve V C) II ve III

TEST-11 7. Turunglar kamag begler kadaşlar Tan tengrig ögelim Körügme kün tengri Siz bizni küzeding Körünügme ay tengri (Kalkınız, bütün beyler, kardeşler / Gök Tanrı'yı övelim/Gören güneş tanrı/Siz bizi koruyun / Gö- rünen ay tanri) Yukarıdaki şiir parçası Islamiyet öncesi Türk şi- Irinin, Tüm dünya insanlarını ilgilendiren konular iş- lenmiştir. Hece ölçüsü, kafiye ve redif gibi ögelerden yararlanılmıştır. III. Ulusal inanış ve anlayışı yansıtır. özelliklerinden hangilerine örnek gösterilebi- Ur? Yalnız I DYT ve ll Yalnız II C) Yalnız III EXI ve III

Pufender Ya- 893 Gök- vaş waşı den 4. sa- Darif, nüm- Y A R G 1 bilgi V Aşağıdakilerden hangisinde Göktürk Yazıtları ile ilgili bir bilgi yanlışı vardır? A) Türk edebiyatının yazılı dönemi 8. yüzyılda Göktürk Yazıtları ile başlar. B) Yazıtlardan ilk kez söz eden Cüveyni'dir. C) Göktürk Yazıtlarının yazarı Yollug Tigin ve Tonyukuk'tur. YAY - D) Yazıtlar, bir devlet adamının halkına hesap ver- mesi niteliğini taşır. int E) Göktürk Yazıtları, Bilge Kağan ve Kül Tigin anıtlarından oluşmaktadır. pimegay 5.1. İyi düşünceli şehzade ile kötü düşünceli şeh- zade, Uygur Dönemi'nin en tanınmış hikâyele- rinden biridir. Uygurcaya Çinceden çevrilmiştir. Eserde Budizmle ilgili olaylar anlatılır. sred no 06/sb Göktürk Abid II. Bir fal kitabıdır. İçinde dine ait bilgiler bulunsa da fal kitabı olduğu söylenebilir. 18 Numaralanmış parçalarda tanıtılan eserler aşa- doarğıdakilerden hangisinde sırayla verilmiştir? rusbrita nebe #1.1 A) Irk Bitig-Altun Yaruk son B) Altun Yaruk - Sekiz Yükmek C) Sekiz Yükmek - Irk Bitig D) Prens Kalyanamkara ve Papamkara - Irk Bitig E) Altun Yaruk - Irk Bitig Yazı Yenisey Edige Destar 1. Bilge Kağan Uygur dinleri UNDA Zpyes N abaylanjoo ud E 6. Aşağıdakilerden hangisi Göktürk Devleti'nin özeliklerinden değildir? V 1 A) Yazılı edebiyat, Göktürk Dönemi ile.8. yüzyılda Altun eser Bil di N.Y V. alfabesini oluş

ÜNİTE-3 ŞİİR (Günümüz Türkçesiyle) Felek yarar gözetti Gizli tuzak uzattı İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK ŞİİRİ (Günü itil suY Kaya Bütü Gölü Bu S mez X Bu dizeler İslamiyet öncesi Türk edebiyatında sözlü ürünler arasında gösterilen sagudan alınmıştır. Beyler beyini kaptı Şimdi yürek yırtılır Buna göre yukarıdaki dizelerle ilgili olarak aşağıdakiler- den hangisi söylenemez? A) Ölen bir kişinin ardından söylenmiştir. + B) Türklerin dinî inançlarını yansıtan unsurlar vardır. C) Şiirde anlatıcının duyguları da yansıtılmıştır. + D) Dörtlük birimi ve hece ölçüsü kullanılmıştır. + E) Belli bir uyak düzeni, uyak çeşidi ve redif yoktur. 4. V

10. Kulan tükel kam Itti Akar sukak yumutti Yaylag tapa emitti Tizig turup sekrişür (Bahar yaban allannı lyice coşturdu Dağ keçilerini ve geyikleri bir araya getirdi. Bunlar otlamak için yaylalara yöneldiler Sıra sıra dizilip hoplayıp zıplıyorlar) Bu dizelerle ligil aşağıdakilerin hangisi söylene- mez? A) Bir sav örneğidir. B) Redil ve kaflye lle ahenk sağlanmıştır. C) Pastoral şir örneğidir. D) Döneminin dil özelliklerini yansıtmaktadır. E) Somut bir dünya görüşüyle dile getirilmiştir.

en PALME YAYINEVI PA 19. Salınarak yürü ceylan kuzusu Kaçma maral kaçma avcı değilim Seni sevmek imiş başım yazısI Kaçma maral kaçma avcı değilim Bu dizeler aşağıdaki türlerden hangisiyle doğrudan ilişkilendirilebilir? A) Sav B) Koşuk C) Destan D) Sagu 9 E) Devriye

