İslamiyetin Kabulünden Önce Türk Şiiri Soruları

tki- 10. Irk Bitig n Sekiz Yükmek ön Altun Yaruk ne Yukarıdaki yapıtların ortak özellikleriyle ilgili, Uygur Türkçesiyle yazılmışlardyte Türk edebiyatının yazılı ilk aylinterielist an cili a- Mani ve Buda dinlerinin izlerini taşıtlar bu yargılarından hangileri yanlıştır? A) Yalnız B) Yalnız ; C)+ver E) Hve III D) Ive 1 11. Eski Türkçe Dönemi'nde yaşanan önemli olaylardan biri Türk yazı dilinin başlangıcı olarak sayılabilecek metinlerin bulun- masıdır. Eski Türk çağlarından bugüne kalan metinler, Eski Türkçe Dönemi'nin dil, kültür ve edebiyat özelliklerini başarılı bir şekilde yansıtır. Yayincik Aşağıdakilerden hangisi bu parçadaki açıklamaya örnek gösterilemez? A) Göktürk Yazıtları B) Kalyanamkara ve Papamkara Hikâyesi C) Alp Er Tunga Sagusu - ) oslas D) Altun Yaruk E Ta m m at E) Sekiz Yüknek 12. Çin milletinin sözü tatlı, ipek kumaşl yumuşak imiş. Tatlı sözle, yumuşak ipekli kumaşla uzak milleti öylece yaklaş- tırırmış. Yaklaştırıp konduktan sonra kötü şeyleri o zaman düşünürmüş. İyi bilgili insanı, iyi cesur insanı yürütmezmiş. Bir insan yanılsa kabilesi, milleti, akrabasına kadar barin- dırmazmış. Tatlı sözüne, yumuşak ipek kumaşına aldanıp oli türk milleti öldün; Türk milleti öleceksin. Güneyde doreen Türk

Deneme - 22 11. I. Sen bâd-ı hevâ dut ani söz dime ana II. Şol yüz ki tozun silmeye yüz dime ana III. Şol söz ki içinde sanemâ vasfun yoh IV. Ol göz ki yüzün görmeye göz dime ana -? Rubai nazım şeklinin biçim ve içerik özellikleri dikkate alınarak bir rubai oluşturulmak istense bu dizelerin sıralaması aşağıdakilerden hangisi olur? B) I - IV - || - III A) IL-ET- C) I - III - Alth DTV-1 - || - III EIVE & b a i G

I. 9. Ulaşıp eren börleyü (Erler kurtlar gibi uluşup) Yırtıp yaka urlayu (Bağırıp yakalarını yırtıyor) Sikrip üni yurlayu (Kısık seslerle haykırıyor) Sigtap közi örtülür (Gözleri yaşlarla örtülür) Zebun ölüm yapışaydı etüme Bu kandadur gele karşu yoluma Düşer miydi ya bu işler Selim'e Görün beyler bana n'itdi Selim Şah Fena hiç kimseye baki kala mi Ya oğul ataya kılıç sala mi Ya bu işler ana düşer ola mi Görün beyler bana n'itdi Selim Şah Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Derin üzüntü her ikisinin de temel duygusudur. B) İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı ürünlerindendir. C) Dizelerde mahlasa yer verilmemiştir. D) Sagu ve mersiye örnekleridir. E) Sessel yinelemelerle ahenk sağlanmıştır.

13. Sokak kapısının birkaç adım ilerisinde ağaç yongalarının 1 üzerinde Melek oturuyordu. Ayaklarını altında toplamış, dalgın ve boş gözlerini ufka dikmişti. Güçsüz kolları ileri- III deydi. Karısını bu durumda gören Selim'in karmakarışık IV beyninde acilar bir kat daha arttı. v Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerin hangisinde bir ses olayı yoktur? A) 1) B) II C) III D) IV E) V

rdinat yib 37.-38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. artık can Ovası'nda fabrikalarına ev Bereketli ovasiyla Torbalı birçok ürünün verimli yetiştiği topraklara sahip. Uzun yıllar tütüncülük, Torbalı Ovası'nın tarımda lokomotifi oldu. Daha sonra uygulanan politikalar yüzünden Torbalı tütün tarımı çekişiyor. Torbalı Ovası'nda parmakla sayılacak kadar az tütün üreticisi kaldı. Türkiye'nin en büyük sigara. sahipliği yapan Torbalı Ovası'nda tütün, unutulan bir değer olarak kaldı. Şu günlerde hasadı yapılmaya başlanan tütün Torbalı Ovası'nda tatlı bir nostalji olarak hatırlanıyor artık. Tütün işçisi olmak zordur. Gece karanlıkta gündüz sıcaklarda... Uykuya hasret geçen yaz aylarında emekler de yürekler de siyah tetirli yeşil yapraklarda kalır. Ahmet Arif'in dediği gibi nazlıdır tütün, bir kız çocuğu gibi... Özel ilgi ister. Tütün işçisi de eksik etmez ilgisini canından bildiği nazlı çocuğuna, bir gün kendisini terk edeceğini bile bile. Ne do otsa tabiatında vardir böyle bir ilgi görmesi nazlı çocuğun. PI 37. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Çocukların her zaman ailelerinin ilgi ve şefkatine ihtiyacı vardır, bunu eksik etmemek gerekir. B) İnsan, kaybedeceğini bildiği varlıklara daha hassas davranır. C) Kişiye yaşamının herhangi bir döneminde fayda sağlamış olan varlıklar, takdir edilmeye layıktır. D) Hayatta hiçbir şey kalıcı değildir, önemli olan elimizdekileri kaybetmemeye çalışmaktır. E) İnsan yaşamındaki her şey, kişiye katkı sağladığı ve kolaylık sunduğu ölçüde değerlidir.

6. Kaklar kamug kölerdi Taglar başı ilerdi Ajun tini yılırdı Tütü çeçek çerkeşür Günümüz Türkçesiyle Kuru yerler hep gülerdi Dağ başları göründü Dünyanın soluğu ilindi Türlü çiçekler sıralanır İslamiyet öncesi döneme ait bu dörtlüğün alındığı nazım biçimiyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? be A) Kopuz eşliğinde, hece ölçüsüyle söylenir. B) aaab biçiminde uyakli tek dörtlükten oluşur. C) Doğa sevgisi, aşk, kahramanlık gibi konular üzerine söylenir. D) Eğlence amaçlı düzenlenen bazı törenlerde söylenen bir şiirdir. E) Halk şiirinde koşma adıyla anılan şiirlerin ilk örneği ka bul edilir.

3. Alp Er Tunga öldi mü mabilumas Isız ajun kaldı mu he Ödlek öcün aldı mı Emdi yürek yırtılur Aşağıdakilerin hangisinde bu dörtlüğün sözlü kullanım ye- riyle yazıya geçirildiği eser sırasıyla verilmiştir? - A) Sav - Divanü Lügâti't Türk B) Sagu - Kutadgu Bilig C) Destan - Alp Er Tunga Destanı D) Yuğ - Divanü Lügâti't Türk E) Sagu - Orhun Yazıtları -

10. Yas törenlerinde söylenen "Yuğ” adı verilen şiirler halk II edebiyatındaki ağıtlarin en eski biçimleridir. Ölen kişinin edebiyatındaki ağpların iyiliğinden, ölümünün doğurduğu acıdan söz eder. Nazım birimi dörtlük, ölçüsü hecedir. IV V Bu parçada numaralanmış yerlerin hangisinde bir bil- gi yanlısı yapılmıştır? A) I B) II C) III D) IV E) V Edebiyat Soru Bankası

8. Benden selam olsun Bolu Beyi'ne Çıkıp şu dağlara yaslanmalıdır Ok gıcırtısından kalkan sesinden Dağlar seda verip seslenmelidir Düşman geldi tabur tabur dizildi Alnımıza kara yazı yazıldı Tüfek icad oldu mertlik bozuldu Eğri kılıç kinda paslanmalıdır Köroğlu düşer mi yine şanından Ayırır çoğunu er meydanından Kirat köpüğünden düşman kanından Çevrem dolup şalvar islanmalıdır Bu parça ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Dörtlükler, abcb dddb eeeb şeklinde kafiyelenmiştir. B) Son dörtlükte tapşırma geleneğinin örneği görülür. C) Şekil özellikleri incelendiğinde koşma olduğu söylenebilir. D) Epik özellikler taşıdığından koçaklama örneğidir. E) Varsak Türklerinin özel bir ezgi ile söylediği şiirlerdendir. RAK