1. Alp Er Tunga Sagusu Alp Er Tunga öldi mu Issız ajun kaldı mu Ödlek öcün aldı mu Emdi yürek yırtılur! Ödlek yarag közetti Ogri tuzak uzattı Begler begin azıttı Kaçsa kah kurtulur? Ögreyüki mindag ok Minda adın tildag ok Atsa ajun ograp ok Taglar başı kertilür Ulşıp eren börleyü Yırtın yaka urlayu Sıkrıp üni yurlayu Sigtap közi örtülür Yaka yırtıp iniler, Çığırdılar ıslıkla, Yaştan gözler örtülür. Bu şiire göre aşağıdaki bilgileri tamamlayınız. Tema: Dil ve Anlatım Özellikleri: Şiirde Yapı: Şiir ve Zihniyet: Günümüz Türkçesi Alp Er Tunga öldü mü, Kötü dünya kaldı mı, Felek öcün aldı mı? Şimdi yürek yırtılır. Felek fırsat gözetti, Gizli tuzak uzattı, Beyler beyin şaşırttı, Kaçsa nasıl kurtulur? Hep böyle eder felek, Nedeni olsa gerek; Dünyaya atsa bir ok Dağlar başı kertilir. Erler kurt gibi ulur, Şiirde İçerik:

7. Öpkem kelip ogradim (Öfkelenip dışarı çıktım) Arslanlayu kökredim (Arslan gibi kükredim) Alplar başın togradım (Yiğitler başını doğradım) Emdi meni kim tutar (Şimdi beni kim tutabilir) Bu dörtlük aşağıdaki nazım şekillerinin hangi. sinden alınmış olabilir? A) Koşuk D) Koşma B) Sav E) Sagu C) Ağit

K 5. Uygur metinleriyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? nco- Türkle bölümler SUPARA Trg Bitig, köktürk alfabesi ile oluşturuld A) Göktürk ve Uygur alfabesiyle oluşturulmuştur. B) Genelllikle çeviri eserlerdir. CArapça ve Farsçanın etkileri görülür. X D) Önceki Türk metinlerine göre daha edebî bir dil kullanılmıştır. E) Daha çok, dinî içerikli metinlerdir.

Avlap meni koymangiz Ayık ayıp kaymangiz Akar közüm uş tengiz Tegre yöre kuş uçar (Beni avlayıp koymayın, söz verip sözünüzden geri dön- meyin; işte gözlerimden deniz gibi gözyaşı akıyor, göz- yaşlarımın etrafında da kuşlar uçuşuyor.) 6. Bu dizelerle ilgili, 1. Ölçüsü hecedir. II. Birimi dörtlüktür. III. Uyak düzeni aaab'dir. IV. Koşma nazım biçimiyle yazılmıştır. çıkarımlarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) III ve IV C) I ve II E) I, II ve III und

68 01 BOX 11. Yen-ki-San'ı yitirdik 2 Kadınlarımızın güzelliği artık kalmadı Ki-li-yen dağlarını bıraktık Hayvanlarımıza artık bakılmayacak İslamiyet öncesi Türk şiirinden sadeleştirilerek alın- mış bu dizeler, aşağıdaki şiir türlerinden hangisini örneklendirir? A) Sav EDEBİYAT B) Sagu D) Varsağı BE) Koşuk Destan 76 Şu-Alp Er B) Bozkurt - C) Göç - Tüm Mánas - Oğuz Ka 15. Aşağıdaki ğildir? A Bozk Fe Alp

5 gr 19. İslamiyet'in kabulünden önceki Türk edebiyatıyla ilgi- li aşağıdaki yargıların hangisi yanlıştır? A) Sözlü geleneğe dayalı nazım biçimleri olan sagu ve koşuklar söylenmiştir. + B) Şiirler hece ölçüsüyle ve dörtlükler hâlinde dile getiril- miştir. C Şiirlerin son dörtlüğünde şairin ismi yer almıştır. D) Şiirler kopuz adı verilen bir çalgı eşliğinde, ozanlar tarafından söylenmiştir. E) Şiirlerde her dörtlüğün ilk üç dizesi kendi aralarında, dördüncü dizeleri de birbirleriyle uyak oluşturmuştur. +

29. Aşağıdakilerden hangisi Göktürk Yazıtları'nın özellikle- rinden biri değildir? A) Eserde Göktürkler özeleştirilerini yapmışlardır. B) Eser söylev niteliği taşır. C) Yazılı edebiyat döneminin başlangıcı sayılan 8.yy.da yazılmışlardır. D) Kültigin, Bilge Kağan ve Vezir Tonyukuk adına yazılmış üç anıttan oluşur. E) Ürünler manzumdur, siyasetname özelliği taşır.

25. Ölen kişilerin ardından söylenen şiirlere İslamiyet öncesi Türk edebiyatında ----, Halk edebiyatında ----, Divan edebiyatında ---- denir. Bu cümlede boş bırakılan yerlere verilen bilgiye göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) sagu - koşma - koşuk B) sav- koçaklama - koşuk C) sagu - ağıt - mersiye D) sav - ağıt - mersiye E) destan-semai - sagu

7. Güneşin batmasına yakın saatlerde Yıkanırdı gölgesi kuytu bir derede Yaz kış yeşil bir saksı itir pencerede Bahçede akasyalar açardı baharla Ne şirin komşumuzdun sen Fahriye Abla Bu dizelerde, 1. Adlaşmış sifat II. Unvan sıfatı III. Pekiştirme sıfatı numaralanmış ifadelerden hangisinin örneği vardır? A) Yalnız I D) I ve III B) Yalnız II D) I, II ve III C) I ve II