0.00 OCASSO OCS-0041 NA6130 S M AYT Deneme - - 10 ninan (Kanı akıp boşandı) si ol- sleği ede (Ölülerle bir oldu) 15. Kanı akıp yoşuldu Kabi kamug teşildi (Derisi baştan başa deşildi) Ölüg birle koşuldu Togmuş küni uş batar (Doğan güneş işte batıyor) Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebi um enç a- a . Bir destandan alınmıştır. B) Bir savdır. C) Bir sagudan alınmıştır. D) Bir koşuktan alınmıştır. E) Bir koşmadan alınmıştır.

bulbülü vardı , gökte beyaz bulutus I. Ertesi gün palas pandıras otelden ayrılmışlar. II. Duvarları özensizce boyamasına ev sahibi kızdı. III. Kitaplar, raflara gelişigüzel sıralanmıştı. IV. Vakti olmadığı için yemekleri (tina göstermeden yapmış. V. Baştan savma yapılan işlerden hiçbir zaman fayda gelmez. IV. Böylelikle, 1 değerlendirilmeye V. Yayıncılar, ya fuarlarını da derind Yukarıdaki cümle istense numaralan paragrafta yer alm A) IB) II. 8. (1) Yazarlığın bir Kalitesinde uzmanı birinde uzmanlaşma sahada yüzlerce kita gerçekleşir. (IVF Yukarıdaki numaralanmış cümlelerde altı çizili sözlerden hangisi anlam bakimından diğerlerinden farklıdır? A) 1 B) II. C) II. D) IV. E) V. I.

9. Oğuz Kağan Destanı dilimiz, edebiyatımız ve tarihimiz açısından nasıl bir önem taşımaktadır? Nedenleriyle açıklayınız. 10. Oğuz Kağan Destanı'ndan hareketle dönemin sosyal, kültürel, siyasi ve dinî hayatıyla ilgili çıkarım- Tanımadali

7. E)3 Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet Öncesi Türk ede- biyatının sözlü dönemiyle ilgili bir özellik değildir? A Anonim bir edebiyattır, ürünler kuşaktan kuşağa sözlü aktarılmıştır. B) Sav, sagu, koşuk ve destanlar dönemin belli başlı ürünleridir. C) Dönemin ürünlerinde yabancı dillerin etkisi görülmez, kullanılan Türkçe saf, katışıksızdır. D) Dönemin ürünleri kopuz adı verilen bir saz eşliğinde söylenmiştir. E) “Sığır” denilen yemeli içmeli büyük ziyafetler düzen- lenmiştir.

10. I. er kuti beling suv kuti tering (Yiğidin değeri korku zamanında, suyun değeri derinliğinde.) II. Kaklar kamug kölerdi. Taglar başı ilerdi Ajun tini yılırdı Tütü çeçek çerkeşür (Kury yerler hep gülerdi / Dağ başları göründü/ Dünyanın soluğu ilidi/Türlü çiçekler sıralandi) Bu ürünler aşağıdaki türlerden hangisine örnektir? Sagu Sav Sagu Sav Kosma Koşuk Sagu Mâni Koşuk Sagu 22_AYT-1210

10. 1. Yağmur yagip saçıldı Türlek çeçek suçıldı Yinçü kabi açıldı Çından yipar yugruşur 70 H. Güzel ne güzel olmuşsun Görülmeyi görülmeyi Siyah zülfün halkalanmış Örülmeyi örülmeyi III. Ekin ektim bitmiyor Boya vurdum tutmuyor Aramızda dağlar var Elim yâre yetmiyor 9 IV. Bre ağalar bre beyler Ölmeden bir dem sürelim Gözümüze kara toprak Vasas Dolmadan bir dem sürelim Aşağıdakilerden hangisi numaralanmış dörtlüklerden biriyle eşleştirilemez? um A) Semai B) Tuyug C) Mani Sli Varsağı E) Koşuk Zlli 7lb slu bro, hay 1111

11 Yiglap udu artadım Bağrım başın kartadım Kaçmış kutug irtedim istice Yağmur kipi kan saçar nerede Sevgilimin ardından ağlayıp mahvoldum Bağrımın kapanan yarasını tekrar deştim Kaçıp giden mutluluğu aradım durdum Gözlerim yağmur gibi kanlı yaş saçar vi